Ιός Marburg: Τι είναι ο θανατηφόρος ιός που θερίζει στην Αφρική και έφτασε στην Ευρώπη;

Οκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Ρουάντα από τον ιό Marburg και έχουν εντοπιστεί επιπλέον 26 κρούσματα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της χώρας.

Ο ιός Marburg ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον Ebola και είναι θανατηφόρος σε ποσοστό έως 90% των περιπτώσεων.

Όπως ανέφερε το αρμόδιο υπουργείο, οι περισσότεροι θάνατοι έχουν σημειωθεί μεταξύ εργαζομένων στον τομέα της υγείας, ενώ τα περισσότερα κρούσματα έχουν ανιχνευθεί στην πρωτεύουσα, το Κιγκάλι.

Δεν υπάρχει εμβόλιο

Δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο ή αντιική θεραπεία για τον ιό Marburg, ο οποίος προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με τον Ebola, όπως πυρετό, κόπωση, διάρροια και εμετό. Μεταδίδεται επίσης μέσω της άμεσης επαφής με σωματικά υγρά μολυσμένων ανθρώπων και επιφανειών.

Τα αρχικά συμπτώματα αρχίζουν απότομα, με υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο και κόπωση, ενώ οι μυϊκοί πόνοι και οι ενοχλήσεις είναι κοινό χαρακτηριστικό.

Πέρυσι, η Τανζανία και η Ισημερινή Γουινέα είχαν επιδημίες Marburg που είχαν ως αποτέλεσμα περίπου 40 θανάτους. Η Γκάνα είδε μια επιδημία το 2022 που σκότωσε δύο μέλη οικογένειας.

Η εξέλιξη της νόσου

Η νόσος του ιού Marburg, παλαιότερα γνωστή ως αιμορραγικός πυρετός Marburg, είναι μια σοβαρή, συχνά θανατηφόρα ασθένεια. Πήρε το όνομά της από την πόλη της Γερμανίας όπου καταγράφηκαν τα πρώτα κρούσματα το 1967.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μεταδίδεται στον άνθρωπο από την επαφή με φρουτονυχτερίδες, φυσικό ξενιστή του ιού, και στη συνέχεια μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της επαφής με σωματικά υγρά και μολυσμένες επιφάνειες και υλικά.

Τα αρχικά συμπτώματα αρχίζουν απότομα, με υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο και κόπωση, ενώ οι μυϊκοί πόνοι και οι ενοχλήσεις είναι κοινό χαρακτηριστικό. Την τρίτη ημέρα της νόσου, οι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν από διάρροια, κοιλιακό άλγος, ναυτία και έμετο.

Αιμορραγία

Μεταξύ της πέμπτης και της έβδομης ημέρας, πολλοί ασθενείς αναπτύσσουν σοβαρές «αιμορραγικές ενδείξεις», δηλαδή αιμορραγία.

Οι ασθενείς μπορεί να αρχίσουν να κάνουν εμετό αίματος ή να το δουν στα κόπρανά τους, αλλά μπορεί επίσης να αιμορραγούν από τη μύτη, τα ούλα και τον κόλπο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Στις θανατηφόρες περιπτώσεις, ο θάνατος επέρχεται συνήθως περίπου οκτώ ή εννέα ημέρες μετά τα αρχικά συμπτώματα.

Πόσο θανατηφόρος είναι ο ιός Marburg;

Ο ιός είναι εξαιρετικά επικίνδυνος, με μέσο ποσοστό θνησιμότητας περίπου 50% – αν και το ποσοστό αυτό έχει κυμανθεί από 23% έως 90% σε προηγούμενες επιδημίες, ανάλογα με το στέλεχος του ιού και την παρεχόμενη ιατρική φροντίδα.

Τα πρώτα κρούσματα του ιού καταγράφηκαν το 1967 στη Γερμανία —στο Μάρμπουργκ και τη Φρανκφούρτη— και στο Βελιγράδι.

Αυτά τα πρώτα κρούσματα συνδέθηκαν με εργαστηριακές εργασίες με τη χρήση αφρικανικών πράσινων πιθήκων που εισήχθησαν από την Ουγκάντα.

Έκτοτε υπήρξαν δώδεκα ακόμη μεγάλες επιδημίες, κυρίως στη νότια και ανατολική Αφρική, με κρούσματα που αναφέρθηκαν στην Αγκόλα, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ισημερινή Γουινέα, την Κένυα, τη Νότια Αφρική, την Τανζανία, την Ουγκάντα και τώρα τη Ρουάντα.

Τι γίνεται για την καταπολέμηση του ιού Marburg;

Ενώ δεν υπάρχουν ειδικές θεραπείες για τα άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό Marburg, μια σειρά από θεραπείες και εμβόλια βρίσκονται υπό ανάπτυξη.

Ο ΠΟΥ συγκαταλέγει τον ιό μεταξύ των παθογόνων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την επόμενη πανδημία, καθιστώντας τον κορυφαία προτεραιότητα για την ανάπτυξη εμβολίων.

Το 2023 ο ΠΟΥ συγκέντρωσε εμπειρογνώμονες για να αξιολογήσουν τα πιο υποσχόμενα υποψήφια εμβόλια για την προστασία από την ασθένεια.

Αυτό το καλοκαίρι, επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ξεκίνησαν τις πρώτες δοκιμές με ανθρώπους για τη δοκιμή ενός εμβολίου κατά του ιού Marburg.

Το πρώτο κρούσμα στην Ευρώπη

Ανησυχία έχει προκαλέσει η είδηση ότι δύο επιβάτες στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Αμβούργου θεωρήθηκαν χθες το απόγευμα ως ύποπτα κρούσματα του ιού Marburg.

Οι αρμόδιες αρχές τέθηκαν σε συναγερμό λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα ελέγχου και προστασίας.

Πρόκειται για έναν 26χρονο φοιτητή ιατρικής και τη σύντροφό του, οι οποίοι παρουσίασαν συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης. Το τρένο στο οποίο επέβαιναν και έφθασε στο Αμβούργο από την Φρανκφούρτη, αμέσως εκκενώθηκε, ενώ η αστυνομία έκλεισε δύο ράγες στο σταθμό για αρκετές ώρες.

Ο νεαρός και η σύντροφός του έφτασαν στη Φρανκφούρτη αεροπορικώς χθες το πρωί από τη Ρουάντα, όπου φαίνεται να είχαν έρθει σε επαφή με έναν ασθενή ο οποίος αργότερα διαγνώστηκε ότι είχε μολυνθεί από τον ιό Marburg, σύμφωνα με την Bild.

Ο φοιτητής και η σύντροφός του μεταφέρθηκαν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Eppendorf, το οποίο ειδικεύεται στις τροπικές ασθένειες. Οι αποσκευές τους κρατήθηκαν από τις υγειονομικές υπηρεσίες.