Γιατί η πόλη μισεί τα συντριβάνια;

Το σιντριβάνι προέρχεται από την τουρκική λέξη sadirvan και αυτή με τη σειρά της από τα περσικά. Ελληνικής καταγωγής λέξεις με παρόμοια σημασία είναι ο πίδακας και το αναβρυτήριο (αναβρύ[ω]= αναβλύζω, αναβρύζω). Είναι ο τόπος που αναβλύζει νερό και από τα παλιά χρόνια διακοσμούσαν περιοχές των πόλεων και των εξοχών. Στη Θεσσαλονίκη τα συντριβάνια της, όπως και πολλοί δημόσιοι χώροι έχουν κακοπέσει.

Η κατάσταση που επικρατεί στα περισσότερα συντριβάνια του κέντρου είναι ενδεικτική της σημασίας που τους δίνει η πόλη. Ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Το συντριβάνι της πλατείας Άθωνος είναι από τα πιο καλοδιατηρημένα και καθαρά. Χωρίς σκουπίδια στο εσωτερικό του, λειτουργεί κατά διαστήματα. Σήμερα βρίσκεται εκτός λειτουργίας.

Αυτό είναι το συντριβάνι της πλατείας Αντιγονιδών. Λόγω της θέσης του, είναι υπερυψωμένο προστατεύεται και δεν μετατρέπεται σε σκουπιδότοπο. Αυτό το έχει σώσει. Η λειτουργία του είναι διαρκής.

Ένα συντριβάνι σύμβολο στα Λαδάδικα δεν ζει τις καλύτερες του μέρες. Εκτός λειτουργίας, συγκεντρώνει τα απορρίμματα των περαστικών ή των θαμώνων της περιοχής

To συντριβάνι στα παλιά αναψυκτήρια, κάτω από τη ΧΑΝΘ και πάνω από το άγαλμα του Μεγαλέξανδρου. Μεγάλωσε γενιές και γενιές. Σήμερα αποτελεί έναν μεγάλο κάδο σκουπιδιών. Είναι εκτός λειτουργίας, με χώμα στο εσωτερικό του και σιδερένιες επιφάνειες που έχουν αρχίσει να σκουριάζουν.

Το συντριβάνι δίπλα στο Βασιλικό θέατρο. Εκτός από το να δροσίζονται οι τουρίστες και τα περιστέρια αποτελούσε αγαπημένο τόπο των παιδιών. Σήμερα δέχεται σκουπίδια περαστικών και χώμα που φέρνει ο αέρας. Δεν λειτουργεί.

Όταν λέμε στη Θεσσαλονίκη συντριβάνι εννοούμε το γνωστό σε όλους μας συντριβάνι στη συμβολή της Εγνατίας με την Αγγελάκη και την Εθνικής Αμύνης. Απέναντι από το γλυπτό του Ζογγολλόπουλου στην πάνω πύλη της ΔΕΘ. Ευτυχώς καθαρίστηκε από βρύα και λειχήνες, στάσιμα νερά και απορρίμματα και λειτουργεί ξανά με γαλάζια όψη. Τα μάρμαρα του όμως είναι βρώμικα αφού γίνεται συχνά αντικείμενο βεβήλωσης όπως πρόσφατα που ακτιβίστριες από τη Λουμπλιάνα αποφάσισαν να αφήσουν την υπογραφή τους.

Μια φωτογραφία της Δήμητρας Αϊβαζίδου ευαισθητοποίησε πριν το καλοκαίρι τους κατοίκους της γειτονιάς του Ναβαρίνου για την κατάσταση του πιο όμορφου από τα συντριβάνια του κέντρου.

Εικόνες Πλ. Ναυαρίνου: Δήμητρα Αϊβαζίδου

Μετά την παρέμβαση τους η εικόνα του βελτιώθηκε αισθητά. Δεν λειτουργεί παρόλα αυτά…

Τέλος τα μικρά συντριβάνια της παραλίας και του πεζόδρομου της Αγίας Σοφίας μοιάζουν πια με βάλτους αν κρίνουμε από την εικόνα που ανέβηκε στην ομάδα Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης