Πόλεμος για την πρώτη προβλήτα του λιμανιού

Προβλέψεις σχετικά με το δημόσιο και πολιτιστικό χαρακτήρα της πρώτης προβλήτας του λιμανιού -του τμήματος που φιλοξενεί σήμερα μουσεία, κινηματογράφο και καφέ/εστιατόριο-, υπάρχουν στη σύμβαση παραχώρησης του 67% του ΟΛΘ. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, με βάση τη σύμβαση η προβλήτα αποδίδεται στους πολίτες με διασφάλιση της συνεχούς, ανεμπόδιστης και πλήρους πρόσβασης των πεζών στους περισσότερους χώρους της, με εξαίρεση ελάχιστα σημεία όπως το κρηπίδωμα 3 (σ.σ. μπροστά από τον επιβατικό σταθμό, στην πλευρά της θάλασσας, όπου και σήμερα δεν επιτρέπεται η ελεύθερη διέλευση).

Επιπλέον, βάσει της σύμβασης παραχώρησης ορίζεται κατά τις ίδιες πηγές ότι «ο ΟΛΘ θα διαβουλεύεται με τον δήμο Θεσσαλονίκης και την Αρχή Λιμένος για τη διαμόρφωση πλαισίου υποδοχής και υποστήριξης πολιτιστικών και δημοσίων δράσεων με χρήση χώρων της προβλήτας 1». Παράλληλα, θα διαβουλεύεται με τον δήμο πριν από την εκτέλεση έργων που σχετίζονται με πολιτιστικές δραστηριότητες. Ο δε δήμος Θεσσαλονίκης έχει την εξουσία να ασκεί όλα τα δικαιώματα που του παρέχονται με βάση τους εφαρμοστέους νόμους. Σύμφωνα δε με παράρτημα της σύμβασης, ο κεντρικός δήμος, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης διατηρούν τις υπάρχουσες χρήσεις στα κτίρια της πρώτης προβλήτας, χωρίς την καταβολή τιμήματος. Αναλυτικότερα, ο δήμος Θεσσαλονίκης διατηρεί τη χρήση -για πολιτιστικούς σκοπούς- των πρώην κτιρίων Ναυτικής Διοίκησης και Βρεφονηπιακού Σταθμού και του κτιρίου στην Πύλη 4, καθώς και της Αποθήκης Δ’.

Στην περίπτωση της Αποθήκης Α’ διατηρείται η χρήση ως Μουσείου Φωτογραφίας και Κινηματογράφου με χρήστες το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (ΦΚΘ) και το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Το ΦΚΘ θα χρησιμοποιεί επίσης την Αποθήκη Γ’ για σκοπούς του Φεστιβάλ, μια αποθήκη που υπήρξε μεγάλη διαμάχη για το που θα καταλήξει, ενώ το ΕΣΜΤ τη Β1 για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Παραμένουν επίσης άνευ τιμήματος, μεταξύ άλλων, οι χρήσεις του Ναυταθλητικού Μουσείου (πρώην αντλιοστάσιο ΕΥΑΘ) και του χώρου του Συλλόγου Συνταξιούχων ΟΛΘ (μέρος του ισογείου του Κτιρίου Διοίκησης ΟΛΘ).

Παράλληλα, διατηρούνται -αλλά με μίσθωμα/εισπρακτέο εισόδημα από τον ΟΛΘ- οι σκοπούμενες/καθορισμένες χρήσης του καφέ στην Πύλη 1 (ανατολικό φυλάκιο εισόδου), του καφέ/εστιατορίου στην Αποθήκη Β2 και του κινηματογράφου στην Αποθήκη 1, με την ύπαρξη υποπαραχωρησιούχου.

Υπενθυμίζεται ότι η Σύμβαση Αγοραπωλησίας Μετοχών (ΣΑΜ) για τη μεταβίβαση του 67% του ΟΛΘ στην κοινοπραξία DIEP gmBH- Terminal Link SAS- Belterra Investments Ltd υπεγράφη στις 21 Δεκεμβρίου στα γραφεία του ΤΑΙΠΕΔ. Εφόσον η συμφωνία -που έχει ήδη «περάσει» το στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο- λάβει το πράσινο φως και από την ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού, θα ακολουθήσει η κύρωση της σύμβασης παραχώρησης μεταξύ ΟΛΘ και Δημοσίου από τη Βουλή. Το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής τοποθετείται χρονικά εντός του Φεβρουαρίου.

Πόλεμος ξέσπασε με αφορμή την παραχώρηση της Πρώτης Προβλήτας σε φορείς της πόλης. Η Πρωτοβουλία για την υπεράσπιση των δημόσιων χώρων καταγγέλει δημοσιογράφους, μουσεία και φορείς πολιτισμού. Της απαντά η Ανοιχτή Πόλη.

Η πρώτη ανακοίνωση εκδόθηκε από την νεοεμφανιζόμενη Πρωτοβουλία για την υπεράσπιση των δημόσιων χώρων και λέει τα εξής: 

”Είναι χαρακτηριστικό της πολιτικής αφασίας των μνημονιακών καιρών που διανύουμε η αφωνία ή ακόμη χειρότερα η επαρχιώτικη εθελοδουλία των δημοσιογραφικών, κοινωνικών, πολιτιστικών παραγόντων της πόλης  που επιχειρούν να δικαιολογήσουν  το νέο καθεστώς για την Προβλήτα 1 του Λιμανιού της Θεσσαλονίκης που προβλέπεται από τη σύμβαση αγοραπωλησίας του.

Και δεν είναι μόνο ότι οι αποθήκες Δ και 1 θα διατίθενται  μόνο για 2 δεκαπενθήμερα για τις ανάγκες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου ενώ το υπόλοιπο χρονικό διάστημα θα μπορούν να εκμισθώνονται  για εμπορική εκμετάλλευση, αλλά κυρίως  το ποιος θα έχει τη διαχείριση όλου του χώρου.  Η σύμβαση προβλέπει:

«Ο ΟΛΘ θα διαβουλεύεται με το Δήμο Θεσσαλονίκης και τη Αρχή Λιμένα Θεσσαλονίκης για τη διαμόρφωση πλαισίου υποδοχής και υποστήριξης πολιτιστικών και δημόσιων δράσεων με χρήση χώρων του Προβλήτα 1».

« Οι χρήσεις και η εκμετάλλευση των ειδικά διαμορφωμένων κτηρίων του Προβλήτα 1 και του περιβάλλοντος χώρου του ρυθμίζονται με την υπ’ αριθμόν ΥΠΟ/ΔΙΟΙΚ./16968/27.3.2001 ΚΥΑ (ΦΕΚ 375Β/5-4-2001), όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 492/3-9-2014 (ΦΕΚ 2474Β/17-9-2014), οι οποίες διατηρούνται σε ισχύ καθ’ όλη τη Διάρκεια Παραχώρησης». Με βάση τις παραπάνω ΚΥΑ που αποτελούν αναπόσπαστο όρο της σύμβασης προβλέπεται:

«Οι υπαίθριοι χώρου του Α’ προβλήτα παραχωρούνται ή μισθώνονται από τον ΟΛΘ για την πραγματοποίηση μουσικών-χορευτικών ή άλλων συναφών δραστηριοτήτων».

Σ’ αυτό το πλαίσιο «διασφαλίζεται η συνεχής, ανεμπόδιστη κι ελεύθερη πρόσβαση του κοινού, πεζή»;

Μια κεντρική ιστορική περιοχή δίπλα στη θάλασσα, λοιπόν, που τα προηγούμενα χρόνια αναμορφώθηκε με χρήματα του Δημοσίου και κατοχυρώθηκε έμπρακτα από τους πολίτες και ιδιαίτερα τη νεολαία ως χώρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων, εκχωρείται στην επιτροπεία της νέας διοίκησης του ΟΛΘ για να τον εμπορευματοποιήσει, αργά ή γρήγορα, πλήρως.

Τις ίδιες ημέρες (29/11/2017), εξαιρέθηκε από την πώληση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά και υπογράφηκε η ΚΥΑ παραχώρησης στο Δήμο Κερατσινίου-Δραπετσώνας 86 στρεμμάτων στα πρώην Λιπάσματα Δραπετσώνας, εντός της χερσαίας ζώνης του ΟΛΠ,  για 50 χρόνια με πολύ συγκεκριμένες πολιτιστικές χρήσεις και χωρίς καμία δυνατότητα υπενοικίασης σε τρίτους ή αλλαγής χρήσης.

Φαίνεται ότι για να συντελεσθεί η «ανάπτυξη» του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, απαιτείται και ένα πολιτιστικό «πανωπροίκι» για «αξιοποίηση».

Οι συγκρίσεις και τα συμπεράσματα για τις διαφορετικές δυνατότητες του δημόσιου χώρου που εκτυλίσσονται τώρα και θα καθορίσουν για το επόμενο μακρύ χρονικό διάστημα το κοινωνικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι της πόλης, καθιστούν τις ευθύνες παραπλανόντων και «παραπλανημένων», ιστορικά και πολιτικά διαρκείς και απαράγραπτες. Πρωτοβουλία για την υπεράσπιση των ελεύθερων χώρων της Θεσσαλονίκης”

Η απάντηση της Ανοιχτής Πόλης στην ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας: 

«Στην ανακοίνωση της νεοεμφανιζόμενης «Πρωτοβουλίας για την υπεράσπιση των ελεύθερων χώρων της Θεσσαλονίκης»  παρατηρείται αποσιώπηση των πραγματικών δεδομένων της Πρώτης Προβλήτας αλλά και νομικές ακροβασίες προκειμένου να υποστηριχτεί ότι δεν δίνεται η πρώτη προβλήτα στον λαό της Θεσσαλονίκης και ότι υπάρχουν «παραπλανόντες» και «παραπλανημένοι».

Τι αγνοεί η ανακοίνωση της «Πρωτοβουλίας»:

Ότι τέσσερα κτίρια δίνονται στον Δήμο Θεσσαλονίκης Ότι ένα κτίριο η Αποθήκη Γ δίνεται στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ότι δύο κτίρια δίνονται στην Δημόσια Αρχή Λιμένα. Σημειωτέον ότι αυτές είναι ΝΕΕΣ παραχωρήσεις, ενώ διατηρούνται όλες οι υπόλοιπες και ήδη υφιστάμενες, όπως Μουσείο Φωτογραφίας, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μουσείο Κινηματογράφου.

Για παράδειγμα το σφάλμα της ανακοίνωσης είναι ότι αναφέρει ότι οι αποθήκες Δ και 1 «θα διατίθεται για 2 δεκαπενθήμερα στο Φεστιβάλ», όταν ρητά και κατηγορηματικά η σύμβαση προβλέπει ότι η Αποθήκη Δ παραχωρείται στον Δήμο Θεσσαλονίκης και ότι η Αποθήκη 1 έχει χρήση κινηματογράφου. Η άγνοια είναι κακός σύμβουλος αλλά εάν αγνοείς δεν έχεις δικαίωμα να παραπληροφορείς.

Και στο σημείο αυτό ερχόμαστε στις νομικές ακροβασίες της ανακοίνωσης. Η ανακοίνωση αναφέρεται στην απόφαση του έτους 2001, όπως τροποποιήθηκε το 2014, απόφαση που ρύθμιζε τις χρήσεις της Πρώτης Προβλήτας. Στην παλαιότερη εκείνη απόφαση  υπήρχε η χρήση των 15 ημερών που αναφέρει η ανακοίνωση της «πρωτοβουλίας», η οποία βέβαια έχει αλλάξει σήμερα, καθώς η σύμβαση ήδη προβλέπει ότι το σύνολο της Αποθήκης Δ παραχωρείται στον Δήμο.

Τι άλλο λέει όμως η σύμβαση; Τι γίνεται με τον υπαίθριο χώρο ανάμεσα στα κτίρια, καθώς οι χρήσεις των κτηρίων και οι δικαιούχοι καθορίζονται ρητά στη σύμβαση, προς απογοήτευση της «Πρωτοβουλίας»;

Ο όρος 6.6 της σύμβασης αναφέρει ότι η «συνεχής, ανεμπόδιστη κι ελεύθερη πρόσβαση του κοινού, πεζή, θα διασφαλίζεται σε όλους τους εξαιρούμενους χώρους και στοιχεία του Προβλήτα Ι και στους υπαίθριους χώρους αυτού». Η σύμβαση προβλέπει επίσης στο ίδιο άρθρο ότι ο «ΟΛΘ χωρίς την προηγούμενη γραπτή συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου… (ii) δεν θα εισαγάγει οποιοδήποτε έλεγχο πρόσβασης ή παρόμοιο περιορισμό  (μέσω της αναθεώρησης οποιουδήποτε Σχεδίου Ασφαλείας Λιμενικής Εγκατάστασης ή με άλλον τρόπο) με σκοπό ή αποτέλεσμα τον περιορισμό της πρόσβασης σε οποιονδήποτε χώρο του Προβλήτα Ι..».

Συνεπώς από τη σύμβαση διασφαλίζεται και σήμερα και στο μέλλον η ελεύθερη πρόσβαση όλων στην Προβλήτα Ι και δεν μπορεί αυτό να αλλάξει, ούτε με πρόφαση την ασφάλεια των λιμενικών εγκαταστάσεων.

Στο ερώτημα ποιος δίνει άδεια για να γίνουν πολιτιστικές και δημόσιες δράσεις στον υπαίθριο χώρο της Προβλήτα Ι, η σύμβαση προβλέπει ότι θα υπάρχει διαβούλευση του ΟΛΘ, με τον Δήμο Θεσσαλονίκης και την Δημόσια Αρχή Λιμένα. Αυτό είναι λογικό, καθώς μέχρι σήμερα η άδεια για οποιαδήποτε εκδήλωση δινόταν αποκλειστικά από το ΔΣ του ΟΛΘ. Πλέον αυτό θα γίνεται σε συνεργασία του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Δημόσιας Αρχής Λιμένα. Που είναι λοιπόν η παραπλάνηση και ποιος ο παραπλανηθείς και ο παραπλανών;

Η επαρχιώτικη εθελοδουλία δημοσιογράφων και άλλων παραγόντων, που αναφέρει η ανακοίνωση της «Πρωτοβουλίας», δεν ξέρουμε εάν υπάρχει, σίγουρα όμως υπάρχει η επαρχιώτικη γκρίνια περί κατσίκας του γείτονα».

Πηγή: http://www.voria.gr/article/ti-apanta-i-anichti-poli-gia-ti-chrisi-tis-1is-provlitas-tou-olth