Η Gen Z η πιο δυστυχισμένη γενιά – Απόγνωση αυξήθηκε
Γιατί είναι καταθλιπτικοί οι νέοι;
Για χρόνια, η επιστημονική έρευνα υποστήριζε ότι η ζωή μοιάζει με καμπύλη σε σχήμα U: η ευτυχία υψηλή στη νεότητα και στα γηρατειά, αλλά σε πτώση στη μέση ηλικία. Όμως νέα δεδομένα ανατρέπουν αυτή την εικόνα. Σήμερα, οι νέοι σε όλο τον κόσμο δηλώνουν μεγαλύτερη δυστυχία από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα, βάζοντας τέλος στη γνωστή και ως«καμπούρα της απόγνωσης» και αντικαθιστώντας την με μια… κατηφορική πλαγιά.
Για δεκαετίες, οι έρευνες υποδείκνυαν ότι η μέση ηλικία είναι το χαμηλότερο σημείο της ζωής. Ενώ οι νέοι και οι ηλικιωμένοι δήλωναν γενικά υψηλά επίπεδα ικανοποίησης, όσοι βρίσκονταν στη μέση ηλικία περνούσαν μια περίοδο κάμψης. Αυτή η «καμπύλη σε σχήμα U της ευτυχίας» ή «καμπούρα της απόγνωσης» έχει καταγραφεί εκατοντάδες φορές σε πολλές χώρες. Η ηλικία της μέγιστης δυστυχίας διέφερε — οι Ελβετοί ήταν πιο θλιμμένοι στα 35, οι Ουκρανοί στα 60 τους — αλλά το μοτίβο ήταν σταθερό.
Η απόγνωση μεταξύ των νέων αυξήθηκε
Πρόσφατα, όμως, η καμπύλη φαίνεται να έχει παραμορφωθεί. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 27 Αυγούστου στο PLOS ONE από τους οικονομολόγους David Blanchflower, Alex Bryson και Xiaowei Xu διαπιστώνει ότι οι νέοι σε όλο τον κόσμο δηλώνουν πλέον τα υψηλότερα επίπεδα δυστυχίας από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα. «Από ένα σχήμα καμπύλης U περάσαμε σε μια κατηφόρα χιονοδρομικής πίστας», λέει ο δρ. Bryson.
Οι συγγραφείς εντόπισαν πρώτα αυτή τη μεταβολή στο Behavioral Risk Factor Surveillance System (BRFSS), μια μακροχρόνια έρευνα για τους Αμερικανούς. Υπολόγισαν το ποσοστό των συμμετεχόντων κάθε ηλικίας που δήλωσαν ότι είχαν κακή ψυχική υγεία κάθε μέρα τον τελευταίο μήνα. Μεταξύ 2009 και 2018, το γνώριμο σχήμα U ήταν παρόν: η δυστυχία κορυφωνόταν στη μέση ηλικία. Όμως από το 2019 έως το 2024, το μοτίβο άλλαξε. Τα επίπεδα δυστυχίας στους μεσήλικες και τους ηλικιωμένους έμειναν περίπου σταθερά, ενώ η απόγνωση μεταξύ των νέων αυξήθηκε.
Η παλιά καμπύλη μπορεί να επανεμφανιστεί, βέβαια. Επειδή η νέα μελέτη παρέχει ένα απλό στιγμιότυπο δυστυχίας ανά ηλικία σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, είναι πιθανό οι σημερινοί δυστυχισμένοι εικοσάρηδες να ακολουθήσουν την πορεία των προκατόχων τους και να γίνουν ακόμη πιο μελαγχολικοί στη μέση ηλικία. «Δεν είναι αδιανόητο ότι αν οι νέοι ξεκινούν τόσο άσχημα, να καταλήξουν χειρότερα στα μεσογειακά τους χρόνια», λέει ο δρ. Bryson.
Οι διαχρονικές μελέτες ευημερίας, που παρακολουθούν τις αλλαγές στα ίδια άτομα με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να αποκαλύψουν τέτοιες μακροπρόθεσμες εξελίξεις. Αλλά είναι σπάνιες. Οι λίγες που υπάρχουν εντοπίζουν επίσης την καμπύλη , με τη δυστυχία να κορυφώνεται στη μέση ηλικία. Αυτό ενισχύει τη δυσοίωνη προοπτική ότι η Generation Z ίσως γίνει ακόμη πιο θλιμμένη.
Τα δεδομένα ανά γενιά στηρίζουν επίσης την ιδέα ότι η καμπύλη μπορεί να επικρατήσει. Το Economist χώρισε τα δεδομένα του BRFSS ανά γενιά και διαπίστωσε ότι κάθε γενιά έχει γίνει πιο δυστυχισμένη καθώς έφτανε στη μέση ηλικία. Η Generation X και οι millennials μπήκαν στη μεσοζωική κακοκεφιά νωρίτερα από τους boomers, ενώ η Generation Z ξεκινά την ενήλικη ζωή της πολύ πιο δυστυχισμένη από οποιαδήποτε προηγούμενη γενιά. Σε πληθυσμιακό επίπεδο, αυτές οι τάσεις σημαίνουν ότι οι μεγαλύτεροι εμφανίζονται πλέον λιγότερο καταθλιπτικοί από τους νεότερους.
Γιατί είναι καταθλιπτικοί οι νέοι;
Γιατί οι νέοι είναι τόσο καταθλιπτικοί παραμένει ασαφές. Ένα στοιχείο μπορεί να προκύπτει από την αγορά εργασίας. Σε ξεχωριστή μελέτη τον Ιούλιο, οι δρ. Blanchflower και Bryson βρήκαν ότι η απόγνωση αυξήθηκε εντονότερα στους νέους Αμερικανούς εργαζόμενους, ιδίως στους λιγότερο μορφωμένους. Στο παρελθόν, η εργασία φαινόταν να προσφέρει μια προστατευτική επίδραση απέναντι στην κακή ψυχική υγεία. Αυτή η επίδραση φαίνεται να έχει αποδυναμωθεί για τους νέους Αμερικανούς, ίσως λόγω της μειωμένης εργασιακής ικανοποίησης στην ίδια ομάδα.
Όμως, αν και αυτό μπορεί να ισχύει στην Αμερική, δεν εξηγεί τα δεδομένα αλλού. Σε τρίτη μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο, οι δύο ερευνητές βρήκαν ότι σε ορισμένες χώρες της Νότιας Ευρώπης η ικανοποίηση από τη ζωή στους νέους έχει στην πραγματικότητα αυξηθεί από το 2015, κυρίως χάρη στη μείωση της ανεργίας των νέων.
Ένας άλλος συχνά αναφερόμενος ένοχος για την εφηβική αγωνία είναι η χρήση smartphone και κοινωνικών δικτύων, η οποία έχει αυξηθεί παράλληλα με τα προβλήματα ψυχικής υγείας των νέων από τις αρχές της δεκαετίας του 2010. Υπάρχει κάποια στήριξη για μια αιτιακή σύνδεση, αλλά οι πιο αυστηρές μελέτες, που παρακολουθούν τη διάθεση των εφήβων και τη χρήση social media σε βάθος χρόνου, δεν βρίσκουν ισχυρή σχέση ανάμεσα στη χρήση εφαρμογών και σε μεταγενέστερη κακή ψυχική υγεία.
Βεβαίως, τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν. Ανάλυση του Economist νωρίτερα φέτος διαπίστωσε ότι η ψυχική υγεία των νέων Αμερικανών έχει βελτιωθεί κάπως πρόσφατα, ίσως προμηνύοντας μια επιστροφή στη νεανική αισιοδοξία. Αν συμβεί αυτό, οι μεσήλικες μπορεί να βρεθούν ξανά οι πιο θλιμμένοι — ιδανικά με γλυκές αναμνήσεις.
Πηγή: in.gr
