Για τα ναρκωτικά στο ΑΠΘ
Σκέψεις πάνω σε ένα πρόβλημα που οξύνεται.
Η ανακοίνωση της ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ ΑΠΘ-ΠΑΜΑΚ για τα κρούσματα διακίνησης ναρκωτικών στο ΑΠΘ
Η πολιτική χρήση ενός κοινωνικού προβλήματος
Το ζήτημα της παραβατικότητας και πιο συγκεκριμένα της εμπορίας και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών στους υπαίθριους χώρους ορισμένων κεντρικών Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, μεταξύ των οποίων και το ΑΠΘ, επανέρχεται επιτακτικά και δικαιολογημένα στη δημόσια συζήτηση εντός της ακαδημαϊκής κοινότητας και της κοινωνίας. Οποιαδήποτε παραβατικότητα μέσα στα πανεπιστήμια είναι καταδικαστέα, όπως άλλωστε ισχύει και για την υπόλοιπη κοινωνία.
Η πρωτοβουλία των φοιτητών για τη συλλογή υπογραφών ενάντια στη διακίνηση ναρκωτικών στο ΑΠΘ είναι δικαιολογημένη και αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της ενεργούς δραστηριοποίησής τους, ώστε να προστατέψουν το δημόσιο χώρο που δικαιωματικά τους ανήκει. Όλο το προσωπικό του ΑΠΘ οφείλει να δραστηριοποιηθεί προς την προάσπιση του δημόσιου χώρου του Πανεπιστημίου.
Η παραβατικότητα και τα ναρκωτικά, ένα κοινωνικό κυρίως πρόβλημα, και επομένως σύνθετο ως τέτοιο, όπως επισημαίνεται και στο πόρισμα της ειδικής επιτροπής που μελέτησε ενδελεχώς το ζήτημα της ακαδημαϊκής ελευθερίας και ειρήνης στα Πανεπιστήμια, επιμένει και επιζητεί την επίλυσή του. Ως επιστήμονες κατανοούμε ότι το ζήτημα είναι σύνθετο, ως πολίτες παλεύουμε για ρεαλιστικές λύσεις. Το πανεπιστημιακό άσυλο, ως θεσμός, δεν συνδέεται με τα κρούσματα παραβατικότητας και εγκληματικότητας στον πανεπιστημιακό χώρο, όπως παραπλανητικά διαχρονικά επιχειρείται.
Στο πόρισμα της επιτροπής, το οποίο συνέταξαν Πανεπιστημιακοί Καθηγητές, Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις, εκπρόσωποι της Εισαγγελίας, εκπρόσωποι της Αστυνομίας και ειδικοί επί των θεμάτων παραβατικότητας, επισημαίνεται ότι: «Ο θεσμός του ασύλου δεν πρέπει ούτε να υποτιμάται, ούτε να υπερτιμάται. Είναι ενδεικτικό ότι κατά τα τελευταία έτη υπήρξαν δύο φορές καταλυτικές νομοθετικές παρεμβάσεις (με το Ν. 4009/2011 κατάργηση, με το Ν.4485/2017 επαναφορά) στο θεσμό αυτό χωρίς αισθητή ποσοτική ή ποιοτική επίδραση στην παραβατικότητα».
Οι Διοικήσεις των Πανεπιστημίων διαθέτουν τα εργαλεία, το νομοθετικό πλαίσιο και έχουν την ευθύνη να αναλάβουν τις πρωτοβουλίες εκείνες που απαιτούνται για να επιλυθούν τα ζητήματα παραβατικότητας εντός των Ιδρυμάτων. Ο νόμος (ν. 4485/2017, άρθρο 3 § 2) ορίζει ότι «επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των ΑΕΙ επιτρέπεται αυτεπαγγέλτως σε περιπτώσεις κακουργημάτων (όπως είναι η εμπορία και διακίνηση ναρκωτικών), καθώς και εγκλημάτων κατά της ζωής και ύστερα από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση». Δηλαδή, η αστυνομία μπορεί να επεμβαίνει ελεύθερα στον πανεπιστημιακό χώρο, χωρίς να ζητήσει την άδεια από κανέναν, σε κάθε περίπτωση τέλεσης εγκλήματος κατά της ζωής ή κακουργήματος, όπως είναι η εμπορία και διακίνηση ναρκωτικών. Η προσέγγιση αυτή θεωρείται διαχρονικά αυτονόητη και στηρίζεται από το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Οι Πρυτανικές Αρχές έχουν από το νόμο κάθε δυνατότητα να καλέσουν τη δημόσια δύναμη όποτε κρίνουν ότι χρειάζεται. Εάν, λοιπόν, αυτό δεν συμβαίνει, οι αιτίες πρέπει να αναζητηθούν στις Πρυτανικές Αρχές και τη δημόσια δύναμη και όχι στον αποδιοπομπαίο τράγο του Ασύλου. Η ανάγκη να προστατευθεί ο δημόσιος χώρος σχετίζεται και με αποφάσεις που το Πρυτανικό Συμβούλιο όφειλε να έχει πάρει στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου: άπλετος επιπλέον φωτισμός, πιο αποτελεσματική φύλαξη με περιπολίες πεζή και με οχήματα από προσωπικό επιλογής του ίδιου του ΑΠΘ, ανοιχτό πανεπιστήμιο. Είμαστε βέβαιοι ότι η πολιτεία θα υποστήριζε γενναιόδωρα κάθε προσπάθεια δημόσιου έργου ανάπτυξης του φωτισμού στο ΑΠΘ, καθώς και την απεμπλοκή από τις καθυστερήσεις που οι εργολαβικοί διαγωνισμοί συνεπάγονται. Παράλληλα, αναρωτιόμαστε γιατί δεν συνεχίστηκαν οι προσπάθειες επανένταξης των υπό απεξάρτηση ατόμων παρόλες τις προτάσεις και ενέργειες της «Επιτροπής Παρασκευόπουλου» (συντονισμός ΑΠΘ με κινητές μονάδες ΚΕΘΕΑ – πρόγραμμα επιτόπου βοήθειας «Προμηθέας», αυτοβοήθειας ΑΠΘ, προγράμματα φυσικής άσκησης στο Πανεπιστημιακό Γυμναστήριο κ.ά).
Καλούμε τις πρυτανικές αρχές:
· Να μην εμπλέκουν το Δημόσιο Πανεπιστήμιο σε μικροκομματικές σκοπιμότητες.
· Να εφαρμόσουν όσα το νομοθετικό πλαίσιο επιτρέπει.
· Να υποστηρίξουν άμεσα όλα τα προγράμματα επανένταξης και τις προτάσεις της «Επιτροπής Παρασκευόπουλου».
· Να προχωρήσουν σε έργα επιπλέον ενίσχυσης του φωτισμού στους εξωτερικούς χώρους του ΑΠΘ, στην ένταξη του ΑΠΘ σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και στο αίτημα αύξησης της χρηματοδότησης για το επιπλέον κόστος της ηλεκτροδότησης.
· Να πρωτοστατήσουν στην εφαρμογή των πρόσφατων προτάσεων της «Επιτροπής για τα ζητήματα ακαδημαϊκής ελευθερίας και ειρήνης στα πανεπιστήμια» του ΥΠΠΕΘ και της Συνόδου Πρυτάνεων (στην οποία ο Πρύτανης του ΑΠΘ συμμετείχε).
· Να θεσμοθετήσουν και να ενισχύσουν την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σχετικών εγχειριδίων για την δυναμική του προβλήματος της χρήσης ουσιών.
Καλούμε την πολιτεία:
· Να πολλαπλασιάσει τα προγράμματα απεξάρτησης.
· Να επανεξετάσει νομοθετικά το καθεστώς φύλαξης των ΑΕΙ. Ιδίως μπορεί να εξεταστεί η πρόσληψη των προϊσταμένων των σχετικών υπηρεσιών από τα ίδια τα ΑΕΙ, ώστε αυτά να έχουν ειδικές γνώσεις των συνθηκών. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη εμπειρίες συγκεκριμένων πανεπιστημίων, που αφορούν την αποτελεσματικότητα της φύλαξης από ιδιωτικές εταιρίες.
· Να αναθεωρήσει το πλαίσιο ασφάλισης των περιουσιακών στοιχείων των πανεπιστημίων και τη δημοσιοποίησή του.
· Να επανεξετάσει το θεσμικό πλαίσιο χρήσεων και προστασίας της περιουσίας των ΑΕΙ πέρα από εκείνη την περιουσία που περιλαμβάνεται σε ακαδημαϊκές και διδακτικές λειτουργίες.
· Να ενισχύσει περαιτέρω το ΑΠΘ μέσω του Τακτικού Προϋπολογισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για όλα τα απαραίτητα έργα στο ΑΠΘ.
Καλούμε τη δημόσια δύναμη:
· Να εντείνει τις προσπάθειες αντιμετώπισης του ναρκεμπορίου σε όλη την πόλη με τρόπο αποτελεσματικό και βάσει της αρχής της αναλογικότητας.
Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες μας θα μας βρουν συμπαραστάτες στην προσπάθεια προάσπισης του δημόσιου χώρου που δικαιωματικά ανήκει στην ακαδημαϊκή κοινότητα.