Ήρθε η άνοιξη και έφερε τις… αλλεργίες

Μπήκε ο Απρίλιος, έφτασε η άνοιξη, αφήσαμε πίσω τον – όχι και τόσο κρύο – χειμώνα, οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, τα λουλούδια και τα δέντρα ανθίζουν γύρω μας και φέρνουν… καταρροή, φτέρνισμα και υγρά μάτια.

Στην Ελλάδα, η περίοδος των αλλεργιών κυμαίνεται κυρίως από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο, με τη γύρη να βασανίζει τους αλλεργικούς ανθρώπους. Σύμφωνα με πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, οι όλο και υψηλότερες, ασυνήθιστες, ζεστές θερμοκρασίες φέρνουν νωρίς την εποχή των αλλεργιών στην Ευρώπη. Οι περασμένοι μήνες ήταν οι θερμότεροι που έχουν καταγραφεί εδώ και χρόνια στην Ευρώπη και οι υψηλές θερμοκρασίες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για τις αλλεργίες, οι οποίες σημείωσαν αύξηση τα τελευταία 20 χρόνια.

Οι αλλεργίες εμφανίζονται στο 70% των πασχόντων έως το 20ό έτος της ζωής τους και συνήθως υπάρχει κληρονομική προδιάθεση.

Ποιες είναι οι αλλεργίες της άνοιξης 

Οι αλλεργίες που ταλαιπωρούν περισσότερο τους ανθρώπους την ωραιότερη εποχή του χρόνου, την άνοιξη, είναι η ρινίτιδα, η επιπεφυκίτιδα και το άσθμα.

Τα συμπτώματά τους τείνουν να είναι τα εξής:

Εποχική Ρινίτιδα: Μπούκωμα, καταρροή, φτέρνισμα, κνησμό στη μύτη και τον ουρανίσκο.

Αλλεργική επιπεφυκίτιδα: Δακρύρροια, αίσθημα ξένου σώματος, κνησμό και ερεθισμό στα μάτια και φωτοφοβία.

Αλλεργικό βρογχικό άσθμα: Φλεγμονή και απόφραξη των βρόγχων. Εκδηλώνεται με δυσκολία στην αναπνοή, αίσθημα σφιξίματος και πίεσης στο στήθος συνοδευμένο πολλές φορές με βήχα ξηρό.

Οι “ένοχοι” παράγοντες 

Η ελιά, το καλαμπόκι και τα γρασίδια είναι από τα πιο γνωστά αλλεργιογόνα στην Ελλάδα. Η γύρη διανύει μεγάλες αποστάσεις και μπορεί να καλύψει έως και 100 χιλιόμετρα.

Η γύρη του φυτού ελξίνη ή Parietaria, που ονομάζεται αλλιώς περδικάκι, παρθενούλι, αγριοβασιλικός, ανθίζει από τον Μάρτιο έως και τον Ιούνιο, και εμφανίζεται πάλι με μικρότερη ένταση, το φθινόπωρο.

Η γύρη από τα άγρια σιτηρά, τα γρασίδια και τα καλλιεργημένα δημητριακά, ανθίζουν μέσα προς τέλη Μαρτίου, μέχρι και τέλη Μαΐου. Υπάρχουν επίσης και καλοκαιρινά φυτά της ίδιας οικογένειας, όπως η αγριάδα, η μουχρίτσα και το καλαμπόκι.

Η γύρη της ελιάς, που ανθίζει συνήθως από τέλη Απριλίου μέχρι και τέλη Μαΐου.

Το ελληνικό κυπαρίσσι, που η μεγάλη του ανθοφορία είναι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, καθώς και εισαγόμενα φυτά που ανήκουν στην οικογένεια των κυπαρισσοειδών και συνεχίζουν την ανθοφορία τους καθ’ όλη τη διάρκεια της άνοιξης.

Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, ειδικά κατά τις μέρες που η θερμοκρασία δεν είναι πολύ χαμηλή και η υγρασία αυξάνεται, οπότε παρατηρείται έντονη αναπαραγωγική δραστηριότητα. Μεγάλη έξαρση εμφανίζουν την άνοιξη και μια δεύτερη -πιο μικρή- το φθινόπωρο, ενώ σε χαμηλότερο βαθμό προκαλούν πρόβλημα όλο τον χρόνο.

Οι μύκητες, που πολλαπλασιάζονται εξαιτίας της υψηλής θερμοκρασίας, καθώς και της αυξημένης υγρασίας και βλάστησης.

Το τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων, συγκεκριμένα των σκύλων ή τα αλλεργιογόνα της γάτα, όπως είναι το σάλιο, μπορεί να μην σχετίζονται με την άνοιξη, παρόλα αυτά μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες σε ορισμένους ανθρώπους.

Η μόλυνση του περιβάλλοντος αποτελεί έναν ακόμα ισχυρό παράγοντα για την εκδήλωση αλλεργικών συμπτωμάτων, καθώς μπορεί να αλλάξει τις πρωτεΐνες των αλλεργιογόνων. Γι’ αυτόν τον λόγο συνιστάται η αποφυγή φύτευσης αλλεργιογόνων δέντρων, σε μολυσμένες πόλεις.

Η αλλεργιολόγος, Σοφία Κωστούδη, μιλά στην Parallaxi για τις ανοιξιάτικες αλλεργίες και τους τρόπους με τους οποίους μπορούν οι πάσχοντες να προληφθούν: 

«Οι βασικές ανοιξιάτικες αλλεργίες που μπορούν να εκδηλωθούν είτε με ρηνίτιδα, με επιπεφυκίτιδα, είτε με εκδήλωση άσθματος, αφορούν τόσο παιδιά, όσο και ενήλικες. Οι βασικοί παράγοντες για να εκδηλωθούν οι αλλεργίες αυτής της εποχής, είναι τα γνωστά γρασίδια, αυτά που υπάρχουν τόσο στην ύπαιθρο όσο και σε δημόσια κτίρια μέσα στον αστικό ιστό. Επίσης είναι το άνθος της ελιάς, το οποίο μας απασχολεί περισσότερο τον Μάιο και λίγο τον Ιούνιο και τέλος, κάποια ζιζάνια, δηλαδή φυτά όπως το περδικάκι, το οποίο είναι ιδιαίτερα γνωστός και συχνός παράγοντας για αλλεργικές καταστάσεις στη Νότια και Βόρεια Ελλάδα. Το γεγονός ότι έχει αυξηθεί η θερμοκρασία και τα επίπεδα της υγρασίας, μας οδηγούν στο να έχουμε μεγαλύτερες περιόδους ανθοφορίας, άρα και εντονότερη γύρη, οπότε οι αλλεργικοί δείχνουν να ταλαιπωρούνται περισσότερο.

Εάν τα άτομα γνωρίζουν ποιοι είναι οι παράγοντες που τους επηρεάζουν, έχοντας κάνει ήδη την απαραίτητη επίσκεψη στον αλλεργιολόγο τους, τότε μπορούν να λάβουν προεποχική θεραπεία, με ειδικά σπρέι για τη μύτη και ίσως αντιισταμινικά για να μπορέσουν να προλάβουν τη μεγάλη ένταση των συμπτωμάτων. Τα άτομα τα οποία δεν πρόλαβαν να λάβουν πριν από τη γυρεοφορία, μπορούν αναλόγως με τα συμπτώματά τους, να συμβουλευτούν τον γιατρό τους για να πάρουν την απαραίτητη αγωγή. Το πιο σημαντικό είναι όταν έχει προσδιοριστεί ποιος είναι ο υπεύθυνος παράγοντας, τότε ο αλλεργικός ασθενής έχει τη δυνατότητα να σταματήσει να είναι αλλεργικός, με μία διαδικασία που σταματάει την αιτία της αλλεργίας και ονομάζεται ανοσοθεραπεία ή αλλιώς, απευαισθητοποίηση».

Η κ. Κουρτίδου συστήνει μερικές πρακτικές που μπορούν να υιοθετήσουν τα άτομα με αλλεργίες για να μειώσουν τα συμπτώματά τους: 

«Κάποια πρακτικά που θα μπορούσαν να μειώσουν την έκθεση των ασθενών σε αλλεργιογόνα, είναι να μην ανοίγουν πολύ τα παράθυρα τις ώρες με αέρα, ή τις πρωινές ώρες που είναι ιδιαίτερα αυξημένη η γύρη στο περιβάλλον. Τα άτομα που γνωρίζουν ότι έχουν ευαισθησία στη γύρη, σίγουρα οφείλουν να κάνουν μπάνιο επιστρέφοντας στο σπίτι, να πλένουν το πρόσωπο και τα χέρια τους. Τέλος, η μάσκα, που μας έχει βοηθήσει και σε προηγούμενες περιόδους, φαίνεται ότι μειώνει τη δυνατότητα εισόδου αλλεργιογόνων στο αναπνευστικό σύστημα.

Σίγουρα όμως, δεν υπάρχει κάποιος τρόπος για να σταματήσει κάποιος σε μια μεσογειακή χώρα όπως η Ελλάδα, να εκτίθεται. Συνεπώς, λαμβάνουμε τα μέτρα για να μειώσουμε την έκθεση και επιλέγουμε τον γιατρό που θεωρούμε κατάλληλο να μας καθοδηγήσει για να αντιμετωπίσουμε αρχικά τα συμπτώματα και να εντοπίσουμε την αιτία».