Εσκί Σεχίρ: Πώς ένας εμπνευσμένος δήμαρχος μεταμόρφωσε μια πόλη

Εικόνες: Ελένη Βράκα

Την Κυριακή 4 Μαΐου, η Θεσσαλονίκη μετατράπηκε για μια μέρα σε μία διαδραστική πλατφόρμα παρουσιάσεων, προτάσεων και συζητήσεων για το μέλλον της πόλης, με βάση το παρόν και τη διεθνή εμπειρία. Στη σκηνή του Ολύμπιον, μια ημέρα σκέψης, συζήτησης, δράσεων και προτάσεων για τη Θεσσαλονίκη αλλά και παρουσίασης καλών πρακτικών από το εξωτερικό που θα μπορούσαν να αποτελέσουν παραδείγματα εφαρμογής και στη δική μας πόλη. Σε συνεργασία με ξένα ινστιτούτα και πρεσβείες προσκαλέσαμε στη Θεσσαλονίκη 10 ανθρώπους από τη Βρετανία, τη Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ολλανδία, την Αλβανία, την Τουρκία και την Ελλάδα, που πέτυχαν, για να μας παρουσιάζουν το πώς τα κατάφεραν άλλες πόλεις με βιώσιμες ιδέες, υποδεικνύοντας καλές πρακτικές μεταμόρφωσης μιας πόλης ή μιας γειτονιάς.

Δυο δήμαρχοι αναταλλάζουν απόψεις

Ένας από τους ομιλητές ήταν ο κ. Yılmaz Büyükerşen από το Εσκί Σεχίρ. Είναι δήμαρχος στο Eskişehir της Τουρκίας από το 1999. Ξεκίνησε την καριέρα του σαν ρεπόρτερ, καρικατουρίστας και συνέχισε σαν καθηγητής και μετέπειτα πρόεδρος του τμήματος Οικονομικών και Διοίκησης, προωθώντας το 1971 ένα μοντέλο προσαρμογής της τεχνολογίας στο εκπαιδευτικό σύστημα της Τουρκίας, το οποίο εφαρμόστηκε σε όλη τη χώρα και λειτουργεί εώς σήμερα. Διετέλεσε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Συμβουλίου για το Ραδιόφωνο και την τηλεόραση  (RTÜK), ίδρυσε την πρώτη σχολή στο Eskişehir για τον Κινηματογράφο και την τηλεόραση, όπως επίσης και τις σχολές Λογοτεχνίας, εφαρμοσμένων καλών τεχνών και το Κρατικό Ωδείο της πόλης. Στην πολυετή θητεία του σαν δήμαρχος δημιούργησε πρότζεκτ ανάπτυξης της αστικής ταυτότητας του Eskişehir, ίδρυσε δημόσιο τραμ, ανάπλασε τα κανάλια της πόλης δημιουργώντας δίκτυο ποτάμιας μεταφοράς, ανέδειξε ιστορικά μνημεία, εκσυγχρόνισε το αποχετευτικό σύστημα της πόλης, δημιούργησε δεκάδες δημόσια πάρκα, εκπαιδευτικά κέντρα για γυναίκες και παιδιά κ.ά. Πρόσφατα, εκλέχτηκε δήμαρχος για 4η συνεχόμενη θητεία. Μας μίλησε για τη μετατροπή μιας συντηρητικής πόλης σε πυρήνα εξωστρέφειας και έπειτα απάντησε τις ερωτήσεις μας.

Πώς γίνεται η διαχείριση των ανακαινισμένων ιστορικών κτιρίων; Γίνεται από το δήμο ή παραχωρούνται σε ομάδες της πόλης, φορείς και τον ιδιωτικό τομέα;

Γίνεται από ιδιωτικές οργανώσεις. Κάνουμε διαγωνισμούς για τον ιδιωτικό τομέα και μετά αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα ανακαινισμένα κτίρια. Στην Τουρκία υπάρχει ένας οργανισμός που προστατεύει όλα τα ιστορικά κτίρια και φυσικά τοπία και παίρνουμε την άδεια από εκεί σαν τοπική αυτοδιοίκηση και η διαχείριση γίνεται έτσι. Πληρώνουμε σαν Δήμος την εκάστοτε ιδιωτική οργάνωση για να κάνει την διαχείριση από τον προϋπολογισμό μας.

Πώς καταφέρατε να κάνετε τον κόσμο να δεχτεί το τραμ;

Στην αρχή, ειδικά οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών λεωφορείων, ήταν κατά του τραμ. Αλλά και οι ιδιοκτήτες καταστημάτων ήταν αντίθετοι, γιατί κλείσαμε την κυκλοφορία των αυτοκινήτων και πίστευαν ότι θα χάσουν πελατεία. Όμως δεν έχασαν καθόλου πελάτες, γιατί άνοιξε χώρος για να περπατάει ο κόσμος και είχαν πολύ κίνηση από πεζούς, και τώρα είναι ευχαριστημένοι και σε όλους άρεσε πολύ. Πολλοί ζητάνε να επεκταθεί το τραμ ακόμα και σε προαστιακές περιοχές, έτσι σταδιακά μεγαλώνει. Το τραμ είναι πολύ καλό γιατί είναι άνετο και καθαρό, ενώ δεν είναι πηγή μόλυνσης ή θορύβου. Επίσης, προσπαθούμε να μειώσουμε την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα και βοηθάει πολύ.

Τι γνώμη έχετε για την σχέση κυβέρνησης και τοπικής αυτοδιοίκησης;

Δυστυχώς, δεν μπορώ να πω πολύ καλά πράγματα για αυτό το θέμα. Στην Τουρκία, όταν ο δήμαρχος που εκλέγεται ανήκει σε άλλο πολιτικό κόμμα από αυτό της κυβέρνησης, η κυβέρνηση δεν δίνει πολύ σημασία σε αυτή την τοπική αυτοδιοίκηση. Μπλοκάρουν κάποιες δραστηριότητες και δεν μπορούμε να πάρουμε κάποιον επιπλέον προϋπολογισμό αν χρειάζεται. Ζηλεύουν πολύ ώστε να αυξήσουν τον προϋπολογισμό μας. Όμως καταφέρνουμε να κάνουμε την δουλειά μας με λιγότερα.

Υπήρχαν κάποιες δυσκολίες όταν κάνατε τα έργα στην πόλη σας, και αν ναι, τι είδους;

Φυσικά, ήταν η ανεύρεση πόρων, εκτός του μικρού προϋπολογισμού που υπήρχε. Επίσης, όταν κάναμε έναν διαγωνισμό για τα έργα που κέρδισε ένας εργολάβος, μετά από λίγο καιρό έγινε αίτηση στη δικαιοσύνη και πήρε τον έλεγχο των εργασιών μας και του προϋπολογισμού μας, ήρθε επιθεωρητής στα έργα και μας έλεγχε και ασκούσε πίεση εκ μέρους της κυβέρνησης. Υπήρχαν και κάποια προβλήματα που δημιούργησαν οι ίδιοι οι άνθρωποι για τα έργα, αλλά όταν τελείωσαν όλοι ευχαριστήθηκαν πολύ.

Δείτε και ακούστε την ομιλία: