Η αλήθεια γύρω από την εργασιακή εξουθένωση και το burnout

Περισσότεροι από 1 στους 3 ενήλικες αναφέρουν ότι αισθάνονται κόπωση και εξουθενωμένοι. Τι είναι όμως αυτό που μας κάνει να νιώθουμε τόσο εξαντλημένοι; Και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;

Η αγωνία μας σχετικά με την υπερβολική κατανάλωση των αποθεμάτων της ενέργειάς μας, είναι διαχρονικές. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι οι άνθρωποι ανησυχούσαν για το συγκεκριμένο γεγονός, από την εποχή της αρχαίας Κίνας.

Η επαγγελματική εξουθένωση είναι ένα σύνδρομο με πολύ συγκεκριμένα συμπτώματα. Ορίζεται ως μια αδιαθεσία που προκαλείται από την επαγγελματική μας ενασχόληση και εκδηλώνεται με μειωμένη ενέργεια και αποτελεσματικότητα, σε συνδυασμό με μία πιο κυνική στάση απέναντι στους συναδέλφους μας και γενικότερα στον επαγγελματικό χώρο.

Το burnout είναι το άκρο της κατάστασης αυτής. Μια πολύ σοβαρή κατάσταση στην οποία κάποιοι άνθρωποι που είναι εξαντλημένοι αισθάνονται εντελώς ανίκανοι. Το σώμα τους λέει όχι και σταματά να λειτουργεί. Συχνά αναγκάζονται να αλλάξουν επάγγελμα, ενώ κάποιοι κάνουν χρόνια για να συνέλθουν.

Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η επαγγελματική εξουθένωση αυξάνεται σε όλο τον κόσμο, σε διάφορους τομείς της εργασίας.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι παλεύουμε με μια πιο επισφαλή και ανταγωνιστική εργασιακή κουλτούρα.

Επίσης και στο γεγονός ότι τείνουμε να υπερεκτιμούμε την εργασία και τη βάζουμε στο επίκεντρο του συναισθηματικού μας σύμπαντος.

Δεν είναι πλέον μόνο θέμα στάτους ή χρημάτων. Είναι η προσπάθεια του να πείσουμε τους εαυτούς μας ότι επιτελούμε κάποιον σκοπό σε μια προσπάθεια αυτοπραγμάτωσης.

Στο παρελθόν τα όρια μεταξύ εργασίας και ελεύθερου χρόνου ήταν ξεκάθαρα. Τώρα, είμαστε μονίμως διαθέσιμοι online. Εάν δεν μπορούμε να πειθαρχήσουμε τον εαυτό μας, είμαστε διαρκώς πάνω από το εταιρικό email ή το τηλέφωνο. Αυτό σημαίνει ότι οι σκέψεις μας περιστρέφονται γύρω από τη δουλειά όλη την ώρα.

Ποιοι παράγοντες οδηγούν στο burnout;

Οι έρευνες δείχνουν ότι έξι είναι οι βασικοί λόγοι που οδηγούν κάποιον στο εργασιακό burnout.

• υπερβολικός φόρτος εργασίας
• ανεπαρκής αυτονομία
• ανεπαρκείς ανταμοιβές
• κατάρρευση της κοινότητας
• αναντιστοιχία αξιών
• αδικία

Ο παράγοντας της αδικίας μάλιστα φαίνεται να είναι ο κυρίαρχος. Η έλλειψη εκτίμησης μπορεί να προκαλέσει απίστευτο πόνο. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η έλλειψη εκτίμησης μπορεί να διπλασιάσει τον κίνδυνο για burnout.

Αυτό είναι καταθλιπτικό. Όσα και αν δίνεις, πολλές φορές οι εργοδότες δεν το εκτιμούν.

Υπάρχει αποδεδειγμένη συσχέτιση μεταξύ τελειομανίας και εξουθένωσης.

Αν έχουμε εξωπραγματικά υψηλές προσδοκίες για το τι πιστεύουμε ότι πρέπει να πετύχουμε, τότε έχουμε πολύ περισσότερες πιθανότητες να εξουθενωθούμε.

Πολλοί από εμάς έχουν έναν «εσωτερικό κριτή» μέσα μας. Σαν κάποιος να μας κάνει διαρκώς αρνητικά σχόλια και αυτό μπορεί να στραγγίσει την ενέργειά μας.

Πώς μπορούμε να το ξεπεράσουμε;

Το πρώτο βήμα είναι να μπορούμε να είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε πόσο χρόνο περάσαμε έξω από τη ζώνη άνεσή μας και να γνωρίζουμε πότε μπορούμε να επιστρέψουμε σε αυτήν.

Πρέπει να κατανοήσουμε τους παράγοντες που μας προκαλούν στρες, ποιους μπορούμε να κοντρολάρουμε και ποιους όχι.

Είναι φυσιολογικό να έχεις «αρνητικές» σκέψεις και συναισθήματα όπως ο φόβος, ο θυμός και η λύπη και δεν χρειάζεται απαραίτητα να τα καταπολεμάς.

Άλλη μια τεχνική είναι να προσπαθήσεις να συγκεντρώσεις στοιχεία για να αποδείξεις ότι ο εσωτερικός μας επικριτής κάνει λάθος. Αυτό βέβαια μπορεί να απαιτεί πολλή γνωστική ενέργεια για να προσπαθήσεις να εξορθολογήσεις τις καταστάσεις αυτές.

Αντί να πεις “είμαι πολύ θυμωμένος για αυτό, αυτό και αυτό” μπορείς να πεις “Σημειώνω ότι βιώνω θυμό” και αυτή η αίσθηση απόστασης να μας δώσει περισσότερο έλεγχο και δύναμη για να καταπολεμήσουμε την κατάσταση που βρισκόμαστε.

Εάν πιστεύετε συνεχώς ότι είστε κακοί στη δουλειά σας, μη ελκυστικοί, μη αγαπητοί, μπορείτε συνειδητά να σημειώσετε ότι αυτά τα λέει ο εσωτερικός επικριτής του εαυτού σας, χωρίς απαραίτητα να παρασυρθείτε από τις σκέψεις αυτές ή να τις πάρετε στα πολύ σοβαρά.

Μπορούμε να σκεφτούμε τον εγκέφαλο μας σαν έναν ιμάντα μεταφοράς φαγητών. Μια συνεχής ροή πιάτων που ταξιδεύουν δίπλα μας. Κάποια από αυτά φαίνονται ελκυστικά, κάποια άλλα όχι. Δε σημαίνει ότι πρέπει να πάρουμε τα φάμε όλα.

Ας μάθουμε να αφήνουμε τα λιγότερο θρεπτικά πιάτα να περνούν δίπλα μας, χωρίς να ασχολούμαστε με αυτά.

Πηγή: BBC

Πηγή Εικόνας: christian erfurt / unsplash