Τhe(ir) Street Issue: Bγάζοντας μια νέα εποχή στον δρόμο
Αυτοί που κατεβαίνουν στις γειτονιές τους για να στήσουν τη φάση τους στον δρόμο, τελευταία στην Θεσσαλονίκη.
Λέξεις: Έλενα Ταξίδου
Εικόνες: Αργύρης Καράγιωργας, Σοφία Λαμπρινοπούλου, Γιώργος Οικονόμου
Έχεις να κάνεις με τον δρόμο: λίγο βρώμικο, κάτι από ιστορίες με business, πολλές ιστορίες γενικά και σίγουρα ιστορία σκέτο. Συνέχεια, δημιουργία, πρόσωπα και οι γειτονιές της πόλης σε νέα διάθεση εξωστρέφειας και επικοινωνίας.
Mε την ελεγεία της κουλτούρας του δρόμου να αποθεώνεται μαζικά από τους Θεσσαλονικείς σε διοργανώσεις όπως το Kapani Project, το Thessaloniki Street Food Festival ή το πιο πρόσφατο Thessaloniki Beer Festival, ακόμα και των ανοιχτών Flea Market από τους SoulFood Thessaloniki ή τις δράσεις των Φίλων Νέας Παραλίας στο ομώνυμο σημείο, γίνεται αντιληπτό ότι κάτι τρέχει στους δρόμους εκεί έξω, γενικότερα.
Ειδικότερα όμως, παίζοντας με την αφάνεια ή το mainstream του δρόμου, η patchwork αισθητική που αποπνέουν στη θέα τους οι γειτονιές και τα στενά της πόλης εδώ και χρόνια, αρχίζει να παίρνει -χάριν των νέων ανθρώπων τους- σύγχρονη δυναμική που δεν σε προ(σ)καλεί απλά να την περπατήσεις μηχανικά αλλά να γίνεις κομμάτι της.
Η Γειτονιά της Σβώλου με το “Δείπνο της Άνοιξης”, η Αιγύπτου με τα “Αιγύπτια”, η Ολύμπου με το “Olympou Street Festival”, η Παπαμάρκου με το “Papamarkou Street Party” η Βεροίας με το “Veroias Open Air” είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα μιας νοοτροπίας που δεν της αξίζει να χαρακτηριστεί ως τάση, γιατί ήρθε για να μείνει, να εξελιχθεί, να δώσει και να πάρει.
Το “Δείπνο της Άνοιξης” και η Πρωτοβουλία της Γειτονιάς της Αλεξάνδρου Σβώλου
Το Δείπνο της Άνοιξης διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2014 ως μία από τις πρώτες δράσεις της Πρωτοβουλίας για τη Γειτονιά της Αλεξάνδρου Σβώλου. Η Πρωτοβουλία αφορά σε μία ανοιχτή ιεραρχικά ομάδα ανθρώπων που είτε δραστηριοποιούνται είτε διαμένουν στην περιοχή και έχουν τη διάθεση να συμμετέχουν ενεργά στα κοινά της. Τα καλέσματά της στις συνελεύσεις είναι ανοιχτά, τα μέλη της είναι ισότιμα ενώ για τις ανάγκες της άρτιας διεκπεραίωσης των πρότζεκτ τους, διαχωρίζονται σε μικρές ομάδες που η κάθε μία αναλαμβάνει τον ρόλο της.
Το Δείπνο της Άνοιξης δεν γίνεται πλέον άνοιξη παρά μία εβδομάδα μετά από το τέλος των Πανελλαδικών Εξετάσεων, καθώς οι διοργανωτές θέλησαν να αφήσουν τα νιάτα της περιοχής απερίσπαστα στο διάβασμά τους. Δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη, με το Δείπνο να αποτελεί μία από τις χαρακτηριστικότερες, ακτιβιστικές σχεδόν κινήσεις στην πόλη, όπου οι πολίτες κάνουν χρήση του δημόσιου χώρου της οδού τους για τέσσερις ολόκληρες ώρες. Το 2016 ήταν η πρώτη φορά που η δράση κατέβηκε κυριολεκτικά στον δρόμο, καθώς έως τότε λάμβανε χώρα στο πεζοδρόμιο εξαιτίας μη συγκεκριμένου ρυθμιστικού πλαισίου από πλευράς της πολιτείας.
Τα τραπέζια με τις καρέκλες στήνονται κατά μήκος της μίας πλευράς, οι διοργανωτές φροντίζουν για την ύπαρξη λωρίδας έκτακτης ανάγκης, οι μουσικοί δίνουν ακουστικά τον ρυθμό τους σε “ενδιάμεσες” στάσεις της οδού, ηθοποιοί και ομάδες της πόλης στήνουν μικρά δρώμενα και ο δρόμος γεμίζει πολυχρωμία, ανθρώπους που συγχρωτίζονται, ρυθμό και θετική ενέργεια ικανή να μετατρέψει αυτή την γειτονιά σε μία κανονική οικογένεια. Το Δείπνο όπως και οι δράσεις της Πρωτοβουλίας για την Σβώλου, έχει μη εμπορικό χαρακτήρα και η βασική φιλοσοφία-στόχος που επετεύχθη αφορά τόσο στο δικαίωμα του πολίτη στον δημόσιο χώρο αλλά και στη συσπείρωση της γειτονιάς τους.
Άλλωστε, η αποστολή τους ολοκληρώνεται κάθε φορά που “ακούγεται” δυνατά η χειραψία ενοίκων της ίδιας πολυκατοικίας που μέχρι πρότινος δεν γνωρίζονταν. Και αυτό είναι πραγματικό γεγονός.
Olympou Street Festival
Ξεκίνησε πριν από 4,5 περίπου χρόνια ως μία πρωτοβουλία τριών επιχειρήσεων εστίασης στο σημείο όπου και διοργανώνεται. Στο ύψος της Ροτόντας, μια γειτονιά που έχει τις δυσκολίες της όπως εξηγούν, δεν ήταν εύκολη υπόθεση το εγχείρημα του να τραβήξεις κόσμο στο σημείο. Το κατάφεραν όμως και το Olympou Street Festival ζωντανεύει και ισορροπεί την περιοχή του κάθε χρόνο σταθερά στο τέλος της άνοιξης.
Μία ημέρα, αυστηρά 3 ώρες, συγκεκριμένα μέχρι τις 12 το βράδυ για να μην προκληθεί πρόβλημα ηχορύπανσης και μια γειτονιά συμμέτοχη στο σκηνικό. Ο κόσμος της περιοχής ανταποκρίνεται θετικά, παραβλέπει το γεγονός πως για εκείνες τις ώρες δεν βρίσκει εύκολα πάρκινγκ και το ζει κανονικά παρέα με τον λαό των Θεσσαλονικέων που συμμετέχουν στο φεστιβάλ.
Φθηνή αλλά καλή μπύρα από τα καταστήματα που προσαρμόζουν την διαδικασία στα μέτρα του Olympou Street Festival και πολλή καλή μουσική από καλλιτέχνες της πόλης όπως οι Bad Movies και οι Lostre Community, πιο πρόσφατα. Ένα τρίωρο με live και χορό στον δρόμο, σε γνωστούς – υπόπτους ήχους της ροκ και της funk και μία γειτονιά που δείχνει το ωραίο της πρόσωπο μαζικά.
Όλα ξεκίνησαν σχεδόν αβίαστα όταν ο Νίκος Γιούρης, το 2015 μαζί με την Σταυρούλα Οικονόμου, ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στην Παπαμάρκου, ένα μικρό ιστορικό στενό στο κέντρο της πόλης, δημιουργώντας το γραφείο οπτικής επικοινωνίας Slab και το εργαστήριο κοσμημάτων Kirki, αντίστοιχα.
Τους τράβηξε η γειτονιά για την ιστορία και την αρχιτεκτονική της και όταν ως λάτρεις του δημόσιου χώρου αντιλήφθηκαν πως ο πεζόδρομος της Παπαμάρκου ήταν το ιδανικό σκηνικό για ένα street party για τα εγκαίνια του νέου τους χώρου, διοργάνωσαν μαζί με μερικούς φίλους και το γειτονικό κατάστημα Artonomous μια βραδιά με μουσική και μπύρα. Το 2016, με αφορμή την πολύ όμορφη αίσθηση που άφησαν τα εγκαίνια, αποφάσισαν να μεγαλώσουν λίγο το party και με τη συμμετοχή μιας ακόμη επιχείρησης του δρόμου αλλά και με ορισμένες παράλληλες δράσεις προέκυψε το 1ο Papamarkou Street Party.
Η διοργάνωση του 2017, προέκυψε από την πρωτοβουλία πλέον των παιδιών που έφεραν σε επαφή όλους όσους δραστηριοποιούνται στην οδό και με κοινό στόχο να επικοινωνήσουν εκρηκτικά αυτό που ήδη συμβαίνει διακριτικά και καθημερινά στο πλακόστρωτο, το 2ο Papamarkou Street Party μέτρησε μία ημέρα γεμάτη 21 συνολικά δράσεις.
Από εργαστήρια, εκθέσεις, μουσική και ζωντανές δράσεις μέχρι live dj sets, προβολές και πoλλά ακόμα. Σήμερα, το Papamarkou Street Party απέκτησε τη μορφή ενός μικρού φεστιβάλ και στόχος είναι οι επόμενες διοργανώσεις να εξελιχθούν τόσο ως προς την δομή τους όσο και ως προς το αποτέλεσμα του προσανατολισμού τους: η δημιουργικότητα, η έννοια της γειτονιάς, η καλλιτεχνική, ψυχαγωγική και πολιτιστική ταυτότητα του δρόμου αλλά και οι σπουδαίες ιστορίες όλων όσων απαρτίζουν αυτό που ήταν η Παπαμάρκου στο παρελθόν και αυτό που συνθέτει την ταυτότητά της σήμερα.
Veroias Open Air
Aκολουθώντας το τέμπο ενός αέρα που αλλάζει πάνω από την οδό Βεροίας, οι άνθρωποί της αποφάσισαν να βγάλουν τη νέα εποχή της γειτονιάς τους στον δρόμο. Το πρώτο Veroias Open Air διοργανώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, με κάτι παραπάνω από αυτό που ορίζουμε ως επιτυχία.
Το δεύτερο, τρίτο, τέταρτο κλπ θα επιστρέφει κάθε δεύτερη Κυριακή του Σεπτεμβρίου όπου για μία ολόκληρη μέρα το μικρό στενό του παλιού Φραγκομαχαλά θα κινείται στους ρυθμούς τόσο των ανθρώπων του όσο και των “νέων” φανατικών του δρόμου.
Τουτέστιν αυτό σημαίνει πως κάθε επιχείρηση του στενού θα είναι έτοιμη να βγάλει τα μεγάλα της όπλα στον δρόμο. Από το τίμιο πρωινό του Mahalo Civilized Food και τον καφέ του Γορίλα στις κοκτεϊλικές διαστάσεις του Pig Nose truck και το αλήτικο street food του Mahalo Food Truck μέχρι τα σκληροπυρηνικά dj sets πάνω σε ρόδες και τα workshops του Elektronio που θα μπορούν να σου δείξουν για παράδειγμα το πώς φτιάχνεται από την αρχή ένα ποδήλατο. Αυτά και πολλά ακόμα στα όρθιο, στον δρόμο, καθισμένοι στα πεζοδρόμια ή γύρω από τα μεγάλα τραπέζια που στήνονται.
Η οδός Βεροίας, ο δρόμος των παλιών σιδεράδικων άλλαξε και οι άνθρωποι που επέλεξαν να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά στο μικρό στενό στα Άνω Λαδάδικα αξιοποίησαν τις συμμαχικές τους τάσεις μεταμορφώνοντας για μία ημέρα τη γειτονιά τους σε ένα πεδίο με food trucks, galleries, pop-up stores, ατέλειωτη μουσική, καλό φαγητό και ωραίους τύπους.
Αιγύπτια Street Music Festival & Aigyptou Beer Festival
Το στενό με το ταξιδευτικό όνομα στα Λαδάδικα γράφει εδώ και οκτώ σχεδόν χρόνια την δική του ιστορία καθώς οι διοργανώσεις των Αιγυπτίων και του Αιγύπτου Beer Festival ήταν από τις πρώτες συλλογικές πρωτοβουλίες με την μορφή του τοπικού χαρακτήρα στην πόλη από ανθρώπους που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στο στενό.
Και τα δύο φεστιβάλ του δρόμου, πληθωρικά με την μορφή περισσότερης από μίας ημέρας, συγκεντρώνουν εκατοντάδες Θεσσαλονικέων σε κάθε τους διοργάνωση καταφέρνοντας να αποτελούν σημείο αναφοράς στην επανάκαμψη της ευρύτερης περιοχής.
Το Beer Festival διοργανώνεται κάθε Ιούνιο, όπου για δύο βράδια η μπίρα βγαίνει στη μισή τιμή στον δρόμο και τη μουσική αναλαμβάνουν djs. Τα Αιγύπτια γίνονται αρχές Οκτωβρίου με την ίδια δομή αλλά με τη διαφορά πως το soundrack των βραδιών υπογράφουν live μπάντες.
Η Αιγύπτου όμως, παραμένει γειτονιά όλο τον χρόνο. Το μοίρασμα της ίδιας φιλοσοφίας των ανθρώπων της, χαρίζει ουσιαστικά στιγμές ενός ζωντανού οργανισμού στο μικρό στενό πλάι της τουριστικής πλατείας Μοριχόβου. Αυτό ακριβώς αναμένεται να συμβεί και κατά την περίοδο των εορτών όπου στο ίδιο πνεύμα οι άνθρωποι της οδού έχουν ετοιμάσει ένα πλήθος δράσεων που περιλαμβάνει από τον στολισμό της, μέχρι την παρουσία ξυλοπόδαρων, πυροτεχνημάτων κα.
Οι διοργανωτές λένε πως δεν είναι λίγος ο κόσμος ο οποίος επιστρέφει στην οδό γιατί την γνώρισε μέσα από τα ομώνυμα φεστιβάλ της, την ώρα που οι άνθρωποι των Αιγυπτίων συνεργάζονται σταθερά και αλληλοϋποστηρίζονται ανά τα χρόνια, παρά την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους.
