Οι μεταλλάξεις, το μέτωπο των εμβολιασμών και η προειδοποίηση Τσιόδρα

Προβληματισμός επικρατεί στους ειδικούς για ένα μεταλλαγμένο στέλεχος κορονoϊού που εντοπίστηκε πρόσφατα στο κέντρο της Αθήνας, την επονομαζόμενη «αθηναϊκή» μετάλλαξη, η οποία ουσιαστικά αποτελεί παραλλαγή του στελέχους από τη Νιγηρία.

Μάλιστα, σε συνδυασμό με την άρση του lockdown και μια γενικότερα χαλάρωση στην τήρηση των υφιστάμενων μέτρων, έκρουσε το «καμπανάκι» κινδύνου τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την επιστημονική κοινότητα.

Αναφερόμενη στην συγκεκριμένη μετάλλαξη κατά την ενημέρωση για την πορεία του κορονoϊού, η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, εξέφρασε μια εύλογη ανησυχία, η οποία -όπως τόνισε- επικρατεί και για οποιαδήποτε μεταλλαγμένο στέλεχος παρουσιάζεται, ενώ εξέφρασε την ελπίδα να είναι πολύ περιορισμένη.

«Σχετικά με την αθηναϊκή μετάλλαξη που υπάρχει στο κέντρο της Αθήνας, δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν ανησυχεί, καθώς και για ό,τι παραλλαγμένο παρουσιάζεται. Υπάρχουν, όμως, τα συστήματα ειδικής παρατήρησης και καταγραφής και ειδικοί γενετιστές και λοιμωξιολόγοι θα παρακολουθήσουν την εξέλιξη της και ας ελπίσουμε ότι θα είναι πολύ περιορισμένη» σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Θεοδωρίδου.

Μιλώντας στο Sputnik ο πρύτανης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Αθανάσιος Δημόπουλος, αναφέρθηκε κι αυτός στα μεταλλαγμένα στελέχη του ιού που εντοπίστηκαν στο κέντρο της Αθήνας και τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

«Αυτή τη στιγμή μεταλλαγμένα στελέχη του SARS-CoV-2 διαπιστώνονται αρκετά συχνά. Στο κέντρο της Αθήνας διαπιστώθηκε προσφάτως μια μετάλλαξη η οποία έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Για όλες τις μεταλλάξεις μέχρι σήμερα δεν έχουμε δεδομένα που να μας λένε ότι τα εμβόλια τα οποία είναι σε χρήση δημιουργούν κάποιο πρόβλημα. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι αυξάνουν τη μετάδοση (σ.σ. εννοεί οι μεταλλάξεις) του ιού επομένως αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χρειαζόμαστε μεγαλύτερα ποσοστά ανθρώπων να έχουν πετύχει πλήρη εμβολιασμό ούτως ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε αυτό που λέμε ανοσία της αγέλης» δήλωσε.

Όσον αφορά το εάν η αθηναϊκή μετάλλαξη του κορονοϊού πρέπει να μας προβληματίζει περισσότερο από τις άλλες μεταλλάξεις, ο κ. Δημόπουλος τόνισε ότι όλες οι μεταλλάξεις προβληματίζουν καθώς αυξάνουν τη μεταδοτικότητα του ιού.

«Όλες οι μεταλλάξεις, ιδιαίτερα η ινδική μετάλλαξη, μας προβληματίζουν γιατί αυξάνουν τη μεταδοτικότητα του ιού και βεβαίως γνωρίζουμε ότι αν συνεχίσει η πανδημία να είναι ενεργός, ιδιαίτερα σε περιοχές του κόσμου με μεγάλους πληθυσμούς όπως είναι η Ινδία για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό αυξάνει την πιθανότητα των μεταλλάξεων δεδομένου ότι ο ιός προσπαθεί να βρει τρόπους καλύτερης επιβίωσης και μεγαλύτερης μετάδοσης. Επομένως, για αυτό μιλάμε για μία ανάγκη ελέγχου της πανδημίας σε παγκόσμιο επίπεδο» υποστήριξε στο ίδιο μέσο.

Τι είναι η αθηναϊκή μετάλλαξη

Το στέλεχος 318 είναι ένα στέλεχος του οποίου η παλιά απομόνωσή του βρίσκεται στη Νιγηρία.

«Πρόκειται για ένα στέλεχος που έχει τη μετάλλαξη 484Κ, η οποία σχετίζεται με ανοσολογική διαφυγή» διευκρίνισε ο Γκίκας Μαγιορκίνης στην ενημέρωσή του στις 7 Μαΐου. Δηλαδή πρόκειται για μια μετάλλαξη που μπορεί να διαφεύγει από την προστασία των διαθέσιμων έως τώρα εμβολίων.

«Δεν γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι αυτή τη στιγμή. Να θυμίσω ότι στην αρχή λέγαμε ότι η νοτιοαφρικάνικη είναι πολύ επιθετική. Δεν έχει αποδειχθεί αυτό ακόμα, ούτε η βραζιλιάνικη έχει αποδειχθεί. Η βρετανική αποδείχθηκε τελικά ότι είναι αρκετά επιθετική. Χρειάζεται χρόνος και το παρακολουθούμε. Σε κάθε περίπτωση, περιχαρακώνεται οποιαδήποτε περίεργη μετάλλαξη με επαρκή ιχνηλάτηση και επιδημιολογική επιτήρηση» είχε πει.

Μάλιστα, αναφερόμενος στα ποσοστά που εμφανίζει η διάδοση της συγκεκριμένης μετάλλαξης, ο κ. Μαγιορκίνης είχε ξεκαθαρίσει ότι τα ποσοστά αναφέρονται σε διάφορα σημεία: «Δεν είναι το 10% των κρουσμάτων, αλλά το 10% ενός επιλεγμένου δείγματος μεταλλαγμένων» είχε πει.

Προειδοποίηση Τσιόδρα

Έντονος είναι ο προβληματισμός σε κυβερνητικό επίπεδο για χαλάρωση των πολιτών μετά την άρση μέτρων στο lockdown, ενώ ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας αλλά και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκρουσαν κώδωνα κινδύνου. Η πανδημία δεν έχει τελειώσει, αλλά και οι μεταλλάξεις δημιουργούν νέα δεδομένα που αναγκάζουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες σε αλλαγή στρατηγικής.

Ο Σωτήρης Τσιόδρας ξεκαθάρισε ότι ο κορονοϊός είναι εδώ και θα μείνει. Χαρακτηριστικά, τόνισε κατά την παρέμβασή του στο «20ο Πανελλήνιο Συνέδριο Λοιμώξεων», ότι οι προβλέψεις με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και οι άγνωστες παραμέτρους είναι οι ακόλουθες:

Είναι απαραίτητη η ποιοτική επιτήρηση με νέα εργαλεία Η ανοσία θα είναι και φυσική – εκτός από τα εμβόλια- και πιθανόν μακράς διαρκείας Το αμέσως επόμενο διάστημα θα μας απασχολήσουν η εξέλιξη ιού, οι μεταλλάξεις

Ως βασικές παραμέτρους για το επόμενο διάστημα, κατά τον τον κ. Τσιόδρα, θα είναι «ο εμβολιασμό μια φορά τον χρόνο και η αντιμετώπιση του ιού με έξυπνα μέτρα τα οποία θα έχουν ευρεία κοινωνική αποδοχή».

Στα τέλη του μήνα θα γνωρίζουμε κατά πόσο οι συνωστισμοί των τελευταίων ημερών μετά την άρση των μέτρων, επιβαρύνουν την επιδημιολογική εικόνα της χώρας. Κυβερνητικές πηγές πάντως άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο τοπικών lockdown, εφόσον κριθεί απαραίτητο.

Το μήνυμα Μητσοτάκη: Δεν ξεμπερδέψαμε με την πανδημία

Σαφές μήνυμα σε όλους όσοι θεωρούν ότι η πανδημία έχει τελειώσει οριστικά έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της τακτικής σύσκεψης για την πορεία της πανδημίας.

«Πολλοί συμπολίτες μας φαίνεται να πιστεύουν ότι έχουμε ήδη οριστικά ξεμπερδέψει με την πανδημία, πράγμα το οποίο προφανώς δεν συμβαίνει. Βεβαίως και βλέπουμε μία σημαντική αποκλιμάκωση στον αριθμό των κρουσμάτων, στις εισαγωγές στα νοσοκομεία και στις διασωληνώσεις, η πανδημία όμως είναι ακόμα εδώ», τόνισε χαρακτηριστικά και παράλληλα προσέθεσε σε αυστηρό ύφος ότι ελευθερία δεν σημαίνει ανευθυνότητα. Ζήτησε, δε, από τους πολίτες να τηρήσουν πλήρως τα «λίγα μέτρα τα οποία έχουν απομείνει» και από τους επαγγελματίες, ειδικά της εστίασης, να εφαρμόσουν απόλυτα τα μέτρα που έχουν καταρτιστεί με βάση τις συστάσεις των ειδικών.

«Θα είμαστε αυστηροί στην επιβολή του νόμου καθώς είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτή η θετική πορεία η οποία έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες να συνεχιστεί απρόσκοπτα», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Το μέτωπο των εμβολιασμών

Με περισσότερα από 1.800 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη τη χώρα – καθώς τις επόμενες ημέρες στα 1.517 κέντρα που λειτουργούν εντός του ΕΣΥ, θα προστεθούν και τουλάχιστον 300 κέντρα εμβολιασμού σε ιδιωτικές δομές υγείας- και με τις παραδόσεις των δόσεων να συνεχίζονται ομαλά με βάση τα χρονοδιαγράμματα, η εμβολιαστική εκστρατεία «Ελευθερία» κερδίζει εδάφη έναντι του «αόρατου» εχθρού, του κορωνοϊού. Η πρόσβαση των πολιτών ηλικίας 30-44 χρόνων σε όλα τα εγκεκριμένα εμβόλια και το επόμενο 15νθήμερο και ο καθολικός εμβολιασμός στη νησιωτική χώρα θεωρείται ότι θα επιταχύνουν θεαματικά τη θωράκιση του πληθυσμού.

Την ίδια στιγμή, η επιδημία υποχωρεί μεν αλλά με αργό ρυθμό. Χθες ανακοινώθηκαν 1.402 νέα κρούσματα κορονοϊού, λιγότερα σε σύγκριση με εκείνα που είχαν ανακοινωθεί την αντίστοιχη ημέρα της περασμένης εβδομάδας (1.904), γεγονός που δηλώνει την αποκλιμάκωση του επιδημικού κύματος. Και στα νοσοκομεία οι ημερήσιες εισαγωγές έχουν μειωθεί σε σύγκριση με εκείνες του περασμένου μήνα, ωστόσο ο αριθμός τους δεν επιτρέπει μεγάλη αισιοδοξία για την αποσυμπίεση του συστήματος υγείας. Ενδεικτικά το Σαββατοκύριακο έγιναν 655 νέες εισαγωγές ασθενών με λοίμωξη covid-19 στα νοσοκομεία, και χθες εισήχθησαν άλλοι 365 ασθενείς.

Ραντεβού για εμβολιασμό με όλα τα εμβόλια για 2,2 εκατ. πολίτες

Ήδη έχουν εμβολιαστεί πλήρως ή μερικώς περίπου 4,5 εκατομμύρια πολίτες. Μέχρι του τέλους Μαϊου το 20% του πληθυσμού θα έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό του, έχοντας συνεπώς πλήρη ανοσία, ενώ ποσοστό 34% θα έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου. Συνολικά εκτιμάται ότι θα έχουν γίνει περισσότεροι από 5.600.000 εμβολιασμοί.

Παράλληλα, η «κατάργηση» της εμβολιαστικής γραμμής για χορήγηση αποκλειστικά του σκευάσματος της AstraZeneca και η ελεύθερη πρόσβαση και στα τέσσερα εγκεκριμένα εμβόλια για τα άτομα ηλικίας 40-44 χρόνων από την προσεχή Παρασκευή επαναχαράσσει ουσιαστικά την «Ελευθερία», ενώ ανοίγει τον δρόμο και για τους νεότερους.

Μετά την ηλικιακή αυτή ομάδα, θα ακολουθήσει η ομάδα 35-39 χρόνων και στη συνέχεια εκείνη των 30-34 χρόνων. Υπενθυμίζεται ότι για τα άτομα αυτών των ηλικιακών ομάδων είχε ανοίξει από τη Μεγάλη εβδομάδα το κανάλι προγραμματισμού ραντεβού και εμβολιασμού με την αντίστροφη σειρά, από τα 30 έτη και προς τα πάνω, μόνο με το εμβόλιο της AstraZeneca, με την ανταπόκριση στον προγραμματισμό ραντεβού να κυμαίνεται όμως σε μέτρια έως χαμηλά επίπεδα.

Είναι ενδεικτικό ότι από τις 1.221.400 δόσεις AstraZeneca που έχει παραλάβει η Ελλάδα, έχουν χορηγηθεί περίπου 786.832, δηλαδή το 65% των εμβολίων, τόσο στην ηλικιακή ομάδα 60-64 χρόνων, όσο και στις ομάδες 30-44 χρόνων. Το άνοιγμα της πλατφόρμας για εμβολιασμό με όλα τα εμβόλια μέσα στο επόμενο 10ήμερο για τους περίπου 2,2 εκατομμύρια πολίτες ηλικίας 30-44 χρόνων αναμένεται να δώσει μεγάλη ώθηση στην εμβολιαστική εκστρατεία, καθώς θεωρείται βέβαιον ότι τα άτομα αυτών των ομάδων θα σπεύσουν άμεσα για ραντεβού έχοντας πλέον τη δυνατότητα να επιλέξουν εμβόλιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανέφερε κατά τη χθεσινή ενημέρωση ο αρμόδιος γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας, κ. Μάριος Θεμιστοκλέους, η εταιρεία Pfizer επιβεβαίωσε τις παραδόσεις 1.860.000 δόσεων εμβολίων και επιπλέον άλλες 566.000 δόσεις που κατανέμονται σε 4 παραδόσεις εντός του μήνα. Η Moderna θα παραδώσει 308.000 δόσεις και η AstraZeneca 348.000 δόσεις στο τέλος του μήνα – η τελευταία θα παραδώσει 450.000 δόσεις εμβολίου τον Ιούνιο. Τέλος, η Johnson&Johnson θα παραδώσει 152.000 δόσεις εντός του Μαΐου και μετακύλησε 67.000 δόσεις στις 2 Ιουνίου.

Πρόσκληση «Ελευθερίας» στους κατοίκους και εργαζόμενους των νησιών

Με τον προγραμματισμό των ραντεβού για εμβολιασμό των κατοίκων της νησιωτικής χώρας να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και με το δίκτυο των επαγγελματιών υγείας του ΕΣΥ αλλά και ιδιωτών και εθελοντών να ενισχύεται διαρκώς, συνεχίζεται η επιχείρηση «Γαλάζια Ελευθερία».

«Ο εμβολιασμός στα νησιά θα γίνει στο μεγαλύτερο μέρος με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson&Johnson, με όλους τους πολίτες άνω των 18 ετών να έχουν πρόσβαση» υπενθύμισε ο κ. Θεμιστοκλέους και απηύθυνε κάλεσμα σε όλους τους πολίτες των νησιών – κατοίκους, διαμένοντες, εποχικούς εργαζόμενους- που εντάσσονται στην επιχείρηση «Γαλάζια Ελευθερία» να εγγραφούν στις σχετικές λίστες που καταρτίζονται από τις αρμόδιες δημοτικές αρχές κάθε περιοχής. Ανέφερε μάλιστα το νησί, που έκοψε χθες το νήμα των εμβολιασμών, με ποσοστό 99% των κατοίκων του να έχουν θωρακιστεί για τον κορωνοϊό. Πρόκειται για το νησί Κάστος στο Ιόνιο πέλαγος.

Με βάση τα προγραμματισμένα ραντεβού «πρωτιές» καταγράφουν ήδη τα νησιά Σαλαμίνα, Κως, Πάρος, Ρόδος, Μύκονος, Νάξος, Χίος, Αίγινα, Σαντορίνη και Κέρκυρα, όπου καλύφθηκε το 100% των διαθέσιμων ραντεβού μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Πάνω από το 80% των διαθέσιμων ραντεβού έχει καλυφθεί σε Λευκάδα, Θάσο, Κάλυμνο και Σύρο. Ωστόσο, χαμηλή χαρακτήρισε τη συμμετοχή στον προγραμματισμό ραντεβού ο γενικός γραμματέας στα νησιά Ζάκυνθος Κεφαλονιά, Λέσβος, Λήμνος και Σάμος.

Στα νησιά αυτά θα ενισχυθεί η εμβολιαστική κάλυψη με αύξηση των εμβολιαστικών κέντρων από τις τοπικές δημόσιες μονάδες υγείας, με δημιουργία «ομάδων κρούσης», από την ηπειρωτική χώρα που θα πηγαίνουν σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, σε συγκεκριμένο νησί, έτσι ώστε να ενισχύσουν τους εμβολιασμούς, με τη βοήθεια εθελοντών από τη «Σύμπλευση», από το «Χαμόγελο του Παιδιού» και από τις κινητές ομάδες της ΑΜΚΕ «Αναγέννηση & Πρόοδος», που αποτελούν αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Στο πλαίσιο της ενίσχυσης του εμβολιαστικού δικτύου θα λειτουργήσει εμβολιαστικός σταθμός αυξημένης δυναμικότητας στη Ρόδο από τις 25 Μαΐου όπως στην Κέρκυρα από τις 31 Μαΐου.

Αναπροσαρμογή στο σχέδιο «Ελευθερία» για αναρρώσαντες από COVID-19

Τη νέα σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού – την οποία είχε παρουσιάσει την περασμένη εβδομάδα το protothema, ανακοίνωσε χθες η ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής και πρόεδρος της Επιτροπής, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου σχετικά με όσους έχουν νοσήσει και χρειάζεται να προγραμματίσουν το ραντεβού τους για εμβολιασμό.

«Οι αρχικές συστάσεις της Επιτροπής ήταν μετά τη νόσηση να γίνουν δύο δόσεις εμβολίου. Πλέον, και με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία που έχουμε, η τωρινή σύσταση είναι μετά από φυσική νόσηση να γίνεται μια δόση εμβολίου, η οποία παίζει το ρόλο επαναληπτικής δόσης» είπε η κυρία Θεοδωρίδου.

Η καθηγήτρια επικαλέστηκε πολυκεντρική μελέτη η οποία προδημοσιεύθηκε πριν λίγες όμως ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό BMJ. Η μελέτη εκπονήθηκε από ερευνητικά κέντρα της Γαλλίας και του Στρασβούργου και συμπεριέλαβε 1.309 επαγγελματίες υγείας που νόσησαν από κορονοϊό και στη συνέχεια εμβολιάστηκαν.

Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, όπως επισήμανε, καθώς πρόκειται για «την πρώτη μελέτη που τεκμηριώνει την παραμονή εξουδετερωτικών αντισωμάτων μετά φυσική λοίμωξη για ένα χρόνο και την κατά 96% μείωση του κινδύνου επαναλοίμωξης, προστατεύοντας επιπλέον από τις συνήθεις μεταλλάξεις όπως του βρετανικού στελέχους και κάποιων από το νοτιοαφρικανικό. Στην ίδια μελέτη η χορήγηση μιας δόσης εμβολίου στους αναρρώσαντες από COVID-19 προκάλεσε εντονότατη αντισωματική ανταπόκριση».

Όπως επεσήμανε η πρόεδρος της Επιτροπής, τα επιστημονικά ευρήματα δίνουν απάντηση σε όσους αμφισβητούν τη μακρά αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι του κορωνοϊού και των μεταλλάξεών του και αρνούνται να εμβολιαστούν, σε μια συγκυρία που η ευθύνη της κοινωνίας είναι ακόμη μεγαλύτερη απέναντι σε ευπαθείς ομάδες όπως οι ανοσοκατασταλμένοι και μεταμοσχευμένοι – για τους τελευταίους πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι μόλις το 46% θα επιτύχει ικανοποιητική προστασία από τον πλήρη εμβολιασμό (2 δόσεις).

ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ / ethnos.gr / in.gr