Η δύναμη της δημιουργίας και η ισοπέδωση της πόλης

Στο τέλος του χειμώνα του 2011 για ένα μήνα τριάντα έξι φοιτητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, έξι καθηγητές και καθηγήτριες και δυο νέοι αρχιτέκτονες-συντονιστές του Θεσσαλονίκη Αλλιώς αφιέρωσαν τα Σαββατοκύριακα τους, ηλιόλουστα ή βροχερά, σε ένα κοινό σκοπό. Να δουλέψουν ομαδικά πάνω σε ένα κοινό όνειρο. Το όνειρο του να αλλάξεις με έξυπνες ιδέες την καθημερινότητα της γειτονιάς σου, να επέμβεις στα αυτονόητα, να κάνεις το εικονικό, πραγματικό. Τριάντα έξι νέοι άνθρωποι, εκατό ώρες κοινής δουλειάς ένα σχέδιο βασισμένο σε πραγματικά δεδομένα. Περιοχές της πόλης που χάθηκαν πίσω από λαμαρίνες του μετρό, αστικές γειτονιές που ασφυκτιούν, καθημερινότητα αφόρητη. Και μετά η παρέμβαση. Μια αδιάκοπη βροχή ιδεών, όσα σε ξένες πόλεις θεωρούνται αυτονόητα. Όσα ζηλεύουμε και θα θέλαμε να τα δούμε και εδώ. Πυλωτές πολυκατοικιών, ακάλυπτοι χώροι, αδιέξοδα στενά, στενά πεζοδρόμια κατειλημμένα, αυλές σχολείων που κλείνουν ερμητικά τα βράδια. Δυνατότητες για να φτιάξει κάνεις μικρά σύμπαντα, να στήσει ελπίδες. Και μαζί με τα παιδιά ένας σπουδαίος πολεοδόμος, ο Ντέιβιντ Σιμ, ένας άνθρωπος που εφάρμοσε όπου του επιτράπηκε, σε μεγάλες και μικρές πόλεις του κόσμου τέτοιου τύπου αλλαγές.

Πάρκο Αγ. Μαρίνας. Ομάδα: Θωμαϊδου Δέσποινα, Τιτόνη Ελευθερία

Παρακολούθησα  τότε εκστασιασμένος της δουλειά των παιδιών εκείνες τις μέρες. Τη φλόγα της δημιουργίας να καίει σαν λάβα την άνυδρη πόλη. Και όταν έφτασαν στο τέλος και μας παρουσίασαν τις δουλειές τους βγήκα στη σκονισμένη Αγγέλακη σα χαμένος. Με ένα παιδικό χαμόγελο που δεν με εγκατέλειψε για μέρες. Και άρχισα να βλέπω τους δρόμους με άλλο μάτι. Ακόμα και στις πιο στενάχωρες γωνίες φανταζόμουν μικρές οάσεις. Φτιαγμένες με το τίποτε. Δυο μέρες μετά παρουσιάστηκε ένα ακόμα φαραωνικό σχέδιο για την πόλη. Το νέο Ρυθμιστικό που θα αλλάξει τα πάντα. Ένα ακόμα μάστερ πλαν επιστημονικής φαντασίας και μεγαλόπνοης φιλοδοξίας που έρχεται να αντικαταστήσει τα προηγούμενα δέκα που παρουσιάστηκαν στα χρόνια που πέρασαν.

Οδός Αναλήψεως. Ομάδα: Καρυάτη Έλλη, Μαυρίδου Δανάη

Και επειδή η σύγκριση στα μάτια μου είναι μοιραία και μεγάλωσα με υποσχέσεις που ποτέ δεν τηρήθηκαν, διαλέγω όσα τα παιδιά του workshop μου υποσχέθηκαν. Αν είναι να γίνει κάτι για τη πόλη μου ας γίνει κάτι που θα το πιστέψουμε όλοι, είχα σκεφτεί τότε. Τα σχέδια των παιδιών αφορούσαν την ευρύτερη περιοχή της οδού Δελφών που χάθηκε πίσω από τις λαμαρίνες του Μετρό. Ήταν όλες ρεαλιστικές προτάσεις με ελάχιστα χρήματα για το πως θα μπορούσαν να αλλάξουν όψη αυτές οι περιοχές. Ο αντιδήμαρχος Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού είχε ενθουσιαστεί τότε και συμπεριέλαβε τις μελέτους τους στο σχεδιασμό του. Οργάνωσε και έκθεση για να τις δείξει. Δυστυχώς τρία χρόνια μετά έμειναν στα συρτάρια. Η ταλαιπωρημένη Δελφών άνοιξε ξανά ένα τμήμα της στους οδηγούς η γειτονιά όμως μοιάζει κλινικά νεκρή. Πολύ κρίμα. Ήταν ζήτημα απόφασης και βούλησης.

Περιοχή Παπάφη. Ομάδα: Κέλπης Κων/ντινος, Λίλη Ευθυμία, Χαραλαμπίδου Αθηνά

Οδός Αρχαιολογικού Μουσείου, Ομάδα: Αγγέλης Δημήτριος, Αγγιστριώτη Τατιάνα, Τολιοπούλου Ελένη

Οδός Φιλελλήνων. Ομάδα: Παναγιωτίδου Μαρία, Παπατζανή Ευαγγελία

*Οι Υπεύθυνοι καθηγητές από το Α.Π.Θ. ήταν: Αλέκα Γερόλυμπου, Κική Καυκούλα, Εύη Αθανασίου, Απόστολος Παπαγιαννάκης, Χάρις Χριστοδούλου, Αθηνά Βιτοπούλου

*Υπεύθυνοι οργάνωσης: Οι αρχιτέκτονες Πέτρος Λαζαρίδης και Αθηνά Λαζαρίδου

*Οι σμμετέχοντες φοιτητές του εργαστηρίου ήταν: Αγγέλης Δημήτριος, Αγγιστριώτη Τατιάνα, Γεωργίου Ζωή,  Γούλα Εύα, Γρηγοροπούλου Μαριάννα, Δαμιανίδου Σοφία, Θωμαίδου Δέσποινα, Καλτσά Μαριάννα, Καραγιάννη Μαρία, Καραταγλίδου Άννα, Καρυάτη Έλλη, Καψάλη Σταματία, Κέλπης Κωνσταντίνος, Κισσά Γεωργία, Κούτσελου Έλλη, Λαζαρίδης Γεώργιος Πέτρος, Λιλή Έφη,  Μαργαρίτη Ελένη, Μαυρίδου Δανάη, Μουστάκας Κωνσταντίνος, Νοδαράκη Αλκυόνη, Παναγιωτίδου Μαρία, Παπαδοπούλου Σεμίνα, Παπαστεργίου Ξένια, Παπατζάνη Ευαγγελία, Πλιάκος Ορέστης, Τιτόνη Ελευθερία, Τολιοπούλου Ελένη, Φαρμάκη Βάσω, Χαραλαμπίδου Αθηνά, Χαρχαρή Νεφέλη, Χατζηθεόφιλου Νίνα, Χελιώτης Κώστας, Χρυσικοπούλου Στεφανία