T &T architects: Δυο αρχιτέκτονες στη Θεσσαλονίκη έχουν μεράκια!

Εικόνες: Σταύρος Καλαφάτης, Διονύσης Τσάσης

Η Λίζα Τικταπανίδου και ο Διονύσης Τσάσης ξεκίνησαν τη συνεργασία τους το 2006, λίγο πριν την κρίση δηλαδή. Οι T &T architects έστησαν ένα ονειρεμένο γραφείο – studio στην Οδό Παπαμάρκου, στολίδι στη γειτονιά της Πλατείας Άθωνος που βλέπει καθημερινά αρκετά από τα μαγαζιά της να κλείνουν στα πλακόστρωτα παραδοσιακά της στενάκια. Στο γραφείo τους θα έχετε την τύχη να ξεναγηθείτε και κατά την διάρκεια του Open House Thessaloniki 2016 (19/11: 16:00-20:00 – 20/11: 11:00-15:00). Μην αφήσετε την ευκαιρία να πάει χαμένη χωρίς να σκαρφαλώσετε την καταπληκτική στριφογυριστή κόκκινη σκάλα που οδηγεί στον πάνω όροφο αυτού του μικρού διατηρητέου στην Παπαμάρκου, έμπνευση των ιδίων φυσικά.

Πριν τη συνεργασία τους βέβαια έχουν ο καθένας μια μακριά διαδρομή με ατομικές δουλειές. Η Λίζα χρόνια τώρα έχει στο παλμαρέ της αρχιτεκτονικές μελέτες  ιδιωτικού και δημοσίου ενδιαφέροντος,  ειδικότερα με αρχιτεκτονικές μελέτες κατοικιών, αποκαταστάσεις διατηρητέων κτιρίων, αναπλάσεις υπαίθριων χώρων, καθώς και με το σχεδιασμό εσωτερικών χώρων καταστημάτων, γραφείων και κατοικιών. Ενδεικτικά να θυμίσουμε την υποδειγματική αποκατάσταση του διατηρητέου στην Άνω Πόλη για λογαριασμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσα ’97 με σκοπό την επανάχρησή του ως Ίδρυμα Πατερικών μελετών κα από το 2010 φιλοξενεί και τον Πολιτιστικό Οργανισμό «Εν χορδαίς».

Όσο για τον Διονύση Τσάση, του καλλιτέχνη του γραφείου θα έλεγε κανείς,  η φαντασία του είναι ο κινητήριος μοχλός για τα μικρά θαύματα που κατασκευάζει. Ποιος από όσους περπατούσαν στην πόλη επί εποχής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας ’97 δεν θυμάται τις υπέροχες κατασκευές σήμανσης που είχαν στηθεί στην πόλη ή το δένδρο που είχε στηθεί στην Πλατεία Αριστοτέλους για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου 2006.

Αρχιτεκτονική που κλίνει προς την καλλιτεχνική δημιουργία και έργα που αφορούν στον σχεδιασμό καταστημάτων, εσωτερικών χώρων κατοικιών, εκθεσιακών περιπτέρων, ειδικών κατασκευών, επίπλων και αντικειμένων. Έχει σχεδιάσει και επιμεληθεί διάφορες περιοδικές και μόνιμες εκθέσεις, ενώ παράλληλα ασχολείται με τη ζωγραφική και την εικονογράφηση και έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις αρχιτεκτονικού έργου καθώς και σε εκθέσεις comics και εικονογράφησης.

Οι δυο τους μπορείς να πεις πως έδεσαν σαν καλό γλυκό του κουταλιού και συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλο συνεχίζουν και επιμένουν να δημιουργούν κόντρα σε δύσκολους καιρούς ιδιαίτερα για τον κλάδο τους.

“Ο κοινός τόπος βρέθηκε στο interior design κατοικιών  και επαγγελματικών χώρων , πεδίο ενασχόλησης και των δύο,όπου δοκιμάστηκε  η συνύπαρξη και συνέκφραση δύο διαφορετικών προσεγγίσεων.Η μία προσέγγιση έχει  σαν αφετηρία κυρίως το νόημα (concept),αναζητώντας το μύθο  μέσα απο το σχεδιασμό,ενώ η άλλη, τα συμφραζόμενα (contex),δηλαδή τις διάφορες “πραγματικές”παραμέτρους ,μέσα απο τον χειρισμό των οποίων προκύπτει  και το concept της αρχιτεκτονικής πρότασης” λέει η Λίζα και καταλαβαίνω αμέσως ποιος από τους δυο τους φέρει τον μύθο και ποιος τις «πραγματικές» παραμέτρους. “Μας αρέσει το χρώμα,όπου και όταν ταιριάζει, δεν συμπαθούμε το αποστειρωμένο design,τα μπλαζέ μίνιμαλ περιβάλλοντα όπου  ο χρήστης θα πρέπει να αποτελεί μέρος του σκηνικού,αλλιώς αποτελεί παραφωνία, δεν έχουμε αγωνία να ακολουθήσουμε τις επιταγές της νεωτερικότητας  αλλά μέσα απο το σχεδιασμό επιχειρούμε να δώσουμε χώρο και στην προσωπική μας έκφραση” συμπληρώνει ο Διονύσης.

Η τελευταία τους δουλεία, ένα ψααράδικο σε κεντρικό σημείο της πόλης που έγινε το talk of the town: «Ο σχεδιασμός ενός ιχθυοπωλείου-ψαράδικου στη γειτονιά μας κινητοποίησε ιδιαίτερα, διότι σχεδόν ποτέ δε είχαμε συναντήσει  «σχεδιασμένα» ιχθυοπωλεία πάνω σε κάποιο concept. Η εσκεμμένα ανορθόγραφη επωνυμία, «πσαράς», επιλογή των ιδιοκτητών, αποτέλεσε την αρχή του παιχνιδιού. Εμείς, συνεχίσαμε το παιχνίδι, με στόχο ο «πσαράς» να αποτελέσει μια ευχάριστη έκπληξη.

Συνδυάσαμε χειροποίητα πλακάκια με λαδομπογιές, σχεδιάσαμε τις προθήκες με αναφορά στα “φανάρια” των παλιών μπακάλικων και ολα αυτά μέσα σε ένα περιβάλλον βυθού,που διασχίζεται απο μια ζωφόρο ψαριών, ένα κοπάδι το οποίο μπαίνει απο την οδό Βαγδαμαλή και βγαίνει στην Μ.Γενναδίου,στοιχείο που το ξαναβρίσκουμε σαν graffiti στα κλειστά κεπέγκια του καταστήματος». Ο Διονύσης άλλωστε χαίρεται να δημιουργεί στα κεπέγκια των μαγαζιών που ανακαινίζουν.

Τους ρωτώ για το design σήμερα:

“Το διαδίκτυο παίζει πλέον καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του design σε παγκόσμιο επίπεδο.Η πληροφορία διαχέεται με μεγάλη ταχύτητα, βομβαρδίζοντας τους σχεδιαστές και αρχιτέκτονες αλλά και το κοινό με αμέτρητες εικόνες  υλοποιημένων αλλά και ψηφιακών/φανταστικών  έργων ,επιβάλλοντας διεθνώς τάσεις και στυλιστικές συμπεριφορές, συνήθως με ιδιαίτερα μικρή διάρκεια.  Βλέπουμε λοιπόν συχνά πλέον, το design να αναπαράγεται άκριτα και χωρίς ουσιαστική σύνδεση με τον τόπο στον οποίο κάθε φορά υλοποιείται:  μπαμπού Ινδονησιακές κατασκευές στην Ουγγαρία, εστιατόρια σαν Φινλανδικές σάουνες στην Ισπανία, αποστειρωμένο και αυστηρά minimal design  στην Ινδία.Το design διεκατέχεται απο την αγωνία του εντυπωσιασμού,της νεωτερικότητας,της πρωτοτυπίας,γίνεται καταναλωτικό προϊόν και υποτάσσεται στους νόμους της αγοράς, θέτοντας τις βάσεις για την αυτουπονόμευσή του. Τα εξελιγμένα σχεδιαστικά προγράμματα των ηλεκτρονικών υπολογιστών,αποτελούν μεγάλη παγίδα στην αναζήτηση του” νοήματος” και της ουσίας,κάτι το οποίο μας καθιστά ιδιαίτερα επιφυλακτικούς  ως προς το μέλλον της αρχιτεκτονικής και του design. Καλό θα ήταν,οι  αρχιτέκτονες και σχεδιαστές να αντιμετωπίζουμε αυτήν την εισβολή πληροφορίας και εικόνων με μεγαλύτερο σκεπτικισμό και περισυλλογή.”