Τα τρία γήπεδα, παλιά στο κέντρο της πόλης

Αριστερά το γήπεδο του Ηρακλή και δεξιά του Παοκ

ΑΡΗΣ, ΠΑΟΚ, ΗΡΑΚΛΗΣ: Οι νεότεροι έχετε συνδέσει τις ομάδες με τα γήπεδα της Χαριλάου, της Τούμπας και του Καυταντζόγλειου. Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι τα πράγματα.

Για 7 λοιπόν χρόνια οι τρεις μεγάλες θεσσαλονικιώτικες ομάδες “συγκατοικούσαν” ουσιαστικά στην ίδια περιοχή του κέντρου, αφού τα γήπεδά τους γειτνίαζαν στην περιοχή του Συντριβανίου. Οι δυο από αυτές αγωνίζονταν σε διπλανά γήπεδα για 27 χρόνια (Ηρακλής και ΠΑΟΚ). Φανταστείτε τι γινόταν τις Κυριακές στην περιοχή.

Μετά την ίδρυσή του ΠΑΟΚ το 1926, το 1928 του παραχωρήθηκε μια έκταση στην Ευαγγελίστρια, δίπλα στα νεκροταφεία αλλά η μορφολογία του εδάφους δεν επέτρεψε τελικά την κατασκευή του γηπέδου εκεί. Στις 12 Δεκεμβρίου 1929 σε προεκλογικό κλίμα των επικείμενων σε δυο μέρες δημοτικών εκλογών μπήκε ο θεμέλιος λίθος του γηπέδου της ομάδας που αγαπήθηκε από τον κόσμο της προσφυγιάς. Συμβολική η τοποθεσία και γιατί δίπλα ακριβώς ήταν ο προσφυγικός συνοικισμός της Αγίας Φωτεινής. (Ο συνοικισμός εκτεινόταν στους χώρους της σημερινής Δ.Ε.Θ. και Πανεπιστημιούπολης, και στις παρυφές του τότε εβραϊκού νεκροταφείου, ενώ χωριζόταν σε δύο περιοχές από τη Λεωφόρο Στρατού, σε αυτήν της Κάτω Αγίας Φωτεινής και της Άνω Αγίας Φωτεινής, με τη δεύτερη να αποτελεί και την πολυπληθέστερη. Η μετακίνησή του ξεκίνησε το 1930 και ολοκληρώθηκε το 1955). Στο σημείο εκείνο είχε παραχωρηθεί ένα μικρός χώρος – γήπεδο για να πραγματοποιούνται οι ποδοσφαιρικοί αγώνες ΑΕΚ που είχε ιδρυθεί πριν τον ΠΑΟΚ από Κωνσταντινοπολίτες πρόσφυγες. Το μικρό γήπεδο είχε εγκαινιαστεί το 1928 αλλά ένα χρόνο μετά έγινε η συγχώνευση των δύο ομάδων ως ΠΑΟΚ με σήμα τον δικέφαλο της ΑΕΚ. Κι έτσι ξεκίνησε η επέκταση του γηπέδου. Μετά από δυόμισι χρόνια εργασιών με συνεχή προβλήματα που δημιουργούσε το ρέμα το ρέμα της Ευαγγελιστρίας που έπρεπε να μπαζωθεί και να γίνει υπόγεια διαφυγή των υδάτων με αγωγούς αλλά και να γίνουν επιχωματώσεις για να διορθωθεί η κλίση του εδάφους. Στη βόρεια πλευρά δημιουργήθηκε πρανές, ενώ χτίστηκε τοίχος στο ύψωμα προς την πλευρά της Φιλοσοφικής για λυθεί το πρόβλημα των τζαμπατζήδων. Στη νότια πλευρά τοποθετήθηκαν ξύλινες κερκίδες.

Τα εγκαίνια του πρώτου γηπέδου του ΠΑΟΚ έγιναν στις 5 Ιουνίου 1932 και ακολούθησε η αναμέτρηση με τον Ηρακλή για το πρωτάθλημα Θεσσαλονίκης, όπου ο ΠΑΟΚ προηγήθηκε με 3-0, ενώ οι φιλοξενούμενοι μείωσαν στο β’ ημίχρονο στο τελικό 3-2. Ο Ηρακλής κατέθεσε ένσταση για κακή χάραξη των γραμμών και προβληματικές εστίες, αλλά απορρίφθηκε.

Οι πιέσεις του ΑΠΘ που επεκτεινόταν οδήγησαν τον ΠΑΟΚ σε αναζήτηση άλλου οικοπέδου για την κατασκευή γηπέδου. Το οικόπεδο της Τούμπας ήταν στρατιωτικός χώρος που φιλοξενούσε τότε οικογένειες προσφύγων λόγω του Εμφυλίου και σεισμόπληκτους. Το γήπεδο της Τούμπας εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβρη του 1959. Στις 31 Μαΐου εκείνης της χρονιάς, δόθηκε το τελευταίο ματς (με τον Ολυμπιακό) στο γήπεδο πάνω από την Πλατεία Συντριβανίου και πίσω από τη Φιλοσοφική. Σήμερα σ΄εκείνη την έκταση βρίσκεται η Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ.

Σε πρώτο πλάνο αριστερά δίπλα το γήπεδο του Ηρακλή έχει μετατραπεί σε Πλατεία Χημείου και πιο πίσω φαίνεται το γήπεδο του ΠΑΟΚ που έχει μετατραπέι σε πάρκινγκ.

Δεν ήταν όμως η πρώτη θεσσαλονικιά ομάδα που είχε το γήπεδό της στην περιοχή. Δίπλα ακριβώς στη Φιλοσοφική υπήρχε το γήπεδο του Ηρακλή (στη σημερινή Πλατεία Χημείου). Ο Ηρακλής Ιδρύθηκε ως ποδοσφαιρικός σύλλογος το 1908 στη Θεσσαλονίκη που τότε ήταν ακόμη οθωμανική και αναγνωρίστηκε ως αθλητικός σύλλογος και εγκρίθηκε το καταστατικό του το 1914. Το γήπεδο του Ηρακλή μετεγκαταστάθηκε στο Καυτατζόγλειο το 1961.

Το γήπεδο του Άρη βρισκόταν στη σημερινή έκταση της ΔΕΘ, εκεί που σήμερα βρίσκεται το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο. Το συγκεκριμένο δεν ήταν το πρώτο γήπεδο για τον Άρη που είχε ιδρυθεί το 1914 και  αρχικά η ομάδα γυμναζόταν σε ένα γήπεδο εβραϊκής ομάδας που το 1916 καταλήφθηκε από τα στρατεύματα του Μακεδονικού αγώνα. Αφού χρησιμοποίησε για λίγο τις αλάνες της Αγίας Τριάδας και το ιταλικό στρετόπεδο στο συνοικισμό Δοξα δίπλα στο σημερινό Καυταντζόγλειο βρήκε προσωρινή στέγη στον ακάλυπτό χώρο που του Πεδίου του Άρεως που χρησιμοποιούνταν για τις ανάγκες επιδείξεων και ασκήσεων του Γ’Σώματος Στρατού, στο σημείο που βρίσκεται και το σημερινό ομώνυμο πάρκο. Από κει μετακομίζει το 1926 αφού η έκταση παραχωρήθηκε για να στεγάσει τις ανάγκες ενός νέου θεσμού για την πόλη, της ΔΕΘ. Στις 18/6/1927 έγιναν τα εγκαίνια του γηπέδου που στέγασε την ομάδα τα επόμενα χρόνια μέχρι το 1939 οπότε η Πολιτεία για μια ακόμη φορά ανάγκασε την ομάδα του Άρη να εγκαταλείψει την έδρα του (πάλι λόγω μετεγκατάστασης της ΔΕΘ) και αυτή τη φορά προς μια άλλη περιοχή μακριά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, τη Χαριλάου.