Θεσσαλονίκη, ο σκοτεινός Βαρδάρης
Οι διακυμάνσεις, οι μεταστροφές - διαχρονικά - του ιστορικού, πολιτικού, κοινωνικού κλίματος της Θεσσαλονίκης εξετάστηκαν σε ημερίδα, με τίτλο: «Θεσσαλονίκη, ο σκοτεινός Βαρδάρης
Οι διακυμάνσεις, οι μεταστροφές – διαχρονικά – του ιστορικού, πολιτικού, κοινωνικού κλίματος της Θεσσαλονίκης εξετάστηκαν σε ημερίδα, με τίτλο: «Θεσσαλονίκη, ο σκοτεινός Βαρδάρης – Από το περίκλειστο παρελθόν… στην ανοιχτή πόλη», η οποία πραγματοποιήθηκε απόψε στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου από το Ινστιτούτο «Νίκος Πουλαντζάς», σε συνεργασία με τον όμιλο φίλων του ινστιτούτου στην πόλη.
Την ημερίδα παρακολούθησαν, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, ο πρώην υπουργός Νίκος Παρασκευόπουλος, ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ Γ. Κρεστενίτης, κ.α.
Όπως δήλωσε ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου, Μιχάλης Μπαρτσίδης, η ημερίδα αποσκοπούσε στο να εξετάσει το φαινόμενο, πώς γίνεται η Θεσσαλονίκη «από τη μια να ανοίγεται στον κόσμο, ως μια πόλη πολυπολιτισμκή, ανοιχτή και αισιόδοξη και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της» και από την άλλη «να επιστρέφει στο συντηρητικό εαυτό της». Σημείωσε ότι αφορμή δόθηκε από το κλίμα που επικράτησε «μετά τα πρόσφατα συλλαλητήρια για το μακεδονικό», την επίθεση στο δήμαρχο Γ. Μπουτάρη, κ.ά. – φαινόμενα όπως είπε, που αναδεικνύουν το ερώτημα «ποιοι είναι οι όροι επιστροφής της πόλης στο σκοτεινό εαυτό της» και πώς μπορεί «να κρατηθεί η πόλη σε τροχιά εξόδου στον κόσμο».
«Τα τελευταία χρόνια συντελέστηκαν πολλές σημαντικές αλλαγές» είπε ο κ. Μπουτάρης, μιλώντας για την θητεία της δικής του διοίκησης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και πρόσθεσε: «Έχουμε κρατήσει μια σταθερή, αντιεθνικιστική και κοσμοπολίτικη στάση, κρατώντας συγχρόνως υψηλό, το πατριωτικό φρόνημα. Πρέπει να ξεχωρίσουμε τον πατριώτη από τον εθνικιστή».
Ο κ. Μπουτάρης αναφέρθηκε στο κλίμα που υπήρχε στην πόλη και πώς αυτό άλλαξε τα τελευταία οκτώ χρόνια. Πρόσθεσε ότι στη διάρκεια της θητείας του, η πόλη ανέπτυξε την εξωστρέφεια της, αύξησε τους επισκέπτες της και με αυτοπεποίθηση για το ελληνικό πατριωτικό της φρόνημα, ανέδειξε με σεβασμό πτυχές και του οθωμανικού και του εβραϊκού παρελθόντος της, αλλά και των σκοτεινών στιγμών, όπως το ολοκαύτωμα των Θεσσαλονικέων Εβραίων στη διάρκεια της κατοχής. Υπογράμμισε, ότι η Θεσσαλονίκη έγινε πιο ανεκτική στη διαφορετικότητα, έδωσε έμφαση σε δράσεις για τη νεολαία, ωφελήθηκε από την πρακτική της «διπλωματίας των πόλεων», ανέπτυξε δράσεις για τη φιλοξενία προσφύγων και μεταναστών, κ.ά..
«Οι αντίπαλοί μας, πολύ θα ήθελαν να ισχυριστούν ότι το κλίμα αυτό είναι αέρας κοπανιστός. Οι δημότες όμως, που μας συγχαίρουν, δεν έχουν την ίδια άποψη με αυτούς» συνέχισε ο δήμαρχος και πρόσθεσε: «Έχουμε κάνει πολλά, και μένει να κάνουμε ακόμη περισσότερα βήματα προς τα εμπρός, γιατί πίσω δε γίνεται να γυρίσουμε, με κανέναν τρόπο».
Εκ μέρους της δημοτικής παράταξης «Θεσσαλονίκη – Ανοιχτή Πόλη», η επικεφαλής της Ρία Καλφακάκου σημείωσε ως θετική τη στροφή που συντελέστηκε στην πόλη τα τελευταία χρόνια, υπογραμμίζοντας και τη «βοήθεια» της παράταξής της, η οποία ανέδειξε μια σειρά από ζητήματα που μέχρι πρότινος, είτε αποτελούσαν ταμπού για την πόλη, είτε είχαν παραδοθεί σκόπιμα στην λήθη. Αναφέρθηκε και στη μεταστροφή του θετικού αυτού κλίματος, τελευταία, ιδιαίτερα μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών «με έναν άλογο και άκριτο τρόπο», τονίζοντας ότι «η ανεκτικότητα είναι βασικό θεμέλιο της δημοκρατίας».
Στα «δύο πρόσωπα» της πόλης διαχρονικά, αναφέρθηκε στην ομιλία του ο πρόεδρος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς», βουλευτής Κώστας Δουζίνας, περιγράφοντας τη ιστορική πορεία της από την μακεδονική, τη ρωμαϊκή, τη βυζαντινή και την οθωμανική της περίοδο και τις μεταλλαγές της από «πόλη των προσφύγων και του ασύλου», σε πόλη «άδικη» για κατηγορίες πολιτών της. «Πόλη δικαίων, που στον κόρφο της κουρνιάζει ο σπόρος της αδικίας», αλλά και το αντίθετο: μια πόλη ‘κοσμοπολίτικη’, που προχωρά «μέσα από τις ρήξεις και τις ασυνέχειες, πολλές ξεχασμένες, απαγορευμένες» πρόσθεσε ο κ. Δουζίνας.
«Όλες οι μελλοντικές Θεσσαλονίκες είναι ήδη παρούσες εδώ και τώρα, η μία μέσα στην άλλη, στριμωγμένες, αξεδιάλυτες, πιο παλιές από το παλιό και πιο σημερινές από το σήμερα» κατέληξε ο κ. Δουζίνας.
Για τις διακυμάνσεις του πολιτικο-κοινωνικκού κλίματος στην πόλη κατά στον μεσοπόλεμο, μετά τον αστικό εκσυγχρονισμό που είχε προηγηθεί στις αρχές του περασμένου αιώνα και έπειτα από την απελευθέρωση της με τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, αλλά και στη συνέχεια με την υποδοχή των προσφύγων, με τις κοινωνικές αντιξοότητες και αντιπαλότητες, αλλά και με τους εργατικούς αγώνες που ακολούθησαν, μίλησε η συγγραφέας του βιβλίου «Ο Σκοτεινός Βαρδάρης», Ελένη Χουζούρη.
«Μιλάμε για τον Μάη του ’36 και δε μιλάμε για τη Φεντερασιόν και τον Αβραάμ Μπεναρόγια» είπε η κ. Χουζούρη και κάλεσε το δήμαρχο να ονοματοδοτήσει στη μνήμη του ένα δρόμο της πόλης.
Στην εξιστόρηση της Θεσσαλονίκης από τους δικούς της πνευματικούς ανθρώπους, αναφέρθηκε ο συγγραφέας Θωμάς Κοροβίνης, εστιάζοντας στις ιστορικές συγκυρίες που διαμόρφωσαν το προφίλ της πόλης και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πνευματικοί δημιουργοί της, συγγραφείς, μουσικοί, καλλιτέχνες στην ανάδειξη της δουλειάς τους, στις πικρίες και στις απογοητεύσεις, στους περιορισμούς, αλλά και στις ελπίδες. «Την αγαπάμε και επιμένουμε» είπε ο κ. Κοροβίνης.
Για τους συνδέσμους φιλάθλων των αθλητικών ομάδων και τους κινδύνους παρείσφρησης στους κόλπους τους, φασιστικών και ρατσιστικών στοιχείων, μίλησε ο δημοσιογράφος Άκης Σακισλόγλου. «Η άποψη μου είναι ότι η παρουσία αυτών των στοιχείων, είναι περίπου στην αναλογία που είναι παντού μέσα στην κοινωνία, σε άλλους χώρους» τόνισε ο κ. Σακισλόγλου.
Φ. Γρηγ.ΑΠΕ