Θεσσαλονίκη: «Μια γειτονιά όλοι» στο μεγάλο τραπέζωμα της Αλεξάνδρου Σβώλου

Εικόνες: Γιώργος Νιάκας

Θεσσαλονίκη 21 Ιουνίου 2024, οδός Αλεξάνδρου Σβώλου. Ένας δρόμος 600 μέτρων στην καρδιά του κέντρου της πόλης, που ξεκινάει από τη συμβολή του με την οδό Αγγελάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και καταλήγει στην πίσω πλευρά του Ιερού Ναού Αγίας Σοφίας. Νωρίς το απόγευμα και η θερμοκρασία δε λέει να πέσει κάτω από τους 35 βαθμούς. Ένα ζεστό αεράκι διαπερνά τα φύλλα από τα καραγάτσια, τις φτελιές- σήμα κατατεθέν του δρόμου, σε όλο το μήκος του οποίου έχουν στηθεί τραπεζάκια. Σε κάποια από αυτά κάθονται μουσικοί και κουρδίζουν τα όργανά τους. Η προετοιμασία για το «Δείπνο της Άνοιξης» βρίσκεται στο τελικό της στάδιο. Τα ταψιά βγαίνουν από τους φούρνους, τα φαγητά μπαίνουν σε τάπερ και οι γείτονες σιγά σιγά και καθώς το ολόγιομο «φεγγάρι της φράουλας» φωτίζει τον ουρανό και το αεράκι γίνεται πιο δροσερό, αρχίζουν να κατεβαίνουν για την ετήσια συνάντησή τους. Ένα δείπνο που ξεκίνησε πριν 9 χρόνια αυθόρμητα και εξελίχθηκε σε θεσμό, μία γιορτή πόλης, από τους γείτονες για τη γειτονιά τους.

Οι γείτονες της Αλεξάνδρου Σβώλου επέλεξαν την 21 Ιουνίου για το «Δείπνο της Άνοιξης», ώστε να υποδεχθούν όλοι μαζί το καλοκαίρι την πρώτη μέρα μετά το θερινό ηλιοστάσιο, να γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής και να απολαύσουν την πανσέληνο, θέλοντας ταυτόχρονα να έχουν στην μεγάλη τους παρέα -ανέμελα πλέον- και τα παιδιά που τις προηγούμενες εβδομάδες έδιναν πανελλαδικές εξετάσεις.

Λίγο μετά τις 8 τα περισσότερα τραπέζια έχουν γεμίσει, σπιτικά φαγητά, σνακ, αλλά και φαγητά από τα γύρω μαγαζιά. Η μυρωδιά της μπύρας που ρέει άφθονη στα τραπέζια δίνει στην ατμόσφαιρα μία νότα δροσιάς. Μουσικές από όλον τον κόσμο πλημμυρίζουν τον δρόμο. Κλαρίνα, σαξόφωνα, ηλεκτρικές κιθάρες, σε κάθε γωνιά έχει στηθεί και μία μουσική παράσταση και γύρω από τους μουσικούς μικροί και μεγάλοι τραγουδούν, χορεύουν, φωτογραφίζονται.

Δείπνα και σε άλλες γειτονιές

Η πρόσκληση στο Δείπνο ήταν ανοιχτή σε κάθε κάτοικο της πόλης και εύλογα έβαλε ιδέες σε πολλούς για αντίστοιχα τραπεζώματα.

«Ήρθα για πρώτη φορά από περιέργεια να δω πώς είναι και μου άρεσε πάρα πολύ η ιδέα ότι άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι κάθονται στο ίδιο τραπέζι και μοιράζονται το φαγητό και τις σκέψεις τους», δήλωσε ο Δημήτρης, στον οποίο γεννήθηκε η ανάγκη να πρωτοστατήσει σε αντίστοιχη πρωτοβουλία στη δική του γειτονιά, στην περιοχή της Αχειροποιήτου.

«Για τους μοναχικούς ανθρώπους όπως εγώ, είναι μία ευκαιρία για ένα δείπνο με παρέα», είπε η κυρία Σούλα, που έφτιαξε μία δροσερή πατατοσαλάτα γεμίζοντας ένα μεγάλο τάπερ και μαζί με την κόρη της έφτασε από τις πρώτες στο Δείπνο της Άνοιξης, κάθισε σε ένα τραπέζι και συνάντησε την νέα της παρέα. Δύο γυναίκες, που δεν είχε συναντήσει ξανά. Εκείνες θυμόντουσαν και της εξιστόρησαν όσα βίωσαν στα δείπνα και των περασμένων ετών, λέγοντας πως ποτέ δε θα ξεχάσουν το πρώτο δείπνο μετά την πανδημία και την ανάγκη του κόσμου να συναναστραφεί , να μιλήσει, να αγκαλιαστεί, να καθίσει στο ίδιο τραπέζι.

Η ιστορία του «Δείπνου της Άνοιξης»

Το «Δείπνο της Άνοιξης» είναι μία γιορτή γειτονιάς, που διοργανώθηκε για πρώτη φορά σαν ένα κοινωνικό πείραμα αυτοοργάνωσης και αυτενέργειας το 2014, για να ενισχύσει τους κοινωνικούς δεσμούς και τις διαπροσωπικές σχέσεις στη γειτονιά. Σήμερα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητας της Γειτονιάς της Αλεξάνδρου Σβώλου και σημείο αναφοράς για την πόλη.

Είναι ένα Δείπνο των κατοίκων της γειτονιάς και όχι μόνο, οι οποίοι κατεβαίνουν στο δρόμο με το φαγητό τους και το μοιράζονται σε μία γιορτή τρυφερής συνύπαρξης, χαράς και κεφιού, για να δείξουν έμπρακτα ότι ένας πιο ανθρώπινος δημόσιος χώρος είναι εφικτός.

Παράλληλα, υπάρχουν μουσικές και εικαστικές εκδηλώσεις και δράσεις καθ’ όλο το μήκος της οδού σε συνεργασία με καλλιτεχνικές ομάδες της πόλης.

Στη φετινή διοργάνωση του «Δείπνου της Άνοιξης» συμμετείχε και Α’ Δημοτική Κοινότητας, ενώ η Τροχαία έδωσε τη σχετική άδεια και ανέλαβε τη ρύθμιση της κυκλοφορίας για τις ώρες που ο δρόμος έμεινε κλειστός για τα οχήματα.

«Νοιαζόμαστε-Μοιραζόμαστε-Συναντιόμαστε. Με αυτό το συμβολικό και γεμάτο νοήματα σύνθημα οι κάτοικοι της γειτονιάς της Σβώλου συνεχίζουν έναν θεσμό που η πόλη έχει αγαπήσει καθώς μας φέρνει όλους πιο κοντά: το περίφημο Δείπνο της Άνοιξης. Είμαι πολύ χαρούμενος που βρέθηκα, για ακόμη μια χρονιά, μαζί με ανθρώπους που κάνουν πράξη το όραμα που έχουμε για τη Θεσσαλονίκη: να την καταστήσουμε μια πόλη ανοιχτή και συμπεριληπτική προς όλους», ανέφερε ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, ο οποίος παρέστη στο Δείπνο.

Στο Καλλιτεχνικό – Μουσικό Πρόγραμμα συμμετείχαν φέτος πάνω από 150 μουσικοί. Η γιορτή άνοιξε με τη Φιλαρμονική του Δήμου Θεσσαλονίκης και την Ομάδα Κρουστών Turukutu του Δήμου Παύλου Μελά. Ακολούθησαν τα σχήματα: Urca di lima, Miroriro, Thessaloniki Dance Orchestra, Ανατολής ίχνη, Λαϊκόχορδο, Rosso Antico, Μουσικό ρεμπέτικο τρίο, Ask band, Acoustreet, King Be, Church of Man κ.α. Στους εμπνευστές του «Δείπνου της Άνοιξης» ήταν ο δημοσιογράφος Λάζαρος Χατζηνάκος, ο οποίος απεβίωσε το 2018. Ο γιος του Περικλής αισθάνθηκε πως όφειλε να συμβάλει στη διατήρηση της παρακαταθήκης του πατέρα του. «Ο πατέρας μου ήταν ο εμπνευστής και ο άνθρωπος που το ξεκίνησε. Απεβίωσε το 2018 και έκτοτε κάθε χρόνο κάνουμε τη γιορτή της γειτονιάς της Αλεξάνδρου Σβώλου, που είναι το μεγάλο δείπνο της Άνοιξης, όπου στήνεται ένα μεγάλο τραπέζι -πάνω από 300 μέτρα- και καλούνται οι γείτονες σε ένα πνεύμα αστικής θαλπωρής και αλληλεγγύης, να κατέβουν με τα φαγητά τους, να ψωνίσουν από τα καταστήματα και να μοιραστούν το φαγητό τους μαζί με τη γειτονιά, μαζί με τους γείτονες που δυστυχώς στις πολυκατοικίες όπου ζούμε δυσκολεύεται πάρα πολύ η ανθρώπινη επικοινωνία και συνύπαρξη. Είναι μια γιορτή που διεκδικούμε ουσιαστικά το δημόσιο χώρο για να δώσουμε ένα διαφορετικό νόημα για την ανθρώπινη συνύπαρξη και την αλληλεγγύη », δήλωσε ο κ. Χατζηνάκος στο Πρακτορείο FM.

«Φέτος είναι η πρώτη φορά που διοργανώθηκε με έναν τρόπο αρκετά προσεγμένο στο θεσμικό και νομικό πλαίσιο, ώστε να καταγραφεί ένας τρόπος, μια διαδικασία προσβάσιμη προς όλους τους πολίτες της Θεσσαλονίκης για να γνωρίζουν πώς μπορούν να κάνουν μια τέτοια γιορτή γειτονιάς στη δικιά τους γειτονιά. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα οργανωμένο πλαίσιο όπου πραγματικά με τη συμμετοχή των πολιτών μέσα από τις δημοτικές τους κοινότητες θα μπορούν να προχωράνε σε τέτοιου τύπου δράσεις. Περιμένουμε τον κόσμο να έρθει από άλλες γειτονιές να δει πώς γίνεται αυτή η γιορτή, να μας αναζητήσει αν θέλει και την επόμενη μέρα για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε σε σχέση με την εξάπλωση του Δείπνου της άνοιξης και σε άλλες γειτονιές», πρόσθεσε ο κ. Χατζηνάκος .

Αποτιμώντας τα οφέλη της πρωτοβουλίας για τους κατοίκους του κέντρου ο κ. Χατζηνάκος ανέφερε: «Από την πρώτη χρονιά κιόλας κάναμε μια έρευνα στους ανθρώπους που συμμετείχαν και αποδείχθηκε ότι μέσα από τη συμμετοχή τους γνώρισαν ανθρώπους που μένανε στην ίδια πολυκατοικία και μάλιστα σε καιρούς πολύ δύσκολους, π.χ. στην οικονομική κρίση που ήταν πραγματικά μια πάρα πολύ δύσκολη περίοδος. Η κοινωνική αλληλεγγύη πάντα πρέπει να τίθεται σε προτεραιότητα μέσα από τις δράσεις του πολιτισμού, το επίπεδο της γειτονιάς. Και είδαμε λοιπόν, ακόμη και από ηλικιωμένες που συμμετείχαν στο δείπνο, ότι ενώ δεν είχαν εγγόνια, δεν είχαν ανθρώπους να τις φροντίζουν, δημιουργήθηκαν σχέσεις έμπρακτης αλληλεγγύης. Μία γιαγιά γνώρισε την οικογένεια που μένει από κάτω, μαγείρευε για τα παιδιά που δεν προλάβαιναν οι γονείς γιατί δούλευαν και οι δύο. Είδαμε από πολύ νωρίς ότι υπάρχει μια τεράστια κοινωνική ωφέλεια».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ