Δύο λόγια για την ασπαρτάμη
Ο Ιωάννης Πρασσάς, μοριακός βιολόγος και μόνιμος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά καταθέτει την άποψή του για το θέμα
Μεγάλη ανησυχία προκάλεσε η αποκάλυψη του Reuters γύρω από την ασπαρτάμη, ένα από τα πιο διαδεδομένα τεχνητά γλυκαντικά στον κόσμο, και το ενδεχόμενο να χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως πιθανή καρκινογόνα ουσία.
Ο Ιωάννης Πρασσάς, μοριακός βιολόγος και μόνιμος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά, μέσω ανάρτησής του αναφέρεται στο παραπάνω θέμα και καταθέτει την άποψή του.
Συγκεκριμένα στην ανάρτησή του σημειώνει:
«Η είδηση: Η επιτροπή IARC του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναμένεται να κατατάξει την ασπαρταμη σαν *ενδεχόμενο καρκινογόνο τύπου 2Β* μέσα στον Ιούλιο.
Τι είναι η κατάταξη αυτή; Η IARC κατηγοριοποιεί διάφορα στοιχεία βάση της πιθανής συσχέτισης με καρκίνο (προσοχή: η σχετική κατάταξη δεν αναφέρεται σε κάποια ποσοτικοποιημένη σχέση έκθεσης-ρίσκου, πχ ποια είναι η μέγιστη προτεινομένη ποσότητα ή πόσο είναι ακριβώς το ρίσκο κάθε δόσης, αλλά γενικά αν υπάρχει κάποια οποιαδήποτε πειραματική συσχέτιση).
Ανάλογα με την ισχύ των πειραματικών δεδομένων υπάρχουν 3 κατηγορίες στην σχετική λίστα (υπάρχει και μια 4η κατηγορία με τα ‘unclassified’). Οι κατηγορίες αυτές είναι οι εξής (με φθίνουσα ισχύ συσχέτισης):
κατηγορία 1 (Ν=126): στοιχεία με δεδομένη συσχέτιση (πχ καπνός, αλκοόλ, ακτινοβολία, ιοί, χημειοθεραπείες, επεξεργασμένο κρέας),
κατηγορία 2A (Ν=96): στοιχεία με *πιθανή (probable)* συσχέτιση (πχ κατανάλωση κόκκινου κρέατος, καυσαέρια, αναβολικά, προϊόντα πετρελαίου, ιοί)
κατηγορία 2B (Ν=322): στοιχεία με *ενδεχομένη (possible)* συσχέτιση (πχ η βενζίνη diesel, κάποια πλαστικά, κάποια αντισυλληπτικά, αλλά και… το τουρσί, η κατανάλωση αλόης, η φτέρη κτλ).
Από τη στιγμή της τυχαίας ανακάλυψης της το 1981 (κάποιος περίεργος χημικός πάλι έγλειψε το δάχτυλο του), έχουν γίνει διάφορες μελέτες σχετικά με την διερεύνηση πιθανής συσχέτισης ασπαρτάμης – πρόκλησης καρκίνου. Οι περισσότερες επιδημιολογικές μελέτες (γενικά είναι δύσκολες αυτές οι μελέτες, too many confounders και συχνά με ατέλειες στο σχεδιασμό τους) δεν έχουν δείξει καμία τέτοια συσχέτιση σε ανθρώπους (αντίθετα υπάρχουν κάποιες μελέτες που έχουν δείξει πιθανή συσχέτιση μεταξύ συστηματικής δόση ασπαρτάμης σε ποντίκια και αρουραίους και αύξηση ογκογένεσης).
Η μόνη μελέτη που έδειξε κάποια πιθανή συσχέτιση σε ανθρώπους, ήταν η περιβόητη Γαλλική μελέτη που παρακολούθησε 100,000 άτομα (μεταξύ 2009-2021) και έδειξε ότι η η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου στο γκρουπ “υψηλότερης χρήσης ασπαρτάμης’ ήταν περίπου 33 στους 1,000 σε σχέση με ποσοστό περίπου 31 στους 1,000 για το γκρουπ χωρίς ασπαρτάμη (δηλ. αύξηση κίνδυνου καρκίνου κατά 0.2%).
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Χρειαζόμαστε και άλλες μελέτες και είναι καλό που οι αρχές είναι από πάνω. Σε πρώτη φάση, θα πρέπει να περιμένουμε την επίσημη ανακοίνωση στα μέσα Ιουλίου για να βγει κάποιο συμπέρασμα με ασφάλεια για την ασπαρτάμη. Πιθανότατα να μειωθεί το συνιστώμενο ανώτατο όριο χρήσης της (το οποίο είναι τώρα ήδη πολύ ψηλά 40-50mg/day).
Φαντάζομαι διαβάζοντας το παραπάνω κάνεις δεν θα τρέξει να πετάξει ούτε το τουρσί του μπαμπά από το ντουλάπι ούτε να χύσει πανικόβλητος την μισοάδεια diet coke στον νεροχύτη.
Αν είναι να πετάξει κάτι αυτό ας είναι το πακέτο με τα τσιγάρα και ας προσπαθήσουμε να περιορίσουμε το αλκοόλ (για τον καημό του περιορισμού των ιών τα έχουμε πει πολλάκις).
Για όλα τα άλλα, και μέχρι να μάθουμε περισσότερα, παν μέτρον άριστον.
ΥΓ. Σε κάθε περίπτωση, η άμετρη κατανάλωση ζάχαρης είναι τεράστιο πρόβλημα για την υγεία μας. Και ειδικά τα αναψυκτικά και οι χυμοί που είναι κυριολεκτικά βόμβες ζάχαρης. Για όλους μας, αλλά ειδικά για τα παιδιά, ένα καλό δώρο είναι ο περιορισμός πόσης οποιουδήποτε γλυκού ροφήματος. Αλώστε σαν το νερό …δεν έχει!»
*Ο Ιωάννης Πρασσάς μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη μέχρι που έφυγε για προπτυχιακές σπουδές στην Αλεξανδρούπολη στο τότε νεοσύστατο τμήμα της “Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής”. Το 2005 εισήχθει στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο για το διδακτορικό του στο τμήμα της Βιοπαθολογιας και Εργαστηριακής Ιατρικής. Πλέον εργάζεται ως μόνιμος επιστημονικός ερευνητής στο τμήμα Παθολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Mount Sinai Hospital στο Τορόντο και ως υπεύθυνος καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στο συνεργαζόμενο ερευνητικό Ινστιτούτο Lunenfeld Tanenbaum Research Institute.
