Γιατί το να περπατάς στη φύση κάνει καλό στο μυαλό, το σώμα και την ψυχή σου!

H Jessica Lee περιγράφει σε άρθρο της στον Guardian την υπέροχη εμπειρία που είχε κάνοντας βόλτα εκεί έξω μια κρύα μέρα υπό το φως του ήλιου έξι βδομάδες μετά τη γέννηση της κόρης της. 

Η ίδια χαρακτηρίζει εκείνο τον περίπατο που έκανε στις επτά το πρωί σε χωματόδρομο- και έχοντας μάλιστα κλειστεί επί πόσο καιρό μέσα λόγω της μητρότητας- ως «το καλύτερο δυνατό πράγμα.

Όπως τονίζει, δεν είναι ότι δεν είχε βγει έξω όλο αυτό το διάστημα. Τις περισσότερες ημέρες πήγαινε μόνο μικρές βόλτες ώστε να πάρει το μωρό της λίγο καθαρό αέρα.

Πριν την άδεια μητρότητας ήταν άλλωστε απασχολημένη με τη δουλειά (ταξιδιωτική συντάκτρια) και συχνά έκανε μεγάλες βόλτες στο πλαίσιο αυτής.

Σύμφωνα με τα λεγόμενά της, δεν είχε νιώσει προηγουμένως αυτό το συναίσθημα του να περπατάει πραγματικά για λίγο. Και ήξερε πολύ καλά πως έπρεπε να κάνει και να νιώσει κάτι για τον εαυτό της.

Τις παραπάνω περιγραφές της Lee αξίζει να τις πάρουμε σοβαρά υπόψη και να δράσουμε αναλόγως. Την ίδια προσοχή πρέπει επίσης να δώσουμε στα στοιχεία ερευνών που παρουσιάζει η συντάκτρια στο κείμενό της. 

Ίσως μέσα από  αυτά αναθεωρήσουμε και εντάξουμε εκ νέου το περπάτημα στην καθημερινότητά μας.

Ακολουθούν αναλυτικά τα στοιχεία που παρουσιάζει η Lee στο δημοσίευμα:

Οι μελέτες για τα οφέλη που έχει το περπάτημα χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1950 με την τελευταία δεκαετία η έρευνα να επικεντρώνεται στην άνοδο των προκλήσεων για «10.000 βήματα ημερησίως» και τη χρήση βηματομετρητών.

Αυτό που μας λένε είναι ότι, ενώ όλα αυτά τα εργαλεία μας ωθούν σε υψηλές μετρήσεις βημάτων, δεν υπάρχει ακριβώς ένας μαγικός αριθμός που θα πρέπει να πετύχουμε.

Το NHS συμβουλεύει ότι μόλις δέκα λεπτά γρήγορο περπάτημα τη μέρα μπορεί να κάνουν τη διαφορά.

Να τονιστεί ότι τα οφέλη ακόμη και ενός μέτριου ρυθμού περπατήματος – περίπου τρία μίλια την ώρα – σχετίζονται με τη βελτιωμένη καρδιαγγειακή υγεία, όπως η χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, μέχρι τον καλύτερο μεταβολισμό της γλυκόζης, τη μυοσκελετική υγεία και την ψυχική ευεξία.

Ωστόσο, οι μελετητές προχωρούν σε διάκριση μεταξύ των παθητικών βημάτων που κάνουμε στη ζωή μας για πράγματα όπως τα ψώνια του φαγητού και διάφορα θελήματα και της πράξης του να πηγαίνουμε πραγματικά μια βόλτα, που είναι αυτό που μας λείπει κιόλας στην πραγματικότητα. Όταν κάνουμε έναν περίπατο ηθελημένα, τα οφέλη ξεπερνούν την άσκηση και το πού επιλέγουμε να περπατήσουμε μπορεί να κάνει τη μεγάλη διαφορά.

Υπάρχει μια αυξανόμενη σειρά ερευνών που υποστηρίζει την ιδέα ότι το να βρισκόμαστε στη φύση βελτιώνει όχι μόνο την ψυχική, αλλά και τη σωματική μας υγεία.

Οι περισσότερες μελέτες δίνουν έμφαση σε μια μελέτη του 1984 του Roger Ulrich, ο οποίος εξέτασε εάν οι ασθενείς στα νοσοκομεία με θέα τη φύση ανέρρωσαν πιο γρήγορα και καλύτερα σε σχέση με αυτούς που δεν το έκαναν. Η έρευνα του Ulrich άλλαξε τελικώς τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε τις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης και τα αστικά περιβάλλοντα.

Τα τελευταία 20 χρόνια, η έρευνα στρέφεται στα εξής: Εξετάζεται για παράδειγμα το αντίκτυπο των δωρεάν γυμναστηρίων στα πάρκα ή η βελτίωση των μαθησιακών δυσκολιών για μαθητές που περπατούν στο δάσος. Σε μια από τις παλαιότερες μελέτες που έγινε το 2005 ερευνητές διαπίστωσαν ότι ενώ το περπάτημα ή το τζόκινγκ βελτίωνε την αρτηριακή πίεση και την ψυχική υγεία, η θέαση ευχάριστων σκηνών στην ύπαιθρο και τις αστικές περιοχές είχε καλύτερο αντίκτυπο στην ευρύτερη υγεία και την αυτοεκτίμηση από ότι η άσκηση από μόνη της.

Πολλές μελέτες μετά από αυτό επανέλαβαν το συγκεκριμένο εργαστηριακό μοντέλο κατά την αξιολόγηση της επίδρασης της φύσης στην υγεία μας.

Πάντως, το 2018 μια μελέτη περιπατητών στην Ισλανδία έγινε εκτός εργαστηριακού περιβάλλοντος.

Τα οφέλη που είχε το περπάτημα σε εξωτερικούς χώρους συγκρίθηκαν με αυτά έπειτα από απλή προβολή ενός βίντεο με τη φύση ενόσω κάποιος περπατούσε σε διάδρομο ή ήταν καθήμενος. Κατέληξε, μεταξύ άλλων, στο συμπέρασμα ότι όταν αντιμετωπίζουμε περιόδους στρες, το περπάτημα σε εξωτερικούς χώρους είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ευεξία.

Η μελέτη του 2005 έδειξε κάτι το σημαντικό: η ποιότητα του τόπου όπου γινόταν αυτή η «πράσινη άσκηση» έκανε τη διαφορά στα αποτελέσματα. Διαπιστώθηκε ότι οι δυσάρεστες σκηνές (υποβάθμισης και ρύπανσης) που είδαν οι περιπατητές είχαν αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική τους ευημερία.

Μελέτη του 2014 διαπίστωσε ότι ο χρόνος που αφιερώνεται σε σκηνές φυσικής ομορφιάς βελτίωσε τη σύνδεση των ανθρώπων με τη φύση. Έτσι, το περπάτημα στη φύση συνδέεται με την πραγματική φροντίδα για αυτήν.

Η τρέχουσα έρευνα στις κοινωνικές επιστήμες δείχνει ότι ο χρόνος που αφιερώνεται στη φύση συμβάλλει σε αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν «φιλοπεριβαλλοντικές συμπεριφορές».

Ακούγοντας τραγούδια πουλιών, βλέποντας την ανατολή του ηλίου είναι πιθανότερο να σας κάνουν να υποστηρίξετε την τοπική προστασία της άγριας ζωής, να ανακυκλώσετε και να ψηφίσετε πιο πράσινες πολιτικές και πολιτικούς.

Τέλος, διαπιστώνεται ότι το περπάτημα στη φύση μας συνδέει ακόμη με την έννοια της κοινότητας: όχι μόνο μεταξύ των γειτόνων μας, αλλά και μεταξύ των άλλων ειδών που μοιράζονται το τοπικό περιβάλλον.

Ο πλανήτης μας βρίσκεται στη δίνη της κλιματικής κατάρρευσης: καθώς οι ακτές της Βρετανίας απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τα ορεινά μονοπάτια σε όλη την Ευρώπη και αλλού τυλίγονται εποχιακά στις φλόγες, το περπάτημα είναι ένας μικρός τρόπος δημιουργίας σύνδεσης με τον φυσικό κόσμο.

Πηγή: Jessica Lee, Guardian