Ζώνες στάθμευσης και «κόφτες» ταχύτητας: Νέοι κανόνες για τα κοινόχρηστα πατίνια στη Θεσσαλονίκη

Μετά το Δεκαπενταύγουστο ξεκινά και επίσημα η νέα πολιτική του Δήμου Θεσσαλονίκης για τα ηλεκτρικά πατίνια που ενοικιάζονται μέσω ψηφιακών εφαρμογών. Στόχος είναι να μπει επιτέλους φρένο στα συνεχή περιστατικά επικίνδυνης οδήγησης αλλά και στην ανεξέλεγκτη στάθμευση αυτών των οχημάτων μέσα στην πόλη.

Ο έλεγχος των κοινόχρηστων πατινιών είναι ένα από τα βασικά στοιχήματα της διοίκησης Αγγελούδη για την προάσπιση του δημόσιου χώρου. Ήδη από τα τέλη του 2024, η δημοτική αρχή προχώρησε στη σύνταξη ειδικής κανονιστικής διάταξης, η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων:

• ανώτατο όριο ταχύτητας 25 χλμ/ώρα
• περιορισμό ταχύτητας σε συγκεκριμένα σημεία: μέχρι 15 χλμ./ώρα σε Εγνατία και Τσιμισκή, και μέχρι 6 χλμ./ώρα σε πεζοδρόμια, πλατείες και πάρκα, συμπεριλαμβανομένου όλου του παραλιακού μετώπου
• την απαγόρευση του «δικάβαλου» δηλαδή της χρήσης ενός πατινιού από δύο, ενίοτε και τρία άτομα μαζί
• τη στάθμευση των πατινιών μόνο εντός συγκεκριμένων ειδικών θέσεων, τις οποίες καθορίζει και παραχωρεί ο Δήμος Θεσσαλονίκης εντός της επικράτειάς του. Για τη χρήση των θέσεων, θα απαιτείται και η καταβολή τελών.

Οι υποχρεώσεις της κανονιστικής θα εφαρμοστούν συμπληρωματικά και στα όσα προβλέπει η νομοθεσία ήδη από το 2021 για όλα τα πατίνια και γενικά για τα ηλεκτρικά οχήματα μικροκινητικότητας (η επίσημη ονομασία τους είναι Ελαφρά Προσωπικά Ηλεκτρικά Οχήματα – ΕΠΗΟ). Το νομικό πλαίσιο ορίζεται από το νόμο 4784/2021, στον οποίο θεσμοθετείται υποχρεωτική χρήση κράνους, ελάχιστο ηλικιακό όριο και απαγόρευση χρήσης κινητού και ακουστικών. Οι σχετικές προβλέψεις έχουν ενσωματωθεί και στο Νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ο οποίος θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από τις 13 Σεπτεμβρίου.

Ήδη εδώ και αρκετό διάστημα, Τροχαία και δημοτική αστυνομία κάνουν ελέγχους ανά τακτά διαστήματα, αποδίδοντας πρόστιμα σε χρήστες πατινιών, κοινόχρηστων και μη, με βάση τα όσα προβλέπει ο νόμος. Με τη νέα κανονιστική, κυρώσεις θα απειλούν πλέον και τις ίδιες τις εταιρείες μίσθωσης, αν δεν συμμορφωθούν με τα όσα ζητά ο Δήμος.

Τέλος τα… φυτεμένα πατίνια σε δρόμους και πεζοδρόμια

Μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές που αναμένεται να φέρει η νέα κανονιστική είναι ο καθορισμός συγκεκριμένων θέσεων στάθμευσης εντός των ορίων του Δήμου. Αυτή η αλλαγή σίγουρα θα ξενίσει αρχικά τους χρήστες, που έχουν μάθει να εγκαταλείπουν το κοινόχρηστο πατίνι ακριβώς έξω από τον προορισμό τους. Όμως, κρίνεται απαραίτητη για την εξασφάλιση απρόσκοπτης πρόσβασης στους πεζούς και το συμμάζεμα του δημόσιου χώρου.

Προβλέπονται συνολικά τέσσερις Ζώνες στάθμευσης, για καθεμία από τις οποίες οι εταιρείες θα πρέπει να καταβάλουν και διαφορετικό τέλος χρήσης ανά έτος. Συγκεκριμένα:

• Η Ζώνη Ά καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του κέντρου και περιλαμβάνει 31 χώρους στάθμευσης. Καλύπτονται κεντρικά σημεία όπως η οδός Αριστοτέλους, ο πεζόδρομος της Αγίας Σοφίας, η οδός Αγγελάκη και η είσοδος του ΟΛΘ στην οδό Σαλαμίνος. Το τέλος για τις εταιρείες διαμορφώνεται στα 39 ευρώ ανά πατίνι.
• Με τη Ζώνη ΄Β καλύπτονται περιοχές στις παρυφές του ιστορικού κέντρου, όπως η Εθνικής Αμύνης και η Μελενίκου ανατολικά, και η Αγίων Πάντων ή η 26ης Οκτωβρίου στα δυτικά. Το τέλος ανά πατίνι ανέρχεται στα 25 ευρώ.
• Η Ζώνη ΄Γ «αγκαλιάζει» τα ανατολικά όρια του Δήμου, με δρόμους όπως η Κων/νου Καραμανλή, η Βούλγαρη, η Αλ. Παπαδιαμάντη και η Ν. Πλαστήρα. Το τέλος είναι 16 ευρώ ανά πατίνι.
• Τέλος, στη Ζώνη ΄Δ περιλαμβάνονται θέσεις μόνο σε Ελευθερίας-Φιλικής Εταιρείας και σε Αγίου Σπυρίδωνος-Χαρ. Τρικούπη, με κόστος 5 ευρώ ανά πατίνι.

Συνολικά στις θέσεις θα μπορούν να σταθμεύουν μέχρι 800 πατίνια, ακριβώς όσα έχουν στους στόλους τους οι τέσσερις εταιρείες που δραστηριοποιούνται αυτήν τη στιγμή στην πόλη.

Ο αντιδήμαρχος Δημοτικής Αστυνομίας, Κώστας Τσιαπακίδης, μεταφέρει στην Parallaxi ότι την επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσει η συνεννόηση με τις εταιρείες, ώστε να αιτηθούν συγκεκριμένο αριθμό θέσεων στάθμευσης στις Ζώνες, ανάλογα με τις ανάγκες τους.

Οι ποινές για χρήστες και εταιρείες

Η εφαρμογή της κανονιστικής διάταξης χρειάστηκε αρκετό χρόνο, καθώς έπρεπε να γίνουν οι απαραίτητες εγκρίσεις από το δημοτικό συμβούλιο και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης. Η τελευταία ζήτησε αλλαγές σε κάποιες διατυπώσεις, με αποτέλεσμα να υπάρξει καθυστέρηση και η τελική έγκριση να έρθει τελικά τον περασμένο Ιούλιο.

«Μαζί με την υποχρεωτική στάθμευσης στις Ζώνες, το επόμενο διάστημα θα αρχίσει η πιστή εφαρμογή και της υπόλοιπης κανονιστικής, με σκοπό να διορθωθεί η άσχημη κατάσταση που ομολογουμένως υπάρχει σήμερα. Υπάρχει παραβατικότητα, ιδίως στο παραλιακό μέτωπο. Έχουμε πάρα πολλά παράπονα και διαμαρτυρίες δημοτών, ιδίως τα απογεύματα. Οι χρήστες οδηγούν ανεξέλεγκτα. Δεν τηρούν το όριο των 6 χιλιομέτρων, κάνουν δικάβαλο, ακόμα και τρικάβαλο», δηλώνει ο αντιδήμαρχος στην Parallaxi. «Πλέον, το παιχνίδι βρίσκεται στα χέρια των εταιρειών, να εφαρμόσουν όσα έχουμε συμφωνήσει μετά από αρκετές διαβουλεύσεις: την πιστή τήρηση της κανονιστικής, του ΚΟΚ και πολύ περισσότερο, την πιστή τήρηση των κανόνων στάθμευσης».

Μία από τις προβλέψεις που δεν έγιναν δεκτές από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση αφορούσε τα κοινόχρηστα ποδήλατα και βέσπες. Και αυτά έχουν κάνει, σε μικρότερο βαθμό, την εμφάνισή τους στους δρόμους της πόλης. Ο κ. Τσιαπακίδης μεταφέρει ότι το αρχικό κείμενο προέβλεπε κανονισμούς στη στάθμευση και για τους συγκεκριμένους τύπους ΕΠΗΟ, όμως τελικά ζητήθηκε από την Αποκεντρωμένη να περιοριστεί η διάταξη μόνο στα πατίνια: «Για τα κοινόχρηστα ποδήλατα και βέσπες δεν θα υπάρξει τελικά πρόβλεψη μέσα στην κανονιστική. Αυτό δεν αφαιρεί, βέβαια, την ευθύνη από τις εταιρείες να αιτηθούν θέσεις στάθμευσης και για αυτούς τους τύπους οχημάτων. Αν δεν το κάνουν, θα ισχύουν συνέπειες παρόμοιες με αυτές που θα εφαρμοστούν και για τα πατίνια».

Το πώς οι χρήστες θα εξαναγκαστούν να σταθμεύουν τα πατίνια στα υποχρεωτικά σημεία μένει να φανεί. Η λύση στην οποία προσανατολίζονται από κοινού διοίκηση και εταιρείες είναι να προστεθούν ειδικές παράμετροι στα apps ενοικίασης, βάσει των οποίων ο χρήστης θα συνεχίσει να χρεώνεται για μία διαδρομή αν δεν εγκαταλείψει το πατίνι εκεί που πρέπει. Μια άλλη ποινή που αναμένεται να εφαρμοστεί, αυτήν τη φορά απευθείας στις εταιρείες, είναι να προχωρά ο Δήμος σε κατάσχεση των παρατημένων πατινιών από την πόλη και να τις χρεώνει με κάποιο κόστος, ώστε να τα πάρουν πίσω. Αυτή η διαδικασία ακολουθείται και όταν γίνεται άρση παράνομων τραπεζοκαθισμάτων.

Αναφορικά με τα όρια ταχύτητας, συζητήθηκε να εφαρμόζεται αυτόματα «κόφτης» όταν το GPS του πατινιού αντιλαμβάνεται ότι ο χρήστης βρίσκεται σε πεζοδρόμους ή στο παραλιακό μέτωπο.

Ανοιχτό το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι θέσεις στάθμεσυης —αλλά πρώτα νομιμότητα

Τέλος, ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι 800 θέσεις στάθμευσης, αν οι εταιρείες θελήσουν να διαθέσουν και άλλα ΕΠΗΟ προς ενοικίαση. Όμως, αυτό προϋποθέτει ότι θα συμμορφωθούν πρώτα πλήρως με τις νέες απαιτήσεις. «Θα πρέπει να γίνεται πιστή εφαρμογή του νέου ΚΟΚ και της κανονιστικής και θα πρέπει και οι εταιρείες να ενημερώσουν τους πελάτες τους για το νέο καθεστώς Αν είναι η χρήση σωστή, δεν έχουμε κανένα λόγο μετά από έξι μήνες να κάνουμε ξανά διαβούλευση, για να αυξήσουμε τις διαθέσιμες θέσεις», τονίζει ο αντιδημαρχος.

Κλείνοντας, δηλώνει: «Τα πατίνια, εφόσον υπάρχει νομιμότητα, βοηθάνε το κυκλοφοριακό και σαν διοίκηση τα “αγκαλιάζουμε”. Αλλά την τωρινή κατάσταση δεν μπορούμε να την ανεχτούμε. Ειδικά με το νέο ΚΟΚ, από 13 Σεπτέμβρη, θα πρέπει όλοι να συνετιστούν και να πάρουν τα μέτρα τους. Αν συνεχιστεί το ίδιο χάλι, θα αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και εμείς διαφορετικά. Ο νοών νοείτω».