Τρεις καθηγητές του ΑΠΘ εξηγούν το «έγκλημα» που συντελείται στην πόλη

Για μία βάναυση παρέμβαση στο ελάχιστο πράσινο και ειδικότερα στα δέντρα της πόλης με ανεξέλεγκτη και επιστημονικά ατεκμηρίωτη κοπή και κλάδεμα δέντρων, έκαναν λόγο οι καθηγητές του ΑΠΘ κ. Ζάγκας, Κούγκολος, Νικολάου που μίλησαν κατά τη διάρκεια συνέντευξη τύπου που διοργάνωσε η ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ «ΔΕΘ – ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ», σχετικά με το θέμα.

Οι συμμετέχοντες αναφέρθηκαν στα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί η κλάδευση και η κοπή των δέντρων με τον τρόπο που γίνεται, αλλά και το τι χάνει η πόλη χωρίς την παρουσία πρασίνου και όλα αυτά σε μία Θεσσαλονίκη η οποία αν δεν είχε το Σέιχ Σου και τον Θερμαϊκό θα είχε καταστεί αβίωτη για τους κατοίκους της και εχθρική μέχρι θανάτου.

«Σε μια άδενδρη πόλη δεν επιτρέπεται αυτό που συμβαίνει»

Αρχικά, τον λόγο πήρε ο Θεοχάρης Ζάγκας, καθηγητής Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ, ο οποίος στην εισαγωγική του τοποθέτηση στάθηκε στην τεράστια σημασία που έχουν τα δέντρα από αρχαιοτάτων χρόνων, στον αστικό ιστό.

«Στην πόλη χάνουμε συνεχώς πράσινο αντί να κερδίζουμε» και έφερε ως παράδειγμα το παρκάκι της Αχειροποίητου που δεν υπάρχει πια.

«Δείτε τη Θεσσαλονίκη από ψηλά. Είναι μια άδενδρη πόλη. Αν δεν είχαμε το Σέιχ Σου από τη μία πλευρά και τον Θερμαϊκό από την άλλη, η Θεσσαλονίκη θα ήταν μια αβίωτη πόλη, εχθρική μέχρι θανάτου για τους κατοίκους της».

Μιλώντας για τη σημασία των δέντρων στον αστικό ιστό έφερε ως παράδειγμα τα πλατάνια στη Βαφοπούλου, που έκαναν τους κατοίκους να μη χρησιμοποιούν κλιματιστικά.

Επίσης, σημείωσε ότι τα δέντρα έχουν ορισμένες φορές και μνημονειακό χαρακτήρα, όπως συμβαίνει με αυτό στο Ανάκτορο του Γαλερίου.

Η κλάδευση, προσθέτει, δεν είναι ο κανόνας πάντοτε, αφού πρόκειται για μια εγκληματική πράξη επί «πληρωμή» κατά των δέντρων και ως εκ τούτου κατασπαταλώνται πόροι απαραίτητοι για άλλες προτεραιότητες.

Όπως σημειώνει ο κ. Ζάγκας, οι συχνές κλαδεύσεις προκαλούν σοβαρές πληγές στα δέντρα με συνέπεια να είναι εκτεθειμένα στην προσβολή τους από μύκητες.

«Η κλάδευση πρέπει να γίνεται μόνο όταν είναι απαραίτητη και αυτή με προσοχή και όχι με βάναυσες ενέργειες που οδηγούν στο θάνατο των δέντρων. Δεν πρέπει να ζημιωθεί το δέντρο, δεν πρέπει να χάσει πολλά κλαδιά. Όλη η διαδικασία πρέπει να γίνεται από ειδικευμένο προσωπικό. Να σεβαστούμε τα δέντρα. Να αλλάξουμε το σύστημα διαχείρισής τους. Δεν υπάρχουν ούτε φύλλα ούτε κλαδιά στα δέντρα. 45.000 δέντρα αυτή τη στιγμή δεν προσφέρουν τίποτα στη Θεσσαλονίκη. Τα πάρκα μας θα πρέπει να είναι σε άριστη κατάσταση. Όλοι οι χώροι πρασίνου θα πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους και να οδηγούν στο Σέιχ Σου.

Όταν πριν από χρόνια κάναμε την κλάδευση στη Βαφοπούλου, εγώ πρώτος είχα μιλήσει για σταδιακή αντικατάσταση των φτελιών της Τσιμισκή. Και τώρα γίνεται πανικός γι’ αυτά τα δέντρα.

Σε μια άδενδρη πόλη δεν επιτρέπεται αυτό που συμβαίνει. Να πάμε στα πιο επικίνδυνα δέντρα, να τα αντικαταστήσουμε, να δούμε πώς θα πάνε. Θα πρέπει να περιμένουμε 10-15 χρόνια να δούμε προκοπή από ένα δέντρο.

Η αντικατάσταση πρέπει να είναι συντηρητική. Δεν κόβεις με μιας όλα τα δέντρα όπως έγινε στην αρχαία αγορά.

Οι κάτοικοι άκουγαν τα βράδια τους αλαλαγμούς των πουλιών που δεν είχαν πού να κουρνιάσουν».

«Η πόλη έχει πολύ γκρίζο και λίγο πράσινο»

Από την πλευρά του ο κ. Σάκης Κούγκολος, καθηγητής Διαχείρισης Περιβάλλοντος-Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ είπε:

«Η ανεκτή αναλογία πρασίνου είναι 10 τ.μ άνα κάτοικο. Στη Θεσσαλονίκη αυτή τη στιγμή αυτό κυμαίνεται από 2 έως 2,7 στον αστικό ιστό και αυτό μετρώντας και τον Κέδρηνο Λόφο. Στην Αθήνα οι τιμές αυτές είναι ελαφρώς αυξημένες, αλλά και πάλι δεν αρκούν. Η ΔΕΘ πρέπει να αναπλαστεί για να αποκτήσει περισσότερο πράσινο, όχι περισσότερο γκρίζο. Φέρνω ως παράδειγμα το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας. Η διαφορά μέσα στην πόλη και έξω από αυτήν σε σημεία που βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τη θάλασσα μπορεί να είναι όσον αφορά τη θερμοκρασία στο +3 και +4.

Στην πανδημία όλη η Θεσσαλονίκη ήταν στα τσιμέντα. Δεν έχει χώρους ο Θεσσαλονικιός να αθληθεί, να περπατήσει. Θα είναι τραγικό να περπατά κάποιος στην παραλία και να μη βλέπει τα κάστρα. Στο εξωτερικό όλοι κάθονται στο πράσινο. Εδώ; Γιατί στα σχολεία έχουμε ακόμα τσιμέντο; Στην Ιαπωνία βάζουν χώμα. Εδώ οι γονείς λένε να μη λερωθούν τα παιδιά μας.

Η πόλη έχει πολύ γκρίζο και λίγο πράσινο. Και έχουμε και τους ρύπους από τα λεωφορεία. Επίσης υπάρχει και το ζήτημα με την καύση ξύλου. Δεν είναι πιο οικολογική πρακτική γιατί σε τοπικό επίπεδο η ρύπανση είναι περισσότερη από αυτήν που προκαλεί το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο. Στο Πανόραμα σε μια μέρα που όλα τα σπίτια έχουν αναμμένα τζάκια δεν μπορείς να περπατήσεις.

Στην Τούμπα υπάρχει 1 τ.μ πρασίνου ανά κάτοικο. Τα γήπεδα πρέπει να φύγουν από την πόλη. Και του ΠΑΟΚ, και του Άρη. Το ίδιο και τα στρατόπεδα.

Στην οδό Κασσάνδρου συναντάμε ψηλά κτίρια, πολλά αμάξια, καθόλου δέντρα. Όλα αυτά προκαλούν τρομερή ρύπανση.

Και μην ξεχνάμε και τι συμβαίνει στους ποδηλατόδρομους της πόλης. Είναι δυνατόν να υπάρχει κλούβα ΜΑΤ που να σταθμεύει πάνω σε αυτούς;»

«Η απόφαση για την κοπή των δέντρων είναι πολιτική»

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο κ. Κώστας Νικολάου, επισκέπτης καθηγητής Οικολογίας και Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας ΑΠΘ

«Το πράσινο στη Θεσσαλονίκη είναι τέσσερις έως οχτώ φορές χαμηλότερο από τις διεθνείς προδιαγραφές. Αντί να φυτεύουμε πράσινο, φυτεύουμε τσιμέντο.

Το ελάχιστο απαιτούμενο στη Θεσσαλονίκη θα έπρεπε να είναι τα 250.000 δέντρα. Στην πόλη έχουμε 3.500 άδειες δενδροδόχους. Μιλάμε για ένα μικρό δάσος.

Εδώ και 20 χρόνια υπάρχει σχέδιο για την αύξηση και την αναβάθμιση του πρασίνου στην πόλη.

1.000 άνθρωποι στη Θεσσαλονίκη πεθαίνουν πρόωρο κάθε χρόνο λόγω των μικροσωματιδίων.

Τα τείχη στην παραλία δεν άφηναν την πόλη να αεριστεί. Οι Οθωμανοί τα γκρέμισαν. Και εμείς τι πήγαμε και κάναμε; Χτίσαμε νέα “τείχη”. Οικοδομές.

Η Αριστοτέλους, ο Λευκός Πύργος, η ΧΑΝΘ, το Παλατάκι, το στρατόπεδο Κόδρα είναι οι δίοδοι αερισμού της πόλης. Εκεί δεν χτίζεις. Εκεί βάζεις περισσότερο πράσινο. Ούτε βάζεις πλακόστρωτο κάτω. Γι’ αυτό είμαστε υπέρ του μητροπολιτικού πάρκου στη ΔΕΘ.

Στην Κρακοβία στη μέση του καλοκαιριού σε δύο δρόμους που ο ένας έχει δέντρα και όχι ο άλλος η θερμοκρασιακή διαφορά είναι τεράστια. Στο δρόμο χωρίς δέντρα η θερμοκρασία είναι 37,3 κατά μ.ο. Στο δρόμο με δέντρα είναι στους 27,4.

Στη μεγάλη κοπή που έγινε στην οδό Κρήτης, το 10% των δέντρων να ήταν παλιά ή προβληματικά. Δεν έχουν ιδέα τα συνεργεία τι κάνουν. “Μας είπαν να τα κόψουμε έτσι” είναι η απάντησή τους.

Η απόφαση για την κοπή των δέντρων είναι πολιτική. Δεν υπάρχει έκθεση για κανένα δέντρο. Θα έπρεπε να υπάρχει μελέτη για κάθε δέντρο ξεχωριστά όσο δύσκολο και αν ακούγεται. Πότε μελέτησες τόσες χιλιάδες δέντρα και κατάλαβες ότι είναι γερασμένα; Πρώτα είχαν ληφθεί οι αποφάσεις και μετά έρχονταν οι εισηγήσεις για κάθε περιοχή ξεχωριστά στην οποία θα γίνουν οι κοπές».