Τι καταγγέλλει η Κίνηση πολιτών ΔΕΘ για την ανάπλαση στην Έκθεση

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν σήμερα Τετάρτη (4/9) τα μέλη της «Κίνησης Πολιτών ΔΕΘ για Μητροπολιτικό Πάρκο για μία βιώσιμη Θεσσαλονίκη» για το θέμα Ανάπλασης της Έκθεσης. 

Συγκεκριμένα, ακούστηκαν οι εξής απόψεις:

Γιάννης Μαγκριώτης Πρώην βουλευτής και υπουργός, πολιτικός αναλυτής

«Ο στόχος τους είναι να δώσουν σε επιχειρηματικά συμφέροντα το καλύτερο δημόσιο χώρο της Θεσσαλονίκης και να τους δώσουν και 200 εκατ. ευρώ.

Η ψευδεπίγραφη «Ανάπλαση της ΔΕΘ» είναι το φύλλο συκής.

Ούτε κοτζαμπάσηδες να ήταν, σαν να είναι οικογενειακή τους περιουσία.

Όλες οι επιλογές τους μετά το 2013 είναι εις βάρος της ΔΕΘ και της πόλης. Αν δεν άλλαζαν τις ομόφωνες αποφάσεις όλων των κυβερνήσεων και των φορέων της πόλης, μέχρι το 2013, τώρα θα είχαμε Νέα ΔΕΘ και Μητροπολιτικό Πάρκο.

1. Το 2013 είπαν ότι δεν υπάρχουν λεφτά, λόγω μνημονίων, γι’ αυτό επιλέγουν, ως “αναγκαίο κακό”, το Real Estate, για να βάλουν τα λεφτά οι επιχειρηματίες. Ως μάγοι αυτό το «Αναγκαίο κακό» τώρα το ονομάζουν θείο δώρο. Στη μελέτη που παρουσίασαν το 2013 είπαν ότι με 124 εκατ. ευρώ μόνο, που θα τα βάλουν όλα οι επιχειρηματίες, θα γίνει όλο το έργο. Το 2022 τα έκαναν 200 εκατ. ευρώ, λέγοντας ότι αυξήθηκαν οι τιμές των υλικών και τα κτίρια θα είναι βιοκλιματικά. Απολύτως ψευδές, τα 70 εκατ. ήταν για το ΤΑΙΠΕΔ, όπως ο νόμος του ορίζει.

2. Το 2023 τα εκατομμύρια έγιναν 300. Τα 200 του δημοσίου και τα 100 των επιχειρηματιών.

Όταν καταγγείλαμε το γεγονός ότι: Θα έδινε το δημόσιο, δηλαδή οι Έλληνες πολίτες, το καλύτερο δημόσιο οικόπεδο για το καταστροφικό τους σχέδιο, και θα τους πλήρωνε και 200 εκατ. ευρώ, κατάλαβαν ότι θα τους καταγγέλλουν όλοι και η κυβέρνηση θα έχει μεγάλο πολιτικό κόστος, τότε άλλαξαν τα νούμερα. Είπαν: Το δημόσιο θα βάλει τα 120, οι επιχειρηματίες τα 100 και τα υπόλοιπα θα βρεθούν από δανεισμό.

Ποιος θα τα δανειστεί, φυσικά η ΔΕΘ, γι’ αυτό αποφάσισαν τελευταία να την κρατήσουν κρατική. Η κυβέρνηση, που έχει πουλήσει τα πάντα, κρατάει τη ΔΕΘ κρατική. Θα είναι η μόνη έκθεση στη χώρα μας και σε όλη την ΕΕ που θα είναι κρατική. Αυτό βέβαια στην αρχή, για να πάρει το δάνειο, να μη διαμαρτύρονται οι λίγοι εργαζόμενοι που έμειναν, μέχρι να βγουν σε λίγα χρόνια στη σύνταξη και μετά θα τη δώσουν στον Παραχωρησιούχο, όπως γράφει στην τελευταία ανακοίνωση το Υπερταμείο.

Δηλαδή το δημόσιο θα βάλει πάλι τα χρήματα, απλώς δεν θα εγγραφούν στο δημόσιο χρέος, γιατί υποτίθεται η ΔΕΘ θα πληρώσει το δάνειο από τα κέρδη της. Εδώ δείχνουν θράσος, γιατί η ΔΕΘ με τζίρο λίγο πάνω από 10 εκατ. ευρώ τα έξοδά της δεν βγάζει, τη σώζουν οι βραδινές “εκδηλώσεις” που διπλασιάζουν πλασματικά τον αριθμό των επισκεπτών, θα πληρώσει δάνειο 80 εκατ. ευρώ;

Φυσικά, στην τελευταία ανακοίνωση του Υπερταμείου και της θυγατρικής του ΔΕΘ αναφέρεται έμμεσα αλλά καθαρά: Το δημόσιο δύναται να αυξήσει τη συμμετοχή του πάνω από τα 120 εκατ. ευρώ.

3. Τα 30 εκατ. ευρώ, που λένε ότι θα βάλει η Περιφέρεια από τους Κοινοτικούς πόρους του ΠΕΠ, πώς θα τα δικαιολογήσουν στην ΕΕ;

Εδώ έχουν μια αστεία απάντηση: Θα δοθούν μόνο για το πράσινο. Δηλαδή θα σπάσουν το έργο στα τρία, για να ξεγελάσουν τους κουτόφραγκους;

Ο κ. Τζιτζικώστας τι θα πει, όταν θα αξιολογείται από τους ευρωβουλευτές;

Πώς θα εξηγήσει ότι στη Μαρίνα της Καλαμαριάς άλλαξε γνώμη και δέχτηκε την πρόταση του Δήμου Καλαμαριάς ο συντελεστής δόμησης να γίνει 0,1%, από 0,2%, που θέλει το ΤΑΙΠΕΔ, και ορθώς έπραξε. Στη ΔΕΘ, στο κέντρο της πόλης, πώς θα δικαιολογήσει συντελεστή δόμησης 0,6%;

4. Οι επιλογές τους είναι απολύτως αδιαφανείς.

Στηρίζονται στην υποτιθέμενη ρήτρα εμπιστευτικότητας και ασυλίας που υπάρχει στον δικό τους νόμο για τα ΣΔΙΤ, του 2022. Δηλαδή, δεν θα μάθουμε ποτέ την αλήθεια.

Όταν παρουσίασαν την προκαταρκτική αρχιτεκτονική μελέτη, εμείς αποκαλύψαμε με στοιχεία ότι οι ζώνες πρασίνου, και όχι φυσικά Μητροπολιτικό Πάρκο, δεν ξεπερνούν τα 60 στρέμματα, από τα περίπου 175 στρέμματα της ΔΕΘ. Μας είπαν ψεύτες και μίλησαν για πράσινο 50% του οικοπέδου.

Προχθές το ΤΑΙΠΕΔ, παρουσία του Πρωθυπουργού, παρουσίασε το πρότζεκτ και μίλησε για 60 στρέμματα. Πανικόβλητοι, σας έλεγαν μετά τις ερωτήσεις σας ότι έγινε από λάθος, ότι ήταν το αρχικό σχέδιο, ξέχασαν να το αλλάξουν, και ότι το πράσινο θα είναι 110 στρέμματα.

Βγάζει απίστευτο γέλιο το επιχείρημά τους. Πώς είναι δυνατόν όλα να είναι επικαιροποιημένα και μόνο το πράσινο τους ξέφυγε;

Έχει όμως και άλλη πλάκα, αν δεχτούμε το επιχείρημά τους: Αν το αρχικό σχέδιο ήταν 60 στρέμματα, τότε ποιος έλεγε ψέματα όταν το παρουσίασαν, εμείς ή αυτοί;

Η αλήθεια είναι ότι το μέγιστο πράσινο είναι 60 στρέμματα. Πού θα χωρέσουν τα υπόλοιπα 50 στρέμματα; Εκτός αν είναι κρεμαστά, όπως οι κήποι της Βαβυλώνας. Στα 175 στρέμματα, αν τα 110 στρέμματα είναι πράσινο, στα υπόλοιπα 65 στρέμματα θα χωρέσουν τα νέα περίπτερα της ΔΕΘ, το συνεδριακό κέντρο, το ξενοδοχείο, το επιχειρηματικό-εμπορικό κέντρο, τα κτίρια που θα διατηρήσουν, οι δρόμοι και οι διάδρομοι; Ακόμη χειρότερα, το ΣτΕ τους απαγόρευσε να αναπτύξουν πράσινο μητροπολιτικού χαρακτήρα πάνω από τα πάρκινγκ.

5. Πώς είναι δυνατόν να δημοπρατήσουν το έργο, ως μελέτη κατασκευή, με προκαταρκτική αρχιτεκτονική μελέτη – δεν σκέφτονται τα προβλήματα που θα προκύψουν στην κατασκευή;

Με ποιον τρόπο και γιατί οι Ιδιώτες Παραχωρησιούχοι, να κάνουν τις 5 μελέτες που τους ζήτησε το ΣτΕ; Μήπως επειδή ως ιδιώτης θα δίνει όλα με αναθέσεις, σε όποιους θέλει;

Πώς μπορούν να λένε ότι: Ένα κτίριο θα γκρεμίζουν, ένα θα κατασκευάζουν, για να λειτουργεί η ΔΕΘ; Ένα τέτοιο τεράστιο και πολύπλοκο έργο στο κέντρο της πόλης, με αυτά που λένε, για να ξεγελάνε τον κόσμο, πώς θα κατασκευαστεί, πόσα χρόνια θα κρατήσει, τι ζημιές και προβλήματα θα δημιουργήσει; Δεν σκέφτονται ότι είναι πολύ πιθανόν να βρεθούν αρχαία; Τι θα γίνει τότε;

Είναι πρωτοφανές, τόσοι λίγοι άνθρωποι, με τόσο πάθος, να θέλουν να κάνουν τόσο κακό. Υπάρχει ένα ερώτημα, γιατί το θέλουν τόσο πολύ; Αφού τώρα λεφτά υπάρχουν, 120 δισ. ευρώ λέει ο Πρωθυπουργός. Γιατί δεν αφαιρούν το καταστροφικό Real Estate και να κάνουν και τη ΔΕΘ και το Μητροπολιτικό Πάρκο στον χώρο της ΔΕΘ, αφού θέλουν την Agrotika και τις άλλες βαριές και οχλούσες κλαδικές εκθέσεις να τις κάνουν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης;».

Γρηγόρης Ζαρωτιάδης Καθηγητής Οικονομικών, μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΑΠΘ

Η «ανάπλαση» της ΔΕΘ κάνει κακό στην οικονομία της πόλης: • επιδεινώνει την προσβασιμότητα στο Κέντρο και ως εκ τούτου στην εγκατεστημένη δραστηριότητα εμπορίου και εστίασης, • αναπτύσσει ανταγωνιστικές, συγκεντροποιημένες δραστηριότητες (εμπορικό, επιχειρηματικό κέντρο, ξενοδοχείο), • επιβαρύνει την κυκλοφορία και συνεπώς το κόστος λειτουργίας περισσοτέρων επιχειρήσεων, • επιδεινώνει σημαντικότατα την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Επιπρόσθετα κάνει κακό στην ίδια την οικονομική βιωσιμότητα της ΔΕΘ: • αποτελεί ένα αχρείαστα υψηλού προϋπολογισμού έργο, • με ιδιαιτέρως αμφίβολη προοπτική, καθώς, σε αντίθεση με τη σύγχρονη διεθνή πρακτική, επιμένει στη διατήρησή της εκθεσιακής δραστηριότητας στο αστικό κέντρο, με αποτέλεσμα να έχει μικρή ελκυστικότητα έναντι άλλων εκθεσιακών χώρων, μεγαλύτερης έκτασης και καλύτερης προσβασιμότητας. Στον αντίποδα, η πρότασή μας που θέλει τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου, την αξιοποίηση των ιστορικών κτιρίων για «εκθέσεις μπουτίκ» και τη μεταφορά των «μεγάλων» εκθέσεων δυτικά: • διευκολύνει εν γένει τη λειτουργία και βελτιώνει τις προοπτικές του κύκλου εργασιών του τοπικού επιχειρηματικού οικοσυστήματος, • δημιουργεί μια νέα ΔΕΘ, πιο ανταγωνιστική και με δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης, • βελτιώνει τις συνθήκες διαβίωσης κατοίκων και επισκεπτών του Κέντρου.

Νίκος Παπαμίχος Χωροτάκτης Πολεοδόμος, Πρώην καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ

Πόσο θα είναι το πράσινο στη σχεδιαζόμενη ΔΕΘ;

Το ΤΑΙΠΕΔ, που διαχειρίζεται το πρόζεκτ της «ανάπλασης», αθροίζει τους χώρους πρασίνου σε 60 στρέμματα. Παραμένουν δηλαδή όσα ανέφερε και η Διοίκηση της ΔΕΘ στην αρχική της εξαγγελία, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις δημόσιες δεσμεύσεις του Δημάρχου Θεσσαλονίκης πως δεν θα συμφωνήσει με το έργο αν δεν εξασφαλιστούν 110 στρέμματα ενιαίου και δημόσιου πάρκου.

Ποια είναι η πραγματικότητα, για να μην παίζουμε με τους αριθμούς; Η αλήθεια είναι, όπως αποδεικνύεται από το εγκεκριμένο Χωρικό Σχέδιο, ότι ΔΕΝ προβλέπονται αμιγείς χώροι πρασίνου, καθώς 3 από τα 6 οικοδομικά τετράγωνα δομούνται ενώ και τα υπόλοιπα 2, επιφάνειας 31 στρεμμάτων, ψευδώς αναφέρονται ως «πράσινα», ενώ προορίζονται για πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες.

Υπάρχει εναλλακτική πρόταση; Ναι, υπάρχει εναλλακτική πρόταση, που προβλέπει λειτουργία ελαφρών εκθέσεων στα διατηρούμενα ιστορικά εκθεσιακά κτίρια και δημιουργία δημόσιου πάρκου μεγαλύτερο από 100 στρέμματα στο νότιο τμήμα, συνέχεια του Πάρκου της ΧΑΝΘ. Είναι μια πρόταση σύγχρονη, οικολογική, οικονομική (στο 1/3 του φαραωνικού σχεδίου «ανάπλασης»), γρήγορα υλοποιήσιμη. Είναι μια πρόταση που θα προσφέρει ένα πραγματικό Μητροπολιτικό Πάρκο!

Γιάννης Ξενίδης Καθηγητής Διαχείρισης Κινδύνων στον Κύκλο Ζωής Έργων Πολιτικού Μηχανικού, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ

Η σχεδιαζόμενη ανάπλαση από την πλευρά της προστασίας της πόλης έναντι φυσικών καταστροφών, αλλά και της μείωσης των επιπτώσεών τους, εφόσον εκδηλωθούν, είναι εγκληματική, καθώς εξαντλεί οριστικά και μη αναστρέψιμα έναν μοναδικό πόρο για τη Θεσσαλονίκη που επιβάλλεται να αξιοποιηθεί τόσο για την αντιμετώπιση χρόνιων πιέσεων, όπως η θανατηφόρα ατμοσφαιρική ρύπανση (μικροσωματίδια), το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας και η “οικολογική θλίψη”, όσο και για την πρόληψη και την οργανωμένη αντιμετώπιση συνθηκών εκτάκτων αναγκών (με τη λειτουργία ως χώρου προσωρινής καταφυγής), ενόψει ακραίων φαινομένων, όπως πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές, σεισμοί και πανδημίες. Επιπλέον, είναι εγκληματική, διότι η περαιτέρω επαύξηση του κτιριακού αποτυπώματος με την προσθήκη ογκωδών κατασκευών και τη συγκεκριμένη διάταξή τους μπορεί να επιτείνει τα πλημμυρικά φαινόμενα με αύξηση της έντασής τους στο νότιο τμήμα του οικοπέδου και επέκτασή τους και στο βόρειο τμήμα, όπου σήμερα εμφανίζονται συγκριτικά πιο περιορισμένα.

Κώστας Νικολάου Διδάκτωρ περιβαλλοντολόγος, τ. επισκέπτης καθηγητής ΑΠΘ

Αναφέρθηκε στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της σχεδιαζόμενης τσιμεντοποίησης της ΔΕΘ, με τα φαραωνικού μεγέθους κτίρια και υπόγειο πάρκινγκ, που θα προσελκύσουν ακόμη περισσότερα οχήματα στο κέντρο της πόλης επιβαρύνοντας την ήδη υπάρχουσα κυκλοφοριακή συμφόρηση και την ατμοσφαιρική ρύπανση, που ήδη βρίσκεται πολύ πάνω από τα όρια προστασίας της υγείας. Στον αντίποδα, η επιστημονικά τεκμηριωμένη πρόταση για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου πρασίνου στον χώρο της ΔΕΘ, χωρίς νέα κτίρια και με δενδροφυτεύσεις στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του, αυξάνει δραστικά το πράσινο της πόλης, συμβάλλει στον αερισμό της, βελτιώνει την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε και μειώνει τις υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντα χώρου.

Χάρις Χριστοδούλου Αν. Καθηγήτρια Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΑΠΘ

Η έκταση και τα κτίρια της ΔΕΘ κρύβουν θησαυρούς πολιτιστικής κληρονομιάς. Η ιστορική φυσιογνωμία της ΔΕΘ, η αρχιτεκτονική ταυτότητα και η μνήμη της πόλης ανατολικά του ιστορικού κέντρου ταυτίζονται με τη μοντέρνα αρχιτεκτονική κληρονομιά των δεκαετιών ’50-’70. Αυτά αναγνωρίζονται ως αξιόλογα για διατήρηση από τοπικούς και διεθνείς φορείς προστασίας της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Η πρότασή μας διασώζει τον ιστορικό τόπο της ΔΕΘ, αποκαθιστά και επαναχρησιμοποιεί για ήπιες δραστηριότητες αναψυχής, πολιτισμού και εκθέσεων τα μοντέρνα περίπτερα της ΔΕΘ.

Η παράβλεψη των όρων προστασίας αρχαιοτήτων, μνημείων και πολιτιστικής κληρονομιάς είναι μόνο ένας από τους πολλούς λόγους για τους οποίους έχουμε προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να καταστεί άκυρο το προεδρικό διάταγμα του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου για το νέο Εκθεσιακό Κέντρο στο οποίο βασίζεται η προωθούμενη ανάπλαση. Συνταγματικά προβληματικές είναι πάρα πολλές πλευρές του Σχεδίου που ανατρέπουν τα περιβαλλοντικά και πολεοδομικά κεκτημένα του στρατηγικού και ρυθμιστικού σχεδιασμού του συνόλου της πόλης, και βέβαια καθιστούν το προωθούμενο έργο επενδυτικά εξ ολοκλήρου ανασφαλές.

Ρία Καλφακάκου Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών

Στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη με μικρό, ελάχιστο ποσοστό πρασίνου ανά κάτοικο, με την καταστροφική αντιπαροχή και τα ψηλά κτίρια, και τώρα με την τσιμεντοποίηση κάθε γωνιάς που θα μπορούσε να γίνει πάρκο ή μια ήπια ανάπτυξη, το μέλλον γίνεται εφιαλτικό. Το πράσινο όχι μόνο δεν αυξάνεται αλλά λιγοστεύει. Οι διάδρομοι αερισμού, ευεργετικοί για την πόλη, δεν λαμβάνονται υπόψη στον όποιο σχεδιασμό.

Η υπόσχεση για πάρκο στη ΔΕΘ, μέσα από ψέματα, παλινδρομήσεις και αόριστες υποσχέσεις, κατέληξε προχτές σε 60 στρέμματα από τα 175 του συνολικού εμβαδού της ΔΕΘ.

Στην Καλαμαριά, η αλλαγή στην ηγεσία του δήμου κατάφερε να πετύχει ομόφωνη απόφαση για τη μαρίνα της Καλαμαριάς, φαίνεται να σώζει από την τσιμεντοποίηση δημόσιο χώρο.

Ο περιφερειάρχης άλλαξε την πρότερη άποψή του και συμφώνησε με τη δήμαρχο.

Για τη ΔΕΘ, επιμένει στην καταστροφική ανάπλαση.

Στη Θεσσαλονίκη ο δήμαρχος προεκλογικά υποσχέθηκε τη ΔΕΘ πάρκο, πρόσφατα κατά δήλωσή του απαίτησε 110 στρέμματα υψηλού πράσινου, ένα σχέδιο που πρακτικά δεν γίνεται, μια και δεν στριμώχνονται εκθεσιακοί χώροι, ξενοδοχεία, εμπορικά-επιχειρηματικά κέντρα σε 60 στρέμματα. Όσο για τους φορείς, συλλόγους και επιμελητήρια, όχι μόνο δεν βλέπουν το συμφέρον της πόλης και την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά ούτε καν τα συντεχνιακά συμφέροντα των μελών τους.

Οι ομιλητές και ομιλήτριες στη συνέντευξη Τύπου. Από αριστερά: Γιάννης Ξενίδης, Χάρις Χριστοδούλου, Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, Γιάννης Μαγκριώτης, Ρία Καλφακάκου, Νίκος Παπαμίχος, Κώστας Νικολάου.