Μια πρόταση για τη συνύπαρξη ενός σχολείου και ενός μνημείου

Το 14ο Γυμνάσιο – Λύκειο Θεσ/νίκης, όπως διαμορφώθηκε πρόσφατα (Σεπτέμβριος 2011) από τη συγχώνευση των 14ου και 21ου Γυμν.-Λυκείου Θεσ/νίκης, στεγάζεται στο οικόπεδο μεταξύ των οδών Σοφούλη, Γ. Παπανδρέου, Δημητρακοπούλου, Βασ. Ολγας, Ν. Τύπα, συνολικής έκτασης 15.082τμ.

Ήταν τον Ιανουάριο του 1968 που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες κατασκευής του υπάρχοντος σχολικού κτιρίου, όπου και εγκαταστάθηκε το Ζ΄(7ο) Γυμνάσιο Θηλέων. Τον Σεπτέμβριο του 1972 δημιουργήθηκε το Θ΄(9ο) Γυμνάσιο Θηλέων. Τότε ξεκίνησε η λειτουργία των δύο σχολείων σε διπλή βάρδια (πρωί – απόγευμα). Το 1980 το Ζ΄ Γυμνάσιο Θηλέων μετονομάστηκε σε 14ο Γυμνάσιο-Λύκειο (μικτό) και το Θ΄ Γυμνάσιο Θηλέων μετονομάστηκε σε 21ο Γυμνάσιο-Λύκειο (μικτό). Το σχολικό συγκρότημα κατασκευάσθηκε σε τμήμα (έκτασης περίπου 5.000τμ) του συνολικού οικοπέδου. Με το ΦΕΚ 177/Δ/29.4.1985 δεσμεύτηκε και παραχωρήθηκε στις τότε σχολικές επιτροπές, το υπόλοιπο τμήμα του συνολικού οικοπέδου (τμήμα του ΑΚ 2015, εμβαδού 10.060τμ), με σκοπό την ανέγερση νέου σχολείου, χωρίς βέβαια να εκτελεσθεί το παραμικρό μέχρι σήμερα.

Τον Σεπτέμβριο του 2011 τα δύο σχολεία συγχωνεύθηκαν και προέκυψε το σημερινό 14ο Γυμνάσιο-Λύκειο. Στη τρέχουσα χρονιά τα τμήματα είναι 24 (περίπου 600 μαθητές, μαθήτριες), ενώ οι αίθουσες του κτιρίου είναι 22, παρόλο που τα γεωγραφικά όρια του σχολείου έχουν μειωθεί δραματικά. Οι δυνατότητες του κτιρίου έχουν ξεπερασθεί.

Η παραπάνω περιγραφή μέχρι εδώ φωτογραφίζει ένα κλασσικό ελληνικό σχολείο που το χαρακτηρίζει μία συνηθισμένη ελληνική παθογένεια, η απουσία σχεδιασμού. Όμως το σχολείο μας δεν είναι ένα συνηθισμένο ελληνικό σχολείο. Το σχολικό κτίριο βρίσκεται δίπλα σε διατηρητέα κτίρια-μνημεία, στα οποία φυλάσσονταν τα βαγόνια του Τράμ Θεσσαλονίκης στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Αυτά τα διατηρητέα μνημεία βρίσκονται στο μεγαλύτερο τμήμα (10.060τμ) του συνολικού οικοπέδου, στο οποίο η Αστυνομία σταθμεύει και τροφοδοτεί με καύσιμα αυτοκίνητα και μηχανές, διατηρώντας δεξαμενή πετρελαίου δίπλα στα μνημεία αλλά και στο σχολείο, χωρίς πιστοποιητικό πυρασφάλειας, παρόλο που οι νέες εγκαταστάσεις της στη Ν. Ραιδεστό έχουν ολοκληρωθεί. Τα μνημεία αυτά είναι σε αχρησία, δήθεν προστατευμένα από την αστυνομία, απροστάτευτα από τη φθορά του χρόνου, μη προσβάσιμα στους πολίτες της Θεσσαλονίκης, ένα σκηνικό που δεν συνάδει με την πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορία της πόλης. Το παραπάνω οικόπεδο (συν. έκτασης 15στρεμμάτων) ανήκει πλέον στο Δήμο Θεσσαλονίκης.

Το όραμά μας για το συγκεκριμένο οικόπεδο λόγω θέσης – έκτασης – ιστορίας συνοψίζεται:

1) Στην ανάπτυξη του δημόσιου σχολείου με την προσθήκη-κατασκευή νέου σχολικού κτιρίου (το υπάρχον σχολικό κτίριο δεν δύναται να καλύψει τις ανάγκες της περιοχής – ακόμα και φέτος που μειώθηκαν τα αντίστοιχα γεωγραφικά όρια του σχολείου, αρκετές αιτούμενες νέες εγγραφές παιδιών δεν έγιναν αποδεκτές).

2) Στην ανάπτυξη του Ε’ διαμερίσματος και της πόλης, με την ανάδειξη-κατάλληλη διαμόρφωση των χώρων πολιτισμού (διατηρητέων μνημείων) ως χώρους πολλαπλών χρήσεων.

3) Στην πράσινη ανάπτυξη της πόλης με τη διαμόρφωση-επέκταση πρασίνου στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου και στην ενεργειακή ενίσχυση της περιοχής με την εγκατάσταση φωτοβολταικών κατόπτρων στα δώματα των σχολικών κτιρίων.

Η ένταξη του μνημειακού πλούτου στη ζωή των σημερινών πόλεων είναι ένα επίκαιρο θέμα στη Θεσσαλονίκη το τελευταίο διάστημα. Νομίζω πως η ανάδειξη των μνημείων του Τράμ Θεσσαλονίκης είναι εφικτή. Το αξίζουν όχι μόνο τα μνημεία από μόνα τους, αλλά η ίδια η πόλη και οι κάτοικοί της.

*Διαβάστε ακόμα: Κτίρια της Εταιρείας Τροχιοδρόμων και Ηλεκτροφωτισμού

**Ο Κωνσταντίνος Θεοδωράκογλου είναι Μηχανολόγος Μηχανικός και γονέας μαθητριών του 14ου ΓΕΛ Θεσ/νίκης.