Γιάννης Κατρανίτσας: ο άνθρωπος που στήνει ολόκληρα σύμπαντα

Δημιουργεί κόσμους που υπηρετούν τα οράματα σκηνοθετών, που αλλάζουν ακόμα και μια ολόκληρη πόλη, που σε κάνουν μέρος μιας συνολικής σκηνογραφίας. Το όνομα του είναι Γιάννης Κατρανίτσας. Δεν πρόκειται απλά για έναν σκηνογράφο και σχεδιαστή κοστουμιών. Πρόκειται για έναν πολυεπίπεδο καλλιτέχνη και έναν από τους πιο ταλαντούχους ανθρώπους της Θεσσαλονίκης. Η δουλειά του περιλαμβάνει από δωμάτια ξενοδοχείων έως σκηνικά όπερας στο εξωτερικό και από γαμήλια τραπέζια έως το σκηνικό του TedX και εκθεσιακά περίπτερα.

To τυπικό βιογραφικό του γράφει τα εξής:

Σπούδασε ενδυματολογία, υφασματολογία και διακόσμηση. Συνεργάστηκε με: την Εταιρεία Θεάτρου Χώρος, τη Θεατροκίνηση, το ΚΘΒΕ, το Νέο Θέατρο Θεσσαλονίκης, τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή, τα ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας, Ρούμελης και Β. Αιγαίου, το Nova Bulgarsky Universitat, την Πρότυπη Σχολή Χορού Δήμου Καλαμαριάς, τον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Καλαμαριάς, το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας και Θράκης, το Μουσείο Ρήγα Φερραίου (Βελεστίνο), το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, την Εταιρεία Πολιτισμού Σύνθεσις. Τον Σεπτέμβριο του 2009 ίδρυσε την εταιρεία PART 1 με σκοπό τη δημιουργία τρισδιάστατων παιχνιδιών, εικαστικών εφαρμογών και βιομηχανικού σχεδιασμού. Ανάμεσα στα άλλα δίδαξε σκηνογραφία στην σχολή Κινηματογράφου της Parallaxi, στη δεκαετία του ενενήντα.

Τι κάνει ένας σκηνογράφος και γιατί το έργο του είναι τόσο καίριο;

“Έχεις να δημιουργήσεις έναν ολόκληρο κόσμο μέσα σε ένα μήνα“. Ο σκηνογράφος είναι το δεξί χέρι του σκηνοθέτη. “Ο σκηνοθέτης έχει ένα όραμα και ο σκηνογράφος αναλαμβάνει το ρόλο του ανθρώπου που θα κάνει τα πάντα για να δημιουργήσει τον κόσμο που φαντάστηκε ο πρώτος“. Πολλές φορές θα χρειαστεί να επιβλέπει την επίπονη διαδικασία στησίματος όλης της παραγωγής. Από τις μοδίστρες μέχρι τις πρόβες και τους τεχνικούς.

Παρά την πενία της εποχής, όμως μας διαβεβαιώνει,  οι μεγαλύτερες πολιτιστικές σκηνές της χώρας όπως η Λυρική, το ΚΘΒΕ κ.α έχουν αρκετά άρτιες δομές και υπηρεσίες δίνοντας την δυνατότητα στον κάθε επαγγελματία μίας παράστασης ή θεάματος να επικεντρώνεται αποκλειστικά στο πεδίο της δουλειάς του.

Το θέατρο ήταν και το στοχευμένο επαγγελματικό ξεκίνημα του Γιάννη. Γεννημένος στην Θεσσαλονίκη την μετέπειτα έδρα του από επιλογή, σπουδάζει διοίκηση, εσωτερική διακόσμηση, σχεδιασμό κοστουμιών και styling. Έκτοτε γεμίζει το βιογραφικό του με κορυφαίες στο χώρο συνεργασίες, εργάζεται για τους μεγαλύτερους πολιτιστικούς φορείς της χώρας, υπογράφει κουστούμια και σκηνικά σε παραγωγές που συζητιούνται. Διδάσκει σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού, οργανώνει event και σχεδιάζει μεγάλες κατασκευές σε θεματικά πάρκα. Φτιάχνει ακόμα και ιδιοσυγκρασιακά παιχνίδια ενηλίκων με την ευρεία έννοια.

Είναι αυτοδίδακτος, ως προς τις σπουδές, βιομηχανικός σχεδιαστής και από το 2013 εκτός όλων των άλλων ιδρύει μαζί με τον Τάσο Σωτηρόπουλο το HARAKAS-OBJECTS όπου σχεδιάζουν και κατασκευάζουν χειροποίητα φωτιστικά και άλλα αντικείμενα καθημερινής χρήσης με μία μοναδικής αισθητικής απλότητα.

“Πάντα σκεφτόμασταν ότι θέλαμε να κατασκευάσουμε κάτι και προέκυψε το HARAKAS-OBJECTS.” λέει χαρακτηριστικά ο Γιάννης για την συνεργασία του με τον φίλο του Τάσο Σωτηρόπουλο και συνιδιοκτήτη του γραφείου. “Σκεφτήκαμε ξύλο και μέταλλο χειροποίητα.” Στόχος τους είναι η βιομηχανική βάση με αντικείμενα άμεσα κατανοητά και οικεία στον χρήστη. Κάτι σαν τους παλιούς τεχνίτες απλά με πιο εξελιγμένη αισθητική και τεχνοτροπία. Οι φόρμες και τα σχέδια είναι αποκλειστικά δικά τους.

Το 2008 υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια στο The Apaches of Athens. Ένα από τα διασημότερα έργα οπερέτας στην ιστορία του εθνικού λυρικού θεάτρου. Ένα έργο γραμμένο από τον Νίκο Χατζηαποστόλου το 1921. To 2009 τον βρίσκει να σχεδιάζει τα κοστούμια για το έργο “Αποστολή στον Πλανήτη Γη” της πειραματικής σκηνής του ΚΘΒΕ.

Ανάμεσα στις δουλειές του που αγαπάμε η  “Γκόλφω”. Μια συνεργασία σταθμός με τον Σίμο Κακάλα. Άλλωστε είναι μέλος της ανήσυχης ομάδας του Κακάλα η οποία ίδρυσε και την εταιρεία θεάτρου HOROS THEATRE.

Εργάστηκε στη Γερμανία σκηνογραφώντας μεγάλες παραγωγές όπως το SCIPIONE του Händel, ενώ η επόμενη διεθνής παραγωγή που συμμετέχει θα υλοποιηθεί το 2018.

Το 2011 στήνει το πρότζεκτ CONTAINERS στο κέντρο της Θεσσαλονίκης με στόχο να προκαλέσει τα αισθήματα των Θεσσαλονικέων σχετικά με τις παθογένειες της πόλης.

“Ξέρω πολύ καλά την πόλη μου. Ήξερα ποιο είναι το επίκεντρο και το έκανα. Εγώ που λατρεύω τα αυτοκίνητα, πήγα και πέταξα ένα αυτοκίνητο μέσα σε ένα κάδο” 

Αξίζει να σημειωθεί πως τα δύο container τοποθετήθηκαν στα σημεία χωρίς την άδεια των Αρχών και πραγματικά έγιναν viral.

Το 2016, όπως και τα προηγούμενα δυο χρόνια συν-υπογράφει και το χριστουγεννιάτικο event της πόλης, τον Αστερόκοσμο όπως και τις κατασκευές για τον γιορτινό διάκοσμο του “Χριστούγεννα Μαζί” που σχεδίασε ο Απόστολος Βέττας.

Σχεδιάζει κοστούμια και σκηνικά στα μεγαλύτερα έργα που ανεβαίνουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας, στην Εθνική Λυρική Σκηνή, στο Φεστιβάλ Αθηνών. Συνεργάζεται με το NOISIS, με το Εθνολογικό Μουσείο, με την Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και άλλα πολλά.

Πρώτο του επαγγελματικό βήμα το 1994. Στον Μύλο Θεσσαλονίκης όπου ανέβαινε μία μεγάλη διεθνής παραγωγή. Συνεργάζεται με τον Αμερικανό σχεδιαστή της παραγωγής και σχεδιάζει μαζί του τα κοστούμια αλλά και τα σκηνικά του θεάματος.

Το 1995 το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Βουλγαρίας τον καλεί για να διδάξει αρχαίο δράμα στους φοιτητές. Στην Σόφια συνεργάζεται μάλιστα και με το διάσημο κουκλοθέατρο της πόλης ενώ το 2015 φτιάχνει τα κοστούμια για μία μπαρόκ όπερα στην “πόλη του Γκαίτε” με την βαθιά παράδοση στο μπαρόκ.

Τελευταία αλλά ιδιαίτερη πρόκληση της καλλιτεχνίας του είναι η εικαστική προσέγγιση των παιχνιδιών όχι όμως με την μορφή έκθεσης. Το “The Others Game” και το 2GAMES2NIGHT ήταν το αποτέλεσμα αυτής της πρόκλησης.

“Επέλεξα να κατασκευάσω μεγάλες κατασκευές που εμπλέκονται σαφά σενάρια με την ευρύτερη όμως έννοια του παιχνιδιού. Ο στόχος είναι να επικοινωνήσουν οι παίκτες μεταξύ τους. Αυτή η διάδραση.” Ενώ το παιχνίδι έχει κανόνες ή καλύτερα μία καθοδήγηση για να μπορέσουν να κατανοήσει το κοινό τί πρέπει να κάνει. Και ενώ έχει αρχή μέση και τέλος, στο τέλος δεν κερδίζει και δεν χάνει κανείς. Στόχος είναι εξαρχής η επικοινωνία των παικτών μεταξύ τους. Και αυτό ακριβώς πετυχαίνει εδώ και χρόνια με όποια έκφανση της δημιουργικότητάς του ο Γιάννης. Να επικοινωνεί την πόλη, την αστική ζωή, το θέατρο και την καθημερινότητα στήνοντας άψογα ιδανικούς διαφορετικούς κόσμους.

Πήρε μέρος πριν τρία χρόνια σε έναν ανοικτό διαγωνισμό για σχεδιασμό μοντέλων της περίφημης αυτοκινητοβιομηχανίας Bucatti και το σχέδιο του ψηφίστηκε ως κορυφαίο για βδομάδες από τους αναγνώστες και έμεινε στις κορυφαίες θέσεις ανάμεσα σε χιλιάδες υποψήφιους για έναν ολόκληρο χρόνο.

Πολύ σύντομα θα μπορείτε να βρείτε τον Γιάννη Κατρανίτσα και στον επίσημο ιστότοπό του. Ως τότε όμως ακολουθείστε την δουλειά και την ιδιαίτερη στάση του στα καλλιτεχνικά και επικοινωνήστε μαζί του στην προσωπική του σελίδα στο facebook ή το site του εδώ

Το ενδιαφέρον του για το βιομηχανικό σχεδιασμό περιλαμβάνει μέχρι και αυτοκίνητα υδρογόνου του μέλλοντος.