Γιατί πετάμε τις μάσκες – Προς κατάργηση το πιστοποιητικό εμβολιασμού;

Ένα ακόμη βήμα προς την κανονικότητα θα κάνουν από μεθαύριο, Σάββατο 5 Μαρτίου, οι εμβολιασμενοι πολίτες στη χώρα μας, μετά την απόφαση που ελήφθη χθες από επιστήμονες και κυβέρνηση για την κατάργηση της υποχρεωτικής μάσκας στους εξωτερικούς χώρους εφόσον δεν υπάρχει μεγάλος συγχρωτισμός.

Οι θετικοί επιδημιολογικοι δείκτες που διαμορφώθηκαν για μια ακόμη εβδομάδα στη χώρα μας οδήγησαν στην άρση του συγκεκριμένου περιοριστικού μέτρου της μάσκας με τη σύμφωνη γνώμη Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων και υπουργείου Υγείας. Παραμένει ωστόσο η ισχυρή σύσταση των ειδικών για χρήση της μάσκας σε εξωτερικούς χώρους με συνωστισμό από ευάλωτα άτομα και ανεμβολίαστους, ομάδες που κινδυνεύουν από σοβαρή COVID-19 σε περίπτωση μόλυνσης από κορονοϊό.

Παρότι η μάσκα είχε απασχολήσει σε δύο συνεδριάσεις τα μέλη της Επιτροπής και είχε γίνει σαφές ότι το μέτρο οδεύει προς άρση, η εισήγηση για κατάργηση της μάσκας πριν από την Καθαρά Δευτέρα μάλλον αιφνιδίασε ευχάριστα. Κι αυτό διότι οι ειδικοί το περασμένο διάστημα έθεταν το εορταστικό τριήμερο με το οποίο κλείνει το Τριώδιο ως ορόσημο για τη μάσκα. Εκφράζονταν φόβοι για εορταστικές αποκριάτικου χαρακτήρα συναντήσεις και εκδηλώσεις από ομάδες πολιτών που συμμετέχοντας χωρίς τη μάσκα θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν πολλά κρούσματα.

Ωστόσο, οι ειδικοί στάθμισαν τη μεγάλη υποχώρηση της επιδημίας όπως και το γεγονός ότι επισήμως δεν διοργανώνεται αποκριάτικη εκδήλωση σε κανέναν χώρο και συνεπώς περιορίζεται σημαντικά το ενδεχόμενο μετάδοσης στις ομάδες πληθυσμού που θα συμμετέχουν. Είναι ενδεικτικό πως ο δείκτης μετάδοσης της νόσου, το γνωστό Rt, κυμαίνεται πλέον στο 0.93 από 0.97 με διακυμάνσεις ανά περιοχή από 0.82 – 1.01 όπως αναγράφει το επιδημιολογικό δελτίο του ΕΟΔΥ.

Η χθεσινή ημέρα είναι ένα ορόσημο στην πορεία της επιδημίας στη χώρα μας. Έπειτα από τέσσερις σκληρούς μήνες, οι διασωληνωμένοι ασθενείς έσπασαν ξανά το φράγμα των 400, σε καθοδική πορεία ωστόσο τη φορά αυτή. Στις 30 Οκτωβρίου 2021, ο δείκτης είχε περάσει από τους 392 ασθενείς στους 404 και σήμερα, σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), «προσγειώθηκαν» στους 399.

Δυστυχώς παραμένουν οι απώλειες ασθενών με COVID-19. Αν και λιγότεροι συγκριτικά με όσους ανακοινώνονταν τις περασμένες ημέρες, οι 57 νέοι θάνατοι ανεβάζουν το σύνολο στους 25.972.

Σαρηγιάννης: Κατάργηση του πιστοποιητικού εμβολιασμού ίσως και Πριν το Πάσχα

Η πιθανή πτώση των κρουσμάτων -ενδεχομένως και κάτω από τα 1.000 σε ημερήσια βάση- λίγο πριν το Πάσχα, όπως και η πίεση της κοινωνίας, δεν αποκλείεται να φέρει και στη χώρα μας την κατάργηση του πιστοποιητικού εμβολιασμού, ανέφερε μιλώντας στο iatropedia.gr ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.

«Το πιστοποιητικό εμβολιασμού να καταργηθεί λίγο πριν από το Πάσχα νομίζω ότι είναι φυσιολογικό να συμβεί. Γιατί θα έχουν πέσει κι άλλο τα κρούσματα. Θα είμαστε χαμηλά, ίσως και κάτω από 1.000 κρούσματα τη μέρα. Προφανώς θα υπάρχουν και έντονες κοινωνικές πιέσεις, γιατί οι Γερμανοί τα ήρανε, οι Δανοί τα έχουν άρει, οι Γάλλοι θα τα άρουν; Εμείς γιατί;

Θα σας πω εγώ τώρα, όμως, το ανάποδο. Θα πω πως στη νότια Κορέα έχουμε έξαρση. Ακριβώς στη χώρα που είχαν νικήσει τον κορωνοϊό και δεν είχαν πολλά μέτρα. Αφού εδώ τώρα, έχουμε να κάνουμε με την Όμικρον, η οποία είναι σαν να καις δαδί μέσα σε άχυρα. Εξελίσσεται γρήγορα δεν θέλει πολύ. Γι’ αυτό σας λέω είναι λάθος να το βλέπουμε σαν εποχιακό κύμα που θα μειωθεί ούτως ή άλλως. Έχει να κάνει με τη συμπεριφορά μας, με τον καιρό και τη δυνατότητα εφαρμογής συγκεκριμένων μέτρων, που ανάλογα με την περίοδο δεν μπορείς να εφαρμόσεις διαφορετικά. Ο ιός δεν έχει «εποχικότητα» στο DNA του».

Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Σαρηγιάννη:

ΕΡ: Η Επιτροπή εισηγήθηκε και η κυβέρνηση αποφάσισε την κατάργηση κι άλλων περιοριστικών μέτρων. Πιστεύετε πως η αποκλιμάκωση των περιορισμών θα επιβαρύνει την επιδημία, ή θα συνεχίσουν να πέφτουν οι αριθμοί ανεξάρτητα από το τι θα κάνουμε εμείς;

Δ.Σ: Όχι δεν κάνει κύκλους η επιδημία ανεξάρτητα απ’ ό,τι κάνουμε εμείς. Οι κύκλοι οφείλονται στη σχέση του ιού με τον καιρό, στη σχέση του ιού με τη συμπεριφορά μας, η οποία κι αυτή κάνει κάποιους κύκλους. Αυτή είναι η εποχιακή διακύμανση των ιών, δεν είναι κάτι «μαγικό». Οφείλονται στις συμπεριφορές μας. Οι δείκτες αυτή τη στιγμή είναι σε μια φάση αποκλιμάκωσης και θεωρούμε ότι αυτή θα συνεχιστεί. Αλλά αυτό με βάση τα στοιχεία που ίσχυαν και ισχύουν μέχρι σήμερα.

Η άρση της μάσκας στους εξωτερικούς χώρους και η αύξηση της πληρότητας τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι μέτρα που οδηγούν σε μεγαλύτερη διασπορά προφανώς, γιατί διαφορετικά δεν θα τα καθιερώναμε για να ρίξουμε την πανδημία. Θεωρώ ότι θα έχουμε μια επίδραση, αλλά δεν μπορώ να πω πόση γιατί δεν έχουμε τρέξει ακόμα το μοντέλο.

ΕΡ: Μπορεί η επίδραση να είναι τέτοια που να αναστρέψει ακόμη και την αποκλιμάκωση;

Δ.Σ: Θα σας απαντήσω με ένα παράδειγμα. Έχουμε περίπου 14.000 καταγεγραμμένα ημερήσια κρούσματα στον εβδομαδιαίο μέσο όρο. Κι έχουμε κι ένα σημαντικό αριθμό ανθρώπων που είναι ασυμπτωματικοί ή με ήπια συμπτώματα. Τα πραγματικά κρούσματα, δηλαδή, είναι γύρω στα διπλάσια, δηλαδή περίπου 25.000 με 28.000 την ημέρα. Τα ενεργά κρούσματα είναι περίπου 700.000. Σκεφτείτε στα 10 εκατομμύρια κατοίκους πόσες πιθανότητες έχουμε να πετύχουμε κάποιον που να είναι φορέας γύρω μας, απλώς λειτουργώντας φυσιολογικά, δηλαδή πηγαίνοντας στη δουλειά μας;

Άρα όταν εγώ κυκλοφορήσω έξω και είμαι στη στάση του λεωφορείου -στο λεωφορείο πρέπει να φοράω μάσκα, ενώ έξω στη στάση όχι- και στη στάση όμως, είμαι κοντά στον άλλον σε απόσταση λιγότερη από δύο μέτρα και αναπνέουμε ο ένας δίπλα στον άλλον και ο άλλος είναι φορέας της Όμικρον, δεν θα κολλήσω παρ’ ότι είμαι «έξω»; Πρέπει να φυσάει για να μην κολλήσω αν δεν έχω μάσκα.

Αυτό το μέτρο λοιπόν, εμπεριέχει μια διακινδύνευση με βάση απλούς υπολογισμούς δεν χρειάζονται πολύπλοκα μοντέλα. Κι αυτή είναι και η δική μου ένσταση στην απελευθέρωση των μέτρων. Συμφωνώ με την χαλάρωση, αλλά θα την έκανα 10 με 15 μέρες αργότερα. Να έχουν πέσει τα κρούσματα στα 6.500 – 7.000, σε περίπου δύο εβδομάδες. Δεν νομίζω, όμως, ότι θα ανατρέψει την αποκλιμάκωση. Μπορεί απλώς να την καθυστερήσει.

ΕΡ: Γιατί εμείς έχουμε πιο βραδεία αποκλιμάκωση και στην πανδημία και στα μέτρα σε σχέση με άλλες χώρες του εξωτερικού; Έχουμε κάνει κάτι λάθος; Σε τι οφείλεται αυτή η καθυστέρηση; Κάποιες χώρες καταργούν και τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, που σε εμάς φαίνεται αυτό πολύ μακρινό προς το παρόν.

Δ.Σ: Ε, ναι βέβαια. Μια μεγάλη διαφορά είναι ότι έχουμε ανεμβολίαστους σε ευάλωτες ηλικίες, δηλαδή σε αυτούς που λέμε «ευπαθείς ομάδες». Κάτι που φυσικά μεγαλώνει τη διακινδύνευση του πληθυσμού. Αυτό κάνει την επίπτωση του οποιουδήποτε βαθμού διασποράς να είναι πολύ μεγαλύτερη. Δηλαδή είναι πιο ευάλωτος ο πληθυσμός όταν έχεις την ίδια πίεση από την απειλή που αντιμετωπίζεις.

Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι έχουμε ένα αρκετά σημαντικό -κατά τη γνώμη μου- ποσοστό πληθυσμού που δεν έχει κάνει την τρίτη δόση. Και αυτό γιατί δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι η αποκλιμάκωση γίνεται από μόνη της «Γιατί να κάνω κάτι εγώ; Πάμε προς την άνοιξη, ανοίγει ο καιρός θα πέσει η διασπορά, θα πέσει από μόνη της η πανδημία», σκέφτονται κάποιοι. Κάτι που είναι λάθος γιατί σε κάνει ευάλωτο κι όσο μπορείς να κολλήσεις, κινδυνεύεις.

Όλα αυτά, θα ήταν όλα πολύ πιο εύκολα αν είχαμε αυξήσει τον εμβολιασμό. Είτε αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί καθόλου και είναι πιο ηλικιωμένοι και ευπαθείς, είτε σ’ αυτούς που έχουν κάνει τις δύο δόσεις και δεν έχουν κάνει την τρίτη. Είναι σημαντικό να ολοκληρωθούν οι εμβολιασμοί. Δεν λέω ότι είναι εύκολο να γίνει, λέω τι θα έπρεπε να γίνει για να συμβαδίσουμε με άλλες χώρες.

ΕΡ: Κάποιες χώρες τόλμησαν να επαναφέρουν πολύ σημαντικές λειτουργίες της κοινωνίας στην προ κορωνοϊού εποχή, όπως είναι η είσοδος σε δημόσιους χώρους χωρίς την επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού. Πολλές βρίσκονται επίσης ένα βήμα πριν από την κατάργηση της μάσκας και σε εσωτερικούς χώρους, με σύσταση μάλιστα του ECDC. Αυτά τα μέτρα πότε τα βλέπετε να έρχονται στην Ελλάδα;

Δ.Σ: Το πιστοποιητικό εμβολιασμού να καταργηθεί λίγο πριν από το Πάσχα νομίζω ότι είναι φυσιολογικό να συμβεί. Γιατί θα έχουν πέσει κι άλλο τα κρούσματα. Θα είμαστε χαμηλά, ίσως και κάτω από 1.000 κρούσματα τη μέρα. Προφανώς θα υπάρχουν και έντονες κοινωνικές πιέσεις, γιατί οι Γερμανοί τα ήρανε, οι Δανοί τα έχουν άρει, οι Γάλλοι θα τα άρουν; Εμείς γιατί;

Θα σας πω εγώ τώρα, όμως, το ανάποδο. Θα πω πως στη νότια Κορέα έχουμε έξαρση. Ακριβώς στη χώρα που είχαν νικήσει τον κορωνοϊό και δεν είχαν πολλά μέτρα. Αφού εδώ τώρα, έχουμε να κάνουμε με την Όμικρον, η οποία είναι σαν να καις δαδί μέσα σε άχυρα. Εξελίσσεται γρήγορα δεν θέλει πολύ. Γι’ αυτό σας λέω είναι λάθος να το βλέπουμε σαν εποχιακό κύμα που θα μειωθεί ούτως ή άλλως. Έχει να κάνει με τη συμπεριφορά μας, με τον καιρό και τη δυνατότητα εφαρμογής συγκεκριμένων μέτρων, που ανάλογα με την περίοδο δεν μπορείς να εφαρμόσεις διαφορετικά. Ο ιός δεν έχει «εποχικότητα» στο DNA του.

ΕΡ: Δηλαδή, λέτε πως η Όμικρον επελαύνει και είναι δυνατή;

Δ.Σ: Ε, βέβαια η Όμικρον είναι εδώ και απλώς περιμένει να δει τι θα κάνουμε. Κι όσο ρίχνουμε σιγά – σιγά τις άμυνες, τόσο καλύτερα γι’ αυτήν, για να κυκλοφορήσει ελεύθερη.

ΠΗΓΕΣ: protothema.gr / iatropedia.gr