Ο πρώτος graffiti artist στον κόσμο ήταν Έλληνας και η Θεσσαλονίκη τον τιμά

Στα πλαίσια της 83ης ΔΕΘ, τιμώμενη χώρα ήταν η Αμερική. Εκτός από το περίπτερο της χώρας και τις παράλληλες εκδηλώσεις, έργα Αμερικανικής τέχνης παρουσιάστηκαν, εκτός από τους χώρους της ΔΕΘ, και σε άλλα σημεία της πόλης, όπως στο δημαρχείο, το Μουσείο Φωτογραφίας, την Πλατεία Αριστοτέλους, το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο, το γυάλινο περίπτερο των αγαλμάτων, το Λιμάνι κ.α.

Έξω από το περίπτερο 12, στήθηκαν τρία κομμάτια μετακινούμενου ξύλου με την μορφή παραβάν που παραπέμπουν σε τοίχο, πάνω στα οποία αποτυπώνονται μια σειρά από graffiti, ζωγραφική του δρόμου που γεννήθηκε στην Αμερική, κυνηγήθηκε ως βανδαλισμός κτιρίων και έφτασε να θεωρείται σήμερα μια ακόμα μορφή τέχνης που μάλιστα μπήκε και στα μουσεία. Σε μια άκρη των graffiti υπάρχει η υπογραφή TAKI 183. Είναι η υπογραφή του θεωρούμενου ως πρώτου ανθρώπου που γέννησε την ζωγραφική του δρόμου, του Ελληνοαμερικανού Δημήτρη (Τάκη). Αυτή είναι η ιστορία του.

Ήταν το καλοκαίρι του 1969. Ο Δημήτρης, γιος Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική, μεγαλώνει σε μια γειτονιά όπου ζουν και άλλοι μετανάστες, στο νούμερο 183 της Washington Heights. Μια μέρα σκέφτεται πως θα ήταν καλή ιδέα να γράψει το υποκοριστικό Taki (ιδιαίτερα γνωστό για εμάς τους Έλληνες ότι προέρχεται από το όνομα Δημήτρης) και τον αριθμό του σπιτιού του, δηλαδή το 183, στους τοίχους της πόλης. Είναι κάτι που είδε να το κάνει για πρώτη φορά ένα γειτονόπουλο, ο Julio 204.

Έναν χρόνο μετά, το ΤΑΚΙ 183 υπήρχε στο σχολείο, σε σταθμούς τρένων, μέσα σε λεωφορεία και οπουδήποτε ο Δημήτρης θεωρούσε καλό να αφήσει την υπογραφή του. Όταν αργότερα ξεκίνησε να εργάζεται ως διανομέας, έπρεπε να κάνει παραδόσεις σε πολλές περιοχές της πόλης και από όπου και αν περνούσε έγραφε το όνομα του. Σύντομα, άφηνε την υπογραφή του και σε κάθε κουτί που παρέδιδε. Ένα χρόνο αργότερα, το 1971, τον εντόπισε ένας δημοσιογράφος της εφημερίδας New York Times, ο οποίος τον παρακολούθησε και έγραψε ένα άρθρο γι’ αυτόν. Αυτή θα είναι η αρχή της γέννησης του graffiti και ο Τάκης ο πατέρας της νέας αυτής τάσης.

Το όνομα και η υπογραφή του έφτασαν να αποτελούν πλέον θρύλο για την πόλη. Την επόμενη δεκαετία, εκατοντάδες μιμητές του θα άφηναν κωδικοποιημένη την υπογραφή τους σε τοίχους, δρόμους, λεωφορεία και τρένα σε όλη την Νέα Υόρκη. Το κίνημα του graffiti γιγαντώθηκε και μπορεί κάποιος πλέον να δει πραγματικά έργα τέχνης να καταλαμβάνουν δεκάδες μέτρα κενού τοίχου. Το graffiti έγινε ένας τρόπος έκφρασης των νέων, ένας τρόπος να τραβήξουν την προσοχή, να διαμαρτυρηθούν, να περάσουν ένα μήνυμα, ζωγραφίζοντας σε χώρους από όπου περνάνε οι κάτοικοι της πόλης καθημερινά.

Για τον Δημήτρη, με τα χρόνια, το ενδιαφέρον για το graffiti χάθηκε και δεν ανέπτυξε κάποια άλλη καλλιτεχνική δραστηριότητα, έμεινε όμως στην ιστορία ως ο πρώτος γκραφιτάς που γέννησε την ιδέα. Σπούδασε μηχανικός αυτοκινήτων, έκανε οικογένεια και άνοιξε δικό του συνεργείο.

Αν και ο πρώτος άνθρωπος που ξεκίνησε να βάζει την υπογραφή του σε τοίχους ήταν ο Julio 204, από τον οποίο εμπνεύστηκε ο Τάκης, παρόλα αυτά ο Julio δεν δραστηριοποιήθηκε έξω από την γειτονιά του σε σχέση με τον Τάκη, του οποίου η υπογραφή έφτασε να είναι αναγνωρίσιμη σε όλη την πόλη και να γεννήσει ένα ολόκληρο κίνημα μιμητών.

Η ΔΕΘ τίμησε φέτος την Αμερική και σε μια γωνιά των έργων graffiti τιμά αναπαριστώντας την υπογραφή του με τον ίδιο γραφικό χαρακτήρα και τρόπο γραφής και τον ΤΑΚΙ. Η εγκατάσταση των περιστρεφόμενων ξύλινων τοιχωμάτων έχει ένα εικαστικό ενδιαφέρον και θα μπορούσε να αποτελεί μόνιμη εγκατάσταση στον χώρο, μιας και παρά το πέρας της ΔΕΘ το έργο παραμένει ακόμα εκεί και δεν έχει μετακινηθεί. Δυστυχώς, λόγω των μη ανθεκτικών υλικών αλλά και της εγκατάλειψης υπάρχουν ήδη φθορές ενώ είναι άγνωστες οι προσθέσεις για την τύχη του.