Το καλοκαίρι ξεκινούν οι εργασίες για το Μουσείο Ολοκαυτώματος

Για την τελετή θεμελίωσης του Μουσείου Ολοκαυτώματος στην περιοχή του Παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού βρέθηκε σήμερα στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Πρόεδρος του Ισραήλ, Ρούβεν Ρίβλιν.

«Φόρο τιμής για τους χιλιάδες Έλληνες Εβραίους που εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, σταλμένοι εκεί από τις ναζιστικές αρχές της πόλης και τους συνεργάτες τους» χαρακτήρισε το Μουσείο ο πρωθυπουργός. «Υπογραμμίζει ότι τίποτε και κανένας δεν ξεχάστηκε. Ούτε οι εγκληματίες, ούτε τα θύματά τους. Και θέλουμε, από την άποψη αυτή, να είναι μία διαρκής υπενθύμιση, ένα διαρκές SOS, τόσο για τις σημερινές, όσο και για τις αυριανές γενιές, για το πού μπορούν να οδηγήσουν ο φασισμός, ο ναζισμός, ο αντισημιτισμός, ο ρατσισμός, τα θεωρητικά εξαμβλώματα για ανώτερες και κατώτερες φυλές, οι θεωρίες για την καθαρότητα του έθνους και οι πρακτικές της βίας εναντίον όποιου θεωρείται διαφορετικός και κατώτερος. Οι θεωρίες και οι πρακτικές τού μίσους και των διακρίσεων, με όποια παραλλαγή κι αν εμφανίζονται», πρόσθεσε κατά τη διάρκεια της τελετής από το σημείο που αναχωρούσαν τα «βαγόνια του θανάτου» με τους Έλληνες Εβραίους (συνολικά 50.000) για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Παράλληλα ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι το Μουσείο του Ολοκαυτώματος «εκπληρώνει ένα χρέος τιμής της πόλης, απέναντι στους πολίτες της που εξοντώθηκαν. Απέναντι στην ίδια την ιστορία της. Και απέναντι στον ίδιο τον εαυτό της.

Ο πρωθυπουργός μίλησε για την ιστορία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, επισημαίνοντας ότι η παρουσία τους κοσμούσε την ιστορία και τον πολιτισμό αυτής της πόλης για αιώνες. Υπενθύμισε ότι οι Σεφαραδίτες Εβραίοι, ήρθαν στη Θεσσαλονίκη τον 15ο αιώνα, σαν πρόσφυγες, και ρίζωσαν στην πόλη για περισσότερα από τετρακόσια χρόνια. Υπήρξαν πρωταγωνιστές της οικονομικής προόδου και με την εμφάνιση του εργατικού κινήματος πρωταγωνιστές ριζοσπαστικών κοινωνικών κινημάτων. «Η ενεργητικότητα του εβραϊκού στοιχείου υπήρξε καθοριστική για την πρόοδο ολόκληρης της πόλης: Στην οικονομία, στο εμπόριο, στην κουλτούρα και τον πολιτισμό, στις προοδευτικές ιδέες που γεννήθηκαν με τις αλλαγές των εποχών και μέσα από τους αγώνες για επιβίωση και που άνθισαν εδώ στη Θεσσαλονίκη», υπογράμμισε.

Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι οι οικοδομικές εργασίες για την ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος θα αρχίσουν το καλοκαίρι του 2018 και προβλέπεται να ολοκληρωθούν το 2020. Θυμήθηκε πως όταν πριν από περίπου έναν χρόνο τον επισκέφθηκαν ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης και ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας, Δαυίδ Σαλτιέλ, προκειμένου να συζητήσουν για την ανέγερση του Μουσείου, δεν πίστευαν ούτε οι ίδιοι ότι θα προχωρούσαν τόσο γρήγορα οι διαδικασίες.

Διαβάστε σχετικά: To στοίχημα του 2018 για το Μουσείο Ολοκαυτώματος

Η κυβέρνηση προώθησε το Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο υπέγραψε τον περασμένο Δεκέμβριο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος και καθορίζει τις αλλαγές στη χρήση γης και την παραχώρηση έκτασης από τη ΓΑΙΟΣΕ ΑΕ.

Σε αυτό το σημείο, ο κ. Τσίπρας ευχαρίστησε το γερμανικό Δημόσιο που ανέλαβε τη χρηματοδότηση ενός μέρους των εργασιών και εξήρε την παρουσία του πρέσβη της Γερμανίας στην τελετή, Γενς Πλέτνερ, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που επίσης χρηματοδοτεί το Μουσείο, την ΓΑΙΟΣΕ ΑΕ και όλους τους δωρητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

«Πάρκο Μνήμης» για τα θύματα του Ολοκαυτώματος

Όπως τόνισε, παράλληλα με τη δημιουργία του Μουσείου, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και η ΓΑΙΟΣΕ θα προχωρήσουν στην αξιοποίηση του χώρου του εμπορικού σιδηροδρομικού σταθμού Θεσσαλονίκης, έκτασης περίπου 200 περίπου στρεμμάτων.

Η περιοχή αναβαθμίζεται ώστε να αποτελέσει έναν υπερτοπικό πόλο πρασίνου, μουσειακών χώρων, αναψυχής και περιπάτου. Ήδη, η ΓΑΙΟΣΕ, σε μία έκταση περίπου 40 στρεμμάτων, θα δημιουργήσει ένα «Πάρκο Μνήμης» για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, το οποίο μόλις διαμορφωθεί θα παραχωρηθεί στον Δήμο Θεσσαλονίκης και θα ενοποιηθεί με το Μουσείο. Επιπλέον, χιλιάδες δέντρα θα φυτευθούν στη μνήμη των θυμάτων, με τη συνεισφορά της Ισραηλιτικής Κοινότητας.

Σήμερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Ισραηλινός Πρόεδρος φύτεψαν τα πρώτα δύο δέντρα, δύο ελιές, που είναι το παγκόσμιο σύμβολο της ειρήνης και της συμπόρευσης των λαών.

Στην τελετή παραβρέθηκαν ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, οι υφυπουργοί Εξωτερικών, Γιάννης Αμανατίδης και Τέρενς Κουίκ, Μακεδονίας-Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, οι βουλευτές Μάρκος Μπόλαρης, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης Μάρδας, Σταύρος Καλαφάτης, Κώστας Ζουράρις, η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, δήμαρχοι, ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας, οι μητροπολίτες Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως και Λαγκαδά κ.ά.

Για έναν κόσμο που θα φωνάξει «Ποτέ ξανά»

«Μουσείο μνήμης και μαρτυρίας» θα είναι το Μουσείο του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης, και «οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσής μας να δημιουργήσουμε ένα κόσμο, που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ ξανά», υπογράμμισε ο Πρόεδρος του Ισραήλ Ρούβεν Ρίβλιν, στην ομιλία του.

«Το Ολοκαύτωμα δεν είναι μόνο εβραϊκό θέμα. Το Ολοκαύτωμα αποτελεί μια παγκόσμια υπόθεση. Κι εδώ στην Ελλάδα αποτελεί και ελληνικό θέμα. Μια εθνική υπόθεση. Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος που θα ανεγερθεί εδώ θα είναι ένα μουσείο Μνήμης και Μαρτυρίας» τόνισε ο Πρόεδρος του Ισραήλ και συνέχισε: «Και οφείλει να δώσει βήμα έκφρασης στην πλούσια, στην πολυποίκιλη και μοναδική ιστορία των Εβραίων της Ελλάδας και ιδιαιτέρως εκείνων της Θεσσαλονίκης. Οφείλει να εκφράσει τις τραγικές στιγμές εξολόθρευσης της ηρωικής, αυτής, εβραϊκής κοινότητας. Και οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσης μας να δημιουργήσουμε ένα κόσμο που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ Ξανά».

«Το “Ποτέ Ξανά” δεν είναι μόνο έκφραση των επιζησάντων του Ολοκαυτώματος και του Ισραήλ, που είναι το κράτος των Εβραίων. Είναι ένα διεθνές μήνυμα, που δείχνει ότι αυτά τα πράγματα δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθούν στον κόσμο» πρόσθεσε ο κ. Ρίβλιν.

Διαβάστε σχετικά: Οι Εβραίοι Έλληνες Αθλητές: μια ξεχασμένη πτυχή στην ιστορία της Θεσσαλονίκης

«Η Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων, όπως αναφερόταν η Θεσσαλονίκη, είχε μια σημαντική εβραϊκή κοινότητα, τη μεγαλύτερη στην Ελλάδα πριν το Β’ ΠΠ» είπε ο Πρόεδρος του Ισραήλ, υπογραμμίζοντας ότι οι Εβραίοι αυτής της κοινότητας και άλλων κοινοτήτων που βρισκόταν στην Ελλάδα «αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι των πολιτών της Ελληνικής Δημοκρατίας». Σημείωσε, ότι, όπως είχε αναφέρει λίγο πριν στο χαιρετισμό του και ο Έλληνας πρωθυπουργός, οι Εβραίοι που έφτασαν και εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από τον διωγμό τους από την Ισπανία το 1492, είχαν συνεισφέρει πολλά στην πόλη μέχρι και πριν από τον Β’ ΠΠ, σε κοινωνικό, φιλοσοφικό, πολιτιστικό επίπεδο.

Ο κ. Ρίβλιν αναφέρθηκε στα τραγικά γεγονότα, πριν από εβδομήντα πέντε χρόνια, στις αποστολές του θανάτου, από το γκέτο του «Βαρόνου Χιρς» στην περιοχή του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού της Θεσσαλονίκης, οι οποίες από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο του 1943 και μετέφεραν τους Θεσσαλονικείς Εβραίους στο στρατόπεδο Άουσβιτς Μπιργκενάου. «Συνολικά, το 90% των Εβραίων της Ελλάδας εξολοθρεύτηκαν σε αυτά τα στρατόπεδα του θανάτου. Δεν υπήρξε άλλη, τόσο μεγάλη εκστρατεία εξολόθρευσης κοινότητας, η οποία να επιτεύχθηκε τόσο γρήγορα από τη θανατική μηχανή των ναζιστών», τόνισε.

Ο Θεσσαλονικιός «βιολιστής του Άουσβιτς»

Ο κ. Ρίβλιν στάθηκε ιδιαίτερα στον Θεσσαλονικιό Εβραίο, Ζακ Στρούμσα, που πέρασε στην ιστορία ως ο “βιολιστής του Άουσβιτς” επειδή, ως κρατούμενος, με το βιολί του ήταν αναγκασμένος να παίζει μουσική στην ορχήστρα του στρατοπέδου του θανάτου, ενώ οι μελλοθάνατοι κρατούμενοι όδευαν προς τα κρεματόρια. Ο Ζακ Στρούμσα έχασε εκεί τους συγγενείς του, ο ίδιος επέζησε, δημιούργησε μια νέα οικογένεια στο Ισραήλ και έγραψε και ένα βιβλίο για το Άουσβιτς, ενώ ως εθελοντής στο μουσείο «Γιάντ Βασέμ» στο Ισραήλ, συνεισφέρει στην διατήρηση της μνήμης. Πενήντα χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα, ο Ζακ Στρούμσα επέστρεψε στο Άουσβιτς και ξανάπαιξε, το “Εγώ Πιστεύω”, είπε ο Πρόεδρος του Ισραήλ και παρέπεμψε στα λόγια του επιζήσαντος του Άουσβιτς: «Πιστεύω ότι η διαφορά ανάμεσα στην ευλογία και την ύβρη είναι ένα θέμα επιλογής. Επιλογής του καθενός. Κι ο δρόμος της επιλογής είναι ανοιχτός σε όλα τα έθνη. Και η δυνατότητα να προσφέρεις στην ευημερία της ανθρωπότητας βρίσκεται ολοκληρωτικά στην επιλογή του καθενός».

«Στο όνομα του, του αγαπημένου μας Ζακ και στο όνομα σας, θα ήθελα να ζητήσω από όλους, να επιλέξουμε. Να επιλέξουμε το αγαθό, να επιλέξουμε το καλό, να επιλέξουμε τη ζωή» τόνισε ο κ. Ρίβλιν.

Μετά την τελετή θεμελίωσης του Μουσείου του Ολοκαυτώματος στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό, ο Πρόεδρος του Ισραήλ μετέβη στην Πλατεία Ελευθερίας, τόπο μαρτυρίου των Θεσσαλονικέων Εβραίων της Κατοχής και κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος.

Πηγή: ΑΠΕ