Κάτι πραγματικά υπέροχο θα συμβεί στους Κήπους του Πασά

Τα 35α γενέθλια της Parallaxi είναι γεμάτα από δράσεις και δημόσιες συζητήσεις που αφορούν το παρόν, αλλά και το μέλλον της πόλης. Μετά τις συζητήσεις για την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία, για το design, αλλά και την καλλιτεχνική αιμορραγία, έρχεται μία ακόμη, που συμβαδίζει με το χρώμα της άνοιξης.

Την Κυριακή 21 Απριλίου 2024 στις 17.00 σε ένα εμβληματικό σημείο της Θεσσαλονίκης, μεταφέρεται στο Ισλαχανέ, λόγω βροχής, στο πλαίσιο των δράσεών της «Η Θεσσαλονίκη Αλλιώς» η Parallaxi διοργανώνει μια εκδήλωση, αυτή τη φορά με θέμα το περιβάλλον, υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Μια κουβέντα για την περιβαλλοντική εικόνα της Θεσσαλονίκης σήμερα και την άμεση ανάγκη αλλαγής πολιτικής για το μέλλον της. Συνεχίζοντας μια παράδοση που ξεκινήσαμε το 2010 με μετακλήσεις στη Θεσσαλονίκη σημαντικών ανθρώπων που εργάστηκαν συστηματικά σε πόλεις του εξωτερικού πετυχαίνοντας τη μεταμόρφωση σε ζητήματα αστικής διαβίωσης καλούμε και φέτος επιφανείς Έλληνες του εξωτερικού που εργάζονται συστηματικά για ζητήματα που σχετίζονται άμεσα με το βιώσιμο μέλλον των πόλεων.

Εκτός από τη συζήτηση, ωστόσο, θα υπάρξει πικ-νικ, ξενάγηση στην ιστορία των Κήπων, αλλά και συναυλία τζαζ, τηρώντας μια παράδοση δράσεων που υλοποιούμε στο Θεσσαλονίκη Αλλιώς και προτείνουν την αξιοποίηση των δημόσιων χώρων με μεικτές χρήσεις που συμπεριλαμβάνουν ακτιβισμό, πολιτισμό και συνεύρεση.

Οι ομιλητές

Προσκεκλημένοι και ομιλητές στη συζήτηση άνθρωποι που γνωρίζουν εξαιρετικά το αντικείμενο.

– Άρης Καλαντίδης, Πολεοδόμος και Καθηγητής Πανεπιστημίου στο Βερολίνο με θέμα ομιλίας:

«Σχεδιάζοντας την ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος»

– Μαρία Βασιλάκου, Πολεοδόμος πρώην αντιδήμαρχος Βιέννης, μέλος του ευρωπαϊκού κόμματος των Πρασίνων και του κόμματος ΚΟΣΜΟΣ με θέμα ομιλίας:

«Το παράδειγμα της Βιέννης: Αλλάζοντας μια πόλη»

-Διονύσης Λατινόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ με θέμα ομιλίας:

«Η ανάγκη μακροπρόθεσμου σχεδιασμου του αστικού πρασίνου στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης»

-Χάρις Χριστοδούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ με θέμα ομιλίας:

«Αστικός Σχεδιασμός Φροντίδας»

-Περικλής Χατζηνάκος, Ιδρυτής και Διευθυντής περιβαλλοντικής οργάνωσης Mamagea και υπεύθυνος Γραφείου περιβάλλοντος του ΠΑΜΑΚ, με θέμα ομιλίας:

«Κινητοποιώντας την κοινωνία των πολιτών για το κοινό καλό»

Το κοινό θα συμμετάσχει ενεργά, θέτοντας ερωτήματα και κάνοντας επισημάνσεις και παρεμβάσεις.

Πικ-νικ, ξενάγηση και συναυλία τζαζ

Μετά τη συζήτηση, θα ακολουθήσει στον χώρο θα ακολουθήσει πικ-νικ, με προσφορά φαγώσιμων και ποτών, γι αυτό φέρτε μαζί σας ένα στρωσίδι για το χορτάρι και αφήστε τα υπόλοιπα σε μας, ξενάγηση στον εμβληματικό χώρο του Ισλαχανέ από τον γνωστό ξεναγό Ιωάννη Κιουρτσόγλου και συναυλία τζαζ από το συγκρότημα Saxaracas του σπουδαίου μαέστρου Θεόφιλου Σωτηριάδη. 

Οι Κήποι του Πασά

Οι Κήποι του Πασά είναι ένας πράσινος θησαυρός της πόλης και αποτελούν έναν από τους ωραιότερους αλλα και ξεχασμένους κήπους του δήμου Θεσσαλονίκης στην Άνω Πόλη.

Γνωστοί επίσης και ως Δρακόσπιτα η άντρο των δερβισάδων αποτελούν ένα μνημειακό πάρκο που βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη και η κατασκευή του ανάγεται γύρω στο 1904.

Η περιοχή που κτίστηκε το πάρκο, ανήκε στην εκκλησιά, η οποία το 1875 παραχώρησε την περιοχή στην Φιλόπτωχο Αδελφότητα για την ίδρυση νεκροταφείου. Το 1901 η περιοχή αυτή πέρασε στην νομαρχία της οθωμανικής διοίκησης η οποία έχτισε το νοσοκομείο Χαμιδιέ (αργότερα Άγιος Δημήτριος) της οποίας η περιοχή του πάρκου ήταν ενταγμένη στον χώρο του νοσοκομείου όπως αναγράφεται σε μια επιγραφή. Το μνημείο με έκταση περίπου 1000 τ.μ. βρίσκεται ανατολικά των τειχών της πολής και πίσω από το νοσοκομείο Αγιος Δημήτριος, και αποτελείται από μερικά κτίσματα φανταστικής αρχιτεκτονικής (architecture douce), που θυμίζουν σε αρκετά μεγάλο βαθμό το πάρκο Γκουέλ του Γκαουντί στην Βαρκελώνη. Το μνημειακό αυτό πάρκο χτίστηκε μέσα σε ένα πευκόδασος και τα κτίσματα ήταν κυρίως σιντριβάνια, με μια στοά, καθίσματα και μια στέρνα. Το νερό έπαιζε καθοριστικό ρόλο στις κατασκευές καθώς κυλούσε στα αυλακιά, λίμναζε στις τεχνητές λίμνες και πεταγόταν από πίδακες. Σύμφωνα με μια μελέτη, των αρχιτεκτόνων Πελαγίας Αστρεινίδου και Κλεοπάτρας Θεολογίδου «…να υποθέσουμε ότι το νερό ελεγχόταν, είτε έπεφτε με ορμή είτε επιτηδευμένα σταγόνα-σταγόνα ή κυλούσε σε μικρά ακάλυπτα αυλάκια για να ξαναπέσει με ορμή ή λίμναζε στη στέρνα».

Η ονομασία του πάρκου δεν είναι δυνατό να εξακριβωθεί καθώς δεν υπάρχει κάποια γραπτή μαρτυρία του ονόματος αλλά είναι το ευρέως χρησιμοποιούμενο όνομα που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι της περιοχής. Παρομοίως είναι άγνωστος ο αρχιτέκτονας του πάρκου που πιθανολογείται ότι είναι Ιταλός. Μια άποψη που υπάρχει αναφέρει ότι οι κήποι ονομάστηκαν έτσι καθώς υπήρξαν το ησυχαστήριο του Οθωμανού μεράρχου Σεϊφουλάχ Πασά.

Τα υλικά κατασκευής του πάρκου είναι σιδερόβεργες, ακατέργαστες πέτρες στο χαμηλότερο σημείο των κτισμάτων και τούβλα στο ψηλότερο όπου αναγράφεται και η στάμπα της κεραμοποιίας Fratelli Allatini.

Κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 οι νεοφερμένοι Έλληνες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στα σπίτια των Τούρκων, λεηλάτησαν το μνημείο για να πάρουν το οικοδομικό υλικό για να επισκευάσουν τα σπίτια τους με αποτέλεσμα η σημερινή μορφή του πάρκου να διαφέρει δραματικά από την αρχική του.

Υπάρχει τέλος μια έντονη συνωμοσιολογία αστικών θρύλων των κατοίκων της περιοχής ότι το πάρκο χρησιμοποιήθηκε για τεκτονικές τελετές των οθωμανικών ταγμάτων και του ότι η περιοχή αυτή είναι ένα γεωγραφικά κομβικό γεωμαγνητικό σημείο.

Η Parallaxi έχει κάνει στο παρελθόν πολλά αφιερώματα στην ιστορία αυτού του κρυμμένου θησαυρού της πόλης και μπορείτε να τα διαβάσατε.

Ποιοι είναι οι ομιλητές

Αρης Καλαντίδης

Ο Άρης Καλαντίδης είναι ακαδημαϊκός σύμβουλος στο NYU στο Βερολίνο και προσκεκλημένος λέκτορας στο πρόγραμμα αστικής διαχείρισης του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Βερολίνου.

Είναι ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Inpolis Urbanism, μιας διεθνούς συμβουλευτικής εταιρείας με έδρα το Βερολίνο που ασχολείται με την πολιτική αστικής και περιφερειακής ανάπτυξης. Έχει υλοποιήσει πολυάριθμα projects στην Ευρώπη (Γερμανία, Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο) και έχει προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε διάφορες περιφέρειες, πόλεις και περιοχές σε όλο τον κόσμο, μεταξύ άλλων στη Νότια Αφρική, την Κολομβία και την Αυστραλία.

Ο Άρης Καλαντίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965 και αποφοίτησε από το τμήμα Ρωμανικών Σπουδών, ολοκλήρωσε μεταπτυχιακό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στον Αστικό και Περιφερειακό Σχεδιασμό και είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Η τρέχουσα έρευνά του επικεντρώνεται κυρίως στο θέμα της συμμετοχής των πολιτών στην αστική ανάπτυξη και πολιτική.

Μαρία Βασιλάκου

Η Μαρία Βασιλάκου γεννήθηκε στην Αθήνα στις 23 Φεβρουαρίου 1969 είναι Ελληνο-αυστριακή πολεοδόμος και πολιτικός του Κόμματος των Πρασίνων.

Μετά την αποφοίτησή της από το Γυμνάσιο στην Αθήνα, εγκαταστάθηκε το 1986 στη Βιέννη, για να σπουδάσει ως Διερμηνέας γερμανικών, αγγλικών και γαλλικών, ενώ το 1990 ξεκίνησε σπουδές Γλωσσολογίας, που ολοκλήρωσε το 1994.

Έχει και Αυστριακή -από το 1996- και ελληνική υπηκοότητα. Από το 1995 είναι παντρεμένη με τον γλωσσολόγο και ανεξάρτητο σύμβουλο επικοινωνίας Μπέρντ Ματούσεκ.

Ξεκίνησε την πολιτική της σταδιοδρομία στην Αυστρία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, όταν εργάστηκε στο κοινωνικό τμήμα της Ένωσης Αυστριακών Φοιτητών στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης από το 1991 έως το 1993. Το 1995 έγινε Γενική Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής της Ένωσης Αυστριακών Φοιτητών. Την ίδια χρονιά ο Πέτερ Πίλτς την προσέλαβε στο Green Club στο Δημαρχείο της Βιέννης.

Από το 2010 έως το 2019 ήταν Αντιδήμαρχος και Δημοτική σύμβουλος της Βιέννης για θέματα αστικής ανάπτυξης, μεταφορών, προστασίας του κλίματος, ενεργειακού σχεδιασμού και συμμετοχής των Γυναικών.

Το 1996 εκλέχθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Βιέννης με το Κόμμα των Πρασίνων και έγινε εκπρόσωπος του Κόμματος των Πρασίνων για την ένταξη. Στις εκλογές του 2001 ήρθε δεύτερη στη λίστα και από το κόμμα της ως μη εκτελεστική Δημοτική Σύμβουλος και ως μέλος της Γερουσίας της πόλης της Βιέννης. Συνέχισε επίσης να είναι η εκπρόσωπος του κόμματός της για την ένταξη, την ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αναπηρία.

Τον Ιανουάριο του 2004, εξελέγη στο ομοσπονδιακό εκτελεστικό συμβούλιο των Πρασίνων, αφού ήταν μέλος του περιφερειακού εκτελεστικού συμβουλίου των Πρασίνων της Βιέννης από το 1997 έως το 2001. Στη Βιέννη εξελέγη ως η κορυφαία υποψήφια για τις τοπικές εκλογές του 2005, όπου οι Πράσινοι πέτυχαν το καλύτερο εκλογικό τους αποτέλεσμα από την ίδρυση του κόμματος της Βιέννης με 14,6%.

Τον Οκτώβριο του 2009, της προσφέρθηκε ο ρόλος της Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της Ελλάδας από τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, αλλά εκείνη αρνήθηκε.

Χάρις Χριστοδούλου

Η Χάρις Χριστοδούλου, δρ. αρχιτέκτονας μηχ. & πολεοδόμος, είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Α.Π.Θ. και ιδρυτικό μέλος της Ερευνητικής Μονάδας για τις Πόλεις του Ευρωπαϊκού Νότου. Τα ενδιαφέροντα της εστιάζονται στα αστικά έργα, τις διαδικασίες και τα προγράμματα παρεμβάσεων στον αστικό, περιαστικό και αστικοποιούμενο εξωαστικό χώρο, με φροντίδα για την ανθρώπινη συγκρότηση των σύγχρονων πόλεων, οικισμών και τοπίων.

Διδάσκει αστικό, πολεοδομικό και χωρικό σχεδιασμό, και αστική γεωγραφία με έμφαση στην έμφυλη κατανόηση του χώρου. Η τρέχουσα έρευνά της εστιάζεται στην κριτική κατανόηση της συμπλοκής του τουρισμού στα τοπία της πολιτισμικής και φυσικής κληρονομιάς. Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Τοπία Αστικής Διάχυσης. Αστικοποίηση και Πολεοδομικός Σχεδιασμός» (2015), συν-συγραφέας και επιμελήτρια του εγχειριδίου «Βιώσιμος (;) Αστικός Σχεδιασμός. Βασικά Στοιχεία και Διαδικασίες» (2024). Έχει συνεργαστεί για πάνω από 20 χρόνια με Δήμους στην Ελλάδα και έχει λάβει διακρίσεις για έργα αστικού σχεδιασμού.

Διονύσης Λατινόπουλος

Ο Διονύσης Λατινόπουλος (Γεωπόνος ΑΠΘ, MScUniversityCollegeLondon, Δρ. Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ) είναι Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ με γνωστικό αντικείμενο: «Βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου και διαχείριση φυσικών πόρων». Έχει αναπτύξει εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα σε θέματα σχετικά με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις του χωρικού σχεδιασμού, τα οικονομικά των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος, τα οικονομικά της βιώσιμης ανάπτυξης και τη λήψη αποφάσεων στο χώρο της υπαίθρου. Στα επιστημονικά του ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνεται η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η οικονομική αποτίμηση του περιβάλλοντος καθώς και η πολυκριτήρια προσέγγιση στη διαχείριση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων.

Περικλής Χατζηνάκος

Ιδρυτής και Διευθυντής Περιβαλλοντικης Οργάνωσης Μαμαγαία. Υπεύθυνος Γραφείου Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Εταίρος και Μέλος ΔΣ Περιβαλλοντικής Οργάνωσης Καλλιστώ.

Γεννήθηκε το 1992 στη Θεσσαλονίκη. Μεγάλωσε και εκπαιδεύτηκε σε αγροοικολογική φάρμα της περιαστικής Θεσσαλονίκης. Με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Πολιτισμική Τεχνολογία και Επικοινωνία (BA) και μεταπτυχιακό τίτλο “Ανθρωπογεωγραφία, Σχεδιασμός και Ανάπτυξη” (MSc), είναι υπότροφος του προγράμματος START – Create Cultural Program και συμμετέχει ως επισκέπτης ομιλητής σε προγράμματα του Πανεπιστημίου της Βιέννης.

Τα τελευταία χρόνια έχει ολοκληρώσει επιτυχώς δεκάδες ευρωπαϊκά, εθνικά και τοπικά έργα που στοχεύουν στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Στο παρελθόν έχει εργαστεί ως διαχειριστής πολιτιστικών προγραμμάτων στην Ελλάδα και τη Γερμανία, ως υπεύθυνος των παραγωγών studio στον όμιλο του CNN, στην Αθήνα.

Συμμετέχει ενεργά σε αστικά κινήματα της Θεσσαλονίκης, περιβαλλοντικού και κοινωνικού χαρακτήρα, όπως η Πρωτοβουλία Γειτονιάς της Αλεξάνδρου Σβώλου και η καμπάνια “Υπερασπίσου το Νερό”.

Την παρουσίαση των ομιλητών και τη συζήτηση μαζί τους θα κάνει ο διευθυντής της parallaxi Χάρης Δημαράς. 

Τη συζήτηση θα ακολουθήσει ξενάγηση στους Κήπους και την ιστορία τους, από τον ξεναγό Ιωάννη Κιουρτσόγλου.

Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Καβάλα, κοντά στην αρχαία πόλη των Φιλιππων, τελείωσε τη Σχολή ξεναγων Θεσσαλονικης το 2011, αποκτώντας έτσι τη δυνατότητα να ξεναγεί σε όλη την Ελλάδα. Απόφοιτος της γυμναστικής Ακαδημίας, πτυχιούχος φυσιοθεραπευτής, ασχολείται επίσης με το κλασικό τραγούδι και τα ενδιαφέροντά του καλύπτουν διαφορετικά πεδία. Ζει μόνιμα στην Θεσσαλονίκη και κατά διαστήματα στην γενέτειρα του. Ξεναγει στα ελληνικά, αγγλικά και βουλγάρικα. Θεωρεί την ξεναγική, τέχνη κι όχι απλά επάγγελμα.

Στο τέλος της ξενάγησης θα ξεκινήσει η συναυλία και το πικ-νικ.

Saxaracas

Η ορχήστρα Saxaracas του δημοτικού Ωδείου Θέρμης με τη διεύθυνση του Θεόφιλου Σωτηριάδη. O Θεόφιλος Σωτηριάδης είναι απόφοιτος του Τμήματος Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παράλληλα σπούδασε Σαξόφωνο με Διακρίσεις στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, στη Γαλλία (Δίπλωμα από την Εθνική Σχολή Μουσικής του Créteil στο Παρίσι) και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (Μεταπτυχιακό από το Bowling Green State University).

Η ανάπτυξη και διάδοση του ελληνικού σαξοφώνου αποτελεί κεντρικό άξονα της καλλιτεχνικής και παιδαγωγικής του δράσης, μέσω εκτενών ηχογραφήσεων, επίσημων συμμετοχών σε διεθνή φεστιβάλ σύγχρονης μουσικής και επιστημονικής έρευνας. Διακεκριμένοι Έλληνες συνθέτες έχουν αφιερώσει έργα τους προς τιμή του, τα οποία ο ίδιος ερμήνευσε σε περισσότερες από τριάντα πρώτες εκτελέσεις.

Δισκογραφικά έχει παρουσιάσει τρία προσωπικά ψηφιακά ηχογραφήματα και επτά συμμετοχές. Είναι δημιουργός του Μακεδονικού Κουαρτέτου Σαξοφώνων, της Ορχήστρας Σαξοφώνων “KuKluxSax” και ιδρυτικό μέλος του Συνόλου Σύγχρονης Μουσικής Idée Fixe.

Κατέχει τη Διάκριση “Rico Artist”. Διδάσκει στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, στο Δημοτικό Ωδείο Θέρμης και στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Οι εκδηλώσεις ξεκινούν στις 5 το απόγευμα και ολοκληρώνονται στις 8.