Ο χάρτης της πόλης: Ινδικά κοιμητήρια

Του Γιώργου Τσιτιρίδη

Eικόνες: Ορχάν Τσολάκ

Η Ινδία συνδέεται με την Ελλάδα από την εποχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, πολύ πριν έρθουν στη μόδα και γίνουν γνωστά το Bollywood, τα ινδικά τραγούδια, τα εστιατόρια αλλά και οι Ινδοί εργάτες ως φθηνό εργατικό δυναμικό.

Ξεκινώντας για να κάνουμε το θέμα των συμμαχικών κοιμητηρίων με την Ελένη και τον Ορχάν, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα ανακαλύπταμε ένα χώρο ξεχασμένο και άγνωστο στο πολύ κόσμο αλλά με μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον. Κάπου ανάμεσα στο πρώην στρατόπεδο Ζιάκα και στις γραμμές του τρένου στον Δενδροπόταμο βρίσκεται το «Ινδικό νεκροταφείο».

Εκεί είναι θαμμένοι περίπου 520 Ινδοί, οι περισσότεροι από φτωχές αγροτικές οικογένειες, που ήρθαν στην πόλη μας το 1914 για να υπηρετήσουν για λογαριασμό του Αγγλικού στόλου στη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πόλεμου. Όσοι έπεσαν στη μάχη στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης έπρεπε να ταφούν εδώ, αλλά σε διαφορετικό σημείο από τους άλλους συμμάχους μιας και δεν ήταν Χριστιανοί. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν τάφηκαν στα συμμαχικά νεκροταφεία του Ζέιτενλίκ, αλλά σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων από εκεί. Οι Άγγλοι με την απόφαση τους αυτή και μέσα στον πανικό του πολέμου έκαιγαν μαζικά, σύμφωνα με το ινδουιστικό έθιμο, τους ινδούς νεκρούς του πολέμου αλλά κάποιους τους ενταφίασαν μαζί με όσους από αυτούς ήταν μουσουλμάνοι ή Σιχ, (βρίσκουμε και 2-3 χριστιανικούς τάφους), δημιουργώντας έτσι -εν αγνοία τους- ένα νεκροταφείο μοναδικό, εφόσον δεν καταγράφεται πουθενά στον κόσμο ούτε ινδουιστικό νεκροταφείο αλλά ούτε κάποιο που να έχει ενταφιασμένους μαζί νεκρούς από διαφορετικές θρησκείες. 

Οι τάφοι στο ινδικό νεκροταφείο έχουν μαρμάρινες ταφόπλακες με χαραγμένο όνομα και ημερομηνία θανάτου. Στον χώρο υπάρχει και ένα μνημείο των πεσόντων, ένα κτίσμα που μέσα του βρίσκεται η στάχτη 220 ατόμων.

Οι κάτοικοι της περιοχής φαίνεται να είναι ενήμεροι για την ύπαρξη και την ιστορία των νεκροταφείων και αναφέρουν ότι συχνά γίνονται εντυπωσιακές γιορτές και έρχονται τουρίστες και σχολεία για να τα επισκεφθούν. Επιθυμία τους είναι η αξιοποίηση του γύρω χώρου με την δημιουργία πάρκου και άλλων υποδομών για να είναι προσβάσιμο στους ίδιους και στα παιδιά τους.