Θεσσαλονίκη: Αλλάζει το Καπάνι – Δείτε βίντεο
Η ιστορική αγορά μπροστά σε μια νέα εποχή
Σε νέα εποχή μπαίνει το επόμενο διάστημα η ιστορική παραδοσιακή αγορά στο Καπάνι με στόχο να μετατραπεί σε μια σύγχρονη αγορά τροφίμων ευρωπαϊκών προδιαγραφών.
Οι παρεμβάσεις προχώρησαν σε σημαντικό βαθμό στις οδούς Σπανδώνη, Σολωμού και Ασκητού και συνεχίζονται στην οδό Μενεξέ, στο δρόμο δηλαδή που λειτουργούν τα ιχθυοπωλεία. Οι εργασίες αναμένεται να διαρκέσουν περίπου ακόμη 20 ημέρες και οι επαγγελματίες θα επιστρέψουν τις επόμενες ημέρες στα καταστήματά τους. Οι εργασίες συνεχίζονται στην οδό Μενεξέ απ’ όπου και η φωτογραφία και το βίντεο.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει έργα βελτίωσης της αποχέτευσης και της ύδρευσης, αντικατάστασης και αποκατάστασης οδοστρωμάτων και πεζοδρομίων, δράσεις σήμανσης.
Θα υπάρξει συντήρηση στο υφιστάμενο στέγαστρο και η περιοχή παρέμβασης περικλείεται από τις οδούς Εγνατία, Βενιζέλου, Ερμού και Αριστοτέλους.
Μέσω του προγράμματος σχεδιάζεται η κατασκευή εκ νέου των δαπεδοστρώσεων λόγω των εκτεταμένων φθορών που παρουσιάζουν σήμερα, ενώ προβλέπεται και η ανακατασκευή των δημοτικών WC (εμβ. 70 τ.μ.).
Η περιοχή θα αναβαθμιστεί μέσω συστημάτων έξυπνης πόλης, με δωρεάν wifi, πεζοδιάβαση με φωτισμό και αισθητήρα αναγνώρισης πεζών και, παράλληλα, σχεδιάζονται θέσεις εφαρμογής διαβάσεων στην οδό Ερμού σε δύο σημεία (Βενιζέλου και Αγορά Μοδιάνο).
Ένα έργο συνολικής δημόσιας δαπάνης 1.730.850,00€, στα πλαίσια του προγράμματος ΕΣΠΑ για τα Open Mall.
Το έργο “Ανοικτά Κέντρα Εμπορίου – Καπάνι” είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία” και υλοποιείται σε συνεργασία του Δήμου Θεσσαλονίκης με τον Σύλλογο Επαγγελματιών Ιστορικού Κέντρου.
Ο Χρήστος Νικολόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΠΙΚ (Σύλλογος Επαγγελματιών Ιστορικού Κέντρου) και Β’ αντιπρόεδρος του ΕΕΘ, αναφέρει στην parallaxi για το θέμα.
«Συνεχίζονται οι εργασίες στην παραδοσιακή αγορά Καπάνι στα πλαίσια του προγράμματος ΕΣΠΑ για τα Open Mall ανοιχτά κέντρα εμπορίου.
Πιστεύουμε ότι σε μερικούς μήνες θα ολοκληρωθεί το έργο σε όλη την αγορά. Στο δρόμο που είναι τα ιχθυοπωλεία τα έργα θα διαρκέσουν 20 ημέρες έως να ολοκληρωθούν.
Οι επαγγελματίες θα έχουν επιστρέψει νωρίτερα, αλλά για να τελειοποιηθεί ο δρόμος χρειάζεται ένας μήνας.
Θα δούμε έναν καινούργιο δρόμο. Θα υπάρχουν αυτές οι παραδοσιακές πλάκες, θα έχει βότσαλο δεξιά και αριστερά, έχουν γίνει οι αποχετεύσεις.
Θα είναι ένας δρόμος με συνθήκες υγιεινής για να μπορούν να διαχειρίζονται οι επαγγελματίες τα εμπορεύματα.
Τα καταστήματα μέσα στην εβδομάδα θα ανοίξουν ξανά, αλλά για να ολοκληρωθεί τελείως θέλει περίπου έναν μήνα».
10 πράγματα που κάθε Θεσσαλονικιός πρέπει να ξέρει για το Καπάνι
#1 Το όνομα «Καπάνι», προέρχεται από την τουρκική φράση Ουν-Καπάν, που σημαίνει αλευραγορά.
#2 Μπορεί η αγορά να είναι γνωστή με την ονομασία Καπάνι, αλλά το επίσημο όνομά της είναι αγορά Βλάλη.
#3 Επί οθωμανικής εποχής, βόρεια της αγοράς Βλάλη, βρισκόταν η εβραϊκή συνοικία Καντί.
#4 Στις αρχές του 20ου αιώνα, δεν αποτελούσε πια αγορά αλεύρων, αλλά μια αγορά με κάθε είδους εμπορεύματα. Πωλούνταν κυρίως ασβέστης από το Ασβεστοχώρι, τενεκεδένια και πήλινα σκεύη, όσπρια, κρέας και θαλασσινά.
#5 Την ίδια εποχή, ο δρόμος στο Καπάνι, είχε συνολικά 12 σπίτια, 4 εργαστήρια, 125 καταστήματα, ένα καφενείο, ένα χάνι, ένα σησαμελαιοτριβείο, 12 οικόπεδα και δύο κοτοπωλεία.
#6 Από το Καπάνι, περνούσε ένας χείμαρρος της ρωμαϊκής αγοράς, που ξεκινούσε από την πλατεία Τερψιθέας. Υπάρχουν επίσης, βάσιμα στοιχεία για την ύπαρξη νερόμυλων επί οθωμανικής περιόδου.
#7 Το τωρινό Καπάνι, όπου πωλούνται τα ίδια προϊόντα, εκτός από ασβέστη, αποτελεί αποτέλεσμα του σχεδίου Εμπράρ. Κατασκευάστηκε γύρω στο 1930 και εκτείνονταν μέχρι και την πλατεία Άθωνος.
#8 Γενικά το Καπάνι, θεωρείται η φθηνή αγορά του κέντρου. Στο βιβλίο του Χαράλαμπου Μεταξά, «Μπαγιάτηδες και Χαμουτζήδες», στο οποίο υπάρχουν όροι που χρησιμοποιούνται από Θεσσαλονικείς, αναφέρεται η λέξη «καπάνι» για να περιγραφεί το πιο φθηνό ή κατώτερης ποιότητας προϊόν.
#9 Οι ονομασίες που έχουν δοθεί στην περιοχή, πήραν το όνομά τους από προύχοντες της ελληνικής κοινότητας που εκτελέστηκαν ή φυλακίστηκαν ως αντίποινα στις επαναστάσεις του 1821. Οι ονομασίες δόθηκαν όταν συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την Επανάσταση.
#10 Χριστόφορος Μπαλάνος, Χρήστος Μενεξές και Κυδωνιάτης, είναι μερικά από τα ονόματα που βλέπουμε στις οδούς στο νέο, αλλά και εκεί που βρισκόταν παλαιότερα το Καπάνι. Οι Τούρκοι τους κρέμασαν στο κέντρο της αγοράς στην περίοδο του 1821.
Η ταυτότητα και η ιστορία
Η Αγορά Βλάλη, γνωστή ως Καπάνι, είναι παραδοσιακή αγορά στη Θεσσαλονίκη (η παλαιότερη υπαίθρια αγορά της πόλης). Χωροταξικά βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, δίπλα από την πλατεία Αριστοτέλους και περιλαμβάνει τους πεζοδρόμους (οδοί Μενεξέ, Βλάλη, Σολωμού, Ασκηπού, Χαλκέων, Κυδωνιάτη, Σπανδώνη, και άλλοι μικρότεροι) που περικλείονται από τις οδούς Εγνατία, Αριστοτέλους, Ερμού και Βενιζέλου.
Το όνομα “Καπάνι” προέρχεται από την Τούρκικη φράση Ουν-Καπάν, (από το kaban- την μεγάλη δημόσια ζυγαριά) που σημαίνει αγορά αλεύρων (αλευροπάζαρο). Στην ιστορική του χωροταξία η αγορά αυτή βρισκόταν στη σημερινή Πλατεία Άθωνος. Τη χρησιμοποιούσαν και ως αγορά μικρών ζώων, προβάτων και πουλερικών. Στο κέντρο της η χαρακτηριστική κυκλική στέρνα που σήμερα αντικαταστάθηκε με το συντριβάνι χρησίμευε για το πότισμα τον ζώων. Από αυτήν την πλατεία προέρχεται η ονομασία «Καπάνι» που χρησιμοποιείται σήμερα για όλη την παλιά αγορά της πόλης που εκτείνεται μεταξύ Βενιζέλου και Αριστοτέλους και μεταξύ Εγνατίας και Ερμού (γνωστή και ως Αγορά Βλάλη).
Το έντονο πολιτιστικό αποτύπωμα της περιοχής, ο ιστορικός της χαρακτήρας, το ιδιαίτερο ύφος της αγοράς με κυρίαρχο το παζάρι και ο συνδυασμός ποικιλίας, ποιότητας και προσιτών τιμών, συνθέτουν τη διαχρονική ταυτότητα για το Καπάνι και υποδεικνύουν τη σημασία που έχει η ανάδειξή του για την προβολή της τουριστικής και αναπτυξιακής φυσιογνωμίας της Θεσσαλονίκης.