Τραπεζάκια έξω λοιπόν. Για μια θέση στον ήλιο ή μήπως όχι τελικά;

της Παρασκευής Ταράνη

Από όταν, το 2013, μαζί με τη Φυλλιώ Κατσαβουνίδου, μεταφράσαμε στα ελληνικά το βιβλίο του Δανού αρχιτέκτονα Jan Gehl «H ζωή ανάμεσα στα κτήρια. Χρησιμοποιώντας τον δημόσιο χώρο», πολλά πράγματα έγιναν για μένα πιο κατανοητά. Ο Jan Gehl μας λέει πως είναι σωστό να είσαι προστατευμένος στον υπαίθριο χώρο αλλά και να έχεις την ευκαιρία να βιώνεις τον καλό και τον κακό καιρό, τις αλλαγές των εποχών, ειδικά όταν έχεις τη δυνατότητα να αποφασίζεις μόνος σου πότε θέλεις να το κάνεις.

Εδώ σε μας, η ζήτηση για περισσότερα τραπεζάκια έξω συνεχώς αυξάνεται. Γιατί όμως καθόμαστε έξω; Οι απαντήσεις μοιάζουν προφανείς: γιατί μας αρέσει το άμεσο φως, ο ήλιος, ο δροσερός αέρας, μας αρέσει να χαζεύουμε την περατζάδα της πόλης. Όταν καθόμαστε έξω πάντα χάνουμε κάτι από την άνεση που μας προσφέρει ένας εσωτερικός, κλειστός χώρος. Εμείς όμως, για άλλη μια φορά, αρνηθήκαμε το παραμικρό τίμημα των επιλογών μας. Βγάλαμε έξω τους τεράστιους, αναπαυτικούς καναπέδες, τα αμπαζούρ, τις σόμπες, τους ανεμιστήρες και μετατρέψαμε τον υπαίθριο χώρο σε ένα ιδιότυπο, υβριδικό, πλαστικό ενδιάμεσο. Ούτε φως πλέον, ούτε δροσερός αέρας, ούτε θέα, ούτε η διάδραση με τους περαστικούς, όλα αυτά δηλαδή που κάνουν ενδιαφέρουσα τη ζωή στον υπαίθριο αστικό χώρο, τη ζωή ανάμεσα στα κτήρια.

Όταν δεν εκτιμάς πραγματικά τις ποιότητες ενός αγαθού, το καταστρέφεις και το αλλοιώνεις πρωτίστως για τον εαυτό σου και στη συνέχεια για όλους τους άλλους. Καταπατάς πεζοδρόμια, κλείνεις ράμπες, στενεύεις τα περάσματα στα εμποδιζόμενα άτομα και ΑμεΑ. Καμία κανονιστική ρύθμιση δεν βλέπω ικανή να ανατρέψει αυτή την πραγματικότητα. Τα τραπεζάκια έξω είναι η ζωντάνια της δημόσιας ζωής στην πόλη. Δεν θέλω να περιοριστούν. Απλές, διαφορετικές λύσεις χρειάζονται για να μάθουμε να καθόμαστε πραγματικά «έξω». Για παράδειγμα, στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας: αυτο-σερβιριζόμενα, κοινά, διάσπαρτα καθίσματα και μικρές, ελαφριές ομπρέλες. Σε μια λογική open mall. Το έχουν εφαρμόσει κι αλλού, και είναι ωραίο!

H Παρασκευή Ταράνη είναι αρχιτέκτονας