Γιατί το ροζ είναι σημαντικό στην αρχιτεκτονική

Στην αρχιτεκτονική, η επιλογή χρώματος είναι σημαντική σε κάθε μέρος του πλανήτη. Η Λατινική Αμερική όμως επιλέγει αποκλειστικά ένα χρώμα κι αυτό είναι το ροζ.

Η Σαντι Σαχεζ μεγάλωσε σε μια γειτονιά του Τεξανού που περιτριγυρίζεται από γκρι, καφέ και μπεζ. Ήταν μια μεγάλη αντίθεση με τα σπίτια που έβλεπε στο Ελ Σαλβαδόρ, όπου εκεί και η οικογένειά της πηγαίνανε τακτικά για να επισκεφτούν συγγενείς. Το σπίτι του παππού της, για παράδειγμα, ήταν μπλε. Το σπίτι απέναντι ήταν ζεστό ροζ, το παραδίπλα ήταν πορτοκαλί, δίπλα ήταν πράσινο.

«Η Λατινική Αμερική είναι μια μεγάλη γεωπολιτική περιοχή βάσει αυτού του στοιχείου της ανεβαίνει το εκλεκτικό και ψυχεδελικό στιλ της αρχιτεκτονικής του Freddy Mamani και στο Μεξικό οι Luis Barragán, Ricardo Legorreta και Mathias Goeritz φέρνουν τις ξεχωριστές παλέτες τους.

Ο Μεξικανός αρχιτέκτονας Sergio Alonzo εξηγεί μέσω άμεσων μηνυμάτων. «Ιστορικά, το χρώμα χρησιμοποιείται για να αντιπροσωπεύει την ιεραρχία και την κατάσταση. Αλλά μετά έφτασε η εκβιομηχάνιση, έφτασε ο τουρισμός και οι τοπικές κυβερνήσεις πίεσαν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν αυτά τα ιστορικά χρώματα για την προώθηση του τουρισμού».

Και παρόλο που ορισμένες περιοχές έχουν διατάγματα από την κυβέρνηση για χρήση έντονων χρωμάτων, οι τοπικοί αρχιτέκτονες πρέπει να γνωρίζουν ποια χρώματα να χρησιμοποιήσουν. “Όσο περισσότερα αρχιτέκτονες και σχεδιαστές γνωρίζουν για το χρώμα, τόσο περισσότερη προσοχή δίνεται στη λήψη των σωστών αποφάσεων.” λέει ο Alonzo. «Για να δημιουργήσει αρχιτεκτονική που θα προκαλέσει συγκεκριμένα συναισθήματα στους ανθρώπους, ο αρχιτέκτονας πρέπει να είναι σκόπιμος και να χρησιμοποιεί το χρώμα με σύνεση»

Το ροζ χρώμα, ειδικότερα, είχε σημαντικό αντίκτυπο στο σχεδιασμό σε αυτήν την περιοχή. Ο Barragán, σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη Jesús “Chucho” Reyes, χρησιμοποιούσε συχνά ροζ στα σπίτια που σχεδίαζε. Επιπλέον, ο καλλιτέχνης Ramón Valdiosera εμπνεύστηκε τον όρο rosa mexicano, ή μεξικάνικο ροζ, που μπορεί να δει κανείς σε όλο το Μεξικό σε υφάσματα, χειροτεχνίες, σπίτια και ταξί.

Αυτοί οι καλλιτέχνες και οι αρχιτέκτονες είναι από μια περασμένη εποχή, αλλά υπάρχει ακόμα μια τρέχουσα συγκομιδή μεξικανών δημιουργικών που αγκαλιάζουν τις πολιτιστικές τους ρίζες. Ο σχεδιαστής José Bermúdez, ιδρυτής του Studio Bermúdez και καθηγητής στο Universidad Iberoamericana, σημειώνει τη σύγχρονη σημασία του ροζ.

Το ροζ είναι ένα χρώμα που τείνει να μεταφέρει απαλότητα, ρομαντισμό και λεπτότητα. Αλλά ανάλογα με το είδος του ροζ, μπορεί επίσης να δημιουργήσει διαφορετικούς τύπους ατμόσφαιρες.

Όταν περιηγείστε στο Casa Estudio του Barragán, το πρώτο πράγμα που αντικρίζει κανείς είναι ένα μικρό γραφείο που βλέπει σε έναν φωτεινό ροζ τοίχο —μια απόχρωση γνωστή ως ροζ Barragán—και αισθάνεται κανείς αμέσως ηρεμία.

Τα άλλα έργα του αρχιτέκτονα χρησιμοποιούν επίσης το φαινομενικά πανταχού παρόν χρώμα: το Casa Gilardi έχει ροζ τοίχους στην αυλή και το Casa Pedregal έχει ένα εντελώς ανοιχτό ροζ εξωτερικό καθώς και μια ροζ κουζίνα και διάδρομοι.

Ο Barragán πίστευε ότι ο ιδανικός χώρος πρέπει να περιέχει στοιχεία μαγείας, γαλήνης, μαγείας και μυστηρίου, εξηγεί η Mariana Esqueda Pérez, ξεναγός στο Casa Pedregal. Η αρχιτεκτονική του, με το χρώμα που επέλεξε, έκανε ακριβώς αυτό.

Αν και η χρήση του ροζ από τον Barragán έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη αρχιτεκτονική τη δεκαετία του 1940, η ιστορία της ζωντανής αρχιτεκτονικής της Λατινικής Αμερικής είχε εδραιωθεί πολύ πριν από αυτό. “Το χρώμα στη Λατινική Αμερική πηγαίνει πολύ πίσω – οι Μάγια, οι Αζτέκοι και πολλοί από τους προγόνους μας ζωγράφισαν τις πυραμίδες και τα στολίδια τους με πολύχρωμο τρόπο.” λέει ο Bermúdez.

Μεγάλο μέρος της πρώιμης διάκρισης στην αρχιτεκτονική της Λατινικής Αμερικής οφειλόταν στο γεγονός ότι τα τοπικά υλικά ήταν τα πιο εύκολα διαθέσιμα. Ήταν δύσκολο να βρεθεί χάλυβας ή δομική ξυλεία (τα οποία χρησιμοποιήθηκαν πολύ για την οικοδόμηση στις Ηνωμένες Πολιτείες), έτσι τα περισσότερα κτίρια κατασκευάστηκαν με στόκο και στη συνέχεια βάφτηκαν.

Ο στόκος ήταν εύκολα προσβάσιμος και ένα υλικό που αναπνέει, το οποίο ήταν εξαιρετικό για τις πιο ζεστές πόλεις που έπρεπε να αντιμετωπίσουν τη ζέστη. «Το Chukum, ένας στόκος με βάση τον ασβεστόλιθο, χρησιμοποιήθηκε από τους Μάγια, και βλέπετε να χρησιμοποιείται τώρα ξανά στο Yucatán του Μεξικού. Ο ασβεστόλιθος μπορεί να σκοτώσει ορισμένα βακτήρια, επομένως υπάρχουν πολλοί λόγοι για να συνεχίσετε να χτίζετε με αυτόν». λέει ο Bermúdez. Η ζωγραφική πάνω από το στόκο κάνει επίσης τα λευκά κτίρια λιγότερο αστραφτερά κάτω από τον ήλιο.

Η αρχιτεκτονική είναι συχνά πολύ προσωπική. Αν ρωτούσε κανείς τους ανθρώπους σε μικρότερες πόλεις, ο καθένας από αυτους θα έδινε μια διαφορετική απάντηση στο γιατί όλα είναι τόσο πολύχρωμα. Η αρχιτεκτονική είναι συχνά πολύ προσωπική. Αν ρωτούσε κανείς τους ανθρώπους σε μικρότερες πόλεις, θα έδινε μια διαφορετική απάντηση στο γιατί όλα είναι τόσο πολύχρωμα.

Και από όλα τα χρώματα, θα συμφωνήσουν ότι το ροζ είναι το πιο διαδεδομένο, καθώς είναι μέρος της κουλτούρας της Λατινικής Αμερικής. Για πολλούς, το ροζ δεν είναι τάση – είναι μια διαχρονική παράδοση.