Τι συμβαίνει στην πλατεία Καλλιθέας;
Το ζήτημα είναι ναι στους ελεύθερους δημόσιους χώρους χωρίς κρατική καταστολή αλλά και με απόλυτο σεβασμό στο δικαίωμα των κατοίκων και των περιοίκων τους
Ξαφνικά η πιο συζητημένη πλατεία της Ελλάδας έγινε η πλατεία Καλλιθέας στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης όπου χθες για δεύτερη νύχτα ξεκίνησαν επεισόδια συγκεντρωμένων με την αστυνομία, επεισόδια που γενικεύτηκαν μέχρι την περιοχή του Τούρκικου Προξενείου.
Δεν ήταν η πρώτη νύχτα που νεαροί συγκεντρώνονται στη συγκεκριμένη πλατεία η προχθεσινή. Η πλατεία έχει αποκτήσει ”παράδοση” τον τελευταίο, ένα τουλάχιστον μήνα σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Ας ξεκινήσουμε όμως συστήνοντας σε όποιον δεν την ξέρει την συγκεκριμένη γραφική πλατεία.
Από τις οδούς Ολυμπιάδος και Απ. Παύλου φτάνεις στη γραφική πλατεία Καλλιθέας της Άνω Πόλης, με μια μικρή παιδική χαρά απ’ όπου ξεκινούν χαρακτηριστικοί δρόμοι της περιοχής, όπως οι Ηροδότου, Ανδοκίδου, και Γοργούς. Από την τελευταία μπορείς να βγεις ξανά έξω από τα τείχη, ενώ σε παραδοσιακό κτίριό της βρισκόταν ως το 2009 το ενδιαφέρον Παιδικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Στην πλατεία με τα μοναδικά χαρακτηριστικά διασώζονται κτίρια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής της παλιάς Θεσσαλονίκης. Ανάμεσα τους στην ευρύτερη περιοχή και κτίρια που αποκαταστάθηκαν με το μεγάλο κτιριολογικό πρόγραμμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας το 1997. Γειτονεύει με τον ιστορικό Άγιο Νικόλαο των Ορφανών.
Η γειτονιά είναι μια ανοιχτόμυαλη γειτονιά και το έχει αποδείξει καθώς η πλατεία φιλοξενεί συχνά παρέες νεαρών που ειδικά το καλοκαίρι συχνάζουν εκεί με μουσικές έως αργά.
Τον τελευταίο μήνα η κατάσταση όμως μοιάζει να αλλάζει. Με την καραντίνα τα συγκεντρωμένα πλήθη αυξάνονται και η όχληση λόγω και της δομής της πλατείας που αναπαράγει λόγω κλειστής διάταξης τον ήχο μεγαλώνει.
Κάτοικοι της περιοχής καταγγέλουν μια κατάσταση εξαιρετικά ενοχλητική:
”Έχουμε κάνει προσπάθειες συνεννόησης, συζήτησης, που σπάνια φαίνεται να φτάνουν στα αυτιά αυτών των νέων ανθρώπων. Το γιατί δεν πάνε στους έρημους κήπους του Πασά παραδίπλα δεν έχει απάντηση. Μάλλον μέρος της διασκέδασης είναι η εξόντωση των κατοίκων της πλατείας μας, καθώς και των καθαριστριών του δήμου που σκοτώνονται το πρωί να μαζέψουν το χάος. Κάνουμε ολονυχτίες, νέοι, γέροι και μωρά, με κλειστά παράθυρα το καλοκαίρι, και πάμε στις δουλειές μας άυπνοι για τα κέφια μερικών που νομίζουν πως αυτό είναι ‘το δικαίωμά τους στον δημόσιο χώρο’. ”
Η κατάσταση τις νύχτες γίνεται εξαιρετικά ενοχλητική και παρά την ανοχή των κατοίκων τα πράγματα σχεδόν κάθε νύχτα μοιάζουν να ξεφεύγουν. Η εικόνα που αντικρύζει το πρωί η υπάλληλος του δήμου Θεσσαλονίκης που έχει την ευθύνη της καθαριότητας της πλατείας είναι μάλλον πάνω από τις δυνάμεις της με ότι έχει εγκαταληφθεί εκεί την προηγούμενη νύχτα. Σπασμένα μπουκάλια, ούρα στις πόρτες των σπιτιών και την παιδική χαρά, άπειρα σκουπίδια συνθέτουν το πρωϊνό σκηνικό. Σε παρακείμενες μη κατοικημένες περιοχές, όπως η κάθοδος των Κάστρων ή οι Κήποι του Πασσά επικρατεί ησυχία ενώ θα μπορούσαν να αποτελούν τόπους συνεύρεσης.
Η πλατεία της Άνω Πόλης δεν είναι βέβαια ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία περιοχή της πόλης που αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα. Η Ικτίνου και η Ζεύξιδος πριν τρία χρόνια είχαν παρόμοια εικόνα, ο περίβολος της Αγίας Σοφίας τις νύχτες έχει παρόμοια θέματα ενώ εσχάτως, τα μπαρ που λειτουργούν ως take away λόγω καραντίνας στο τετράγωνο Κορομηλά-Μητροπόλεως-Καρόλου Ντιλ έχουν δημιουργούν κάθε νύχτα παρόμοια θέματα όπως μπορείτε να δείτε από χθεσινοβραδινή εικόνα.
Το ζήτημα όμως γιατί τα πράγματα εκτραχύνθηκαν στην Άνω Πόλη; Στην περίπτωση της Κορομηλά η αστυνομία προχώρησε σε πολιτισμένες συστάσεις προς τους συγκεντρωμένους που είναι επίσης νεαροί όμως με διαφορετικά ενδιαφέροντα. Στο σικ κέντρο μια παρόμοια επέμβαση θα ήταν προφανώς αδιανόητη. Σε μια πιο εναλλακτική περιοχή μοιάζει πιο αναμενόμενη. Εκεί εξαντλείται η αυστηρότητα με χρήση βίας.
Στην Άνω Πόλη, με παράδοση και στις καταλήψεις, όπως η περίφημη Βίλα Βαρβάρα στην πλατεία Ρομφέη που εκκενώθηκε παλαιότερα, συχνάζουν συχνά μέλη του αντεξουσιαστικού χώρου με τα οποία η αστυνομία έχει ανοιχτούς λογαριασμούς και κείνα αντίστοιχα με την αστυνομία.
Άλλωστε για αυτό τις τελευταίες μέρες σε ανάλογες σελίδες του αντεξουσιαστικού χώρου φιλοξενούνται βίντεο σχετικά με την πλατεία και παρακινήσεις σε αγώνα για να παραμείνει ”ελεύθερη”. Στις ανακοινώσεις αυτές δεν αναφέρεται καθόλου ο τρίτος παίκτης της υπόθεσης: Οι κάτοικοι και η όχληση που τους ασκείται από τις συγκεντρώσεις. Μοιάζουν αόρατοι στη διαμάχη των άλλων δύο.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης περιορίστηκε χθες σε μια γενικόλογη τοποθέτηση για από την πλευρά του εντεταλμένου συμβούλου του για θέματα δημοτικής αστυνομίας κ. Δαγκλή, ενώ θα μπορούσε αφού του ανήκει η πλατεία να προχωρήσει από μέρες σε ενέργειες για την εξομάλυνση της κατάστασης με πρωτοβουλίες και εναλλακτικές προτάσεις προς τους συγκεντρωμένους:
”Η χθεσινή επέμβαση της Ελληνικής Αστυνομίας στην πλατεία της Καλλιθέας έγινε κατόπιν καταγγελιών των περίοικων, πέραν όλων των άλλων ζητημάτων ασφάλειας της δημόσιας υγείας και για λόγους διατάραξης της κοινής ησυχίας. Αυτό ορίζει άλλωστε η ισχύουσα νομοθεσία. Είναι καθήκον της Πολιτείας και των οργάνων της να τηρούν τους νόμους και να προασπίζουν τα δικαιώματα όλων των πολιτών. Κατανοούμε την πίεση που δέχεται το σύνολο του πληθυσμού από τις συνέπειες και τους περιορισμούς που επιβάλλονται λόγω της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού, όμως ο σεβασμός των νόμων και των κανόνων είναι απαραίτητος. Η συντεταγμένη προσπάθεια μέχρι σήμερα ήταν επιτυχής διότι μεταξύ άλλων κάθε όργανο της Πολιτείας αλλά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση έκαναν το καθήκον τους.”
Ενδιαφέρον όμως έχει και η χθεσινή ανακοίνωσης της δημοτικής παράταξης ”Η Πόλη Ανάποδα” όπου αναφέρεται:
”Κατανοούμε με ειλικρίνεια τον προβληματισμό των περιοίκων στους ελάχιστους δημόσιους χώρους της πόλης, όπως και στην Πλατεία Καλλιθέας, για τη φασαρία τις βραδινές ώρες. Κατανοούμε επίσης την ανάγκη τήρησης μέτρων αυτοπροστασίας στις κοινωνικές μας συναναστροφές. Τέτοια προβλήματα όμως λύνονται με συζήτηση, με αλληλεγγύη, με αλληλοκατανόηση. Δεν λύνονται με ΜΑΤ και βία. Λύνονται με περισσότερους ελεύθερους χώρους -κι όχι με νέα πάρκινγκ και ξενοδοχεία σαν αυτά που σχεδιάζει η διοίκηση του Δήμου. Με την ευκαιρία, απαιτούμε από τον κ. Ζέρβα να απαντήσει για το αν η βίαιη επίθεση έγινε με τη δική του συναίνεση ή όχι.”
Το θέμα απέκτησε και πολιτική διάσταση με την ανακοίνωση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνας Νοτοπούλου:
«Δυνάμεις των ΜΑΤ επενέβησαν χθες βράδυ στην πλατεία Καλλιθέας στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης για να διαλύσουν συγκεντρωμένους νέους «στο πλαίσιο των μέτρων για τη μη εξάπλωση του κορονοϊού». Δεν είδαμε ωστόσο την ίδια ευαισθησία για την προστασία της δημόσιας υγείας στη συγκέντρωση δεκάδων πολιτών στην πλατεία Ομονοίας παρουσία του Δημάρχου Αθηναίων κ. Μπακογιάννη.
Το ζήτημα είναι ναι στους ελεύθερους δημόσιους χώρους χωρίς κρατική καταστολή αλλά και με απόλυτο σεβασμό στο δικαίωμα των κατοίκων και των περιοίκων τους για ασφαλή και γαλήνια διαβίωση.