Lockdown: Εβδομάδα αποφάσεων – Τα σενάρια και οι ημερομηνίες κλειδιά
Την ώρα που τα νοσοκομεία προετοιμάζονται για έναν «σκληρό» Απρίλη με φόβους για νέα αύξηση των διασωληνωμένων.
Σε μία εβδομάδα αποφάσεων εισήλθαμε μιας και οι επιστήμονες αναμένεται, λαμβάνοντας υπόψιν τα επιδημιολογικά δεδομένα, την πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας αλλά και τις προβλέψεις για την πορεία της πανδημίας, να καταλήξουν στην εισήγησή τους σχετικά με το άνοιγμα ή όχι του λιανεμπόριου αλλά και των σχολείων.
Η κατάσταση έτσι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας αφού ο αριθμός των διασωληνωμένων στις ΜΕΘ έχει φτάσει τους 735, ενώ παράλληλα στο σύνολό τους οι νοσηλευόμενοι είναι 5.125. Ωστόσο είναι σχεδόν αντιληπτό, παρά τις διαφωνίες μεταξύ των ειδικών, πως το υφιστάμενο lockdown δεν αποδίδει όσο θα ήθελαν οι επιστήμονες. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν οι εισηγήσεις προκειμένου να βρεθεί η κατάλληλη φόρμουλα προκειμένου να μπούμε σε μία φάση σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα.
Με τον Απρίλιο να βρίσκεται πλέον προ των πυλών το σχέδιο αυτό απλώνεται σε έναν ορίζοντα τεσσάρων εβδομάδων έως το Πάσχα και με το «μάτι» στο καλοκαίρι, που αποτελεί εκπεφρασμένη επιθυμία όλων να είναι καλύτερο από το περσινό. Για να επιτευχθεί αυτό, στην φαρέτρα της η Πολιτεία έχει τον εμβολιασμό ο οποίος αναμένεται να επιταχυνθεί κατά πολύ τον Απρίλιο, τα self tests και ένα μείγμα άρσης των μέτρων που βασίζεται στον κανόνα «ό,τι ανοίγει δεν ξανακλείνει».
Στην παρούσα φάση στο κυβερνητικό επιτελείο θα ήθελαν να αποφύγουν να θέσουν ημερομηνίες στο τραπέζι, καθώς ήδη έχουν χαθεί δύο εβδομάδες λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης των δεικτών και η καλλιέργεια προσδοκιών οι οποίες δεν μετουσιώνονται σε πραγματικότητα δείχνει να έχει τελικά το αντίθετο αποτέλεσμα στους πολίτες αλλά και την αγορά. Το βασικό που θα κρίνει τις αποφάσεις είναι η πορεία της πανδημίας. Εάν επιβεβαιωθεί η επιπέδωση της καμπύλης η οποία θα σημάνει την είσοδο σε μία περίοδο αποκλιμάκωσης των δεικτών και σε δεύτερο χρόνο αποσυμπίεσης του ΕΣΥ τότε θα μπορέσουν οι λοιμωξιολόγοι να δώσουν το πράσινο φως για την μερική επιστροφή της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας.
Πρώτος σταθμός λιανεμπόριο και σχολεία
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το πρώτο βήμα αναμένεται να είναι αυτό του λιανεμπορίου. Η πίεση από την αγορά είναι μεγάλη, ενώ πλέον έχει διαφανεί πως τα οφέλη θα είναι πολλαπλάσια ακόμα και στο επιδημιολογικό σκέλος. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του καθηγητή πνευμονολογίας, Θεόδωρου Βασιλακόπουλου, ο οποίος μιλά για άνοιγμα του «μικρού» λιανεμπορίου το οποίο υπό προϋποθέσεις θα οδηγήσει μέχρι και στην μείωση των κρουσμάτων.
Σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του λιανεμπορίου τώρα, όπως όλα δείχνουν οι επιλογές είναι δύο. Από την μία υπάρχουν «φωνές» για αξιοποίηση του click away και του click in shop και από την άλλη για πλήρη απελευθέρωση με μόνους περιορισμούς τον αριθμό των καταναλωτών στα καταστήματα και την υποχρέωση χρήσης του 13032 το οποίο θα έχει αυστηρό πλαίσιο τριών ωρών μία φορά την ημέρα. Στο κυβερνητικό επιτελείο πάντως, φαίνεται πως επιθυμούν διακαώς να ακούσουν το «ναι» από τους επιστήμονες για την δεύτερη επιλογή μιας και ο κόσμος της αγοράς θέλει να φτάσει όσο το δυνατόν νωρίτερα στην κανονικότητα.
Τις διαθέσεις της κυβέρνησης πάντως, έδωσε και ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργό, Άκης Σκέρτσος ο οποίος μιλώντας χθες στην ΕΡΤ προσδιόρισε μία τέτοια εξέλιξη στις αρχές Απριλίου. Οι ημερομηνίες που έχουν πέσει στο τραπέζι στην παρούσα φάση είναι η 5η Απριλίου ή εσχάτως η 12η.
Μιλώντας για τους παράγοντες των self tests, του εμβολιασμού αλλά και της βελτίωσης του καιρού ο κ. Σκέρτσος μίλησε για ένα «ελεγχόμενο άνοιγμα της οικονομίας, της κοινωνίας, της εκπαίδευσης χωρίς να απεμπολούμε τα μέτρα προστασίας». Σχετικά με τις ημερομηνίες του ανοίγματος ο κ. Σκέρτσος είπε ότι στα μέσα της εβδομάδας θα υπάρξει μια συνεδρίαση με την επιτροπή των ειδικών. «Έγινε ήδη μια προσυζήτηση την Παρασκευή όπου παρουσιάσαμε αναλυτικά το πώς θα λειτουργήσει η διαδικασία του οικιακού τεστ, που πιστεύουμε ότι θα δώσει μία σημαντική ενίσχυση στη διαδικασία του εντοπισμού και της ιχνηλάτησης των θετικών κρουσμάτων -κυρίως των ασυμπτωματικών κρουσμάτων- εντοπίζοντας πιο εύκολα εκείνους που νοσούν αλλά δεν το γνωρίζουν, συνεπώς μέσα στην εβδομάδα θα συζητήσουμε τις ημερομηνίες. Τοποθετούμε για τις αρχές Απριλίου την επανέναρξη συγκεκριμένων δραστηριοτήτων με προτεραιότητα στο λιανεμπόριο και την εκπαίδευση κι από εκεί και πέρα, στα μέσα Απριλίου, και στην εστίαση σε εξωτερικούς χώρους», είπε.
Σχετικά με τα σχολεία τώρα, οι επιστήμονες έχουν στα χέρια τους από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας τις προτάσεις από το υπουργείο Παιδείας και θα κληθούν να αποφασίσουν εάν είναι ασφαλές για να επιστρέψουν οι μαθητές στις αίθουσές τους. Συγκεκριμένα, ο στόχος της κυβέρνησης είναι την επόμενη Δευτέρα 5 Απριλίου να ανοίξουν καταρχήν τα σχολεία, και ειδικότερα τα Γυμνάσια και τα Λύκεια, σε όλες τις περιοχές, ακόμη και αυτές που είναι σε «βαθύ κόκκινο». Προϋπόθεση, η υποχρέωση σταθερού εβδομαδιαίου self test (κάθε Δευτέρα) μαθητών και καθηγητών.
Οι διαδημοτικές μετακινήσεις
Άλλο ένα «μέτωπο» για το οποίο είναι πιθανόν να αποφασίσουν αυτήν την εβδομάδα οι επιστήμονες είναι αυτό των διαδημοτικών μετακινήσεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες ίσως ενταχθούν στο πλαίσιο μέτρων που πιθανολογείται να ισχύει από την Δευτέρα και ειδικά αυτές να επιτραπούν το ερχόμενο Σάββατο. Πάντως όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, κρατούν «μικρό καλάθι» καθώς το θέμα είχε συζητηθεί πρόσφατα και παρά τις αρχικές διαθέσεις και την δημοσιοποίηση του ζητήματος τελικά δεν δόθηκε το πράσινο φως. Μοναδική χαραμάδα η χρήση του 6 στο 13033 από τους πολίτες για την μετακίνησή τους εκτός δήμων προκειμένου να απολαύσουν υπηρεσίες κομμωτηρίων και κέντρων αισθητικής.
Οι ημερομηνίες κλειδιά
Τούτων δοθέντων φαίνεται πως παίρνει σχήμα και ο οδικός χάρτης με τις ημερομηνίες οι οποίες θα μας οδηγήσουν μέχρι το Πάσχα αρχικά και έως το καλοκαίρι στην συνέχεια.
Έτσι, την ερχόμενη Τετάρτη οι επιστήμονες λαμβάνουν τις αποφάσεις τους για λιανεμπόριο, σχολεία και διαδημοτικές μετακινήσεις με στόχο την 5η Απριλίου. Την 1η Απριλίου αναμένεται να ενεργοποιηθούν 272 ακόμη εμβολιαστικές γραμμές με την χώρα να έχει πλέον συνολικά στην επικράτεια 1.073. Το πρώτο 10ήμερο, επίσης, αναμένεται να είναι διαθέσιμα για τους πολίτες και τα self tests στα φαρμακεία. Στα μέσα του ερχόμενου μήνα σχεδιάζεται και η επιστροφή της εστίασης με χρήση μόνο των εξωτερικών χώρων. Στα μέσα του ίδιου μήνα σχεδιάζεται και το πιλοτικό άνοιγμα του τουρισμού με τουρίστες από χώρες με μη επιβαρυμένο επιδημολογικό προφίλ και αυξημένα επίπεδα εμβολιασμού όπως το Ισραήλ. Το επίσημο άνοιγμα του τουρισμού τοποθετείται στις 14 Μαΐου.
Παγώνη: Το 70% των ασθενών στα νοσοκομεία είναι νέοι
«Οι ασθενείς που έχουμε αυτή τη στιγμή στα νοσοκομεία, στο 70% είναι νέοι άνθρωποι» δήλωσε η πρόεδρος ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ.
Η κα Παγώνη σχολίασε πως οι εικόνες συνωστισμού που παρατηρούμε τις τελευταίες ώρες δεν θα έπρεπε να υπάρχουν.
«Με φοβίζουν αυτές οι εικόνες , όταν βλέπω τους ασθενείς μπροστά» είπε τονίζοντας πως είναι τραγικό να βλέπουμε ανθρώπους ηλικιών 35-50 , χωρίς υποκείμενα νοσήματα, να διασωληνώνονται.
Η γιατρός υπογράμμισε το γεγονός πως όχι μόνο βλέπουμε ανθρώπους να μην τηρούν τις αποστάσεις αλλά αυτοί δεν φορούν επιπρόσθετα ούτε τις μάσκες.
Σε κάθε περίπτωση η κα Παγώνη εξήγησε πως το παραπάνω δεν οφείλεται μόνο στην μη τήρηση των μέτρων αλλά σχετίζεται και με τις μεταλλάξεις του ιού καθώς αυτός παρουσιάζει αυξημένη μεταδοτικότητα, της τάξης του 40-60% σε νεαρές ηλικίες.
Μέχρι αυτή τη στιγμή έχουν γίνει πάνω από 73 εισαγωγές σε απλές κλίνες στο νοσοκομείο Γεννηματάς, που εφημέρευε ενώ έγιναν 15 εισαγωγές σε κλίνες ΜΕΘ, ανέφερε η κα Παγώνη προσθέτοντας ότι μετά από προσπάθεια οι 5 εξ αυτών μεταφέρθηκαν σε απλές κλίνες.
«Περιμένουμε να αδειάσουν σε άλλα νοσοκομεία κλίνες ΜΕΘ διότι οι δικές μας είναι πλήρεις» ανέφερε.
Σε κάθε περίπτωση η πρόεδρος ΕΙΝΑΠ επανέλαβε ότι εστίαση, καταστήματα και σχολεία θα έπρεπε ήδη να έχουν ξεκινήσει να ανοίγουν και πρόσθεσε πως αφενός οι μαθητές της Γ Λυκείου πρέπει να επιστρέψουν στα σχολεία δεδομένου ότι θα δώσουν Πανελλαδικές εξετάσεις κι αφετέρου τα παιδιά του Δημοτικού είναι ιδιαιτέρως πιεσμένα.
Αναφερόμενη δε ειδικά στο ζήτημα του ανοίγματος της εστίασης επεσήμανε πως είναι προτιμότερο να ανοίξει σε εξωτερικούς χώρους παρά ο κόσμος να συναντίεται σε σπίτια.
Σκληρός Απρίλης για ΜΕΘ και νοσοκομεία
Η πίεση που ασκείται στα νοσοκομεία γίνεται ολοένα και πιο έντονη, δοκιμάζοντας συνεχώς τα όρια των επαγγελματιών υγείας και των ασθενών που χρειάζονται περίθαλψη είτε λόγω κορωνοϊού είτε λόγω άλλων παθήσεων. Οι νοσηλευόμενοι στα δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία ανέρχονται στους 5.125 και οι διασωληνωμένοι στους 735 στην επικράτεια -από αυτούς περισσότεροι από 2.000 νοσηλεύονται σε απλές κλίνες και άλλοι 418 σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στην Αττική.
Μάλιστα, στο λεκανοπέδιο όπως και στη Θεσσαλονίκη το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης που υλοποιείται, αναδιαμορφώνεται συνεχώς προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες των εκατοντάδων ασθενών με λοίμωξη covid-19 που ημερησίως συρρέουν στα νοσοκομεία.
Στα νοσοκομεία της βόρειας Ελλάδας, οι νοσηλευόμενοι έφθασαν τους 1.066, και οι ειδικοί διαπιστώνουν συνεχόμενη ήπια πίεση στο σύστημα υγείας. Στο πλαίσιο αυτό, από σήμερα σήμερα στις επιχειρησιακές συσκέψεις στο υπουργείο για το σύστημα υγείας θα συμμετέχουν οι διοικητές της 3ης και 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) και η επικεφαλής του Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΚΕΠΥ-ΕΚΑΒ) βορείου Ελλάδας.
Σύμφωνα με τα προγνωστικά μοντέλα, οι διασωληνωμένοι μέσα στο πρώτο 15νθήμερο του επόμενου μήνα μπορεί να αγγίξουν τους 1.000, με το μεγαλύτερο βάρος να πέφτει στο λεκανοπέδιο – αριθμός που προκαλεί τρόμο, θέτοντας ταυτόχρονα σε «κόκκινο συναγερμό» τις υγειονομικές αρχές.
Το κύμα των ασθενών και η μακρά νοσηλεία
Οι ειδικοί της Επιτροπής έχουν προειδοποιήσει ότι το σύστημα υγείας θα συνεχίσει να πιέζεται για τουλάχιστον τέσσερις ακόμη εβδομάδες, υπό την αισιόδοξη εκτίμηση ότι θα σταματούσαν οι νέες μεταδόσεις της λοίμωξης covid-19. Όμως, αυτό μοιάζει με ένα ιδανικό σενάριο, που απέχει πολύ από την πραγματικότητα: η επιδημιολογική καμπύλη εξακολουθεί να κινείται ανοδικά δημιουργώντας ένα «τσουνάμι» νέων ασθενών προς τα νοσοκομεία. Ακόμη κι αν σταματήσει η άνοδος της καμπύλης, σημάδι ότι το κύμα της επιδημίας έφθασε στην κορύφωσή του, θα χρειαστούν περίπου δέκα ημέρες για να σταθεροποιηθεί, να«επιπεδωθεί» όπως λένε οι ειδικοί.
Με βάση το προγνωστικό μοντέλο που διατρέχει σταθερά την επιδημία, το 10-15% όσων μολύνονται, εκδηλώνουν σοβαρή νόσο covid-19 και χρειάζεται να εισαχθούν σε νοσοκομείο, ενώ το 5-7% αυτών θα χρειαστεί νοσηλεία σε ΜΕΘ. Συνεπώς, από τους 14.992 νέους φορείς του κορωνοϊού που εντοπίστηκαν το διάστημα από 20 έως 25 Μαρτίου, προβλέπεται ότι τις επόμενες ημέρες τουλάχιστον 1.499 άνθρωποι θα εισαχθούν για νοσηλεία και από αυτούς περίπου 74 θα χρειαστούν εισαγωγή σε ΜΕΘ.
Αυτό, ωστόσο, που δυσχεραίνει περαιτέρω τη διαχείριση της κατάστασης σε αυτό το κύμα, είναι η μικρότερη ηλικία των φορέων και το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα νοσηλείας των ασθενών. Εν αντιθέσει με τα δύο προηγούμενα επιδημικά κύματα, που οι ασθενείς ήταν στην πλειονότητά τους ηλικιωμένοι άνω των 70 χρόνων, πλέον οι ασθενείς ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 40-64 χρόνων.
Η ηλικία και η καλύτερη κατάσταση του οργανισμού τους σε σχέση με εκείνη των ηλικιωμένων επιτρέπει να «πολεμήσουν» πιο αποτελεσματικά τον κορωνοϊό, γεγονός όμως που παρατείνει τη διάρκεια νοσηλείας τους και στις απλές κλίνες και στις ΜΕΘ. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί στις αυξημένες πληρότητες που παρατηρούνται σε όλα τα νοσοκομεία της επικράτειας.
Τα «κρυφά χαρτιά» του υπουργείου για το σύστημα υγείας
Από την περασμένη Παρασκευή άλλες 21 κλίνες ΜΕΘ covid-19 προστέθηκαν στο λεκανοπέδιο, που διαθέτει πλέον 417 κλίνες ΜΕΘ συνολικά στα νοσοκομεία του. Σύμφωνα με το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης του υπουργείου Υγείας θα αναπτυχθούν άλλες 90 κλίνες ΜΕΘ στην Αττική. Πρόκειται για τις λεγόμενες πολυδύναμες κλίνες ΜΕΘ, δηλαδή για πλήρως εξοπλισμένα κρεβάτια με μηχανήματα που υποστηρίζουν όλες τις ζωτικές λειτουργίες των ασθενών και τα οποία μπορούν να τοποθετηθούν σε χειρουργεία, αίθουσες ανάνηψης και απλούς θαλάμους νοσηλείας των νοσοκομείων.
Παράλληλα, συνεχίζεται η παράδοση στα νοσοκομεία των 900 αναπνευστικών συσκευών υψηλής ροής οξυγόνου (high flow oxygen therapy), οι οποίες αποτρέπουν την επιδείνωση των ασθενών και μειώνουν τις πιθανότητες εισαγωγής σε ΜΕΘ.
Με δεδομένη την παρατεταμένη πίεση που θα δεχθούν τα νοσοκομεία της Αττικής τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες, οι επικεφαλής της 1ης και της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) έχουν ζητήσει από κάθε γενικό νοσοκομείο της αρμοδιότητας τους να διαθέσει 30 επιπλέον απλές κλίνες κορωνοϊού (εξαιρούνται τα παιδιατρικά, τα μαιευτήρια, τα ογκολογικά, τα ψυχιατρικά και όσα είναι αποκλειστικής νοσηλείαςcovid).
Ουσιαστικά θα ανοίξει μία νέα κλινική covid-19 30 κλινών σε τουλάχιστον 14 νοσοκομεία της Αττικής, στην οποία θα συνδράμουν οι ιδιώτες γιατροί που έχουν επιστρατευθεί. Σε περίπτωση δε που χρειαστούν και άλλοι ιατροί, αρμοδίως λέγεται πως θα γίνει εκ νέου επιστράτευση ιδιωτών παθολόγων, πνευμονολόγων και γενικών γιατρών.
Με αυτό το σχέδιο εξασφαλίζονται 420 επιπλέον κλίνες για τις ανάγκες της επιδημίας. Ωστόσο, στα «κρυφά χαρτιά» των επικεφαλής των ΥΠΕ είναι η διάθεση εξ ολοκλήρου και άλλων δύο νοσοκομείων, ένα σε κάθε Υγειονομική Περιφέρεια. Κρίνονται ως κατάλληλα να ανταποκριθούν το Θριάσιο στη 2η ΥΠΕ και το «Ιπποκράτειο» στην 1η.
Επίσης, στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται και το ενδεχόμενο αλλαγής του ισχύοντος προγράμματος των εφημερευόντων νοσοκομείων. Αντί κάθε νοσοκομείο να εφημερεύει ανά τέσσερις ημέρες, εξετάζεται να μπαίνει στην εφημερία κάθε δύο ημέρες, ώστε να γίνεται καλύτερη διαχείριση και κατανομή των ασθενών μέσα στις κλινικές.
Η ύστατη επιλογή του κυβερνητικού σχεδιασμού για τη διαχείριση της ανεξέλεγκτης επιδημίας στην Αττική είναι η ανάπτυξη νοσοκομείων «εκστρατείας» σε στάδια και μεγάλους εκθεσιακούς χώρους, όπως πχ. το ΟΑΚΑ. Το ίδιο σενάριο είχε εξεταστεί και τον περασμένο Νοέμβριο για τη βόρεια Ελλάδα, με επίκεντρο τις υγειονομικές μονάδες στη Θεσσαλονίκη που είχαν δεχθεί χιλιάδες ασθενείς. Το «Βελίδειο» συνεδριακό κέντρο ήταν ένας από τους χώρους που είχε κριθεί κατάλληλος για να μετατραπεί σε νοσοκομείο «εκστρατείας».
Συνεχίζεται δυναμικά ο εμβολιασμός
Νότα αισιοδοξίας για την οικοδόμηση του στέρεου τείχους ανοσίας δίνει η διαρκής πρόοδος της εμβολιαστικής εκστρατείας «Ελευθερία». Μέχρι και την περασμένη Παρασκευή είχαν δεχθεί το πολύτιμο «δώρο» της επιστήμης σχεδόν 1,6 εκατομμύρια άτομα, ενώ από την ίδια ημέρα απέκτησαν πρόσβαση στην πλατφόρμα των ραντεβού και άλλοι 550.000 πολίτες, ηλικίας 70-74 χρόνων. Αρχές Απριλίου πρόσβαση στον εμβολιασμό αποκτά και η τελευταία ηλικιακή υποομάδα, εκείνη των 65-69 χρόνων, που υπολογίζεται σε 546.000 άτομα, και με την οποία ολοκληρώνεται η εμβολιαστική θωράκιση των ηλικιωμένων.
Υπενθυμίζεται ότι σε εξέλιξη είναι ο εμβολιασμός κατά της λοίμωξης covid-19 και των 250.000 πολιτών που αποτελούν την πρώτη από τις δύο ομάδες των ασθενών με σοβαρές νόσους.
Η ηγεσία του υπουργείου Υγείας και η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων εκτιμούν ότι θα έχει επιτευχθεί εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού σε ποσοστό έως και 30% στις αρχές Μαΐου, αφού βάσει των παραλαβών των εμβολίων τον Απρίλιο θα γίνουν περισσότεροι από 1,5 εκατομμύρια εμβολιασμοί. Οι πλέον ευάλωτοι στη νόσο Covid-19, δηλαδή οι ευπαθείς ομάδες και όσοι είναι άνω των 60 χρόνων θα έχουν λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου έως τις αρχές Μαΐου, γεγονός που θα σημάνει τη σταδιακή αποσυμπίεση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ).
Τέλος, το υπουργείο Υγείας προκειμένου να διασφαλίσει ότι καμιά δόση εμβολίου δεν θα πάει χαμένη ενεργοποιεί και τη «Λίστα Αναμονής». Με τη νέα αυτή επιλογή, σε περίπτωση ακύρωσης άλλου προγραμματισμένου ραντεβού, οι πολίτες που έχουν ενταχθεί στη συγκεκριμένη λίστα έχουν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό. Το πρόγραμμα ξεκινάει πιλοτικά σε συγκεκριμένα εμβολιαστικά κέντρα σε όλη τη χώρα και σύντομα θα επεκταθεί στα περισσότερα.
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ / ethnos.gr / protothema.gr / skai.gr