Πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη

Η ιστορία της πόλης γράφεται στα κτίρια και στα έντυπά της. Και όλα έχουν μια πρώτη μέρα να θυμούνται. Ποια ήταν και πού βρίσκονται σήμερα μερικά από τα πιο σημαντικά πράγματα που εμφανίζονται ως τα πρώτα στην πόλη.

Λέξεις:  Κύα Τζήμου

Η πρώτη φωτογραφία

Η φωτογραφία τραβήχτηκε το 1863, επτά χρόνια πριν την κατεδάφιση των θαλασσιων τειχών  από τον χημικό και φωτογράφο Γιόζεφ Σέκελυ που έφτασε στη Θεσσαλονίκη ως μέλος μεγάλης ερευνητικής Αποστολής από το Δυρράχιο έως τη Θεσσαλονίκη. Για πρώτη φορά αντικρίζουμε την πόλη όπως ήταν 151 χρόνια πριν, τα παραθαλάσσια τείχη που υψώνονταν γύρω από αυτήν, τον πύργο της αποβάθρας, τον βυζαντινό λιμενοβραχίωνα, τη Χρυσή Πύλη και το Πρόπυλο των 12 Αποστόλων. Η φωτογραφία ταυτίζεται με ένα συχνά αναπαραχθέν χαρακτικό που αρχικά είχε χρησιμοποιηθεί στην εικονογράφηση ενός βιβλίου του 1867. Η δίπτυχη φωτογραφία κατατέθηκε μαζί με άλλες 3 του Σέκελυ που αφορούσαν στη Θεσσαλονίκη, στα αρχεία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Αυστρίας, όπου ανακαλύφθηκε τυχαία μέσω του διαδικτύου, από την καθηγήτρια Αλέκα Καραδήμου Γερόλυμπου, το 2000. Οι άλλες 3 φωτογραφίες δείχνουν τον τεκέ των Μεβλεβήδων δερβίσηδων, το ναό των Δώδεκα Αποστόλων και το Πρόπυλο της μονής της οποίας καθολικό θεωρείται ο ναός. Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης εξέθεσε για πρώτη φορά στο Πολιτιστικό Κέντρο του στη Θεσσαλονίκη, στη Βίλα Καπαντζή, τη φωτογραφία σε μια ανατύπωση μήκους 6 μέτρων. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από την περιοχή του Μπεστσινάρ.

Πηγή: Θεσσαλονίκη 1863-1873, Οι παλιότερες φωτογραφίες και οι πρώτοι χάρτες της περιοχής σταθμού και λιμανιού του Γιάννη Επαμεινώνδα, εκδ. ΜΙΕΤ, 2014

Ο πρώτος κινηματογράφος

Ο κινηματογράφος έφτασε στην πόλη μας τον Ιούλιο του 1897 και έκανε το ντεμπούτο του στη σάλα του Καφέ Μπυραρά Η Τουρκία. Οι πρώτες προβολές στη Θεσσαλονίκη έγιναν στο θέατρο Ποικιλιών Ολύμπια. Που βρισκόταν στην Παραλία, το 1903. Στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το Όλυμπος Νάουσα. Ο κινηματογράφος ανήκε στον ηθοποιό και θεατρώνη Πλούταρχο Ιμπροχώρη που συνεταιρίστηκε με τον φωτογράφο Λάιτμερ που έφερε τα μηχανήματα από την Ευρώπη. Ταινίες προβάλλονταν το Σαββατοκύριακο.

Πηγή: Οι κινηματογράφοι της Παλιάς Θεσσαλονίκης του Κώστα Τομανά, εκδ. Νησίδες

Η πρώτη σωζόμενη έπαυλη στη συνοικία των εξοχών

Από το βιβλίο «Η Θεσσαλονίκη Εκτός των Τειχών, Εικονογραφία της συνοικίας των εξοχών» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press

Η πρώτη αναφορά στις Εξοχές ως ξεχωριστή συνοικία -με το όνομα Χαμηδιέ προς τιμή του σουλτάνου Α. Χαμήτ Β’- καταγράφεται, το 1885, στο πρώτο συνοπτικό φορολογικό βιβλίο, , Hulasa. της νέας συνοικίας. Αναφέρονται αρκετά σπίτια, μερικοί Πύργοι, μαγαζιά, κήπους, χωράφια και αμπέλια. Η νέα συνοικία πρέπι να αριθμούσε αρκετούς κατοίκους πριν το 1885, αφού στην εφημερίδα Ερμής της 20/1/1878 διαβάζουμε για «παραχώρηση οικημάτων των καλούμενων πύργων ως ενδιαιτήματα προσφύγων».  Η παλαιότερη ημερομηνία ανέγερσης κτιρίου στην Συνοικία των εξοχών βρίσκουμε σε ένα λεύκωμα που εκδόθηκε με τη συμβολή των αρχιτεκτόνων της Εφορίας Νεωτέρων μνημείων. Εκεί δίνεται η χρονολογία ανέγερσης για το κτίριο του Ιταλικού Προξενείου, το 1878. Η ημερομηνία όμως αναιρείται από τον κύριο μελετητή της Συνοικίας των εξοχών, καθηγητή Βασίλη Κολώνα, που τοποθετεί την ανέγερση επαύλεων μεταξύ 1885 και 1890, συχνά στη θέση παλαιότερων παραδοσιακού τύπου κατοικίων. Τέτοια ήταν και η προγενέστερη της σημερινής του Ιταλικού Ινστιτούτου που γκρεμίστηκε για να κτιστεί η έπαυλη το 1907 σε σχέδια Ξ. Παιονίδη, ως οικία του Μανουήλ Ραφαέλ Σαλέμ που το πούλησε το 1924 στο ιταλικό Δημόσιο. Με τα στοιχεία που αναφέρει ο Βασίλης Κολώνας στο βιβλίο του «Η Θεσσαλονίκη εκτός των Τειχών – Εικονογραφία της συνοικίας των Εξοχών (1885-1912), εκδ. University Studio Press. Η παλαιότερη οικία που αναφέρεται στο βιβλίο είναι η οικία Δειράν Αβδουλάχ, γνωστή και ως Ο Πύργος της Ευτυχίας που η κτίση του χρονολογείται πριν το 1890. Σήμερα κινδυνεύει άμεσα με κατάρρευση ενώ ιδικτησιακά ανήκει κατά 50% στο κληροδότημα του ιδιοκτήτη της Δημ.Ιωαννίδη του Σιατιστέως και σε διάφορους άλλους κληρονόμους.

Η Πρώτη Τράπεζα

Μετά τη σύνδεση της Θεσσαλονίκης ακτοπλοϊκά με την Κωνσταντινούπολη την δεκαετί του 1830 και την ενίσχυση του εμπορίου και της οικονομίας, τοπικοί πιστωτικοί οίκοι ασλλά και υποκαταστήματα Μεγάλων Τραπεζών εγκαθίστανται στην πόλη με πρώτη την Οθωμανική Τράπεζα (1863-64), στο κτίριο που ήταν γνωστό ως οικία Άμποτ από το 1826. Ο Τζέικ Άμποτ, πλούσιος έμπορος και κτηματίας καταστρέφεται οικονομικά, λόγω της σπάταλης ζωής του και πούλησε το αρχοντικό του στην Οθωμανική Τράπεζα. Κατά τα «Απριλιανά του 1903» Βούλγαροι «γεμιτζήδες», δηλαδή βαρκάρηδες, το ανατίναξαν, τοποθετώντας εκρηκτικά σε λαγούμια που έσκαψαν υπογείως από τα διπλανά κτίρια. Μετά από τη μεγάλη καταστροφή ο περίφημος αρχιτέκτονας της εποχής Βιταλιάνο Ποζέλι που είχε συνεργαστεί σε πολλά έργα με τις οθωμανικές αρχές, σχεδίασε το νέο οικοδόμημα διατηρώντας τον κάνναβο της πρόσοψης του πρώτου κτιρίου, που είχε διασωθεί, ενώ τα επόμενα χρόνια έγιναν διάφορες επισκευές και προσθήκες σύμφωνα με μελέτες των μηχανικών Πλέυμπερ (1921) και Μοδιάνο (1924). Κατά τη διάρκεια της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917, το κτίριο προστατεύεται από πυροσβεστικές δυνάμεις και διασώζεται με ελάχιστες ζημιές, ενώ σήμερα στεγάζει το Κρατικό Ωδείο.

Πρώτη ελληνική τράπεζα και θησαυροφυλάκιο

Το 1904 στο βόρειο τμήμα του προϋπήρχε ένα μοναδικό κτίριο με μεγάλο κήπο που εκτεινόταν προς το Νότο (αρχοντικό Αλλατίνι). Το 1906 χτίστηκε η στοά, σε σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι, στο σημείο όπου βρισκόταν ο κήπος, προκειμένου να στεγαστούν διάφορα καταστήματα αλλά και η Τράπεζα της Θεσσαλονίκης. Την Τράπεζα, εβραϊκών συμφερόντων,  είχαν ιδρύσει οι αδερφοί Αλλατίνι το 1888 και το συγκεκριμένο κεντρικό κατάστημα άνοιξε τις πόρτες του το 1907, όταν ο διευθυντής της τράπεζας Αλφρέντο Μισραχί αγόρασε το νεαναγερθέν κτίριο για λογαριασμό της τράπεζας. Λειτούργησε μέχρι το 1940, οπότε και επιτάχτηκε από τους Ναζί. Η πυρκαγιά του 1917 που κατέστρεφε επί 3 μέρες το μεγαλύτερο μέρος του κέντρου της πόλης, έκαψε και σχεδόν ολόκληρο τον Φραγκομαχαλά, όμως το οικοδόμημα του Ποζέλι παρέμεινε άθικτο, αφού τα κτίρια των Τραπεζών της περιοχής έτυχαν ευνοημένης προστασίας από το πυροσβεστικό σώμα της εποχής. Στην βόρεια πλευρά της σημερινής ονομαζόμενης Στοάς Μαλακοπή υπάρχει μια μικρή σκάλα που οδηγεί στο υπόγειο, όπου βρισκόταν το θησαυροφυλάκιο που είχε μορφή λαβύρινθου και εκτείνεται σε όλο το μήκος της Στοάς.

Το πρώτο Νοσοκομείο

Το πρώτο νοσοκομείο ιδρύθηκε το 1863 ήταν το Χαρίσειο (νυν Θεαγένειο) Νοσοκομείο με δωρεά του Θεαγένη Χαρίση. Ο Χαρίσης πεθαίνει την ίδια χρονιά αφήνοντας εκτελεστές της διαθήκης του την αδελφή του και τον κουνιάδο της, ιατρό Ιωάννη Πρασακάκη. Το νοσοκομείο κτίστηκε λίγο αργότερα εκεί που σήμερα βρίσκεται το Μητροπολιτικό Μέγαρο αλλά κάηκε στη μεγάλη πυρκαγιά του 1890 και το 1894 επαναλειτούργησε εκτός των τειχών στη θέση του σημερινού Θεαγένειου, μέχρι την δεκαετία του 60, οπότε κατεδαφίστηκε. Το πρώτο σωζόμενο κτίριο  νοσοκομείου της πόλης, σε σχέδια Πιέρο Αριγκόνι είναι το Ιταλικό Νοσοκομείο (γνωστό και ως Βασίλισσα Μαργαρίτα τότε) στην Οδό Λαμπράκη, που εγκαινιάστηκε  το 1894 και εξυπρετούσε τις ανάγκες περίθαλψης της ιταλικής κοινότητας, ενώ λειτούργησε σαν Γενικό Νοσοκομείο μέχρι το 1945 και ως Λοιμωδών και αργότερα Ειδικών Παθήσεων, μέχρι το 2013.

Το πρώτο Δημαρχείο

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1869, στο πλαίσιο των προσπαθειών της οθωμανικής αυτοκρατορίας για την εισαγωγή καινοτόμων διοικητικών θεσμών της Ευρώπης στην παραπαίουσα οθωμανική διοίκηση. Το πρώτο Δημαρχείο στεγάστηκε σε ένα κτίριο που βρισκόταν πίσω από το τέμενος Χαμζά Μπέη (Αλκαζάρ), λίγο πιο πάνω από την οδό Εγνατία, στη σημερινή Ίωνος Δραγούμη γωνία με Ιουστινιανού. Το κτίριο  χρονολογούνταν κάπου μεταξύ 1863-1873 και κάηκε ολοσχερώς στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, βρίσκουμε το δημαρχείο στην οδό Εγνατίας, λίγο μετά την Ι. Δραγούμη, στο κτίριο του ξενοδοχείου Μ. Βρετανία, (στο κτίριο της Βυζαντινής Στοάς), ιδιοκτησίας Αδάμ Λαδένη, Ι. Τσαλικίδη και αδερφών Σωκράτη και Κωνσταντίνου Πετρίδη. Το δημαρχείο Θεσσαλονίκης στεγάστηκε εκεί, από το 1927 μέχρι το 1931 και είναι το πρώτο σωζόμενο κτίριο που είχε στεγάσει δημαρχείο πόλης.

Το πρώτο αεροδρόμιο

Τα πρώτα τουρκικά αεροπλάνα έρχονται σιδηροδρομικά στη Θεσσαλονίκη, συναρμολογούνται στις 10/10/1912 και χρησιμοποιούν σαν αεροδρόμιο μια επίπεδη έκταση δίπλα στον Παλαιό Σιδηροδρομικό σταθμό. Η πρώτη πτήση γίνεται στις 18/10 και το αεροπλάνο λαμβάνει μέρος στη μάχη των Γιαννιτσών και καταλαμβάνεται από τον ελληνικό στρατό που ελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη στις 26/10. Είναι το ίδιο αεροπλάνο με το οποιό θα πετάξει ο πρώτος Έλληνας αεροπόρος Εμμανουήλ Αργυρόπουλος συμμετέχοντας στις μάχες των Βαλκανικών Πολέμων. Είναι το ίδιο αεροπλάνο που θα συντριβεί με τον πιλότο του, Αργυρόπουλο στην περιοχή του Λαγκαδά στις 4/4/1913.  Ως πρώτο αεροδρόμιο αναφέρεται το Λεμπέτ στα δυτικά της πόλης, αλλά ο Νικόλαος Σχινάς σε βιβλίο του του 1886, αναφέρει ως Λεμπέτ και την περιοχή γύρω απ΄τον Σταθμό. Σαν πρώτο αεροδρόμιο οργανωμένο μπορούμε να θεωρήσουμε το Λεμπέτ στο Ζέιτενλικ, στην έκταση που σήμερα καταλαμβάνει η Νέα Ευκαρπία και οργανώνεται από τους συμμάχους μετά το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στα αριστερά της σημερινής διασταύρωσης προς το Ωραιόκαστρο και λειτουργεί μέχρι το 1941. Μετά τον πόλεμο η έκταση έγινε βοσκότοπος μέχρι την διαίρεσή της σε αγροτεμάχια που δόθηκαν στους νέους κατοίκους της περιοχής το 1957. Το πρώτο αεροδρόμιο όμως που χρησιμοποιήθηκε για την επιβατική αεροπορική συγκοινωνία Θεσσαλονίκη Αθήνα (στα 1931) είναι το ΣΕΔΕΣ κοντά στη Θέρμη, ένα από τα 5 που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1916.

Πηγή: Η ιπτάμενη ιστορία της Θεσσαλονίκης του Μιχάλη Τρεμόπουλου, εκδ. Παρατηρητής

Το πρώτο Πανεπιστήμιο

Πολλοί θεωρούν ως πρώτο Πανεπιστήμιο την παλιά Φιλοσοφική αλλά σφάλουν. Το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από την κυβέρνηση Πάγκαλου, με υπουργό Παιδείας τον Γ. Χατζηκυριακού, το 1925, με έδρα τη βίλλα Αλλατίνι (σημερινή Νομαρχία) και εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Παλιά Οθωμανικής Σχολής Ινταντιέ το 1927. Μεταξύ 1912 και 1927, το κτίριο λειτουργούσε ως νοσοκομείο.

To  πρώτο Δημοτικό Σχολείο

Στην οδό Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο ύψος της οδού Μόδη υπήρχε στα 1900 το Γυμναστήριο του Ομίλου Φιλόμουσων. Στο γήπεδο του Γυμναστηρίου κτίστηκε ένα νεοκλασικό που στέγασε την Αστική Σχολή, το μετέπειτα Πρώτο Δημοτικό, το 1910. Μετά το σεισμό κατεδαφίστηκε και στη θέση του μπήκε ένα προκάτ κτίριο,που στεγάζει τώρα επίσης σχολείο.

Το πρώτο ελληνικό Γυμνάσιο

Το κτίριο ανεγέρθηκε σε σχέδια Ερνέστου Τσίλερ το 1893 στον αριθμό 132 της Εγνατίας. Μερικοί το γνωρίζουν ως Οικοκυρική Σχολή. Το 1918 χωρίσθηκε σε Α και Β και το Α’ εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Βασιλέως Γεωργίου, όπου βρίσκεται ως σήμερα με μια πάυση 20ετίας, λόγω επικινδυνότητας που προκάλεσε ο σεισμός του 1978.  Το Β’ Γυμνάσιο παρέμεινε στο κτίριο της Εγνατίας μέχρι το 1934, οπότε και μεταφέρθηκε στο κτίριο της Ικτίνου.

Ο πρώτος χριστιανικός ναός

Ίσως η πρώτη εκκλησία που ανεγέρθηκε στην πόλη αμέσως μετά το διάταγμα του Κωνσταντίνου (313 μ.Χ.) που αναγνώριζε τον χριστιανισμό ως μια από τις επίσημες θρησκείες του ρωμαϊκού κράτους, κτίστηκε στον τόπο του μαρτυρίου (303 μ.Χ.) του Αγίου Δημητρίου. Κατ΄άλλους η μικρή αυτή εκκλησία κτίστηκε μετά το 323 μ.Χ. οπότε και ο Κωνσταντίνος αναγνωρίζεται ως μοναδικός αυτοκράτορας. Θεωρείται πως αυτή ήταν η μικρή μονόκλιτη Βασιλική που σώζεται σήμερα στην Κρύπτη του Ναού.

Το Πρώτο ξενοδοχείο της πόλης

Ως πρώτο ξενοδοχείο δυτικού τύπου στην πόλη αναφέρεται το ξενοδοχείο Colombo στη γωνία Λέοντος Σοφού με Βαλαωρίτου, στον Φραγκομαχαλά, που χρονολογείται από τα 1870. Υπέστη τεράστιες ζημιές όταν ανατινάχτηκε η Οθωμανική Τράπεζα το 1903, κατεδαφίστηκε και ξαναχτίστηκε το 1905 για να καεί στην πυρκαγιά του 1917, που κατέστρεψε όλα τα ξενοδοχεία της πόλης που λειτουργούσαν τότε στον Φραγκομαχαλά  και την Παραλία. Όλα τα σωζόμενα σήμερα παλιά ξενοδοχεία της πόλης χρονολογούνται μεταξύ 1922-26, οπότε μια ανοικοδομήθηκε το κέντρο της πόλης. Το μοναδικό σωζόμενο πριν την πυρκαγιά είναι αυτό που στεγάζει από το 2013, το boutique hotel COLORS Central Ladadika. Εκεί στεγαζόταν, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες του, από τα τέλη του 19^ου αιώνα το ξενοδοχείον Κεντρικόν, μετέπειτα οίκος ανοχής, ακατοίκητο, Ουκρανική Πρεσβεία και νυν ξανά ξενοδοχείο.

Το πρώτο δημόσιο άγαλμα της πόλης

Το πρώτο γλυπτό που τοποθετήθηκε στη Θεσσαλονίκη, μετά την απελευθέρωση το 1912, ήταν η προτομή του Γεωργίου του Α’, που φιλοτεχνήθηκε από τον Κ.Δημητριάδη το 1915, στο σημείο δολοφονίας του Βασιλέως (18 Μαρτίου 1913 – 5 Μαρτίου με το τότε ισχύον Ιουλιανό ημερολόγιο), στο μικρό πάρκο στη  γωνία Βασ.Όλγας-Αγ.Τριάδος. Ο Κωνσταντίνος Δημητριάδης (1881 –1943) ήταν έλληνας γλύπτης, ακαδημαϊκός και ολυμπιονίκης. Συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 στο Παρίσι, όχι σε αθλητικό αγώνισμα αλλά στη γλυπτική, αφού το πρόγραμμα των αγώνων περιελάμβανε και καλλιτεχνικούς αγώνες^. Το έργο του Ο δισκοβόλος (Discobole Finlandais) κέρδισε το χρυσό μετάλλιο.

Tο πρώτο Μουσείο

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων «παρά τη Γενική Διοικήσει Μακεδονίας» ήταν η πρώτη υπηρεσία που ιδρύθηκε, τον Νοέμβριο του 1912, δεκαπέντε μόλις μέρες μετά την υπογραφή παράδοσης της πόλης στο Ελληνικό Κράτος. Το Διοικητήριο καθώς και η Οθωμανική Σχολή Ινταντιέ (Παλιά Φιλοσοφική) ήταν μέχρι το 1925 τόπος συγκέντρωσης των αρχαιοτήτων της Μακεδονίας. Κατά την διάρκεια του Α’ παγκόσμιου πολέμου, συγκεντρώνονται αρχαιότητες από τον Γαλλικό Στρατό της Ανατολής (Armee Francaise d’ Orient) στο Καραμπουρνάκι και στη Ροτόντα, ενώ τα ευρήματα από τις έρευνες των Άγγλων συγκεντρώνονται στον Λευκό Πύργο. Πρώτο Μουσείο όμως της πόλης θεωρείται το Γενή Τζαμί (το τζαμί των ντονμέδων), όπως το δηλώνει και η επιγραφή στην προμετωπίδα του που παραχωρήθηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1925. Το 1940 πολλές αρχαιότητες, κυρίως γλυπτά, θάφτηκαν στην αυλή του Μουσείου χάρη στις προσπάθειες των εφόρων Νικόλαου Κοτζιά και Χαράλαμπο Μακαρόνα, προκειμένου να διασωθούν από τους Ναζί. Οι αρχαιότητες ξεθάφτηκαν το 1951 και για πρώτη φορά εκτέθηκαν στην κεντρική αίθουσα του (Παλαιού) Αρχαιολογικού Μουσείου, το 1953. Το 1963 το Αρχαιολογικό Μουσείο μεταφέρεται στο σημερινό του κτίριο. Πηγή: Η Μνήμη της Πόλης του Χρήστου Ζαφείρη

Η πρώτη ελληνική εφημερίδα και το πρώτο περιοδικό της πόλης

Το πρώτο φύλλο της εφημερίδας Ερμής κυκλοφόρησε την Τρίτη 13 Μαϊου του 1875. «Εκδίδεται δις της εβδομάδος επί του παρόντος» έγραφε κάτω απ΄τον τίτλο της εφημερίδας της οποίας εκδότης ήταν ο τυπογράφος Σοφοκλής Γκαρπολάς. Κυκλοφορούσε κάθε Τρίτη και Παρασκευή σε 4 σελίδες με θέματα τοπικά αλλά και ανταποκρίσεις από άλλες πόλεις, ενώ στην πρώτη σελίδα κυριαρχούσαν στην πολιτική ζωή της Αθήνας. Έκανε τον κύκλο της μέχρι το 1881, οπότε και αντικαταστάθηκε από τον Φάρο της Μακεδονίας του ίδιου εκδότη. Το πρώτο περιοδικό ήταν ο Αριστοτέλης, ένα ημιλογοτεχνικό δεκαπενθήμερο περιοδικό που κυκλοφόρησε μόνο 24 τεύχη στα 1889-90 με εκδότη τον εκπαιδευτικό του Ελληνικού Παρθεναγωγείου, Γεώργιο Παπαγεωργίου.

Πηγή: Η Μνήμη της Πόλης του Χρήστου Ζαφείρη