Στο Ωδείο της Αρχαίας Αγοράς όπως παλιά

της Κύας Τζήμου

Εικόνες-Βίντεο: Ελένη Βράκα

Ο χώρος της Αρχαίας Αγοράς έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια αρκετές φορές για εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχομένου. Οι αρχαιολογικοί χώροι δεν είναι νεκροί τόποι και επιβάλλεται να παραμένουν ζωντανοί και ανοιχτοί. Χτες το σούρουπο, σtο Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας 2014, μια υπέροχη συναυλία νέων παιδιών έφερε τον κόσμο στο Ρωμαϊκό Ωδείο, στο μικρό θεατράκι μέσα στην Αρχαία Αγορά. Εκτός από τους ενδιαφερόμενους που γέμισαν το αρχαίο θεατράκι, περαστικοί αποφάσισαν να κάνουν εκεί μια στάση και η γειτονιά συμπλήρωσε το κοινό στις κερκίδες.

Νέοι μουσικοί, 12-20 ετών, από το τμήμα κρουστών του Νέου Ωδείου Θεσσαλονίκης και συνομίληκοί τους από το τμήμα κρουστών του Δημοτικού Ωδείου Θέρμης παρουσίασαν μια μοναδική συναυλία με διασκευές σύγχρονων κομματιών για ξυλόφωνο, τύμπανα, μαρίμπα, βιμπράφωνο, καμπάνες, ντραμς, μπόνγκος, κόνγκας και άλλα μικροκρουστά που απόλαυσαν πραγματικά όλοι όσοι είχαν την τύχη να βρεθούν εκεί, μερικοί από αυτούς τυχαία.

Η ιδέα της σύμπραξης των μαθητών από τα δύο ωδεία ξεκίνησε το 2011, με στόχο την ανάδειξη των κρουστών, αλλά και την ενίσχυση της συνεργασίας και δημιουργικότητας των παιδιών.

Η ιστορία του Ρωμαϊκού Ωδείου:

Η πρώτη οικοδομική φάση της Ρωμαϊκής Αγοράς Θεσσαλονίκης χρονολογείται μετά τα μέσα του 1ου αιώνα μ.Χ.. Στη φάση αυτή, η ανατολική πτέρυγα οργανώνεται με έναν κεντρικό ορθογώνιο χώρο – βουλευτήριο, πλαισιωμένο από τέσσερις αίθουσες εκατέρωθεν. Έτσι η πόλη αποκτά τον πρώτο κλειστό χώρο συνάθροισης των αρχών της.Τον επόμενο αιώνα (2ος μ.Χ.) κατασκευάζεται το ωδείο. Ένα μικρό, στεγασμένο θέατρο, που καταλαμβάνει το χώρο του βουλευτηρίου, καθώς και των δύο παρακειμένων αιθουσών. Ο νέος χώρος, εκτός από την κάλυψη των αναγκών της διοίκησης, φιλοξενεί και καλλιτεχνικές παραστάσεις. Στον 3ο αιώνα μ.Χ. το ωδείο ανακαινίζεται. Προκειμένου να μεγαλώσει η ορχήστρα, αφαιρούνται οι πρώτες έξι σειρές κερκίδων και ανυψώνεται το επίπεδό της κατά 1,00μ.. Έτσι δημιουργείται, μεταξύ ορχήστρας και πρώτης σειράς κερκίδων του κοίλου, μια υψομετρική διαφορά που φτάνει τα 1,60μ.. Αυτή η διαφορά επιβάλλει και την ταυτόχρονη ανύψωση της σκηνής, ώστε να φτάσει στο επίπεδο των θεατών της πρώτης σειράς.Με δεδομένο ότι το ωδείο της Θεσσαλονίκης αποτελεί μέρος ενός κτηριακού συγκροτήματος και δεν είναι δυνατή η πρόσβαση πλάγια του κοίλου, όλες οι είσοδοι (πέντε), θεατών και ηθοποιών, τοποθετήθηκαν στην πρόσοψη του συγκροτήματος. Οι ακραίες είσοδοι προορίζονταν για τους ηθοποιούς, οι οποίοι εισερχόμενοι βρίσκονταν στα παρασκήνια και από εκεί στην ορχήστρα και στη σκηνή. Το κοινό χρησιμοποιούσε τις τρεις ενδιάμεσες, οι οποίες οδηγούσαν σε έναν χώρο κάτω ακριβώς από το δάπεδο της σκηνής και στη συνέχεια δια μέσου κλιμάκων έφταναν στο κοίλο. Στα μέσα περίπου του 4ου αιώνα άρχισαν οι εργασίες επέκτασης του ωδείου και της μετατροπής του σε θέατρο. Κατασκευάζεται δακτύλιος, ο οποίος περιβάλλει το υπάρχον κοίλο, πλάτους 15,00μ. ως υποδομή του νέου κοίλου. Ανυψώνεται η σκηνή, φτάνοντας τα υπέρθυρα των εισόδων, και επεκτείνεται, καταλαμβάνοντας το αντίστοιχο τμήμα της εσωτερικής στοάς της Αγοράς. Ταυτόχρονα κλείνουν οι τρεις κεντρικές είσοδοι του κοινού, για την είσοδο του οποίου κατασκευάστηκαν δύο κλιμακοστάσια στους παρακείμενους χώρους, που οδηγούσαν στο κεντρικό διάζωμα του κοίλου.Καθώς φαίνεται, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά δεδομένα, η φάση αυτή δεν ολοκληρώθηκε. Στο τέλος του 4ου αιώνα μ.Χ. αρχίζει η εγκατάλειψη της Ρωμαϊκής Αγοράς και το ωδείο μετατρέπεται, με τις απαραίτητες εργασίες, σε χοάνη υποδοχής και συλλογής ομβρίων υδάτων.

Τα 4 κορίτσια είναι από την Αίγυπτο, μέρος μιας μεγαλύτερης ομάδας φοιτητών αρχιτεκτονικής στο πανεπιστήμιο του Καΐρου, οι οποίοι ήρθαν στην Ελλάδα για να παρακολουθήσουν ένα workshop που οργανώνεται στις Σέρρες από τον καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Βόλου κ. Στυλίδη.