Θεσσαλονικη 2013: Όσα έφερε η χρονιά στην πόλη

του Γιώργου Τούλα

Εικόνες: Βασίλης Δραγάνης, Ελένη Βράκα, Θανάσης Σταθόπουλος   Κάθε χρονιά που περνάει με κρίση στην πόλη, στη χώρα, μοιάζει μια χαμένη χρονιά. Η οπισθοχώρηση σε μια σειρά κεκτημένα, στο δημόσιο και τον ιδιωτικό βίο δυστυχώς καταδικάζει τις ελληνικές πόλεις σε αδράνεια, σε παρακμή. Για τη Θεσσαλονίκη η χρονιά που τελειώνει ήταν μια μάλλον αμφίρροπη χρονιά.

Η κατάργηση της δημοτικής αστυνομίας ήταν ένας ακόμα αβάσταχτος κρίκος σε μια αλυσίδα ισοπέδωσης που σπάει λίγη-λίγη παρασέρνοντας τις υποδομές ενός δήμου στο χάος.

Η έλλειψη χρημάτων, οι μοιρασμένες με την περιφέρεια και το κράτος αρμοδιότητες, το πληγωμένο κύρος ενός δήμου, που είδε αυτή τη χρονιά τον πρώην δήμαρχό της να καταδικάζεται ισόβια για καταχρήσεις και τον περιφερειάρχη της να καταδικάζεται και να εκπίπτει για άλλα αδικήματα εξίσου σοβαρά, το κύρος λοιπόν και κυρίως η λειτουργικότητα της πόλης καταβαραθρώνεται. Μαζί και το κύρος σοβαρών φορέων της.

Το ΑΠΘ πέρασε τη χειρότερη χρονιά της Ιστορίας του. Βρόμικο, εγκαταλειμμένο, παγωμένο, με την απειλή να μείνει χωρίς διοικητικούς υπαλλήλους, με έριδες, σκανδαλάκια, δίκες, χωρίς εκπαιδευτικό υλικό λόγω περικοπών, το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας μοιάζει σαν καράβι ριγμένο σε κύματα που το ξεπερνούν.

Η χρονιά που τελειώνει ήταν καταστροφική για τα media της πόλης. Το βίαιο και άδικο κλείσιμο της ΕΡΤ3, τηλεόρασης και τριών ραδιοφωνικών σταθμών με ιστορία που δικαιολογούσαν τον περιφερειακό ρόλο της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, οι διαρκείς απειλές για λουκέτο και στα δημοτικά μέσα, η επικράτηση αθηναϊκού σταθμού στην πρωτιά της μπάντας των fm, η αδυναμία αυτόνομης ύπαρξης μιας μεγάλης τοπικής εφημερίδας με τις ήδη υπάρχουσες να ταλανίζονται και τα πρώτα προεκλογικά φύλλα και ραδιόφωνα που ετοιμάζονται να ανοίξουν σηματοδοτούν τη νέα χρονιά.

Η περιπέτεια του ΜΕΤΡΟ που ασάλευτο κοιτά την πόλη και το μέλλον φέτος είχε και το νέο της επεισόδιο. Τις αρχαιότητες της Βενιζέλου, το μεγαλύτερο αρχαιολογικό εύρημα των τελευταίων δεκαετιών που αντί να λειτουργήσει ενισχυτικά προς το έργο λειτουργεί εξ αιτίας των ανόητων διαχειριστών του ως υποτιθέμενη τροχοπέδη. 

Ο τουρισμός, από τις ελάχιστες παρηγοριές της χρονιάς στην πόλη αυξήθηκε. Η εικόνα ανθρώπων από διάφορες χώρες να περπατούν στο κέντρο της ήταν παρηγορητική. Ρώσοι, Σέρβοι, Εβραίοι, Τούρκοι τον Οκτώβρη με το Μπαϊράμι, εικόνα από το πολυπολιτισμικό παρελθόν της. Μαζί με το λιμάνι της που πήρε μπρος ξανά, τις κρουαζιέρες και την εμπορική του κίνηση είναι η ελπίδα μιας πόλης που η ανάπτυξη ταυτίστηκε πια με το άνοιγμα των καφέ και των φούρνων. Που κατακλύζουν τα πεζοδρόμια με τραπεζοκαθίσματα και γυάλινα παραβάν, αν και δεν είναι μακριά η υπόσχεση της Πρωτοβουλίας πριν τις προηγούμενες εκλογές που έλεγε πως θα τα ελέγξει…

Η χρονιά που τελειώνει για την πόλη είχε πολλά έργα που εγκαινιαστήκαν σε μακέτες και προκηρύξεις και διαγωνισμούς, μερικούς νέους λεωφορειόδρομους που τους ακυρώνουν στην πράξη τα παράνομα παρκαρισμένα, μερικούς νέους μικρούς πεζόδρομους και ήπιας κυκλοφορίας δρόμους που ομορφαίνουν το κέντρο αλλά πονοκεφαλιάζουν τους κατοίκους του αφού καταργούν θέσεις πάρκινγκ και δεν εξασφαλίζουν νέες κάπου αλλού για αυτούς, είχε διχογνωμίες αντιδημάρχων για διάφορα ζητήματα, στείρα αντιπολίτευση από τους άλλους και έλλειψη πόρων.

Είχε τα καλύτερα Δημήτρια των τελευταίων χρόνων χάρη στην καταλυτική παρουσία της Όλγας Ταμπουρή και της ομάδας των τριών επιμελητών Μάριου Ελευθεριάδη, Σοφίας Ευτυχιάδου και η Αποστολία Παπαδαμάκη καθώς και την ομάδα του Δήμου που δούλεψε και δημιούργησαν μια από τις καλύτερες διοργανώσεις που συνέβησαν.

Η Θεσσαλονίκη το 2013 είδε την Τσιμισκή να αλλάζει σταδιακά όψη, παλιές δόξες όπως ο Φωκάς να καταρρέουν και νέα μικρομάγαζα να παίρνουν τη θέση στην παλαιά ναυαρχίδα, με λιγότερα κλειστά και άδεια καταστήματα στο ιστορικό της κέντρο από ότι η Αθήνα και πολύ περισσότερα στις έρημες γειτονιές, ιστορικές επιχειρήσεις της να παραπαίουν και μικρά start ups να αναδύονται μαζί με την ελπίδα.

Η Θεσσαλονίκη το 2013 έστρεψε ξανά το βλέμμα της στη θάλασσα μετά από χρόνια, μέτρησε απώλειες ανθρώπων ως παράπλευρες απώλειες από την κρίση, δοκίμασε τις αντοχές της σε μια καθημερινότητα αβάσταχτη στο κέντρο της λόγω της έλλειψης υποδομών, συγκοινωνιών, σχεδιασμού και συνείδησης αστικής των πολιτών της.

Η Θεσσαλονίκη ετοιμάζεται να υποδεχτεί το 2014 ως πρωτεύουσα Νεολαίας της Ευρώπης με τους νέους της να έχουν το βλέμμα τους στραμμένο έξω ή να σκοτώνουν αμήχανα το χρόνο τους μπροστά σε ένα καλαμάκι του καφέ. Θα τα καταφέρει του χρόνου να πάρει μπρος; Θα δούμε…