Οι νέοι δεν συγκατοικούν έχοντας στο πλάνο τους τον γάμο

 Κάποτε η προοπτική της συγκατοίκησης ενός ζευγαριού φάνταζε ένας σημαντικός σταθμός προς τον έγγαμο βίο, ωστόσο οι νεότερες γενιές έρχονται να σπάσουν αυτή την αντίληψη, καθώς δεν ταυτίζουν την συμβίωση με τη μονιμότητα της σχέσης.

Για πολλά χρόνια, η συγκατοίκηση ενός ζευγαριού θεωρούνταν μεγάλη υπόθεση, εκτός αν η σχέση βρίσκονταν ένα βήμα πριν τον γάμο. Μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες, τα περισσότερα ζευγάρια δεν είχαν συνυπάρξει με τον σύντροφό τους κάτω από την ίδια στέγη, μέχρι να παντρευτούν.

 Και ενώ αυτή η κατάσταση εξακολουθεί να ισχύει μέχρι και σήμερα για μερικούς ανθρώπους, ιδιαίτερα κάτω από συγκεκριμένες θρησκευτικές και πολιτισμικές συνθήκες, η συγκατοίκηση ζευγαριών γίνεται όλο και πιο δημοφιλής σε χώρες όπως η Αγγλία και η Αμερική, χωρίς απαραίτητα να συμβολίζει σημαντικές μελλοντικές αποφάσεις. 

Νέα έρευνα που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο εξετάζει τις μεταβαλλόμενες συμπεριφορές και στάσεις των νέων σχετικά με την ιδέα της συμβίωσης με το ταίρι τους. 

Εκτός από την επιβεβαίωση ότι οι νεότερες γενιές δεν αποβλέπουν στα προηγούμενα πρότυπα ρομαντισμού, τα αποτελέσματα της μελέτης υποδεικνύουν επίσης ότι οι γενιά των millennials μεταφράζουν διαφορετικά τη μετακόμιση μαζί με το σύντροφό τους συγκριτικά με τις προηγούμενες γενιές. 

Αντί να αποτελεί σπουδαίο σημάδι για την πορεία προς τη μονιμότητα, η συγκατοίκηση σήμερα μπορεί να σχετίζεται περισσότερο με την ευκολία, αναφέρουν οι ερευνητές. Φαίνεται ότι οι νέοι απομακρύνονται συνεχώς από τις παλαιότερες αντιλήψεις περί των ρομαντικών σχέσεων, υποδεικνύοντας ότι η νοοτροπία σχετικά με τέτοια ζητήματα έχει αλλάξει. Η συγκατοίκηση δεν είναι πλέον μια δοκιμασία για τον γάμο.

Πρέπει επίσης, να εξετάσουμε τις τάσεις γύρω από την ιδέα της συγκατοίκησης τώρα, καθώς όλο και περισσότερος κόσμος αρχίζει να μοιράζεται μια κοινή στέγη με άλλους. Τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου (ONS) φανερώνουν πως από το 2018 ο αριθμός των ζευγαριών που προχώρησαν στο κοινό βίο ξεπερνά τα παντρεμένα ζευγάρια και τις μονογονεϊκές οικογένειες, αυξάνοντας, μάλιστα, περισσότερο από 25% μεταξύ 2008 και 2018.

Παρόμοιες ενδείξεις υπάρχουν και στις ΗΠΑ, όπου οι millennials είναι πιο πιθανό από ότι ήταν η Gen X, στην ίδια ηλικία, να ζουν με τον σύντροφό τους. Τα δεδομένα του Ερευνητικού Κέντρου Pew από το 2019 έδειξαν ότι το 12% των millennials συγκατοίκησαν και ήταν άγαμοι, ενώ από την άλλη, στην ίδια ηλικία, το 2003, μόνο το 8% των Gen Xers βρίσκονταν στην παραπάνω κατάσταση.

Η παραδοσιακή αφήγηση γύρω από τη συγκατοίκηση ενός ζευγαριού, τις περισσότερες φορές συνδέεται άμεσα με το γάμο, είτε με τη γενικότερη αντίληψη της κατοχύρωσης μιας μακροπρόθεσμης σταθερότητας στη σχέση. Ωστόσο, οι νεότερες γενιές έρχονται για να καταρρίψουν τις παραπάνω φήμες.

Ερευνητές από το University College του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο του St Andrews εξέτασαν τις αλλαγές στις απόψεις αναφορικά με τη σημασία της συμβίωσης με έναν σύντροφο, τώρα σε σχέση με το παρελθόν, καθώς και την ενδυνάμωση που επιφέρει αυτό στη σχέση. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το British Household Panel Survey και τη μελέτη Understanding Society, οι ερευνητές εξέτασαν ένα δείγμα μελέτης 3.233 ατόμων από τρεις ομάδες γεννηθέντων: 1974 έως 1979, 1980 έως 1984 και 1985 έως 1990, που παρατηρήθηκαν για τις ρομαντικές σχέσεις τους το διάστημα μεταξύ 1991 και 2016. Τα ευρήματα έδειξαν τη δραματική διαφορά ανάμεσα στα αποτελέσματα της κάθε ομάδας, παρόλο που οι εξεταζόμενες ομάδες ήταν σχετικά κοντά στην ηλικία. Όσον αφορά τη συγκατοίκηση, οι γεννηθείς της δεκαετίας του 1970 είχαν 50-50 πιθανότητες να μείνουν μαζί. Όσο περνάμε σε νεότερες ηλικιακές ομάδες τόσο μικραίνουν και οι πιθανότητες. 

Τα δεδομένα έδειξαν, επιπλέον, ότι τα άτομα που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1970 αντιμετώπισαν ως επί το πλείστον την πρώτη τους συγκατοίκηση ως δοκιμαστική πορεία με τους συντρόφους τους, ένα είδος «δοκιμαστικού γάμου». 

Ωστόσο, οι millennials φαίνεται να ενδιαφέρονται λιγότερο για την προσέγγιση «δοκιμάζω πριν το κάνω», αντί αυτού επιλέγουν τη μετακόμιση ως πρακτική απόφαση. Η επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης, Alina Pelikh, ερευνήτρια στη δημογραφία στο UCL, ανέφερε ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό, συμπεριλαμβανομένης της ευκολίας και του οικονομικού οφέλους, καθώς και του λιγότερου στίγματος που υπάρχει πλέον. 

Αυτό συνδυάζεται και με την αποδοχή της συνύπαρξης του ζευγαριού. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι εγκρίνουν τη συμβίωση, ακόμη και για τους συντρόφους που δεν σχεδιάζουν να παντρευτούν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις νεότερες γενιές: πρόσθετα στοιχεία της Pew του 2019 έδειξαν ότι περισσότερα από τα τρία τέταρτα των ατόμων ηλικίας 18 έως 29 ετών λένε ότι είναι αποδεκτό για ανύπαντρα ζευγάρια να ζουν μαζί, είτε σκοπεύουν να παντρευτούν, είτε όχι.

Η Galena Rhoades, ερευνήτρια καθηγήτρια ψυχολογίας και διευθύντρια του Κέντρου Οικογενειακής Έρευνας στο Πανεπιστήμιο του Ντένβερ των ΗΠΑ, συμφωνεί ότι η αλλαγή των κοινωνικών στάσεων σχετικά με τη συμβίωση έχει επιτρέψει στις νεότερες γενιές να υιοθετήσουν μια πιο περιστασιακή στάση απέναντι στη συγκατοίκηση, αντί να τη βλέπουν ως δοκιμαστικό για τον γάμο.

«Η συγκατοίκηση γίνεται όλο και περισσότερο ένα στάδιο κοντά στα ραντεβού, παρά ένα στάδιο κοντά στο γάμο», λέει η Rhoades. Η έρευνά της δείχνει επίσης ότι οι millennials ανησυχούν λιγότερο πως η συμβίωση προμηνύει τον γάμο. Είναι συχνό φαινόμενο επίσης, οι νεότερες γενιές να μετακομίζουν μαζί λόγω τυχαίων συγκυριών. «Δεν βλέπεις στην ουσία τη συγκατοίκηση ως απόφαση ή αιτία δέσμευσης σε μια σχέση. Και νομίζω ότι αυτό γίνεται όλο και πιο αληθινό με τον καιρό».

Η Pelikh προτείνει στους νέους να βλέπουν τη ζωή με το σύντροφό τους απλώς ως εναλλακτική λύση στο να είναι ελεύθεροι και ότι ο γάμος ή η μακροχρόνια σχέση μπορεί να μην ευσταθούν τα επόμενα χρόνια. Υπογραμμίζει επίσης την ταχύτητα με την οποία έχουν συμβεί όλες αυτές οι αλλαγές, δηλώνοντας: «Βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των νεότερων, αυτών που έχουν γεννηθεί πιο κοντά στη δεκαετία του ’90 και εκείνων που είναι πιο κοντά στη δεκαετία του ’70». Συνήθως, αυτές οι ουσιαστικές εναλλαγές νοοτροπίας συνέβησαν σε σχετικά σύντομες χρονικές περιόδους. Τέτοιες δραματικές διαφορές μεταξύ των ηλικιακών ομάδων με διαφορά μόνο πέντε ετών είναι εκπληκτικές και δείχνει ότι η αλλαγή έγινε ασυνήθιστα γρήγορα.

Είναι σημαντικό ότι η Pelikh προειδοποιεί πως τα δεδομένα αφορούν μόνο σχέσεις που σχηματίστηκαν μέχρι την ηλικία των 27 ετών. Επομένως, δεν γνωρίζουμε πώς τα πηγαίνουν οι millennials που συζούν για πρώτη φορά μετά από αυτήν την ηλικία. Υποστηρίζει ότι αυτές οι σχέσεις θα μπορούσαν ενδεχομένως να είναι ισχυρότερες, καθοδηγούμενες από παράγοντες όπως το ότι άνθρωποι γνωρίζουν καλύτερα τον εαυτό τους ή βρίσκονται σε μια πιο σταθερή οικονομικά θέση.

Ενώ έχουμε μια αίσθηση για την γενιά της Gen X και των τάσεων της χιλιετίας, αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο είναι αν η Gen Z θα ακολουθήσει τα βήματα των τελευταίων γενιών.

Ορισμένα σημάδια δείχνουν ότι η Gen Z βαδίζει στα χνάρια των millennials. Πράγματι, η Gen Z βρίσκεται σε παρόμοια δύσκολη οικονομική κατάσταση και ορισμένες έρευνες παρουσιάζουν αυτή τη γενιά ως έντονα απαισιόδοξη. Επιπλέον, καθώς αυξάνεται η θετική στάση απέναντι στη συγκατοίκηση, η Gen Z θα λαμβάνει αποφάσεις για αυτό το ζήτημα, χωρίς τη κριτική που αντιμετώπισαν πολλοί πριν από αυτούς.

Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, η στάση της Gen Z υποδηλώνει πως η επίτευξη των σημαντικών στιγμών της ζωής δεν είναι πλέον γραμμική για τις νεότερες γενιές, ωστόσο εξακολουθεί να υπάρχει η αποδοκιμασία αναφορικά με την αδιαφορία τους να ακολουθήσουν τα «παραδοσιακά» πρότυπα και συμπεριφορές. Επομένως, είναι πιο χρήσιμο να αναδειχτεί η μεγάλη συχνότητα των χωρισμών σε νεαρά ζευγάρια που επέλεξαν να συζήσουν για πρώτη φορά, ώστε να απαλλαγούμε από την εναπομείνασα κρίση των παλαιότερων γενιών.

Η Pelikh πιστεύει ότι αυτά τα δεδομένα αναδεικνύουν «την ευρύτερη πολυπλοκότητα της ενηλικίωσης» και μπορούν ενδεχομένως να προσφέρουν μια ανακούφιση σε όσους αγχώνονται που δεν ακολουθούν το μονοπάτι που κάποτε θεωρούνταν πρότυπο. 

Έρευνες όπως η παραπάνω βοηθά στην ανάδειξη του δραματικού τρόπου με τον οποίο οι αντιλήψεις υιοθετούνται, αλλάζουν και καταρρίπτονται μεταξύ των γενεών. Μια ιδέα που μπορεί να έχει σημαντικό νόημα για μια γενιά, μπορεί γρήγορα να αλλάξει σημασία από μια άλλη και αυτή η κατάσταση μπορεί να δώσει μια όλο και πιο ζωντανή εικόνα του πώς μοιάζει το μέλλον της ενηλικίωσης.

ΠΗΓΗ: BBC