H Ροτόντα σε νέες περιπέτειες
Μια μονομερής απόφαση του Μητροπολίτη και η Ροτόντα ξανά σε νέα διαμάχη.
Ως γνωστόν η Ροτόντα λειτουργεί ως χριστιανικός ναός δυο φορές το χρόνο. Την Μ. Παρασκευή με την ακολουθία του Επιταφίου και στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου, όπως έχει συμφωνηθεί. Ο μητροπολίτης Άνθιμος όμως ξαφνικά προσπαθεί να δημιουργήσει αυτό το Σαββατοκύριακο ένα νέο de facto καθεστώς. Με μια αφίσα που κόλλησε σε εκκλησίες μας πληροφορεί για τη μεταφορά του παλαιού εγκαινείου του ναού που θα τοποθετηθεί μονίμως επί της Αγίας Τραπέζης.
Οι φίλοι της Ροτόντας εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση:
Με έκπληξη διαπιστώσαμε την ανάρτηση αφίσας στους δρόμους της πόλης μας που υπογράφεται από την Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και καλεί σε τελετή στις 22 και 23 Απριλίου, κατά την οποία ο Μητροπολίτης Άνθιμος “θα μεταφέρει το παλαιόν εγκαίνιον του ιερού Ναού και θα το τοποθετήσει μονίμως επί της Αγίας Τραπέζης” στο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς Ροτόντα, διαχρονικό σύμβολο των τριών Αυτοκρατοριών, μέσα στις οποίες έλαμψε η Θεσσαλονίκη.
Το γεγονός αυτό αντίκεται τόσο στον Αρχαιολογικό νόμο, καθώς δεν έχει εκδοθεί σχετική άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού, όσο και στις υπουργικές αποφάσεις για τη χρήση της Ροτόντας, οι οποίες επιτρέπουν μεν την διενέργεια δώδεκα ιερών ακολουθιών το χρόνο, αλλά απαγορεύουν οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή ή εγκατάσταση εξοπλισμού και διασφαλίζουν την παράλληλη κοσμική πολιτιστική χρήση του μνημείου.
Η κίνηση αυτή της Ιεράς Μητρόπολης επιδικνύει περιφρόνηση όχι μόνο προς την νομιμότητα, αλλά και προς το κοινωνικό consensus που έχει δημιουργηθεί γύρω από τις μικτές (θρησκευτικές και πολιτιστικές) χρήσεις του μνημείου.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και οι αρμόδιες υπηρεσίες του οφείλουν να προασπίσουν την ταυτότητα του μνημείου ως πολιτιστικού αγαθού και να διασφαλίσουν ότι η κατ’εξαίρεση λατρευτική του χρήση, δεν θα εξοβελίσει την πολιτιστική και μουσειακή ταυτότητά του.
Πολλοί πολίτες που διαφωνούν με αυτή την κίνηση ανάρτησαν στα social media post διαμαρτυρίας. Πιο χαρακτηριστικό της Ελεάννας Ιωαννίδου:
Είστε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και έχετε βάλει σκοπό (μεταξύ άλλων) να καταλάβετε το πιο σημαντικό μνημείο της πόλης και να το μετατρέψετε σε ναό.
Παραλίγο να το καταφέρει ο προκάτοχός σας το 1995, παίρνοντας άδεια για έκθεση βυζαντινής τέχνης και χρησιμοποιώντας την ως πρόσχημα για να εκδώσει κανονισμό λειτουργίας προσκηνυματικού ναού, αλλά οι ενεργοί πολίτες της πόλης τον σταμάτησαν.
Παραλίγο να το καταφέρετε κι εσείς, αποσπώντας απόφαση για τοποθέτηση σταυρού στον θόλο, αλλά και πάλι οι ενεργοί πολίτες σας σταματούν.
Τι κάνετε, λοιπόν;
Παίρνετε άδεια για λειτουργία μέσα στο μνημείο (από αυτές που επιτρέπονται από το 1999 και οι ενεργοί πολίτες δήλωσαν στο ΚΑΣ πως δεν χρειάζεται να καταργηθούν) με αφορμή την ημέρα του Αγίου Γεωργίου και, στο πλαίσιο της λειτουργίας, ανακοινώνετε πως σκοπεύετε να “μεταφέρετε το παλαιόν εγκαίνιον του Ιερού Ναού και να το τοποθετήσετε μονίμως επί της Αγίας Τραπέζης.”
ΔΗΛΑΔΗ να παρέμβετε στο μνημείο μόνιμα και παράνομα, δημιουργώντας τετελεσμένη κατάσταση που, με βάση τους Ιερούς Κανόνες, δεν μπορεί να ανατραπεί και να μετατρέψετε έτσι de facto το μνημείο σε ναό.
Έκτακτα!
Διαβάστε ακόμη Περί σταυρών και άλλων «δαιμονίων»…
Η ανακοίνωση της Ιεράς Μητρόπολης για την τοποθέτηση του Παλαιού εγκαινίου είναι η ακόλουθη:
“Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Θεσσαλονίκης τὴν προσεχῆ Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ 23 Ἀπριλίου, πανηγυρίζει τὴν Ιερὰ μνήμη τοῦ Αγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου στὸν ὁμώνυμο Ιερὸ παλαιοχριστιανικὸ Ναὸ τῆς Ῥοτόντα.
Τὸ Σάββατο 22 Ἀπριλίου στὶς 6.30 τὸ απόγευμα θὰ τελεσθῇ ὁ Μέγας Ἑσπερινὸς τῆς ἑορτῆς.
Τὴν Κυριακὴ 23 Ἀπριλίου απὸ τὶς 7 ἕως τὶς 10.30 τὸ πρωΐ θὰ τελεσθοῦν ἡ ακολουθία τοῦ Ὄρθρου καὶ ἡ Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος τοῦ Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου μὲ τὴν συμμετοχὴ κλήρου καὶ λαοῦ.
Κατὰ τὴν ἔλευσή του, ὁ Παναγιώτατος θὰ μεταφέρῃ μαζύ του τὸ παλαιὸ Ἐγκαίνιο τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ ποὺ εὑρίσκετο στὸν ἱερὸ Ναὸ τοῦ πολιούχου ἁγίου Δημητρίου, γιὰ νὰ τὸ τοποθετήσῃ μονίμως ἐπὶ τῆς ἁγίας Τραπέζης.
Παρακαλοῦνται οἱ εὐσεβεῖς χριστιανοὶ ποὺ τιμοῦν τὴν ἱερὰ μνήμη τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου νὰ μετάσχουν στὶς παραπάνω ἐκδηλώσεις. ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΕΓΚΑΙΝΙΟΥ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΟΤΟΝΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Τὸ ἔτος 1953 οἱ ἀρχαιολόγοι Ε. Dyggve καὶ H. Torp προέβησαν σὲ ἀνασκαφές στὸν ἱερὸ ναὸ τοῦ ἁγίου Γεωργίου Ροτόντα και συγκεκριμένως στὸ ἱερὸ Βῆμα καὶ ἔφεραν στὸ φῶς τὸ ἀρχαῖον Ἐγκαίνιόν του, τὸ ὁποῖο ἦταν τοποθετημένο στὴ βάση τῆς κτιστῆς παλαιᾶς ἁγίας Τραπέζης.
Ἐντὸς ἑνὸς ἀνοίγματος ἐπικαλυμμένου μὲ μάρμαρο, βρέθηκαν θραύσματα ἀπὸ ὀργανικὴ ὕλη.
Κατόπιν ἀδείας τοῦ Ὑπουργεῖο Παιδείας, ὁ Νορβηγὸς ἀρχαιολόγος κ. Torp μετέφερε τὸ ὑλικὸ αὐτὸ στὸ Ἰνστιτοῦτο Ἰατροδικαστικῆς τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Κοπεγχάγης, ὅπου κατόπιν ἐπιστημονικῆς ἐρεύνης διεπιστώθη αἱματοβαμμένο ὕφασμα.
Ὁ κ. Torp στὸ 10ο συνέδριο Χριστιανικῆς Ἀρχαιολογικῆς τὸ ἔτος 1980 συνήντησε τὸν καθηγητὴ τοῦ Πολυτεχνείου κ. Ν. Μουτσόπουλο καὶ εὐρέθησαν μαζὶ στὸ σημεῖο τοῦ Ἐγκαινίου.
Ὁ κ. Ν. Μουτσόπουλος ἀνήγγειλε στὸν Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κυρὸ Παντελεήμονα Χρυσοφάκη τὴν ὕπαρξη τοῦ Ἐγκαινίου καὶ τὴν πρόθεση τοῦ κ. Torp νὰ τὸ ἐπιστρέψει στὴν Θεσσαλονίκη.
Κατόπιν σχετικῆς ἀλληλογραφίας ἐστάλη ὁ πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως κ. Παντελεήμων Καλπακίδης (νῦν Μητροπολίτης Βεροίας) στὴν Ρώμη, στὸ Ἰσνστιτοῦτο Ἀρχαιολογίας τῆς Νορβηγίας, ὅπου παρέλαβε τὸ Ἐγκαίνιο ἀπὸ τὸν κ. Torp καὶ τὸ μετέφερε στὸν Μητροπολίτη.
Ἐπειδὴ ὁ ἱερὸς ναὸς τοῦ ἁγίου Γεωργίου Ροτόντα ἦταν κλειστὸς, λόγῳ ἀναστηλωτικῶν ἐργασιῶν ἐξ αἰτίας τοῦ σεισμοῦ τοῦ 1978, ὁ Μητροπολίτης ἐναπέθεσε τὸ ἱερὸ ἐγκαίνιο προσωρινῶς πρὸς φύλαξη στὸ σκευοφυλάκιο τοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Δημητρίου, μὲ τὴν ἐπιπλέον βεβαιότητα ὅτι τὸ αἱματοβαμμένο ὕφασμα τοῦ ἐγκαινίου ἀνῆκε στὸν μανδύα τοῦ ἁγίου Δημητρίου.
Ὁ νῦν Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ἄνθιμος κατὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Γεωργίου στὶς 23 Ἀπριλίου 2017 θὰ μεταφέρει καὶ θὰ ἐπανατοποθετήσει στὸν φυσικό του χῶρο, τὸ ἱερὸ τοῦτο Ἐγκαίνιο, ἐπὶ τῆς νεωτέρας ἁγίας Τραπέζης, ἡ ὁποῖα εἶχε ἐγκαινιασθεῖ στὶς 10 Σεπτεμβρίου 1995 ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κυροῦ Παντελεήμονος Χρυσοφάκη.
Ἄς σημειωθεῖ ὅτι πρὸ τῶν καταστροφῶν τοῦ σεισμοῦ ὁ ἱερὸς Ναὸς εἶχε ἐγκαινιασθεῖ ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κυρὸ Παντελεήμονα Παπαγεωργίου, τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων τοῦ 1964.”