Το γεφύρι της Άρτας στην Καλαμαριά λέγεται Πόντου – Ιδού τα σχέδια της διάνοιξης

Τρεις μήνες παράταση πήρε η ημερομηνία παράδοσης της επέκτασης του Μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά, με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστο Δήμα, να επιβεβαιώνει κατά την επίσκεψή του την Μεγάλη Τρίτη στην πόλη, τα όσα είπε πριν από λίγες ημέρες σε ραδιοφωνικές του δηλώσεις.

Έτσι, παρά τα κυβερνητικά σχέδια και την αισιοδοξία για λειτουργία των σταθμών προς Καλαμαριά στα τέλη Νοεμβρίου του 2025, δηλαδή έναν χρόνο μετά την παράδοση σε λειτουργία της βασικής γραμμής, πλέον ο ορίζοντας μετατίθεται για τον Φεβρουάριο του 2026, χωρίς όμως κανείς να βάζει το χέρι του στη φωτιά για το αν θα τηρηθεί και αυτή η δέσμευση.

Η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αναφέρει ότι οι λόγοι της καθυστέρησης όσον αφορά την παράδοση της επέκτασης προς Καλαμαριά, είναι τεχνικοί, ωστόσο ένα ακόμα ζήτημα που παραμένει ανοικτό, είναι αυτό της διάνοιξης του Πόντου.

Ένα ζήτημα που εδώ και χρόνια έχει μετατραπεί σε… γεφύρι της Άρτας και παρά τις κατά καιρούς δημόσιες τοποθετήσεις και δεσμεύσεις των αρμοδίων, παραμένει σε εκκρεμότητα από τη δεκαετία του 1970.

Τον «φάκελο» της Πόντου επανάφερε άλλωστε στην ατζέντα το πρόσφατο ρεπορτάζ της parallaxi, αναδεικνύοντας όλα τα δεδομένα που υπάρχουν γύρω από το θέμα.

«Ο υπουργός δεσμεύτηκε για την κάλυψη από πλευράς υπουργείου στο προσεχές διάστημα του ποσού των 15 εκ. ευρώ που απαιτείται για τις απαλλοτριώσεις της οδού Πόντου που διασχίζει δυο τουλάχιστον σταθμούς και είναι απαραίτητη η διάνοιξη της ενώ έδωσε εντολή στην Ελληνικό Μετρό να προχωρήσει με τη διάνοιξη του δρόμου, μέσω του αναδόχου, καθώς εμπίπτει στη δική της αρμοδιότητα η κατασκευή. Αβέβαιο είναι από που θα προέλθουν αυτά τα κονδύλια, αν αφορούν τον υφιστάμενο προϋπολογισμό του Μετρό ή απρόβλεπτα κονδύλια. Ο δρόμος είναι 2.300 μέτρα» έγραφε η parallaxi στις 12 Μαρτίου.

Επίσης, εκκρεμούν οι δικαστικές αποφάσεις για τις απαλλοτριώσεις που συνήθως είναι χρονοβόρες και κει πρέπει να δοθεί η μάχη του χρόνου, με το Εφετείο Θεσσαλονίκης να αναβάλει για το φθινόπωρο του 2025 την αίτηση του Δήμου Καλαμαριάς για προσδιορισμό προσωρινής τιμής μονάδος σε ό,τι αφορά τα οικόπεδα που πρέπει να απαλλοτριωθούν.

Καθώς 4 σταθμοί του μετρό Καλαμαριάς βρίσκονται πάνω στον άξονα της οδού Πόντου, (Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και Μίκρα), οι απαλλοτριώσεις για την διάνοιξη της οδού είναι απαραίτητες ώστε να υλοποιηθούν τα συνοδά έργα, που θα επιτρέπουν την πρόσβαση στους σταθμούς του μετρό, ιδίως στον τερματικό σταθμό της Μίκρας, για τον οποίο υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες.

Το μπαλάκι στον ΟΣΕΘ

Ο τερματικός της Μίκρας (ή σταθμός μετεπιβίβασης επειδή θα συνδέεται με λεωφορεία του ΟΑΣΘ που σήμερα σταθμεύουν στο ΙΚΕΑ), αποτελεί πονοκέφαλο, καθώς θα πρέπει να εξασφαλιστεί το ότι θα είναι έτοιμος σε λιγότερο από έναν χρόνο.

Στην αρχική μελέτη του ΟΣΕΘ είχε γίνει λόγος για έκταση 32 στρεμμάτων που θα πρέπει να απαλλοτριωθεί, στοιχείο που έκανε ακόμη πιο δύσκολη ως απίθανη την υλοποίησή της.

Αυτό φαίνεται να διαφοροποιείται μετά τη χθεσινή συνάντηση και την τοποθέτηση του προέδρου του ΟΣΕΘ, Γιάννη Τόσκα, στην Parallaxi.

«Πάμε σε μια τμηματική πρόταση και σταδιακή επίλυση του θέματος, βήμα-βήμα.  Χρειάζεται μια πολύ μικρότερη έκταση για την δημιουργία του τερματικού σταθμού του μετρό, ένας χώρος προσέγγισης και στάθμευσης των λεωφορείων.

Μπορεί να καλυφθεί σε πρώτη φάση με 4-5 στρέμματα, να δημιουργηθεί αρχικά ένας τερματικός μικρής κλίμακας» δηλώνει, ενώ για το μείζον ζήτημα της σύνδεσης της νέας οδού Πόντου με τη οδό Γεωργικής Σχολής απαντά: «Έχουμε ήδη ξεκινήσει μελέτη για να δώσουμε εναλλακτικές επιλογές των συνδέσεων με τη Γεωργικής Σχολής. Ο ορίζοντας της υλοποίησης του έργου ξεκινάει το 2026 και θα έχουμε το προσωρινό σχέδιο, μέχρι και την τελική λύση όταν θα γίνουν οι απαλλοτριώσεις. Μιλάμε για έναν ορίζοντα πενταετίας».

Προτεραιότητα για τον κ. Τόσκα είναι ο σταθμός  να έχει σύγχρονη εικόνα, υποδομές και συνδέσεις. Τα σχέδια της διάνοιξης της Πόντου – Τι θα περιλαμβάνει

Η Νέα Πόντου θα είναι διπλής κατεύθυνσης με νησίδα πρασίνου, με μεγάλο πλάτος 40 μέτρων και από τις δύο πλευρές του δρόμου.

Η μελέτη της προς διάνοιξη οδού Πόντου περιλαμβάνει διαμορφώσεις από τη συμβολή της με την οδό Θεραπειών έως την οδό Ικάρων.

Το συνολικό εύρος κατάληψης της επέκτασης της οδού Πόντου είναι πλάτους 40 μ. (από την οδό Αγ. Νικολάου και μετά) και συνολικού μήκους περίπου 2.330 μ. (συμπεριλαμβανομένου του σταθμού Μίκρας).

Στα πρώτα 230μ. της χάραξης, οι υφιστάμενες διαμορφώσεις της οδού Πόντου (συνολικού πλάτους 20μ.) συναρμόζουν με τη νέα διατομή, ώστε τα πλάτη των επιμέρους στοιχείων της οδού και το συνολικό πλάτος σταδιακά αυξάνονται.

Στο πλάτος της οδού περιλαμβάνονται οι χώροι κυκλοφορίας των οχημάτων, η κεντρική διαχωριστική νησίδα και τα πλευρικά πεζοδρόμια με ποδηλατόδρομο.

Η διατομή του οδοστρώματος θα περιλαμβάνει δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, πλάτους 3,5μ. η κάθε μία, με επικλίσεις 2,5% από τον άξονα της οδού.

Σε περιοχές όπου προβλέπονται θέσεις παρόδιας στάθμευσης διαμορφώνεται πρόσθετη λωρίδα οδοστρώματος, πλάτους 2μ. εις βάρος του πεζοδρομίου.

Η κεντρική διαχωριστική νησίδα της οδού είναι πλάτους 10μ. και εντός αυτής περιλαμβάνονται φρεάτια και άλλες εγκαταστάσεις του Μετρό.

Η νησίδα θα διακόπτεται στις διασταυρώσεις της οδού με τις κάθετες οδούς Αγ. Νικολάου, Κ. Καραμανλή, Αλατσατών, Βρυούλων Σ. Μουστακλή και Α. Παπανδρέου, όπου προβλέπεται να διαμορφωθούν έξι (6) νέοι κυκλικοί κόμβοι, χωρίς φωτεινούς σηματοδότες και χωρίς αριστερές στροφές.

Στις συμβολές των υπόλοιπων κάθετων οδών (εκτός κόμβων), η κεντρική νησίδα της οδού δε θα διακόπτεται.

Εκατέρωθεν του οδοστρώματος διαμορφώνονται πεζοδρόμια μεταβλητού πλάτους έως 8μ., τα οποία περιορίζονται κατά τόπους στις περιοχές στάθμευσης οχημάτων και στάσης λεωφορείων από τις αντίστοιχες διαπλατύνσεις του οδοστρώματος. Οι κλίσεις τους καθορίζονται στο 2% προς τον άξονα της οδού.

Για την ασφαλή κυκλοφορία των πεζών στο έργο προβλέπονται διαβάσεις για την εγκάρσια διέλευση όλων των κάθετων οδών. Ομοίως προβλέπονται διαβάσεις επί της οδού Πόντου περιμετρικά όλων των νέων κυκλικών κόμβων, καθώς επίσης και πρόσθετες σε ικανοποιητικές αποστάσεις.

Η μελέτη περιλαμβάνει επίσης, τη διαμόρφωση συμβαλλουσών οδών με χαρακτηριστικά οδών ήπιας κυκλοφορίας/ πεζοδρόμων.

Στο τελευταίο τμήμα της χάραξης, από τη συμβολή με την οδό Α. Παπανδρέου έως τη συμβολή με την οδό Ικάρων, χωροθετείται ο Σταθμός Μετεπιβίβασης Μίκρας του Μετρό, ο σχεδιασμός του οποίου δεν περιλαμβάνεται στη μελέτη.

Ως ταχύτητα μελέτης και στους προβλεπόμενους κυκλικούς κόμβους λαμβάνεται έως 50km/h.

Το χρονικό για την Πόντου: Από τις δημόσιες δεσμεύσεις, στο… ανεξάρτητη μεν αλλά…

«Δεν μπορεί να λειτουργήσει το μετρό και να εξυπηρετούνται οι επιβάτες από έναν σταθμό στα… χωράφια. Χωρίς τη διάνοιξη ούτε πάρκινγκ για τα ΙΧ των επιβατών του μετρό δεν μπορεί να γίνει. Επίσης, η μη διάνοιξη του δρόμου δεν επιτρέπει να ολοκληρώσουμε όπως πρέπει τις υποδομές των ομβρίων υδάτων στην επέκταση της Καλαμαριάς. Ενώ η οδός Πόντου είναι μια κομβική αρτηρία για την εκκένωση της Καλαμαριάς σε περιπτώσεις που κάτι τέτοιο απαιτηθεί» δήλωνε τον Μάρτιο του 2021 ο τότε δήμαρχος Καλαμαριάς, Γιάννης Δαρδαμανέλης.

Τον Μάιο του 2021, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ανακοινώσεις σχετικά με τη χρηματοδότηση της διάνοιξης της οδού Πόντου στην Καλαμαριά και είχε δεσμευτεί να δώσει λύση στο ζήτημα.

«Επιμείναμε, πιέσαμε, επιχειρηματολογήσαμε και πετύχαμε την έγκριση των 8 εκ. ευρώ για τις απαλλοτριώσεις, που θα ανοίξουν τον δρόμο για το μεγάλο έργο. Πρώτος ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναγνώρισε την αναγκαιότητα αυτού του έργου, όταν το 2021 επισκέφτηκε την Καλαμαριά.

Οι συνεχείς επισκέψεις μας στο Υπουργείο Εσωτερικών και οι συσκέψεις με τον Υπουργό, Στέλιο Πέτσα και τον Γενικό Γραμματέα, Μιχάλη Σταυριανουδάκη, έδωσαν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τους ευχαριστώ θερμά, μαζί με τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, Θεόδωρο Σκυλακάκη για τη σημαντική βοήθεια που πρόσφερε στην υπόθεση αυτή» δήλωνε το καλοκαίρι του 2023, ο τότε δήμαρχος Καλαμαριάς, Γιάννης Δαρδαμανέλης.

Το βίντεο της διάνοιξης με drone από το 2023

Ωστόσο, τα χρόνια πέρασαν, το έργο δεν ξεκίνησε και άλλη μια δέσμευση απλώς δεν υλοποιήθηκε, καθώς αποδείχτηκε ξανά ότι δεν είναι το κόστος κατασκευής αυτό που βάζει εμπόδια στο έργο, αλλά το κόστος των αποζημιώσεων που πρέπει να δοθούν για τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις.

Στα μέσα Δεκεμβρίου του 2024 ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, δεσμεύτηκε δημόσια ότι χωρίς τη διάνοιξη της οδού Πόντου δεν ανοίγει το Μετρό στην Καλαμαριά.

«Δεσμεύομαι ότι δεν υπάρχει περίπτωση να ανοίξει η επέκταση του μετρό στην Καλαμαριά, χωρίς να διανοίξουμε την Πόντου. Το ποσό για τις απαλλοτριώσεις είναι μαχητό και δεν πρόκειται να μη βοηθήσουμε τον δήμο, όπως άλλωστε κάναμε με τα 25 εκατ. ευρώ που δώσαμε ως κυβέρνηση για τις απαλλοτριώσεις στη Μιχαήλ Ψελλού και τον τερματικό της Νέας Ελβετίας. Θα συνεργαστούμε με τη δήμαρχο, Χρύσα Αράπογλου, τις αμέσως επόμενες μέρες και θα συντονίσουμε τις επόμενες κινήσεις μας», επισήμανε ο κ. Ταχιάος.

Περί τα τέλη Ιανουαρίου ο κ. Ταχιάος, σε δηλώσεις του μετά από συνάντηση με την δήμαρχο Καλαμαριάς, Χρύσα Αράπογλου, διευκρίνισε ότι λειτουργία του μετρό στην Καλαμαριά είναι ανεξάρτητη από την διάνοιξη της Πόντου, ωστόσο πρόσθετε ότι «δεν μπορούμε να μείνουμε χωρίς την κατασκευή της οδού Πόντου».

«Εάν θέλουμε να λειτουργήσει το Μετρό με το τρόπο που προσδοκούμε ότι θα αλλάξει τη ζωή της Θεσσαλονίκης -και όταν λέω Θεσσαλονίκη δεν εννοώ αυστηρά το Δήμο Θεσσαλονίκης, αλλά και τους υπόλοιπους Δήμους που επηρεάζει- δεν μπορούμε να μείνουμε χωρίς την κατασκευή της οδού Πόντου. Είναι ένα έργο που θα το τρέξουμε όπως τρέξαμε και την κατασκευή του Ψελλού, που ήδη άλλαξε σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό την λειτουργία της νοτιοανατολικής πύλης του δήμου Θεσσαλονίκης. Το μεγάλο ζήτημα είναι οι απαλλοτριώσεις για να ανοίξει η οδός Πόντου. Δεσμεύτηκα στη δήμαρχο ότι θα ενισχύσουμε τον δήμο, ώστε να καλύψει το σύνολο των απαιτούμενων υποχρεώσεων για την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων, οι οποίες πρέπει να προχωρήσουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Εδώ εκ των πραγμάτων εμπλέκεται ο δήμος, γιατί πρόκειται για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις που αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητά του, αλλά νομίζω ότι θα έχουμε μια άριστη συνεργασία και μια καθημερινή επαφή» είχε δηλώσει ο κ. Ταχιάος στις 24 Ιανουαρίου.

Την Μ. Τρίτη, ο κ. Ταχιάος αναφερόμενος ξανά στο θέμα στο πλαίσιο της διευρυμένης συνεδρίασης του Συντονιστικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης στο ΥΜΑΘ, ανέφερε σχετικά με τη διάνοιξη της Πόντου:

«Μας προβληματίζει, συζητάμε με τη δήμαρχο κα. Αράπογλου πώς θα μπορέσουμε να επιταχύνουμε τη διαδικασία. Πάντως το μετρό θα λειτουργήσει ακόμη κι αν η Πόντου δεν έχει διανοιχθεί στο σύνολό της. Η Πόντου όμως θα διανοιχθεί ώστε να εξασφαλίσει την προσβασιμότητα από τον έναν σταθμό στον άλλον».

Δήμος Καλαμαριάς: Δεσμεύσεις της ηγεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την Πόντου και την άμεση λειτουργία του Μετρό στην Καλαμαριά

Στον απόηχο της διευρυμένης σύσκεψης του Συντονιστικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, που πραγματοποιήθηκε την Μ. Τρίτη, η δήμαρχος Καλαμαριάς, Χρύσα Αράπογλου, αναφέρθηκε σε σειρά ζητημάτων που αφορούν το έργο του Μετρό στην Καλαμαριά, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην άμεση ανάγκη ολοκλήρωσης της οδού Πόντου και τη σύνδεσή της με τη Γεωργικής Σχολής, προκειμένου να λειτουργήσει, πέραν των άλλων, ως συλλεκτήρια οδός της κίνησης της ανατολικής Θεσσαλονίκης.

Παράλληλα, υπογράμμισε τον κίνδυνο που εγκυμονεί η ανεξέλεγκτη πρόσβαση και στάθμευση στον υπό κατασκευή σταθμό του Μετρό στη Μίκρα, τονίζοντας ότι είναι αναγκαίο να προχωρήσει άμεσα η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και η οργάνωση των χώρων στάθμευσης, ώστε να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία του σταθμού και η ποιότητα ζωής στην περιοχή.

Στη σχετική ανακοίνωση του, ο Δήμος Καλαμαριάς, προσθέτει:

Ιδιαίτερη σημασία για την Καλαμαριά που περιμένει την λειτουργία του Μετρό και για τη διοίκηση του Δήμου που έχει επιδοθεί σ’ έναν εργώδη αγώνα ταχύτητας για την ολοκλήρωση πολυδαίδαλων διαδικασιών, είχε η δήλωση του νέου Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστου Δήμα πως «η Καλαμαριά αποτελεί προτεραιότητα του πρωθυπουργού», όπως και του αρμόδιου Υφυπουργού, Νίκου Ταχιάου, ο οποίος στην τοποθέτησή του ανέφερε πως η Καλαμαριά είναι προτεραιότητα όσον αφορά στην ολοκλήρωση του Μετρό Θεσσαλονίκης, προσθέτοντας ότι στο έργο επέκτασης του Μετρό περιλαμβάνεται και η οδός Πόντου, αναγνωρίζοντας την άμεση ανάγκη για τη σύνδεσή της με τη Γεωργικής Σχολής.

Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως στο Δήμο Καλαμαριάς άκουσαν με ικανοποίηση τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης ότι αναλαμβάνει όλο το έργο της κατασκευής του δρόμου, ζήτημα το οποίο δεν ήταν καθόλου βέβαιο τους προηγούμενους μήνες.

Το μόνο αγκάθι στη δεδομένη περίπτωση είναι πως πρόκειται για μια χρονοβόρα διαδικασία. Το Μετρό, σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Ταχιάος, μπορεί να λειτουργήσει και χωρίς την ολοκλήρωση της διάνοιξης, όμως αυτό κανείς δεν ξέρει τι θα σημαίνει για το κυκλοφοριακό της πόλης, αλλά και το θέμα του πάρκινγκ. Σκεφτείτε κάτι ανάλογο με την Ψελλού, η οποία παρ’ ότι το Μετρό είχε διθεί για λειτουργία, δεν είχε ολοκληρωθεί. Κάτι αντίστοιχο θα γίνει και στην Καλαμαριά.

Τεχνικοί οι λόγοι της καθυστέρησης, λέει ο Δήμας

Από την πλευρά του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, στην πρώτη του επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη μετά την ανάληψη του νέου του χαρτοφυλακίου, αναφέρθηκε στην καθυστέρηση των τριών μηνών γύρω από την παράδοση, αποδίδοντας την ωστόσο σε ζητήματα τεχνικής φύσεως.

«Όλοι ανυπομονούμε να δοθούν στην κυκλοφορία οι πέντε σταθμοί, όμως επειδή υπάρχουν και ζητήματα τεχνικής φύσεως, για κάποιο χρονικό διάστημα θα πρέπει να μη λειτουργήσει και το μετρό, άρα όλα αυτά μας προσθέτουν λίγο χρόνο. Νομίζω όμως ότι μπορούμε να κάνουμε την απαραίτητη υπομονή -δύο μήνες παραπάνω είναι- ώστε όλοι να απολαύσουμε το μετρό και να έχουμε πολύ μεγαλύτερη άνεση στις μετακινήσεις μας και φυσικά με ασφάλεια» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δήμας.

Σε αυτούς τους μήνες θα πρέπει να γίνει η σύνδεση της βασικής γραμμής με την επέκταση προς Καλαμαριά, για την οποία «τρέχουν» παράλληλα έξι διαφορετικές συμβάσεις, που και αυτές πρέπει να… ευθυγραμμιστούν.

Μετά την μετάθεση της ημερομηνίας παράδοσης της επέκτασης προς Καλαμαριά, μένει να φανεί και τι θα γίνει με τις εξαγγελίες γύρω από την τμηματική (;) διακοπή λειτουργίας της βασικής γραμμής, προκειμένου να γίνουν όλες οι απαραίτητες δοκιμές με τους συρμούς.

«Το μόνο που μας απασχολεί είναι η ανάγκη διακοπής της βασικής γραμμής για έναν μήνα έως 40 μέρες, με το πότε και εάν θα γίνει αυτό διαδοχικά ή σε τμήματα να εξαρτάται από τις τελικές λεπτομέρειες», είχε πει ο κ. Ταχιάος σε δηλώσεις του στον ραδιοφωνικό σταθμό 102 FM της ΕΡΤ3 στις 31 Μαρτίου.

Η ταυτότητα της επέκτασης

Περιλαμβάνει 5 νέους Σταθμούς (Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και Μίκρα) με μήκος υπόγειας γραμμής 4,78 χλμ.

Σύμφωνα με την Ελληνικό Μετρό Α.Ε, με την ολοκλήρωση της Επέκτασης προς Καλαμαριά, αναμένεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 63.000 επιβάτες, να κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 12.000 ΙΧ οχήματα λιγότερα, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων CO2 κατά 43 τόνους ημερησίως, ενώ η απόσταση από το Σταθμό της Μίκρας μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης αναμένεται να καλύπτεται σε μόλις 15 λεπτά.