Διασπορά και πίεση στο ΕΣΥ οδηγούν σε νέα μέτρα – Τα σενάρια για σχολεία και γενικό lockdown
Η Επιτροπή βάζει στο τραπέζι τα νέα επιδημιολογικά δεδομένα.
Μέσα στις επόμενες ημέρες θα κριθεί αν οδεύουμε προς ένα lockdown, παρόμοιο με εκείνο του περασμένου Μαρτίου. Ύστατη ελπίδα, τα νέα μέτρα που ανακοινώθηκαν το βράδυ της περασμένης Παρασκευής και η ελπίδα ότι θα σταθούν ικανά να ανακόψουν την επέλαση του κορονοϊού.
Η Αττική παραμένει στο «κόκκινο» με τα μισά κρούσματα της χώρας να καταγράφονται καθημερινά σε αυτήν. Αυτό αποτυπώνεται και στην ανάλυση του ιιού φορτίου στα λύματά της. Σύμφωνα με τον καθηγητή Εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας Νίκο Θωμαΐδη, «η συγκέντρωση του ιού στα λύματα την προηγούμενη εβδομάδα είχε μια αύξηση της τάξης του 205%». Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 100.000 φορείς.
Η παρατεταμένη καραντίνα, αλλά και τα νέα μέτρα δεν φαίνεται να αποδίδουν. Οι ειδικοί παρακολουθούν με προβληματισμό την κατάσταση. Παρ’ ότι ο δείκτης θετικότητας βρίσκεται κάτω από το όριο συναγερμού του «4», δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο λήψης νέων περιοριστικών μέτρων, σε μία ύστατη προσπάθεια αναχαίτισης της διασποράς. Στο τραπέζι βρίσκονται σχετικές προτάσεις, οι οποίες ενδέχεται να υιοθετηθούν ανακοινωθούν ακόμα και αύριο Τετάρτη ή Πέμπτη.
Την κρισιμότητα της κατάστασης επιβεβαίωσε και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Παναγιώτης Αρκουμανέας με δηλώσεις του. «Κάποια χαρακτηριστικά που βλέπουμε δείχνουν μια επιδείνωση και γι’ αυτό λήφθηκαν περαιτέρω μέτρα. Βρισκόμαστε στην πιο κρίσιμη φάση της πανδημίας. Αν χρειαστεί μέσα στη βδομάδα θα πάρουμε επιπρόσθετα μέτρα. Γεωγραφικά εστιάζουμε στην Αττική».
Όπως είναι φυσικό η κατάσταση αυτή ασκεί αισθητή πίεση στο εθνικό σύστημα υγείας και δεν αποκλείεται να βρεθούμε ενώπιον ενός νέου καθολικού lockdown, ακόμα και τριών εβδομάδων. Αύξηση σημειώνεται και στις εισαγωγές στα νοσοκομεία, ενώ τα κενά κρεβάτια στην Αττική είναι στο 34% και στην υπόλοιπη επικράτεια στο 38-40%. Τους δύσκολους μήνες που έπονται επιβεβαίωσε και η πρόεδρος των Νοσοκομειακών Ιατρών Ματίνα Παγώνη. «Δεν θα κάνουμε Πάσχα, θα είναι με μέτρα», τόνισε σε δηλώσεις της, προβλέποντας πως «θα περάσουμε ένα καλοκαίρι λίγο πιο ελεύθερο από πέρυσι». Παρ’ ότι χθες ανακοινώθηκαν λιγότερα νέα κρούσματα, υπήρξε αύξηση στους διασωληνωμένους που έφτασαν στους 276.
Η κρισιμότητα της κατάστασης αποτυπώνεται και στις σχολικές μονάδες. Πολλές βάζουν λουκέτο μετά από επιβεβαιωμένα κρούσματα. Πληθαίνουν, μάλιστα, οι φωνές που ζητούν την επιστροφή των παιδιών στην τηλεκπαίδευση σε όλες τις σχολικές βαθμίδες. Η Ματίνα Παγώνη ανέφερε ότι «τα παιδιά είναι με πιο ελαφρά συμπτώματα, αλλά μεταδίδουν».
Αντιθέτως, η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Βάνα Παπαευαγγέλου δήλωσε ότι «εισηγηθήκαμε να μην τροποποιηθεί η λειτουργία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Τα παιδιά δεν οδηγούν την πανδημία, αλλά την ακολουθούν». Προχθές πάντως σήμανε συναγερμός στις υγειονομικές Αρχές μετά τα δεκάδες κρούσματα που εντοπίστηκαν σε νηπιαγωγείο της Καλλιθέας. Η διασπορά προκλήθηκε από μία εργαζόμενη που εντοπίστηκε θετική στις 29 Ιανουαρίου.
Μέχρι στιγμής, τα σχολεία είναι ανοιχτά εκτός από τα Λύκεια. Εξ αποστάσεως εκπαίδευση για τις σχολικές μονάδες όλων των βαθμίδων ισχύει για τους Δήμους Πατρέων, Χαλκιδέων και Αγίου Νικολάου Λασιθίου, Δια ζώσης εκπαίδευση για νηπιαγωγεία και δημοτικά και εξ αποστάσεως εκπαίδευση για γυμνάσια και λύκεια ισχύει για Δήμους Θήρας και Μυκόνου.
Δια ζώσης εκπαίδευση για νηπιαγωγεία, δημοτικά και γυμνάσια και εξ αποστάσεως για λύκεια (και γυμνάσια με λυκειακές τάξεις) ισχύει για τις Περιφέρειες Αττικής, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Λέσβου, για τους Δήμους Ανδραβίδας-Κυλλήνης (Ηλεία), Ζακύνθου, Τεμπών (Λάρισα), Πύδνας-Κολινδρού (Πιερία), Ρεθύμνης, Διρφύων-Μεσσαπίων (Εύβοια), Τανάγρας, Εορδαίας (Κοζάνη), Θηβαίων και Σπάρτης.
Επιπλέον, δια ζώσης θα συνεχίσουν να λειτουργούν όλες οι σχολικές μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, όλων των βαθμίδων. Λοιπές εκπαιδευτικές δομές, όπως τα πανεπιστήμια, τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, τα φροντιστήρια, τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών και τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης θα συνεχίσουν την εξ αποστάσεως λειτουργία.
Όσον αφορά στην αγορά, αυτή συνεχίζει να λειτουργεί σε τέσσερις κατηγορίες με βάση το ιικό φορτίο που εμφανίζει κάθε περιοχή. Τα καταστήματα σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική λειτουργούν μόνο με παράδοση εκτός (click away), όπως ίσχυε τον Δεκέμβριο. Κομμωτήρια, κουρεία, κέντρα αισθητικής, μονάδες φροντίδας σώματος, διαιτολογικά κέντρα θα λειτουργούν από Δευτέρα έως Παρασκευή με προαιρετικό ωράριο από 07.00’ έως 20.00’.
Το Σάββατο και την Κυριακή θα είναι κλειστά τα πάντα, εκτός από τα σούπερ μάρκετ, τα φαρμακεία, τις λαϊκές αγορές, τους φούρνους, τα βενζινάδικα και τα άλλα καταστήματα τροφίμων με ωράριο από 07.00’ έως 17.00’.
Υπάρχουν, όμως, και οι περιοχές που βρίσκονται σε επίπεδο αυξημένου κινδύνου (Δήμοι Πατρέων, Χαλκιδέων, Αγίου Νικολάου Λασιθίου, Μυκόνου και Θήρας). Σε αυτές, η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων αναστέλλεται, όπως αναστέλλεται και η λειτουργία των κομμωτηρίων. Μονάχα τα σούπερ μάρκετ, τα φαρμακεία, οι φούρνοι, τα βενζινάδικα και τα άλλα καταστήματα τροφίμων θα λειτουργούν. Σε ό,τι αφορά τα σούπερ μάρκετ, όμως, επανέρχεται η απαγόρευση πώλησης προϊόντων, όπως ηλεκτρονικοί υπολογιστές, έπιπλα, παιχνίδια, υποδήματα, ρούχα, βιβλία στις μητροπολιτικες περιοχές καθώς και στις πολύ αυξημένου κινδύνου.
Αναφορικά με την πορεία του εμβολιασμού, μέχρι σήμερα έχουν εμβολιαστεί 410.000 πολίτες. Συγκρατημένη αισιοδοξία γεννά και η άφιξη των πρώτων 45.000 δόσεων από το εμβόλιο της AstraZeneca. Στις 15 Φεβρουαρίου ξεκινούν οι εμβολιασμοί με αυτό το εμβόλιο της ηλικιακής ομάδας 60-64 σε ορισμένα εμβολιαστικά κέντρα. Για τον σκοπό αυτό θα ανακοινωθεί ένα νέο σύστημα παράλληλο με αυτό που ήδη λειτουργεί.
Τα σενάρια
Οι ειδικοί της υποεπιτροπής των λοιμωξιολόγων αναμένεται αύριο, Τετάρτη, να ξεκινήσουν να μελετούν τα νέα επιδημιολογικά δεδομένα, ώστε να αποφανθούν σε ποιο σημείο βρίσκεται η χώρα. Κατά τη συνήθη τακτική, η μελέτη των στοιχείων κρατά δύο ημέρες (Τετάρτη και Πέμπτη) ώστε την Παρασκευή η μεγάλη επιτροπή των 32 ειδικών να εισηγηθεί πιθανώς νέα μέτρα.
Παρότι μέχρι στιγμής η ατζέντα αυτής της εβδομάδας δεν έχει ακόμη σχηματισθεί, θεωρείται βέβαιον ότι οι ειδικοί θα προτείνουν νέα μέτρα ενώ θα ξεκινήσουν να εξετάζουν και το θέμα των σχολείων. Άλλωστε πολλοί ειδικοί αλλά και κυβερνητικοί παράγοντες έχουν ήδη θέσει το ζήτημα εάν θα πρέπει δηλαδή τα σχολεία να παραμείνουν ανοικτά με δια ζώσης εκπαίδευση ή αν θα πρέπει τα παιδιά όλων των βαθμίδων να επιστρέψουν στην τηλεκπαίδευση.
Εξάλλου το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων σε παιδιά, με αποτέλεσμα και εκατοντάδες τμήματα στη χώρα να έχουν βάλει λουκέτο.
Και μπορεί τα ίδια τα παιδιά να μη νοσούν βαριά και να είναι κυρίως ασυμπτωματικά, όμως στη συνέχεια παρατηρείται ενδοοικογενειακή διασπορά του κορονοϊού με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν οι ενήλικες.
Το γενικό lockdown
Σε ό,τι αφορά το σενάριο για ένα γενικό lockdown, δεν είναι λίγοι οι κυβερνητικοί παράγοντες αλλά και οι επιστήμονες που επιμένουν πως θα πρέπει η χώρα να κλείσει για τρεις εβδομάδες για να «καθαρίσει» από την αυξητική τάση των νέων κρουσμάτων, ώστε στη συνέχεια να μπορούν να επανέλθουν πολλές οικονομικές δραστηριότητες όπως είναι η εστίαση που τείνει να καταρρεύσει πλήρως.
Μάλιστα πολλοί εκτιμούν ότι τα επιπλέον μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων που ανακοινώθηκαν από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα δεν ήρθαν τυχαία τώρα, αφού υπάρχει προετοιμασία για πλήρες κλείσιμο της χώρας και στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ενισχυθούν δεόντως οι διάφοροι κλάδοι.
«Πιέζεται» το ΕΣΥ
Το κύμα των ασθενών με λοίμωξη κορονοϊού που δυναμώνει συνεχώς κινούμενο προς τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, δοκιμάζει τις αντοχές των εργαζομένων και του συστήματος υγείας. Την ίδια στιγμή, προχωρά με σταθερό ρυθμό, και πάντα σε συνάρτηση με τις παραλαβές εμβολίων, η οικοδόμηση του τείχους ανοσίας έναντι του κορονοϊού στον πληθυσμό καθώς το ποσοστό των πολιτών που έχουν εμβολιασθεί ανέρχεται στο 3,9%.
Οι επιστημονικές και υγειονομικές αρχές παρακολουθούν την πορεία της επιδημίας αγωνιώντας μεν για την επίπτωση που έχει στο ΕΣΥ αλλά και αισιοδοξώντας από την εικόνα των εμβολιασμών στη χώρα μας. Στόχος τους είναι να συνεχιστεί ελεγχόμενη η αύξηση των κρουσμάτων και να αποτραπεί, μέσω και των στοχευμένων, διαβαθμισμένων ανάλογα με την περιοχή, μέτρων η εκθετική αύξησή τους, δηλαδή η εκτίναξή τους. Και, παράλληλα, να θωρακίζονται συνεχώς με τον εμβολιασμό πολίτες, ηλικιωμένοι και ευάλωτοι. Το άνοιγμα των «καναλιών» για τον προγραμματισμό ραντεβού για δύο νέες ομάδες πληθυσμού, εκείνες των 75-79 χρόνων και των 60-64 χρόνων, συμβάλλει περαιτέρω σε αυτή τη θωράκιση.
Ο αριθμός των 638 νέων κρουσμάτων που ανακοινώθηκαν χθες από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) δημιουργούν μια επίπλαστη επιδημιολογική εικόνα για την εβδομάδα που διανύουμε – είναι μία εβδομάδα που από τους αρμόδιους έχει χαρακτηριστεί κρίσιμη για την πορεία της επιδημίας, ωστόσο τα στοιχεία της πρώτης ημέρας δεν είναι αντιπροσωπευτικά για το μέγεθος της διασποράς στην κοινότητα.
Η χθεσινή Δευτέρα ακολούθησε τον κανόνα όλων των προηγούμενων Δευτέρων, δηλαδή μικρό αριθμό τεστ που οδηγεί σε μικρό αριθμό κρουσμάτων. Κάθε Δευτέρα από την αρχή του έτους καταγράφονταν λίγα θετικά κρούσματα, σχεδόν τα μισά, σε σχέση με τις άλλες ημέρες της εβδομάδας. Ωστόσο, χθες τα κρούσματα ήταν περισσότερα από κάθε άλλη αντίστοιχη ημέρα από την αρχή του έτους, γεγονός που αποτυπώνει τη σταθερά ανοδική της επιδημιολογικής καμπύλης. Μάλιστα, τα κρούσματα χθες ήταν διπλάσια (638) από εκείνα της Δευτέρας 18 Ιανουαρίου (320).
Ενδεικτικά, τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου είχαν αναφερθεί 543 κρούσματα, και την τελευταία Δευτέρα του Ιανουαρίου 436 κρούσματα, στις 18 Ιανουαρίου τα κρούσματα ήταν 320 και στις 11 ήταν 444, ενώ την πρώτη Δευτέρα του έτους ήταν 427.
Επιβαρύνεται το ΕΣΥ
Η δυναμική της επιδημίας αποτυπώνεται με δραματικό τρόπο στο σύστημα δημόσιας υγείας. Οι ασθενείς με λοίμωξη covid-19 που χρειάζονται νοσηλεία αυξάνονται συνεχώς, πιέζοντας τα νοσοκομεία που ουσιαστικά δεν είχαν το χρονικό περιθώριο να αποσυμπιεστούν για να προετοιμαστούν για το τρίτο κύμα.
Η αύξηση που καταγράφηκε στους διασωληνωμένους μέσα σε τρεις ημέρες, από την περασμένη Παρασκευή μέχρι χθες, είναι απολύτως ενδεικτική: από 246 οι διασωληνωμένοι εκτινάχθηκαν σε 276, στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), καταγράφοντας αύξηση κατά 12%. Περισσότεροι από τους μισούς διασωληνωμένους βρίσκονται στα νοσοκομεία της Αττικής.
Στο λεκανοπέδιο και το χθεσινό 24ωρο συνεχίστηκαν σταθερά οι εισαγωγές ασθενών με λοίμωξη covid-19 στα νοσοκομεία. Έγιναν 123 νέες εισαγωγές, το 60% του συνόλου των ημερήσιων εισαγωγών λόγω κορωνοϊού στην επικράτεια, στοιχείο ενδεικτικό για το πως η επιδημία κινείται στην Αττική αλλά και πως μπορεί να «οδηγήσει» το νέο κύμα σε όλη τη χώρα.
Ενδεικτικά, στο Τζάνειο κρίθηκε αναγκαίο να νοσηλευτούν 16 ασθενείς λόγω κορωνοϊού, στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας άλλοι 17, στο Λαϊκό 22 ασθενείς και στο «Σωτηρία» που είναι αποκλειστικά νοσοκομείο κορωνοϊού άλλοι 26 ασθενείς. Το τελευταίο έχει και την αρνητική πρωτιά νοσηλευομένων με λοίμωξη covid-19 λόγω της αποκλειστικής νοσηλείας ασθενών με κορωνοϊό – χθες νοσήλευε συνολικά σε απλές και ΜΕΘ κλίνες 277 ασθενείς.
Συνολικά στην Αττική νοσηλεύονται 769 ασθενείς σε απλές κλίνες και άλλοι 173 σε κλίνες ΜΕΘ.
Αν αναλογιστεί κάποιος ότι μέσα στις τέσσερις τελευταίες ημέρες στα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου εισήχθησαν 473 νέοι ασθενείς με σοβαρή λοίμωξη covid-19, και ότι ποσοστό περίπου 5% αυτών, δηλαδή περίπου 24 ασθενείς, θα χρειαστεί τις επόμενες 10 ημέρες να εισαχθεί σε ΜΕΘ, αντιλαμβάνεται τον ρυθμό επιβάρυνσης του ΕΣΥ σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, και την πίεση που θα συσσωρεύεται στα νοσοκομεία.