“Το ξερίζωμα ,η μοίρα ενός κοριτσιού πρόσφυγα στο θεατρικό έργο “Νόστος. Ρίζα μ’ και κλαδί μ’
Είναι το ανθρώπινο δράμα που καθρεφτίζει τη τραγωδία ενός ολόκληρου λαού και ξετυλίγεται πριν εκατό χρόνια στο Βατούμ
“Το ξερίζωμα … Η μοίρα ενός κοριτσιού-πρόσφυγα με συγκλόνισε πριν πολλά χρόνια”, λέει ο Δημήτρης Πιπερίδης, συγγραφέας του θεατρικού έργου “Νόστος. Ρίζα μ’ και κλαδί μ’” που κάνει πρεμιέρα στο “Παλατάκι”(Κυβερνείο) της Καλαμαριάς την 1η Ιουλίου. Είναι το ανθρώπινο δράμα που καθρεφτίζει τη τραγωδία ενός ολόκληρου λαού και ξετυλίγεται πριν εκατό χρόνια στο Βατούμ. Το 1919 μια οικογένεια Ποντίων εμπόρων της Τραπεζούντας, σώζοντας τις ζωές τους από το κυνήγι των Τούρκων, βρήκε καταφύγιο…απέναντι. Στον Καύκασο. “Ήθελα να αποτυπώσω την τραγική μάνα – χήρα, που βρέθηκε στο αβάσταχτο δίλημμα να επιλέξει την μία από τις δύο κόρες της για να την στείλει (πίστευε θα την σώσει) στην Ελλάδα με τον αδελφό της, που φεύγει στον τελικό προορισμό των προσφύγων… Η μάνα αυτή έριξε -κυριολεκτικά – την τύχη των κοριτσιών της στα ζάρια, γιατί δεν μπορούσε να πάρει την απόφαση. Το “τυχερό” κορίτσι επτά χρόνων, πήγε μαζί με τον θείο της στην “ονειρική Ελλάδα”, αρρώστησε στο δρόμο από κακουχίες, βρέθηκε μαζί με άλλους στην Αρετσού, στα απολυμαντήρια…Δεν άντεξε και πέθανε ακριβώς εδώ που μιλάμε. Ενώ η άλλη, η “άτυχη” κόρη που έμενε στο Βατούμι , σώθηκε, μεγάλωσε , σπούδασε, παντρεύτηκε…
“Το δράμα ακόμα πονάει. Το ξερίζωμα από την πατρίδα είναι ο μεγαλύτερος πόνος στη ψυχή που επισκιάζει γενιές . Οι Έλληνες πρόσφυγες, οι Πόντοι, έζησαν την χειρότερη μορφή ψυχικού “θανάτου” , ανέφερε μιλώντας στο ραδιόφωνο του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων “Πρακτορείο Fm 104,9” ο κ. Πιπερίδης.
Η παρουσίαση της θεατρικής παράστασης “Νόστος. Ρίζα μ’ και κλαδί μ’” από το θίασο “Τεμετέρ” που σκηνοθετεί ο Τάκης Βαμβακίδης, πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αρεστού στο χώρο των πρώην Απολυμαντηρίων ή όπως το ονόμαζαν τότε “Καραντίνα”.
“Κατά κάποιο τρόπο το “τελετουργικό υγιεινής” των προσφύγων στα Απολυμαντήρια της Καλαμαριάς μετατράπηκε σε μία προσπάθεια συντήρησης της ιστορικής μνήμης για διασωθεί η ιστορική μνήμη, λέει ο ιστορικός συμβούλος της παράστασης, ομοτ. καθηγητής Ιστορίας, Κώστας Φωτιάδης και επισημαίνει : “Μας βοήθησε στο να είμαστε όσο μπορούμε σωστοί απέναντι στην ιστορική αλήθεια. Η παράσταση πιστεύω θα συγκινήσει τον κόσμο γιατί αποκαλύπτει μια ανθρώπινη ιστορία, που μοιάζει με πολλές ιστορίες προσφύγων Ποντίων, αλλά και Μικρασιατών, Θρακών , και άλλων χριστιανικών λαών που βρέθηκαν στην τραγική καμπή της ιστορίας.
Ο σκηνοθέτης της παράστασης Τάκης Βαμβακίδης λέει ότι για τον ίδιο, τα τελευταία τρία χρόνια και η συμπλήρωση των 100 χρόνων της γενοκτονίας των προγόνων του – Ελλήνων Ποντίων, σημάδεψαν και την πορεία του ως ηθοποιό. “Ίσως έχω λυτρωθεί. Ήρθε η ώρα. Μπαίνοντας δημιουργικά στα τραγικά θέματα που αγγίζουν άμεσα την ιστορία της οικογένειας μου, διαπίστωσα μετά από τόσα χρόνια, ότι έκρυβα για μένα, μέσα μου βαθιά το τραγικό παρελθόν της οικογένειας. Όπως και όλοι άλλοι οι “τεμετέρ” αποφεύγαμε να μπούμε στο θέμα που πονάει και στάζει ακόμα αίμα. Βρέθηκα αντιμέτωπος να ερμηνεύσω ρόλο, να σκηνοθετήσω το έργο αυτό που με βόηθησε και προσωπικά. Εύχομαι να φτάσουν σε λύτρωση και οι θεατές, που θα δουν στην παράσταση . Θα ανέβει στην ποντιακή διάλεκτο, με εξαίρεση την μάνα που μιλάει νεοελληνικά, γιατί αυτήν την γλώσσα είχε μάθει στον Πόντο”.
Η θεατρική παράσταση «Νόστος: Ρίζα μ’ και κλαδί μ’» θα κάνει πρεμιέρα την Τετάρτη 1 Ιουλίου 2020, στο Κυβερνείο – Παλατάκι (Θεμιστοκλή Σοφούλη 131), στις 9.30 το βράδυ, με τη διοργάνωση της Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς ενώ ο πρόεδρος του Συλλόγου Κώστας Ζώης επισήμανε ότι Θα τηρηθούν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα για την ασφάλεια και την υγεία των θεατών και των συντελεστών της παράστασης.
Στην θεατρική παράσταση συμμετέχουν ο Αλέξης Παρχαρίδης, η Μάγδα Πένσου και η Έλενα Νεανίδη. Σενάριο: Δημήτρης Πιπερίδης. Σκηνοθεσία: Τάκης Βαμβακίδης. Ηθοποιοί: Τάκης Βαμβακίδης, Μουσική: Χρήστος Παπαδόπουλος. Σκηνικά: Νίκος Κασαπάκης. Ήχος – Φωτισμός: Γιάννης Καπράκης. Τραγούδι έναρξης: Σταύρος Παζαρέντζης (μουσική), Ιμπραήμ Ιμπραήμογλου (στίχοι), Κωσταντίνος Τσαχουρίδης (ερμηνεία) Κοστούμια: Μαρία Μαγγίρα. Creative director: Μιχάλης Μηνακούλης.
Μετά την πρεμιέρα θα ακολουθήσουν ακόμα 12 παραστάσεις σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας αλλά και στην ελληνική διασπορά.
Πηγή: ΑΠΕ/Σ. Προκοπίδου