Η αληθινή ομορφιά βρήκε χθες καταφύγιο στη Ροτόντα

Εικόνες: Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

Η αλήθεια είναι πως τίποτα δεν σε προετοιμάζει για αυτό που πρόκειται να ζήσεις. Ήδη από το πρώτο βήμα που κάνεις και περνάς την εξωτερική πόρτα της Ροτόντας είναι σαν να σταματά η βουή του κόσμου. Στον προαύλιο χώρο, με τα σπουργίτια να κελαηδούν και το πράσινο χρώμα να περιβάλλει ιδανικά τους αιώνες της Ιστορίας (πρόκειται για το αρχαιότερο μνημείο της πόλης μαζί με την Καμάρα), ο κόσμος περιμένει με υπομονή και ευλάβεια να εισέλθει στο εμβληματικό κτίριο για να παρακολουθήσει, σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση, το ελεγειακό έργο «Η Μουσική της Ροτόντας» που γράφτηκε από τον συνθέτη Δημήτρη Μαραμή ειδικά για τον συγκεκριμένο αρχαιολογικό χώρο. Έξω από αυτόν είναι μια συνηθισμένη, καθημερινή Τρίτη. Μέσα τα πάντα γίνονται άχρονα και διαστέλλονται για να χωρέσουν το μεγαλείο της τέχνης στο μεγαλείο της αρχιτεκτονικής.

Ένας ελεύθερος διάδρομος σχηματίζεται κάτω από τον εντυπωσιακό θόλο και η σκηνοθετική ματιά του συνθέτη τοποθετεί τους θεατές στη δεξιά και αριστερή πλευρά αυτού του «δρόμου» που ανοίγεται. Οι τέσσερις μουσικοί λαμβάνουν τις θέσεις τους στη μία άκρη και ο Δημήτρης Μαραμής τους διευθύνει από την άλλη. Περιμετρικά, οι τέσσερις ερμηνευτές, δύο ανδρικές και δύο γυναικείες φωνές, στέκονται όρθιοι και συμπληρώνουν αρμονικά τις μελωδίες που αντηχούν μέσα στη Ροτόντα.

Δεν είναι τυχαία η επιλογή να διασκορπίζονται οι καλλιτέχνες στον χώρο, να μην εστιάζει το κοινό μόνο σε ένα σημείο, σε μια νοητή σκηνή. «Επίτηδες έχουν τοποθετηθεί με τέτοιον τρόπο. Κοιτάξτε γύρω, πάνω, κάτω και ό, τι συμβεί, θα συμβεί μπροστά σας», λέει ο συνθέτης στο καλωσόρισμά του. Αυτό που θέλει είναι να εμπνεύσει τον κόσμο ώστε να αφεθεί στο ευεργετικό αποτέλεσμα της ηχητικής ιδιαιτερότητας του μνημείου, στον αντίλαλο που δημιουργεί ο θόλος και δίνει τη δυνατότητα να μην υπάρχει καμία ηχητική ενίσχυση.

Με τις πρώτες νότες των εγχόρδων, η ομορφιά φανερώνεται και διαπερνά τα κύτταρα των θεατών. Οι άνθρωποι μένουν να κοιτούν ο ένας τον άλλον, η μία πλευρά αντικρίζει στα μάτια την απέναντι. Αποδέχονται την προτροπή του Δημήτρη Μαραμή και παραδίνονται στη μουσική. Τώρα ο διάδρομος μοιάζει με φλεγόμενο μονοπάτι που κατακαίει το πνεύμα και την ψυχή στα έγκατά της, σε μια προσπάθεια να την εξαγνίσει. Τώρα οι καρδιές χτυπούν πιο δυνατά μπροστά στην ομορφιά που βιώνεται με σιωπηλό κρότο, που δεν μπορείς να την εξηγήσεις και να την βάλεις στα καλούπια των λέξεων.

Είναι μια κινηματογραφική μουσική αυτή που ακούγεται στη Ροτόντα, έχει κάτι το επικό και ανεξερεύνητο. Είναι το soundtrack του μνημείου που, από το 306 μ.Χ. που χτίστηκε ως ναός του Δία ή του Κάβειρου μέχρι τις μέρες μας ως μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, αποτελεί κομμάτι της συνέχειας της Θεσσαλονίκης στον παγκόσμιο ιστορικό χάρτη.

Διαβάστε σχετικά: Η ιστορία της Ροτόντας από τον 4ο μέχρι τον 20ο αιώνα

Ο δυναμικός ήχος της σύνθεσης «ΑΓΩΝ» μοιάζει σαν να γκρεμίζει και να χτίζει ξανά από την αρχή το μνημείο. Το κουαρτέτο των εγχόρδων συντονίζεται απόλυτα και μεταφέρει την ενέργειά του στο κοινό. Λίγο αργότερα, οι τέσσερις φωνές τραγουδούν μελοποιημένη ποίηση του Θεσσαλονικιού ποιητή Νίκου Αλέξη Ασλάνογλου.

«Πού να γείρω το κεφάλι να ατενίσω τη σιωπή των δέντρων, ν’ αγαπήσω» από το «Ερημικό», «δεν έχω τίποτε άλλο, μόνο δάκρυα που παίζουν με το μουσκεμένο φως του δρόμου» από το «Αισθηματικό Τραγούδι», «είσαι για μένα η κούραση το βράδυ μια μηχανή που σώπασε» από το «Κι αν είσαι άνθρωπος», «πικρή γεύση του άδειου και ανώφελου καιρού» από το «Τα μάτια σου».

Το χειροκρότημα στο τέλος είναι δυνατό. Η ακουστική του χώρου το κάνει να ακούγεται με περισσότερη ένταση και παλμό. Κοινό και συντελεστές γνωρίζουν βαθιά μέσα τους ότι είναι παρόντες σε μια στιγμή σπάνιου κάλλους που θα τη θυμούνται με ένα γλυκό χαμόγελο μετά από χρόνια.

*«Η Μουσικής της Ροτόντας» σε σύνθεση, σύλληψη και διεύθυνση του Δημήτρη Μαραμή παρουσιάστηκε την Τρίτη 27 Μαρτίου από το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, σε διπλή παράσταση, με ελεύθερη είσοδο. Φωνές: Ελένη Δημοπούλου, Μέλα Γεροφώτη, Αρσένιος Γαβριηλίδης, Νίκος Κύρτσος. Μουσικοί: Κωνσταντίνος Παυλάκος (βιολί), Δημοσθένης Φωτιάδης (βιόλα), Μυρτώ Ταλακούδη (τσέλο), Μιχάλης Σαπουντζής (κοντραμπάσο). 

**Συνολικά 700 θεατές απόλαυσαν τη συναυλία. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η Υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, ο Περιφέρειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Πολιτισμού Αλέξανδρος Θάνος, η διευθύντρια του γραφείου του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη Κατερίνα Νοτοπούλου και η Έφορος Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης Πολυξένη Αδάμ Βελένη. 

***Η συναυλία θα επαναληφθεί τον Οκτώβριο του 2018.