Κάτω τα χέρια από τους μουσικούς του δρόμου!

Εικόνες: Ιωάννα Πετρίδου

Η επιβίωση των μουσικών και των καλλιτεχνών της Θεσσαλονίκης, τα τελευταία χρόνια της κρίσης, είναι στο κόκκινο. Όλο και περισσότερο βγαίνουν στο δρόμο με ένα καπέλο, ένα κουτί ή μια άδεια θήκη κιθάρας μπροστά τους… Η παρουσία τους δίνει συγχρόνως έναν ευρωπαϊκό αέρα στην πόλη. Μην ξεχνάμε ότι στοι εξωτερικό οι μουσικοί παίζουν παντού, από το Μετρό μέχρι τα πάρκα και τα πεζοδρόμια. Μέχρι πριν λίγο καιρό η αστυνομία τους πλησίαζε με επιπλήξεις χωρίς να προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες. Φαίνεται όμως πως τα πράγματα άλλαξαν…

Πάει ένας μήνας που μέσω της προσωπικής του σελίδας στο facebook ο Δημήτρης Ζερβουδάκης κατήγγειλε τις προσαγωγές μουσικών που παίζουν στον δρόμο.

Την ίδια ώρα ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος για το εν λόγω ζήτημα έλεγε σε ανακοίνωσή του:  «…προτείνουμε λοιπόν ένα πρωινό μιας ηλιόλουστης Κυριακής, (θα δούμε πότε ακριβώς) να «καταλάβουμε» ειρηνικά ένα μεγάλο μέτωπο της παραλίας μας (Θεσσαλονίκη), με σκοπό την άσκηση του δικαιώματος στην ελεύθερη διακίνηση της μουσικής και γενικότερα της τέχνης και των ιδεών».

Το πρωινό αυτό ορίστηκε πια, είναι στις 11 Δεκεμβρίου.

Ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος ορίζει ως μέρα μουσικής συνάντησης την 11η Δεκεμβρίου 2016 και καλεί ΟΛΟΥΣ όσους θέλουν να παίξουν ελεύθερα μουσική στον κόσμο, να προσέλθουν στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Από τον Λευκό Πύργο μέχρι το Μακεδονία Παλλάς, ας γίνει μια συμβολική ”κατάληψη” και ας πλημμυρίσει η παραλία με κάθε λογής μουσική.

” … Ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος θα εξακολουθήσει στο μεταξύ να υποστηρίζει και να ενθαρρύνει την δραστηριότητα των “μουσικών του δρόμου” και αποφασίσαμε, αντί άλλης διαμαρτυρίας, να καλέσουμε μια Κυριακή εν ευθέτω χρόνω τις διάφορες ομάδες μουσικών και άλλων καλλιτεχνών της πόλης, να παραταχθούνε στην παραλία και να παίζουν για τους περαστικούς μουσική, τραγούδια, θεατρικά κ.ά. Για μια Ελεύθερη Τέχνη, Ζωντανή Παραλία, Ανοικτή Πόλη, Αλληλέγγυα Κοινωνία. Οι αρχές θα είναι βέβαια ευπρόσδεκτες και ελπίζουμε να παραβρεθούν και να απολαύσουν τα καλλιτεχνικά δρώμενα. ”

Οι μουσικοί του δρόμου της Ιωάννας Πετρίδου

Οι πόλεις δεν μιλούν. Βγάζουν, όμως, ήχους. Εκτός από το συνεχές βουητό των οχημάτων και τους διάφορους ενοχλητικούς θορύβους διακρίνονται γέλια και φωνές, φωνές ανθρώπων σε πορείες, σε συνομιλίες, σε ντροπαλούς μονολόγους. Διακρίνονται επίσης μελωδίες, εισιτήρια για παράλληλους πνευματικούς και συναισθηματικούς κόσμους. Μια πόλη είναι η μουσική της και πίσω από αυτή τη  μουσική κρύβονται άνθρωποι. Γιατί πείτε μου ποιος από σας δεν κοντοσρτάθηκε ή δεν χαμογέλασε στους μουσικούς του δρόμου, στους μοναχικούς βιολιτζίδες και κιθαρωδούς αλλά και στις μικρές μπάντες που ροκάρουν ή παίζουν τα μπλουζ.

Πολλοί είναι αυτοί που έχουν κοντοσταθεί για να ακούσουν την ιστορική λατέρνα-ορόσημο της Θεσσαλονίκης γωνία Αγίας Σοφίας με Ερμού, το σαντούρι στην Αριστοτέλους, τον ακορντεονίστα έξω από το Ολύμπιον, τις νεανιικές μπάντες  με έδρα τον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας, το Ναυαρίνο και τη Νέα Παραλία. ίσως ακόμη και το νεότερο μέλος της παρέας, τον Σίμο με το ακορντεόν του, στη γωνία Αριστοτέλους με Βασιλέως Ηρακλείου. Οι μουσικοί αυτοί γνωρίζονται μεταξύ τους, επικοινωνούν, συνεργάζονται και κάνουν σχέδια εξόντωσης της μονοτονίας, της απαισιοδοξίας, της απογοήτευσης, της μοναξιάς και της ασχήμιας- κι έγινα κι εγώ κατά κάποιο τρόπο μέλος του.

Σε μια παλιότερη συνέντευξη τους στην Ιωάννα Πετρίδου, για την Parallaxi, οι «Sailing Tomatoes», μια από τις πιο γνωστές μπάντες του δρόμου που ακόμη συναντάμε και παίζει «παγκόσμια ορχηστρική μουσική» με ένα σωρό επιρροές από την Ανατολή, τα Βαλκάνια, την Ισπανική σχολή, το swing, τα ρεμπέτικα και κάτι από μπαλαντο-Αμερική, είχαν πολλά να πουν για τη “μουσική τους καριέρα”  στο δρόμο… Η μπάντα αποτελείται από ταξιδιώτες μουσικούς, ηλικίας 20something: Πέτρος στο ακορντεόν, Ευάγγελος στα κρουστά-τύμπανα, Ορφέας στο κλαρίνο, Γιώργος  στο μπουζούκι, Θεόδωρος στο ακουστικό μπάσο και Φίλιππος στην κιθάρα. Η ουσιαστική γνωριμία έγινε την πρώτη εβδομάδα του μασκαρέματος από τον Ορφέα και τον Βαγγέλη, λίγο πριν τα μεσάνυχτα, όταν τα φαντάσματα άρχιζαν να κυκλοφορούν στους δρόμους ( zombie riot party).

-Η μπάντα…

Η όλη «αρρώστια» ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2010, όταν -μιλώντας με ονόματα οργάνων για να συνεννοούμαστε- το μπουζούκι, η κιθάρα και το ακορντεόν ξεκίνησαν να παίζουν στους δρόμους των αιγαιοπελαγίτικων νησιών για να βγάλουν το καλοκαίρι και τα εισιτήρια για τα ταξίδια. Κάπου εκεί, αργότερα βέβαια, μπήκα κι εγώ, κρουστά, στο παιχνίδι. Τα παιδιά στο μεταξύ γνώρισαν τον Denis Dowling, καπετάνιο από την Αμερική, ο οποίος συμμετείχε σε κάποια κομμάτια και είναι η φωνή της μπάντας. Το φθινόπωρο και το χειμώνα ήμασταν στην Αθήνα, την  παλιοπρωτεύουσα,  όπoυ και κάναμε την ηχογράφηση για το πρώτο μας cd. Την άνοιξη πήγαμε στο Βόλο με ένα φανταστικό ιστιοπλοϊκό χάρη στον Denis κι εκεί εντελώς τυχαία γνωρίσαμε τον Ορφέα (κλαρίνο), τον οποίο στην αρχή δεν τον είχα συμπαθήσει (γέλια). Από τότε περίπου  σχηματίστηκε η μπάντα με την τωρινή της μορφή.

Αν αυτό που ζείτε είναι παραμύθι, αυτή η περίοδος είναι η στιγμή που η κολοκύθα γίνεται άμαξα ή η άμαξα γίνεται κολοκύθα ;

Ορφέας: Εγώ πιστεύω στα παραμύθια. Είμαι αισιόδοξος και ρομαντικός. Πιστεύω πως όλα θα πάνε πάρα πολύ καλά και νομίζω πως όλοι το πιστεύουμε κατά βάθος, αλλιώς δεν θα τα παρατούσαμε όλα για να έρθουμε εδώ. Βέβαια, δεν μπορεί να γίνει απόλυτη διαφοροποίηση, ή άσπρο ή μαύρο. Έχει τα καλά του. Κάνεις αυτό που θέλεις, προσφέρεις χαμόγελα, ακούς «ευχαριστώ». Μας έχουν πει ότι βγάζουμε νοσταλγία, αυτό το ωραίο του έρωτα. Φυσικά, υπάρχουν και δυσκολίες.

Βαγγέλης: Εγώ είμαι πιο ρεαλιστής, πιο συγκρατημένος. Αν, όμως, μιλήσουμε για παραμύθι, την κολοκύθα τη φάγαμε πολλά χρόνια, την πετάξαμε και φύτρωσε άμαξα. Η μουσική είναι ένα από τα καλύτερα εισιτήρια για το παραμύθι, αρκεί να είναι ειλικρινής, αληθινή, ωραία. Το δε χαρακτηριστικό της συνεχούς εγρήγορσης και κίνησης από το ένα μέρος στο άλλο είναι αυτό που μας δίνει ζωή, «τα πάντα ρει». Αυτό που κάνουμε έχει νόημα αλλά και αντίκτυπο. Θέλει τύχη και έχει ρίσκο. Έξι άτομα σε ένα σπίτι, ζωή εντός και εκτός σπιτιού σαν παντρεμένοι, πιθανότατα μέρες χωρίς φαγητό και νύχτες χωρίς σπίτι. Αλλά είμαστε μια νότα αισιοδοξίας, πάντα χρειάζεται μια νότα αισιοδοξίας, ένα ντο ματζόρε

Πίσω σας τι αφήσατε;

Βαγγέλης: Κάποιοι δούλευαν, κάποιοι ημι-σπούδαζαν. Όλοι αφήσαμε μια ζωή σχετικά συγκροτημένη. «Σκοτωθήκαμε» και με τους γονείς μας, αλλά ευτυχώς βγήκε και βγαίνει σε καλό.

Ορφέας: Εγώ, όταν τους συνάντησα, αποφάσισα να αφήσω τις σπουδές μου. Σπούδαζα κοινωνικός λειτουργός.

Μια θετική και μια αρνητική αντίδραση του κόσμου που σας έχει μείνει:

Ορφέας: Αρνητικό σχόλιο που θυμάμαι είναι όταν ένας τυπάς, μάλλον Γερμανός, ήθελε να αγοράσει cd και δεν είχαμε. Η ατάκα ήταν: «You should have a cd. This is unacceptable». Τώρα, μια θετική αντίδραση, που θα μείνει, νομίζω, σε όλους μας, ήταν όταν μια μέρα, που ήμαστε στην Αγία Σοφίας, πέρασε ο Terry Papantinas και με αμερικάνικη προφορά είπε: “You make my day, mo*&^#@!cker”. Ήταν για εμάς ευχή και μάλιστα σε μια μέρα που δεν είχε δουλειά και σε μια περίοδο κατά την οποία ακούγαμε συνεχώς το τραγούδι του «Mexican blanket». Οπότε το «Συνεχίστε έτσι, είστε πολύ καλοί» ήταν πολύτιμο δώρο.

-Για τα παραμύθια μιλήσαμε. Η πραγματικότητα τι σας λέει; Τι νομίζετε ότι λείπει στους ανθρώπους;

Ορφέας: Ο Charles Bukowski είχε πει: «Ούτε εφημερίδες διαβάζω, ούτε ασχολούμαι με αυτά που γίνονται. Δεν μπορώ να ξέρω ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο». Σίγουρα, όμως, η πραγματικότητα είναι δύσκολη. Λείπει η δικαιοσύνη, η ισότητα, η ελευθερία, η δημοκρατία, η μόρφωση.

Βαγγέλης:  Την πραγματικότητα την αποφεύγουμε κάπως, ηθελημένα ή άθελά μας. Στη νέα γενιά, γιατί οι μεγάλοι ό,τι ήταν να κάνουν το έκαναν, λείπουν οι προοπτικές, προοπτικές για το μέλλον. Είναι σαν να σου κόβουν τα…φτερά. Σε λίγο καιρό πιστεύω πως θα υπάρξουν αναταράξεις και άργησαν κιόλας. Προσοχή, όμως, στα όρια της βίας, της «και καλά αναρχίας». Μην την πληρώνουν οι αθώοι άνθρωποι.