Θεσσαλονίκη: Το ιστορικό «Βέλος» μένει, αλλά προκαλεί διχασμό

Διχασμό προκαλεί η απόφαση για παραμονή του ιστορικού αντιτορπιλικού Βέλος στη Θεσσαλονίκη, παρά τις φθορές που υπέστη στα τέλη Μαρτίου εξαιτίας της κακοκαιρίας.

Το θέμα επανήλθε πριν από λίγες ημέρες στη Βουλή και αποτέλεσε ένα ακόμα επεισόδιο στο… σήριαλ για την τύχη του πλοίου – μουσείου, που αποτελεί μήλον της έριδος.

Ένα πλοίο που όσοι το υπηρέτησαν κάνουν λόγο για πραγματικό… Βέλος στην καρδιά της δικτατορίας, ιδιαίτερα με τη στάση που τήρησε κατά την άσκηση του ΝΑΤΟ το 1973.

Εκείνη την περίοδο, ήταν σχεδιασμένο να γίνει το κίνημα του Πολεμικού Ναυτικού, που σχεδιάζονταν από αξιωματικούς με προεξάρχων τον κυβερνήτη του πλοίου, Νίκο Παππά.

Μόλις ενημερώθηκε ότι το κίνημα προδόθηκε, τότε μαζί με το πλήρωμά του, αποφάσισε να πάει στην Ιταλία για να ζητήσει πολιτικό άσυλο, στέλνοντας σήμα προς τον Τούρκο διοικητή της άσκησης του ΝΑΤΟ, για να γνωστοποιήσει το δικαίωμα που είχε να αποχωρήσει, όταν υπάρχει εσωτερικός ή εξωτερικός κίνδυνος για τη χώρα.

Το θέμα διεθνοποιήθηκε τότε και πολλοί αναφέρουν ότι ήταν μια απόφαση που έσωσε την τιμή των Ενόπλων Δυνάμεων.

Εκτός από το περιστατικό που σημειώθηκε στα τέλη Μαρτίου και ήρθε στο φως της δημοσιότητας μέσα από τις φωτογραφίες που δημοσίευσε στα social media ο ποιητής και πεζογράφος, Μανόλης Ξεξάκης, το Βέλος κινδύνευσε άλλη μια φορά κατά την παραμονή του στη Θεσσαλονίκη και πιο συγκεκριμένα το Νοέμβριο του 2021.

Τότε, εξαιτίας και πάλι της κακοκαιρίας στην πόλη, έσπασε ο πείρος της σημαδούρας όπου είναι προσδεμένο, με τα ρυμουλκά τελικά να το σώζουν.

Υπενθυμίζεται ότι το Βέλος βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη από το 2019, όταν και ήρθε για την ΔΕΘ, αλλά μέχρι και σήμερα παραμένει στην πόλη.

Οι εξηγήσεις Χαρδαλιά για τις ζημιές και την απόφαση παραμονής στη Θεσσαλονίκη

Ο υφυπουργός Εθν. Άμυνας, Νίκος Χαρδαλιάς, απάντησε σε ερώτηση του με αριθμό 647/30-3-2023, που υπέβαλε ο Βουλευτής Α΄ Πειραιώς του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Θεόδωρος Δρίτσας, με θέμα: «Θα σώσετε επιτέλους το ιστορικό Α/Τ ΒΕΛΟΣ, σύμβολο του Αντιδικτατορικού αγώνα;».

Ο κ. Χαρδαλιάς τόνισε:

«Το Αντιτορπιλικό «ΒΕΛΟΣ» που τίμησε με την ένδοξη ιστορία του τη μάχη των στελεχών για τον αντιδικτατορικό αγώνα, αλλά και συμμετείχε ενεργά στις αποστολές σε κάθε άκρη της Πατρίδας και όχι μόνο, παραμένει ελλιμενισμένο στη Θεσσαλονίκη από τις 9 Σεπτεμβρίου 2019, στο πλαίσιο της ανάδειξης του ως πλοίου – μουσείου, επισκέψιμου για το ευρύ κοινό. Μέχρι σήμερα έχει γίνει πόλος έλξης για περισσότερους από 200.000 επισκέπτες, κάτι το οποίο δεν θα ήταν εφικτό με την παραμονή του στον Φλοίσβο, ενώ παράλληλα προσφέρει και σημαντικό κοινωνικό έργο, μέσω διοργάνωσης σημαντικών δράσεων, με την τελευταία να έχει υλοποιηθεί το Σάββατο 4 Μαρτίου 2023, σε συνεργασία με το «Θεαγένειο» Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, η οποία αφορούσε στην πραγματοποίηση εθελοντικής αιμοδοσίας.

Για τη θέση του ελλιμενισμού έχουν ληφθεί υπόψη, τόσο η γεωγραφία και η ναυτιλιακή θέση του λιμένος, όσο και οι συνήθεις επικρατούσες συνθήκες. Τυχόν φθορές που δύναται να προκληθούν σε αυτό από τις εκάστοτε επικρατούσες και απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες, αντιμετωπίζονται άμεσα και πάντοτε σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς ασφαλείας, καθόσον δεν μπορεί να αποκλεισθεί η προσβολή του πλωτού μέσου από αυτές, γεγονός που θα συνέβαινε σε οποιοδήποτε γεωγραφικό σημείο της χώρας.

Στο παραπάνω πλαίσιο ανάδειξης της ιστορικής μνήμης, το ΥΠΕΘΑ θα συνεχίσει να διατηρεί το πλοίο – μουσείο στον λιμένα της Θεσσαλονίκης, προσβάσιμο στο ευρύ το κοινό της Βορείου Ελλάδος, ενώ η μετακίνηση του θα εξεταστεί σε μεταγενέστερο χρόνο, βάσει του σχεδιασμού ικανοποίησης αιτημάτων ελλιμενισμού και σε άλλες πόλεις, με τελικό όμως προορισμό τον Φλοίσβο.

Για το συμβάν αυτό καθαυτό, της κακοκαιρίας της 29ης Μαρτίου, η ρηγμάτωση που προκλήθηκε στην πρύμνη του πλοίου -το λέω, το καταθέτω- ήταν ήσσονος σημασίας και ουδεμία επίδραση επέφερε στην ευστάθεια και αντοχή του σκάφους. Μέχρι να πιστοποιηθεί όμως αυτό, μέχρι να αξιολογηθεί, προφανώς έπρεπε να γίνουν κάποιες ενέργειες εκκένωσης, διότι το ζήτημα της ασφάλειας περιγράφεται στα σχετικά εγχειρίδια και ακολουθήθηκε πολύ σωστά από τον κυβερνήτη. Αντιμετωπίστηκε άμεσα μέσω της αντικατάστασης του βλαπτομένου τμήματος του ελάσματος με έτερο, αποκαθιστώντας πλήρως την στεγανότητα».

Για ποινικές ευθύνες μίλησε ο Θοδωρής Δρίτσας

Ο τομεάρχης Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ Θοδωρής Δρίτσας στην ομιλία του στη Βουλή έκανε λόγο ακόμη και για ποινικές ευθύνες.

Συγκεκριμένα, σημείωσε:

Κύριε Υφυπουργέ, η σημερινή ερώτησή μου εκ μέρους και του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας δεν έχει μόνο επίκαιρο χαρακτήρα, έχει και κατεπείγοντα χαρακτήρα. Γι’ αυτό και ο τίτλος είναι: Θα σώσετε επιτέλους το ιστορικό Αντιτορπιλικό (Α/Τ) ΒΕΛΟΣ, σύμβολο-πλωτό μουσείο του Αντιδικτατορικού αγώνα;

Πράγματι, το «ΒΕΛΟΣ» κινδυνεύει. Το Υπουργείο Άμυνας, η Κυβέρνηση εν συνόλω, αλλά δυστυχώς και εσείς προσωπικά, κύριε Υφυπουργέ, είστε πολλαπλά εκτεθειμένοι γι’ αυτή την υπόθεση. Πρόσφατα, στη σύμβαση που φέρατε, υποστηρίξατε και την κάνατε νόμο για την ανάπλαση του Πάρκου Ναυτικής Παράδοσης στο Παλαιό Φάληρο είχατε εξαιρέσει το «ΒΕΛΟΣ» από το φυσικό του χώρο και επισήμως δεν υπάρχει στον σχεδιασμό, παρά τα διάφορα που ελέχθησαν, ότι ναι, θα έρθει ξανά κ.λπ.

Το «ΒΕΛΟΣ» είναι σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα και το στηρίζει όλο το Πολεμικό Ναυτικό. Είναι η διάσωση της τιμής των Ενόπλων Δυνάμεων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, της δημοκρατικής τιμής. Είναι η εξέγερση του Πολεμικού Ναυτικού, το κίνημα του Πολεμικού Ναυτικού που περιελάμβανε και άλλα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, από άλλα όπλα. Κατεστάλη, αλλά με κυβερνήτη τον Νίκο Παππά το «ΒΕΛΟΣ» κατέφυγε σε λιμάνι της Ιταλίας και δημιούργησε μαζί με τις εξεγερσιακές διαδικασίες της νεολαίας, την κατάληψη της Νομικής και εν συνεχεία, την εξέγερση του Πολυτεχνείου τους όρους για την κατάρρευση της δικτατορίας και την επαναφορά της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Είναι η συμβολή του Πολεμικού Ναυτικού και των Ενόπλων Δυνάμεων σε αυτά.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που το «ΒΕΛΟΣ» ασφαλώς είχε βρει τη θέση του, να ελλιμενίζεται στο Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης, στο Παλαιό Φάληρο, δίπλα στον Θωρηκτό Αβέρωφ. Εθνικό σύμβολο το ένα, δημοκρατικό εθνικό σύμβολο το άλλο. Και έχετε αναλάβει την ευθύνη, ως Κυβέρνηση, να θέσετε σε κίνδυνο το ιστορικό αυτό σκάφος και να μην καταλαβαίνετε τίποτα!

Εγώ ξέρω και όλοι ξέρουμε ποιοι παράγοντες δεν θέλουν το «ΒΕΛΟΣ», δεν θέλουν τη μνήμη του Νίκου Παππά, αλλά εμένα δεν με ενδιαφέρει καθόλου αυτό, το ποιοι παράγοντες. Μας είναι παντελώς αδιάφορο. Μας ενδιαφέρει η ελληνική πολιτεία. Και εδώ είστε κατώτεροι των περιστάσεων και πολλαπλά εκτεθειμένοι.

Το «ΒΕΛΟΣ» κινδυνεύει. Σας είχαμε προειδοποιήσει από τον Μάιο του ’21. Μας απαντήσατε καθησυχαστικά ότι το Πολεμικό Ναυτικό έχει αναλάβει όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας, έχει μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη. Ναι, να το δει και η Βόρεια Ελλάδα, να το δουν οι Μακεδόνες και όλος ο κόσμος στη Βόρεια Ελλάδα, να το επισκεφτούν, ασφαλώς όμως. Το έχετε εκθέσει στην παραλία, στους πέντε ανέμους, χωρίς να το προστατεύετε!

Επιβεβαιωθήκαμε στις παρατηρήσεις μας, διαψεύστηκε ο καθησυχασμός σας και έφθασε πρόσφατα, στις 29 Μαρτίου του ’23, με τους ισχυρούς ανέμους να κινδυνεύσει πλέον πραγματικά με βύθιση και να υποστεί σοβαρές ρωγμές. Έφθασε ο κυβερνήτης να αποβιβάσει όλο το πλήρωμα στη στεριά και να μείνει μόνος του, για να το διασώσει όσο μπορούσε περισσότερο με τη βοήθεια ρυμουλκών. Μην τα αμφισβητείτε αυτά, είναι κατατεθειμένα γεγονότα.

Αποκαθίστανται οι ζημιές στο ξύλινο ντεκ

Στο μεταξύ αποκαθίστανται οι ζημιές που σημειώθηκαν στο ξύλινο ντεκ της Νέας Παραλίας στο σημείο που είναι αγκυροβολημένο το Βέλος. Παράλληλα, τοποθετήθηκαν περιμετρικά και προστατευτικά κιγκλιδώματα για την προστασία όσων περνούν από το σημείο.

ΣΦΕΑ: Εντελώς ακατάλληλος ο χώρος που φιλοξενείται στη Θεσσαλονίκη

Έντονες είναι οι αντιδράσεις που εκφράζονται μέσω του Συνδέσμου Φυλακισθέντων & Εξορισθέντων Αντιστασιακών για την παραμονή του πλοίου στη Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης.

Σε ανακοίνωση, μετά τις πρόσφατες ζημιές που σημειώθηκαν εξαιτίας των ισχυρών ανέμων στην πόλη, αναφέρεται:

«Το Δ. Σ. του Συνδέσμου μας εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την ασφάλεια και την ακεραιότητα του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ – συμβόλου της αντιδικτατορικής αντίστασης, που λόγω των πολύ ισχυρών ανέμων που έπνεαν τη Δευτέρα και την Τρίτη στη Θεσσαλονίκη, προκλήθηκαν φθορές στο ιστορικό πλοίο – το οποίο βρίσκεται αγκυροβολημένο στη Νέα Παραλία από τον Σεπτέμβριο του 2019, – καθώς προσέκρουσε στο ξύλινο κράσπεδο. Το πλοίο κρατήθηκε όρθιο χάρη στη συνδρομή ναυαγοσωστικού που έσπευσε σε βοήθειά του από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Να θυμίσουμε ότι το ΒΕΛΟΣ κινδύνεψε να βυθιστεί στις 30/11/21, λόγω αποκοπής του πείρου της σημαδούρας όπου είναι προσδεμένο.

Εκφράζουμε την έντονη διαμαρτυρία μας προς την ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, γιατί εκώφευσε στα επανειλημμένα διαβήματά μας – και τις σχετικές ερωτήσεις βουλευτών – που προειδοποιούσαν ότι ‘η κατάσταση του πλοίου είναι ΑΚΡΩΣ ανησυχητική κι επισφαλής, ’καθώς:

«ο χώρος της Νέας Παραλίας στην Θεσσαλονίκη στον οποίο μεταφέρθηκε το πλοίο είναι εντελώς ακατάλληλος και δεν πληρούνται οι διεθνείς προβλέψεις ασφαλείας κατά ISPS Code κι επιπλέον γιατί σαν πολεμικό πλοίο δεν έχει την κατάλληλη προστασία, δεδομένου ότι ο χώρος αυτός είναι επισφαλής γιατί δεν συνιστά ασφαλές λιμάνι. Αντιθέτως, είναι ανοιχτός στους ανέμους [κυρίως βαρδάρης] και στη θάλασσα, με αποτέλεσμα το μνημείο να είναι απολύτως απροστάτευτο από τα καιρικά φαινόμενα. Για ένα πλοίο 80 ετών που χρειάζεται συστηματική και ιδιαίτερη συντήρηση, οι συνθήκες αυτές είναι καταστροφικές.»

Το αντιτορπιλικό «Βέλος» αποτελεί ένα πλοίο-μνημείο της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. Η απαξίωσή του σημαίνει απαξίωση τόσο της δημοκρατικής παράδοσης του Πολεμικού Ναυτικού όσο και της ίδιας της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας για την οποία αγωνίστηκαν το «ΒΕΛΟΣ» και οι αξιωματικοί-υπαξιωματικοί που συμμετείχαν στο Κίνημα του Ναυτικού.

Για τον λόγο αυτό το Δ.Σ. του Σ.ΦΕ.Α. 1967-1974 λαμβάνοντας υπόψη την καθολική απαίτηση τόσο των μελών μας όσο και των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών του τότε Α/Τ ΒΕΛΟΣ,

ζητεί: την επιστροφή του πλοίου-μουσείου στην προβλεπόμενη θέση του, στο πάρκο Ναυτικής Παράδοσης, στο παλαιό Φάληρο, ώστε να γίνει και ο εορτασμός των 50 χρονών από την «Ανταρσία του βέλους» εναντίον της χούντας, στις 25/5/1973».

Χατζηπέρος: «Είμαστε παράδειγμα προς αποφυγήν, το πλοίο παραμένει σε εξορία»

Ένα από τα μέλη του πληρώματος του ιστορικού Βέλος, που συμμετείχε μάλιστα και στην ανταρσία που είχε γίνει τότε, ο κ. Παναγιώτης Χατζηπέρος είχε μιλήσει πρόσφατα στο militaire channel για την τύχη του αντιτορπιλικού.

Μεταξύ άλλων σημείωσε ότι η χώρα μας είναι παράδειγμα προς αποφυγήν ως προς την αντιμετώπιση ενός πλοίου – συμβόλου.

Μάλιστα, προσθέτει ότι ο ίδιος όταν ήταν διευθυντής του υφυπ. Εθνικής Άμυνας, κ. Μ. Μπετενιώτη, είχε προτείνει να γίνει μουσείο αντιδικτατορικού αγώνα, ενώ κανένας δεν ενδιαφερόταν για την τύχη του με αποτέλεσμα να κινδυνεύσει να γίνει παλιοσίδερα.

Παραθέτει επίσης ένα ιστορικό του πώς το Βέλος κατέληξε στη Θεσσαλονίκη, αλλά καταθέτει και την πρότασή του για το τι πρέπει να συμβεί για τη σωτηρία του.

Εξηγεί ότι αρχικά το Βέλος είχε πάει στον Πόρο εκεί όπου βρισκόταν και το Αβέρωφ. Μάλιστα, ο ίδιος σκέφτηκε να το… τσιμεντάρει εκεί, ώστε να μην μπορεί να φύγει.

Το 2000 ο Ν. Παππάς είχε προτείνει τη μεταφορά του στο Τροκαντερό στο Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης, αν και ο ίδιος ήθελε να μείνει στον Πόρο.

Τελικά, έγινε η μεταφορά του, αλλά από τότε που έφυγε ο Ν. Παππάς από τη ζωή, το πλοίο βρίσκεται σε εξορία.

Πήγε στο ναύσταθμο της Σαλαμίνας, κάτι που έπρεπε να γίνει όπως σημειώνει καθώς έπρεπε να επισκευαστεί, όμως αυτό γινόταν με μεγάλη καθυστέρηση.

Μάλιστα, χρειάστηκε να δοθεί ένα ποσό κοντά στα 90.000 ευρώ, όμως και πάλι οι καθυστερήσεις συνεχίζονταν.

Το 2019 έγινε η πρόταση να έρθει στη Θεσσαλονίκη μαζί με το Αβέρωφ, με το Βέλος όμως να παραμένει στην πόλη έως και σήμερα.

Ο ίδιος αναφέρεται στις έντονες διαμαρτυρίες που υπήρχαν για το θέμα τον Μάιο του 2021, ενώ και στο περιστατικό που σημειώθηκε το Νοέμβριο του 2021 και παραλίγο να βυθίσει το πλοίο. Και τότε ακολούθησαν επιστολές και ερωτήσεις, χωρίς όμως να υπάρξει κάποια εξέλιξη, όπως λέει ο ίδιος.

Από την πλευρά του θεωρεί ότι η προτιμότερη λύση είναι να μεταφερθεί το Βέλος στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης και μετά να φύγει για το Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης.

Όπως καταγγέλλει, πριν από 1,5 μήνα πέρασε νομοσχέδιο στο οποίο το Βέλος «εξορίζεται» οριστικά από το Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης και στη θέση του μπαίνει το Liberty, απόφαση που προκαλεί πολλά ερωτηματικά.

Καταλήγει στο ότι θα πρέπει να πρυτανεύσει η λογική πριν τριτώσει το κακό με το Βέλος στη Θεσσαλονίκη και από το Λιμάνι της πόλης να μεταφερθεί στο Ναύσταθμο για να γίνει δεξαμενισμός, ώστε να σωθεί το πλοίο και να πάρει τελικά τη θέση που του ανήκει στο Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης, βάση της υπουργικής απόφασης του 2000.

Έντονες αντιδράσεις ναυάρχων και το 2019

Σφοδρές ήταν οι αντιδράσεις ναυάρχων και πριν από τέσσερα χρόνια, με το ναύαρχο Κώστα Γκόρτζη, μέλος του ιστορικού πληρώματος του Βέλος, να στέλνει επιστολή στον τότε αρχηγό ΓΕΝ, αφήνοντας αιχμές για το παρασκήνιο γύρω «εξαφάνιση» του θρυλικού πλοίου από τον Φλοίσβο, για μεγάλο διάστημα.

Στην επιστολή αναφέρονταν:

Ανοικτή επιστολή στον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού Αντιναύαρχο Νικόλαο Τσούνη Π.Ν

Κύριε Ναύαρχε,

εξ αρχής διευκρινίζω ότι η παρούσα ουδεμία νύξη έστω προσωπικής προβολής έχει ως αιτία υποβολής της. Την υποβάλλω ως έφεδρο στέλεχος του Πολεμικού Ναυτικού και ως απλός πολίτης.

Στις 14-10-2018, δημοσίευμα στην εφημερίδα Real News του δημοσιογράφου Δημαρά οποίος εμμέσως πλην σαφώς απέδιδε σε ανώτατο απόστρατο αξιωματικό την άποψη ότι η συμβολή του ΒΕΛΟΣ στο Κίνημα του Ναυτικού είναι μύθος.

Το δημοσίευμα αυτό σε συνδυασμό με την απόσυρση του πλοίου από το Ναυτικό Πάρκο Φλοίσβου και την μη επαναφορά του μετά το τέλος των εργασιών συντηρήσεώς του που ολοκληρώθηκαν εδώ και καιρό στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας

μου δημιούργησε εύλογες απορίες για το ποιός και γιατί μεθοδεύει την εξαφάνιση του πλοίου από το προσκήνιο.

Προσπαθώντας να διευκρινίσω τα …αδιευκρίνιστα, πληροφορήθηκα τις θέσεις κάποιων, με ισχυρή επιρροή επί των πάντων, ως εξής:

α. Το ΒΕΛΟΣ δεν έχει καμμιά θέση δίπλα στον ΑΒΕΡΩΦ λόγω τεράστιας διαφοράς ιστορικής σημασίας και αν είναι να πάει κάπου, ας πάει στον Πόρο…

β. Ο Παππάς δεν φέρθηκε σωστά στα στελέχη του Κινήματος μετά την “μεταπολίτευση” και κακώς προβάλλεται ανισομερώς σε σχέση με τους υπόλοιπους Κινηματίες.

Επ’ αυτών επιτρέψτε μου ορισμένες σκέψεις όπως:

α. Σωστά το ΑΒΕΡΩΦ θεωρείται πλοίο σύμβολο της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο και σωστά προβάλλεται η δράση του στους Βαλκανικούς Πολέμους. Η μοναδική εξ άλλου σπουδαία σελίδα στην ιστορία του.

Όμως και η ιστορία του ΑΒΕΡΩΦ δεν έχει μόνο άσπρες σελίδες.

Θα έλεγα ότι το πλοίο κουβαλάει επάνω του όλη την ιστορία της Νέας Ελλάδας με τα καλά και τα άσχημά της.

Πέρα από την ένδοξη δράση του, το πλοίο καμάρι του Στόλου προσάραξε δύο φορές στα ρηχά, μία στην Αγγλία και μία στη Θεσσαλονίκη.

Το πλοίο συμμετείχε στον διχασμό, ο ίδιος ο Κουντουριώτης αποδέχθηκε τον ρόλο του Αντιβασιλέως.

Το πλήρωμα του πλοίου στασίασε τόσο στο παρθενικό του ταξίδι όσο και στην “ανταρσία” του ΕΛΑΝ το ’44 με αιματηρή κατάληξη.

Έμεινε όμως στην Ιστορία για ΕΚΕΙΝΗ τη δράση του που εξασφάλισε την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Το ίδιο και ο Ναύαρχος Κουντουριώτης για τις διαταγές που εξέδωσε, εξ ού και η άνισομερής προβολή του σε σχέση με αυτή του Κυβερνήτη του ΑΒΕΡΩΦ που εκτέλεσε επιτυχώς τις διαταγές του Ναυάρχου μένοντας στην αφάνεια…

Και αυτά διατηρούνται στην Εθνική Μνήμη επειδή με πρωτοβουλία Παππά, το ΑΒΕΡΩΦ μεθόρμησε στον Φλοίσβο από τον Πόρο όπου σκούριαζε και εξυπηρετούσε πρωινάδικα της τηλεόρασης.

Από εκεί που κάποιοι πιέζουν τώρα να μεταφερθεί το ΒΕΛΟΣ για να ξεχαστεί …ο Παππάς.

β. Το ΒΕΛΟΣ σωστά θεωρείται σύμβολο της αντίθεσης του συνόλου του Ναυτικού και στελεχών των άλλων Όπλων στην δικτατορία.

Δια του ΒΕΛΟΣ αναδείχθηκε η έκταση του Κινήματος του Ναυτικού το οποίο το καθεστώς όριζε ως Κίνημα Οπερέτα δυό απόστρατων και λίγων εν ενεργεία.

Ο Παππάς, με την κίνησή του, ξεμπρόστιασε στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Κοπεγχάγη τον Ιούνιο του 73 την χούντα και της αποστέρησε το επιχείρημα της στήριξής της από τις Ένοπλες Δυνάμεις.

Η αποκάλυψη παγκοσμίως της πραγματικής (αλλά και πλασματικά διογκωμενης…) έκτασης του Κινήματος είχε καταλυτικές επιπτώσεις στο καθεστώς που έσπευσε να “εκδημοκρατιστεί”,

να καταργήσει την Βασιλεία, να παύσει τις διώξεις κατάδικων και υπόδικων για πολιτικά αδικήματα, να διακόψει τις εξορίες όλων και να αμνηστεύσει τους πάντες, ακόμα και τον Παναγούλη, ΕΚΤΟΣ του Παππά και αυτών που τον ακολούθησαν…

γ. Φυσικό ήταν να πέσουν οι προβολείς στον Παππά αφού αυτός ήταν ο μόνος που έκανε κάτι που προβλήθηκε παγκοσμίως.

Τιμή και σεβασμός αξίζει και σ’ αυτούς που σχεδίαζαν να κάνουν κάτι αλλά για λόγους που δεν είναι του παρόντος δεν έκαναν ή δεν πρόλαβαν να κάνουν.

Μπορεί το ΒΕΛΟΣ να έχει συνδυαστεί ιστορικά με τον Παππά, όπως και ο ΑΒΕΡΩΦ με τον Κουντουριώτη, αλλά ουσιαστικά εκφράζει το σύνολο του Π.Ν. και των αξιών του.

Η συμπεριφορά του Παππά αργότερα, δίκαιη ή άδικη, θεμιτή ή αθέμιτη, είναι εσωτερική υπόθεση του Π.Ν. και δεν αναιρεί την ιστορική διάσταση της Κίνησης του πλοίου, ούτε την σημασία και αξία του Κινήματος του Ναυτικού που αναδείχτηκε από αυτήν το 1973.

Για ΕΚΕΙΝΗ τη δραστηριότητα πλοίου και όλων των στελεχών Π.Ν. του Κινήματος διατηρείται το ΒΕΛΟΣ ως Μουσείο και όχι ως αποτίμηση του συνολικού βίου του Παππά που άλλοι εγκρίνουν ως θετικό και άλλοι επικρίνουν ως αρνητικό.

Όπως και άλλοι, με τον θάνατο του Παππά άρχισαν να υιοθετούν την άποψη ότι ζήτησε πολιτικό άσυλο για να γλυτώσει το ξύλο… και αυτοί που τον ακολούθησαν είναι φυγάδες και όχι πιστοί στα ιδανικά τους και στον Κυβερνήτη τους.

Μου προκαλεί τουλάχιστον περιέργεια η υιοθέτηση της προπαγάνδας της χούντας από στελέχη που – υποτίθεται; – ρίσκαραν ζωή και σταδιοδρομία σχεδιάζοντας Κίνημα εναντίον της.

δ. Πέρα από την συμβολή του ΒΕΛΟΣ στην αποκάλυψη του Κινήματος του Ναυτικού, είναι και το μοναδικό απομένον σε σχετικά καλή κατάσταση πλοίο του τύπου αυτού και θα έπρεπε να διατηρηθεί στο Ναυτικό Πάρκο

για να θυμίζει ότι γενιές και γενιές ανδρώθηκαν στα πλοία αυτά κατά τη νεότερη Ιστορία του Ναυτικού μας.

Γι αυτό εξ άλλου και στην επίσημη ιστοσελίδα του Γ.Ε.Ν. ορίζεται ως Μουσείο Αντιδικτατορικού αγώνα αλλά και ως “Ζωντανό Μνημείο του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου” .

δ. Η τελευταία απορία μου αφορά ουσιαστικά στην ποιότητα της Δημοκρατίας που βιώνουμε όταν ο ΥΠΕΘΑ αγνοεί τις ερωτήσεις μας, ο ΑΝΥΕΘΑ δηλώνει ότι “δεν μπορεί να κάνει τίποτα”,

εσείς υφίστασθε το αντιμάμαλο των συμπλεγμάτων ανθρώπων με ισχυρές επιρροές απέναντι στον Παππά,

συμπλεγμάτων που εκδηλώθηκαν μετά το θάνατο του Ναυάρχου και αποσκοπούν στην αποδόμηση της προβολής του επ’ ωφελεία της δικής τους.

Κατόπιν των ανωτέρω σας ζητώ να εξαντλήσετε τις αρμοδιότητες που εκ της θέσεώς σας έχετε απέναντι σε αδικαιολόγητους και ανιστόρητους ισχυρισμούς οποιουδήποτε εμποδίζει την επαναφορά του πλοίου στο Ναυτικό Πάρκο Φλοίσβου

ώστε ξανά επισκέψιμο να μεταδίδει στις νέες γενιές το πνεύμα, τις αρχές και τις αξίες του θαλασσινού πολιτισμού που γέννησε την Δημοκρατία.

Αντιπαράθεση και στα social media

Το θέμα των πρόσφατων ζημιών που προκλήθηκαν στο Βέλος και του ζητήματος που άνοιξε γύρω από την παραμονή του ή όχι στη Θεσσαλονίκη, μεταφέρθηκε και στα social media.

Χωρισμένοι σε δύο… στρατόπεδα οι Θεσσαλονικείς, με τους μεν να συντάσσονται με την πρόταση των προσώπων που έχουν υπηρετήσει το Πολεμικό Ναυτικό και ζητούν την άμεση μεταφορά του πλοίου από την πόλη για να σωθεί και να μην κινδυνεύσει ξανά.

Από την άλλη υπάρχουν αρκετοί που σημειώνουν ότι η παρουσία του στην πόλη αποτελεί την καλύτερη ευκαιρία για τη νέα γενιά να επισκεφτεί τους μουσειακούς χώρους του πλοίου και να μάθει την πλούσια ιστορία του και την τεράστια συμβουλή του στον αντιδικτατορικό αγώνα καθώς αποτελεί ένα «ζωντανό» σύμβολο της δημοκρατίας.

Το ιστορικό Βέλος

Το Βέλος ΙΙ (Αντιτορπιλικό) / D-16 είναι αντιτορπιλικό τύπου ‘FLETCHER’, πλοίο του πολεμικού Ναυτικού το οποίο το 1973 κατά την διάρκεια εκπαιδευτικών ασκήσεων του ΝΑΤΟ αποστάτησε και ζήτησε άσυλο στην Ιταλία και συγκεκριμένα στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας, ως αποτέλεσμα του αποτυχημένου Κινήματος του Ναυτικού. Κυβερνήτης του πλοίου ήταν ο Νικόλαος Παππάς (1929 – 2013) ο οποίος μαζί με έξι αξιωματικούς και εικοσιπέντε υπαξιωματικούς ζήτησαν πολιτικό άσυλο και παρέμειναν εκεί ως πολιτικοί εξόριστοι. Η κίνηση αυτή επέφερε πλήγμα στην Χούντα των Συνταγματαρχών. Όταν εισέβαλαν οι Τούρκοι στην Κύπρο το αντιτορπιλικό Βέλος έσπευσε να βοηθήσει στην άμυνα του νησιού. Σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα αγκυροβολημένο στην παραλία της Θεσσαλονίκης.

• Στις 3 Ιουνίου 1942 καθελκύστηκε στα ναυπηγεία “USA Boston Navy Yard Boston, Mass’
• Στις 18 Μαΐου 1943 μπήκε σε υπηρεσία.
• Το 1958 εκσυγχρονίστηκε στα ναυπηγεία LONG BEACH της California
• Στις 16 Ιουλίου 1959 παρελήφθη στο San Diego των Η.Π.Α. ως στρατιωτική βοήθεια και με πρώτο Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Γ. ΜΟΡΑΛΗ κατέπλευσε στην Ελλάδα..
• Στις 25 Μαΐου του 1973, με Κυβερνήτη τον Νικόλαο Παπά, ενώ συμμετείχε σε άσκηση του NATO, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την στρατιωτική δικτατορία της Ελλάδας στασίασε και αγκυροβόλησε στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας, και ο Κυβερνήτης του, παρέδωσε τα καθήκοντά του στον Ύπαρχο του πλοίου και ζήτησε πολιτικό άσυλο στην Ιταλία για να μεταβεί στην σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Κοπεγχάγη και να αποκαλύψει την έκταση του Κινήματος του ναυτικού που η χούντα επικοινωνούσε ως “Κίνημα οπερέτα τριών απόστρατων και δύο εν ενεργεία”. Τον Κυβερνήτη ακολούθησαν 30 μόνιμα στελέχη και το πλοίο επέστρεψε στην Άσκηση του ΝΑΤΟ και, με το τέλος της στην Ελλάδα.
• Στις 26 Μαρτίου 1991 παροπλίσθηκε.
• Το 1994 το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό το ανακήρυξε σε μουσείο για τον αγώνα ενάντια στην δικτατορία και το πλοίο αγκυροβόλησε στον Πόρο.
• Στις 14 Δεκεμβρίου 2000 μεταφέρθηκε στην Ναυτική βάση της Σαλαμίνας για επισκευή και ανάπλασή του σε επισκέψιμο ναυτικό μουσείο.
• Στις 26 Ιουνίου 2002 αγκυροβόλησε στο πάρκο ναυτικής παράδοσης στο Παλαιό Φάληρο ως επισκέψιμο Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα.
• Στις 7 Σεπτεμβρίου 2017 έπλευσε για τον Ναύσταθμο Σαλαμίνας για να επισκευαστεί και να συντηρηθεί.
• Στις 9 Σεπτεμβρίου 2019 αγκυροβόλησε στη Θεσσαλονίκη και είναι επισκέψιμο στο κοινό ως Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα.

Χαρακτηριστικά:

• Εκτόπισμα : 2100/2924 ΤΝ. Διαστάσεις : 114,6Χ12Χ5,5 μέτρα. Ταχύτητα : 38 κόμβοι. Οπλισμός : 4 πυροβόλα 5’’/38, 3 δίδυμα πυροβόλα 3’’/50 RF, πενταπλός Τ/Σ επιφανείας και 6 Τ/Σ Α/Υ τορπιλών, HEDGEHOG, Β.Β. Πλήρωμα : 273 άτομα

*πηγές εικόνας: Eurokinissi