Όσα (φριχτά) βρήκαν οι επιστήμονες στη θάλασσα μπροστά στο Λευκό Πύργο

Λέξεις: Χαρίτων Σαρλ Χιντήρογλου, Καθηγητής Τμήμα Βιολογίας ΑΠΘ

Όλοι γνωρίζουν πως το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα συγκριτικά πλεονεκτήματά της. Συνιστά έναν πλούτο υψηλής προστιθέμενης αξίας, καθώς ως τουριστικός προορισμός γίνεται ολοένα πιο γνωστός στα διάφορα FORA των πρακτόρων τουρισμού. Ο πλούτος αυτός δεν είναι ανεξάντλητος. Δεν είναι αέναος. Δεν είναι ανοξείδωτος. Πολύ συχνά παρατηρούνται τα γνωστά, επίσης σε όλους, φαινόμενα της ερυθρής παλίρροιας. Τα νερά του κόλπου της Θεσσαλονίκης από γαλάζια γίνονται κόκκινα, καφεκόκκινα και αφρώδη. Το φαινόμενο πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Οι αιτίες του φαινομένου πολλές και ποικίλες. Η σημαντικότερη εξ αυτών είναι η οργανική ρύπανση. Δηλαδή, το πλούσιο θρεπτικό υλικό, προερχόμενο από διάφορες πηγές (κυρίως ανθρωπογενείς), που καταλήγει με διάφορους τρόπους στα νερά του Θερμαϊκού. Στην οργανική ρύπανση τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως προστίθεται με ακμαίο ρυθμό μια πιο ύπουλη πηγή ρύπανσης, που συνδράμει στη συχνότερη εμφάνιση των φαινομένων αυτών. Ίσως κάποια στιγμή να εμφανιστεί πιο έντονη και με απρόβλεπτες συνέπειες. Πρόκειται για τη ρύπανση των στερεών αποβλήτων που καταλήγουν στον πυθμένα όχι μόνο του θαλάσσιου μετώπου αλλά και σε όλη την έκταση του Θερμαϊκού. Τα στερεά απόβλητα, κυρίως πλαστική ύλη, προέρχονται αποκλειστικά από ατομικές και συλλογικές ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Όταν το πλαστικό υλικό καταλήγει στους πυθμένες των θαλασσών προφανώς καλύπτει μια επιφάνεια του πυθμένα. Το σκέπασμα αυτό σχεδόν μηδενίζει την δυνατότητα οξυγόνωσης του υποστρώματος. Οι ανοξικές αυτές συνθήκες αυξάνουν την εμφάνιση των θειοβακτηριδίων τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν την παραγωγή θείου, δηλαδή μπόχα, ας μου επιτραπεί η έκφραση. Τα θέματα αυτά όμως που δεν σταματούν εδώ δεν είναι τις ώρας να αναπτυχθούν περαιτέρω.

Σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε (Απρίλιος 2019), διαπιστώθηκε η παρουσία πλαστικής ύλης και στα δύο τυχαία δείγματα που συλλέχθηκαν από βάθος περίπου 10m, στο ύψος του Μακεδονία Παλλάς και Λευκού Πύργου. Ο δειγματολήπτης με επιφάνεια περίπου 0,5m 2, συγκέντρωσε τα πλαστικά υλικά της φωτογραφίας. Αν σκεφτούμε αναγωγικά, τότε από το γεγονός αυτό σημαίνει πως τουλάχιστον το 1/3 της επιφάνειας του πυθμένα του θαλάσσιου μετώπου της πόλης είναι σκεπασμένο με πλαστικά υλικά. Άρα σε λίγο η μπόχα θα μας πνίξει, αν αρχίσουν οι ζεστές μέρες του καλοκαιριού. Δεν ξέρω αν αυτό το σενάριο θα παιχτεί, αλλά αυτό που ξέρω είναι πως πρέπει άμεσα να γίνει μελέτη απομάκρυνσης του φερτού αυτού στερεού υλικού από τον πυθμένα της θαλάσσιας περιοχής του κόλπου. Η αποκατάσταση της φυσικής κατάστασης του πυθμένα χωρίς πλαστικά και στερεά απόβλητα πρέπει να απασχολήσει ΟΧΙ απλώς σοβαρά την πολιτεία αλλά τον κάθε πολίτη της πόλης αυτής και όλων εκείνων που χαίρονται το περίφημο θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης.