Τι συμβαίνει όταν το υαλουρονικό πηγαίνει… λάθος;

Η κουλτούρα των Kardashian, η γενιά του Instagram και των φίλτρων, μας έχουν δημιουργήσει ενός είδους ανοσία στα «φουσκωμένα» χείλη και μάγουλα, στα μέτωπα χωρίς ρυτίδες και στην πλαστικοποιημένη… τελειότητα.

Οι αισθητικές επεμβάσεις με υαλουρονικό δεν έχουν γίνει απλά μία τάση, αλλά αποτελούν πλέον την νέα πραγματικότητα, με όλο και περισσότερες κοπέλες – και όχι μόνο – να στρέφονται στα ενέσιμα για να καλύψουν ή να διορθώσουν ολοκληρωτικά τις ανασφάλειες τους. Στις νεότερες γενιές, όπως επιβεβαιώνουν και οι γιατροί, δεν υπάρχουν πλέον τα ταμπού για τις πλαστικές επεμβάσεις, οι γυναίκες στρέφονται σε δερματολόγους και πλαστικούς χειρουργούς και κάνουν επεμβάσεις αποκλειστικά και μόνο για «τον εαυτό τους».

Μάλιστα, με στοιχεία της Αμερικανικής Εταιρείας Πλαστικών Χειρουργών, μετά την πανδημία του Covid-19, οι millennials, άτομα δηλαδή που γεννήθηκαν από το 1981 έως το 1996, κατέφυγαν σε διπλάσιο αριθμό σε αισθητικές επεμβάσεις.

Από όταν έκαναν πριν από μερικά χρόνια, γύρω στο 2014, την εμφάνισή τους, οι επεμβάσεις με υαλουρονικό οξύ ή αλλιώς, τα γνωστά fillers, υπήρχε ο μύθος που υποστήριζε ότι το υλικό μετά από μερικούς μήνες δια μαγείας «εξαφανίζεται» από τον οργανισμό. Έτσι, όσοι άρχιζαν να βάζουν filler σε μύτη, χείλη, μάγουλα, μετά από τουλάχιστον ένα εξάμηνο επέστρεφαν στον γιατρό τους, για την επόμενη… δόση, αφού έβλεπαν ότι το υαλουρονικό είχε… «απορροφηθεί».

Χρειάστηκε να περάσει μία δεκαετία, χιλιάδες έρευνες και ακόμα περισσότερες κοπέλες με αποτυχημένες ενέσιμες επεμβάσεις, για να διαπιστώσουμε τελικά το filler δεν «εξαφανίζεται», αλλά… «μεταναστεύει». Γνωστή ως filler migration, η μετανάστευση του filler είναι η ακούσια μετακίνηση των ενέσιμων δερματικών πληρωτικών υλικών από την αρχική τους τοποθέτηση σε άλλες περιοχές του προσώπου.

Όταν μια περιοχή «γεμίσει» με πληρωτικό υλικό, το τράβηγμα στον ιστό μπορεί να προκαλέσει τη μετακίνηση του filler σε μια περιοχή με λιγότερη πίεση. Μπορεί να εμφανιστεί έως και 2 εβδομάδες μετά την έγχυση ή και καθυστερημένα, με την πάροδο του χρόνου. Το filler migration, οδηγεί σε μη βέλτιστα αισθητικά αποτελέσματα, όπως μια «λοξή» εμφάνιση, τα γνωστά «χείλη πάπιας», το «pillow face» ή εξογκώματα και φυσικά έναν δυσαρεστημένο πελάτη.

Η «διάλυση» των fillers και η αποκάλυψη των κινδύνων

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, έχει παρατηρηθεί η τάση για μία πιο «clean» αισθητική, τα μακριά νύχια βγαίνουν «εκτός», το βαρύ και έντονο μέικ-απ θεωρείται υπερβολικό και οι δερματικές ενέσιμες επεμβάσεις γίνονται όλο και πιο λεπτεπίλεπτες, με τα σαρκώδη χείλη και ογκώδη μάγουλα να μην είναι πλέον επιθυμητά.

Μάλιστα, ένας έλεγχος από το 2023 από τη Βρετανική Ένωση Αισθητικών Πλαστικών Χειρουργών (BAAPS) αναφέρουν μείωση 27% στους ανθρώπους που λαμβάνουν fillers σε σύγκριση με το 2022.

Με ένα γρήγορο scroll στο TikTok βλέπουμε εκατοντάδες βίντεο νεαρών γυναικών που λαμβάνουν ένεση υαλουρονικού στα χείλη, το σαγόνι τους ή και κάτω από τα μάτια ως το τελευταίο κεφάλαιο του «ταξιδιού με fillers».

Γιατροί διασημοτήτων, όπως ο καρδιολόγος που έγινε ειδικός στα filler, Dr Roshan Ravindran – ο Dr Rosh στους πιστούς – έχουν δημιουργήσει μια μικρή βιομηχανία από τη διάλυση αποτυχημένων ή μετανιωμένων ενέσεων.

«Υπάρχει μια ώθηση προς την πιο φυσική ομορφιά, με πολλούς ανθρώπους να θέλουν να αντιστρέψουν αυτό το είδος της υπερπλήρους εμφάνισης που ήταν δημοφιλής πριν από πέντε, έξι, επτά χρόνια. Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τώρα ότι πρέπει να κάνετε τα πράγματα με πολύ πιο εναρμονισμένο και ήπιο τρόπο», λέει ο Ravindran, ο οποίος έχει κλινικές στο Cheshire, το Μάντσεστερ και το Λονδίνο και ένα τεράστιο πελατολόγιο που είναι λες και μόλις έχει βγει από το Love Island.

Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τα fillers, δηλαδή ενέσιμα πηκτώματα ιατρικού βαθμού που βασίζονται συνήθως στο υαλουρονικό οξύ, τεκμηριώνονται ολοένα και περισσότερο όσο περνάνε τα χρόνια. Τον Σεπτέμβριο, η 33χρονη Alice Webb θεωρήθηκε ο πρώτος άνθρωπος που πέθανε από την υποτιθέμενη «υγρή ανόρθωση γλουτών Βραζιλίας», ή αλλιώς Brazilian Butt Lift (BBL) στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Με τους κινδύνους να έχουν αρχίσει να έρχονται στην επιφάνεια και να κυμαίνονται από ένα παραμορφωμένο πρόσωπο μέχρι ακόμα και… τον θάνατο, οι άνθρωποι που κάποτε επισκέπτονταν τον αισθητικό τους ανά εξάμηνο για να γεμίσουν με ml υαλουρονικού το δέρμα τους, πλέον τον επισκέπτονται μία και καλή για την αφαίρεσή τους.

Το κόστος της αφαίρεσης των fillers, μπορεί να κυμαίνεται από 50 ευρώ μέχρι και περισσότερα από 200 ευρώ.

«Δεν ήταν πραγματικά κάτι που οι άνθρωποι ερευνούσαν όταν άρχισα να το κάνω», λέει η Winter, της οποίας τα παραγεμισμένα χείλη και η εκρηκτική ιδιοσυγκρασία οδήγησαν στο να υποστεί βάναυσο διαδικτυακό τρολάρισμα. «Νομίζω ότι ήμασταν η πρώτη γενιά που μεγάλωσε στο Instagram. Μπορώ να θυμηθώ όλη την τάση ‘πιπιλίστε ένα φλιτζάνι για να αποκτήσετε τα χείλη της Kylie Jenner’. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έριξαν πραγματικά φως στο τι έκαναν οι A-list celebrities στα πρόσωπά τους. Φυσικά, τώρα πια ξέρουμε ότι το Instagram είναι απλώς το στιγμιότυπο», σημειώνει η ίδια.

«Γνωρίζουμε πλέον, από την κλινική εμπειρία, ότι το πληρωτικό μπορεί να παραμείνει παρόν για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», λέει ο Griffiths. Οι αισθητικοί χειρουργοί έχουν αναφέρει ότι, όταν πραγματοποιούν λίφτινγκ προσώπου σε άτομα που έχουν κάνει fillers για αρκετό καιρό, «όταν κόβουν το δέρμα και κοιτάζουν τους μαλακούς ιστούς, υπάρχει κάποιο υπολειμματικό προϊόν, παρόλο που έχουν περάσει χρόνια από την τελευταία ένεση. Υπάρχουν λοιπόν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι δεν διαλύεται πλήρως με φυσικό τρόπο, όπως πιστεύαμε αρχικά».

Στα χαρτιά, η διαδικασία αφαίρεσης των fillers ακούγεται σχετικά απλή: η υαλουρονιδάση, ένα ένζυμο ικανό να διασπάσει το υαλουρονικό οξύ, εγχέεται στο σημείο όπου έχει μπει το filler. Αλλά δεν είναι πάντα τόσο απλά τα πράγματα. Μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες και αρκετές συνεδρίες για να διαλυθεί σωστά το υλικό.

«Η υαλουρονιδάση είναι όπως κάθε προϊόν – μπορεί να έχετε αλλεργία σε αυτήν», λέει ο Griffiths. Υπάρχει επίσης το ζήτημα της υαλουρονιδάσης που διασπά το φυσικά αναπληρούμενο υαλουρονικό οξύ που βρίσκεται στο δέρμα. «Οι ασθενείς που έχουν υπερβολική ποσότητα υαλουρονιδάσης μπορεί επίσης να έχουν απορρόφηση του φυσιολογικού ιστού. Εάν η περιοχή κατακλύζεται από υαλουρονιδάση, αυτό μπορεί να αφήσει ελαττώματα μαλακών ιστών, γεγονός που είναι πολύ οδυνηρό. Επομένως, το κύριο μήνυμά μου είναι: μην κάνετε filler, εκτός αν το θέλετε πολύ σκόπιμα- και μην κάνετε υαλουρονιδάση, εκτός αν υπάρχει σαφής κλινική ένδειξη [ότι είναι απαραίτητη]».

Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο, μια ομάδα κορυφαίων αισθητικών χειρουργών αποκάλυψε το «σύνδρομο μετά την υαλουρονιδάση».

Η ανασκόπηση 90 ασθενών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με το ένζυμο ανέφερε ότι το 18% είχε παραπονεθεί για αλλαγές στο πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένης της κοίλανσης. «Ουσιαστικά, η παραμόρφωση του προσώπου μπορεί να συμβεί μετά από επιθετική αφαίρεση – ιδιαίτερα σε άτομα που είχαν εγχύσει μεγάλες ποσότητες, τεντώνοντας το δέρμα», λέει ο Shotter. «Εκτός αν η υαλουρονιδάση είναι απολύτως απαραίτητη, δεν θα πρέπει να την κάνουμε», τονίζει ο ίδιος.

Εκτός ελέγχου η κατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο

Οργανώσεις όπως το Save Face, ένα εγκεκριμένο από την κυβέρνηση, εθελοντικό εθνικό μητρώο για τις αισθητικές θεραπείες, αγωνίζονται για τη ρύθμιση ενός κλάδου που, στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι ανεξέλεγκτος.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν χρειάζεται να είσαι επαγγελματίας ιατρός για να χορηγείς ενέσεις με filler, ούτε χρειάζεσαι συνταγή για να αποκτήσεις filler από μία από τις πολλές μάρκες που κυκλοφορούν στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των Revolax και Juvéderm.

Ορισμένοι γιατροί έχουν επισημάνει μάλιστα τον κίνδυνο απόφραξης των αιμοφόρων αγγείων από τη χορήγηση filler από χέρια ερασιτεχνών, ενώ μια μελέτη της BAAPS (2023), για τους αισθητικούς χειρουργούς διαπίστωσε αύξηση των ασθενών κάτω των 50 ετών που ρωτούσαν για λίφτινγκ προσώπου, η οποία, θα μπορούσε να συνδέεται με ανησυχίες σχετικά με τη χρήση filler.

H Δρ Tamara Griffiths, πρόεδρος της Βρετανικής Ένωσης Δερματολόγων, τονίζει: ««Η αγορά έχει οδηγήσει στον ευτελισμό αυτών των διαδικασιών. Αλλά δεν είναι σαν να κόβεις τα μαλλιά σου και να τα αφήνεις να μεγαλώσουν- πρόκειται για επεμβατικές διαδικασίες. Το γεγονός ότι είναι ελάχιστα επεμβατικές, δεν σημαίνει ότι είναι ακίνδυνες».

Παρόλο που η χορήγηση πληρωτικών σε παιδιά κάτω των 18 ετών έγινε παράνομη στην Αγγλία το 2021, δεν υπάρχει τέτοια απαγόρευση στη Σκωτία, την Ουαλία ή τη Βόρεια Ιρλανδία – και τα παιδιά στην Αγγλία είναι ελεύθερα να ταξιδέψουν σε άλλα μέρη της χώρας για θεραπείες.

«Δεν είναι πλέον μόνο οι ειδικοί ομορφιάς που κάνουν μαθήματα για filler – είναι πλέον και προσωπικοί γυμναστές, δάσκαλοι, οποιοσδήποτε. Αντιμετωπίζεται σαν να πηγαίνεις να φτιάξεις τα νύχια σου. Είναι διαθέσιμο σε κάθε γωνιά του δρόμου. Έτσι, φυσικά, ο μέσος καταναλωτής σας πιστεύει ότι πρέπει να είναι εντάξει», λέει ο Shotter, ο οποίος είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Βρετανικού Κολλεγίου Αισθητικής Ιατρικής.

*Με πληροφορίες από Guardian