Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης: Πώς αλλάζει η ζωή της γυναίκας και ο ρόλος της ενημέρωσης
Η 18η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης.
Μέχρι το 2025, περισσότερες από 1 δισεκατομμύριο γυναίκες θα βρίσκονται σε περιεμμηνοπαυσιακή ή μετεμμηνοπαυσιακή κατάσταση.
Η εμμηνόπαυση ή κλιμακτήριος είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία η γυναίκα παύει να έχει έμμηνη ρήση (περίοδο). Eμφανίζεται φυσιολογικά μεταξύ 49ου και 52 έτους της ηλικίας και είναι μια απολύτως φυσιολογική βιολογική διαδικασία, εκτός αν προκύψει ως αποτέλεσμα πρώιμης ανεπάρκειας των ωοθηκών, υστερεκτομής, ακτινοθεραπείας ή χημειοθεραπείας. Αν και συνεπάγεται το τέλος της αναπαραγωγικής ζωής της γυναίκας, η σεξουαλική ζωή μπορεί να παραμείνει υγιής για πολλά χρόνια μετά.
Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης τιμάται κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου με πρωτοβουλία της Διεθνούς Εταιρείας Εμμηνόπαυσης (IMS) για να προωθήσει την γνώση σχετικά με την εμμηνόπαυση, τον αντίκτυπο από την απώλεια των οιστρογόνων στην υγεία της γυναίκας και τους τρόπους για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της.
Η εμμηνόπαυση αποτελεί στρεσογόνο παράγοντα για την εμφάνιση κατάθλιψης στις γυναίκες
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης, το 27.1% των γυναικών σε εμμηνόπαυση παρουσιάζει συμπτωματολογία ενδεικτική Κλινικής Κατάθλιψης.
Η περιεμμηνοπαυσιακή περίοδος (κλιμακτήριος και ιδιαίτερα η εμμηνόπαυση) αποτελεί στρεσογόνο παράγοντα για την εμφάνιση κατάθλιψης στις γυναίκες είναι το βασικό μήνυμα της διαδικτυακής Συνέντευξης Τύπου που οργάνωσε ο Σύλλογος «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ» το 2020, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης – 18 Οκτωβρίου.
«Παρότι η εμμηνόπαυση αποτελεί μία φυσική εξέλιξη στη ζωή κάθε γυναίκας, για πολλές από αυτές εξελίσσεται σε μία τραυματική εμπειρία, καθώς σηματοδοτεί μεγάλες αλλαγές στο σώμα και στον ψυχισμό τους» τόνισε η κα Αθανασία Παππά, Πρόεδρος της ΕΛΕΤΕΜ.
«Τα πιο συχνά συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες γυναίκες είναι οι διαταραχές στην περίοδο, οι εξάψεις και οι μεταπτώσεις στη διάθεση. Άλλα συμπτώματα που αναφέρουν γυναίκες σε εμμηνόπαυση είναι: πνευματική σύγχυση, διαταραχή στη μνήμη και τη σκέψη και τη συγκέντρωση, κυκλοθυμία, αίσθημα θλίψης και κάποιες φορές κατάθλιψη, διαταραχή στον ύπνο, ελαττωμένη επιθυμία για επαφή αλλά και ξηρότητα στον κόλπο» κατέληξε η κα Παππά.
«Τα συμπτώματα της κατάθλιψης της εμμηνόπαυσης» διευκρίνισε ο κος Γιώργος Παπαζήσης, Ψυχίατρος-Ψυχοθεραπευτής, Αναπληρωτής Καθηγητής Φαρμακολογίας & Κλινικής Φαρμακολογίας Ιατρικής ΑΠΘ, «διαφοροποιούνται από τα τυπικά συμπτώματα της κατάθλιψης στις άλλες φάσεις της ζωής της γυναίκας, και αφορούν 5 άξονες (εικόνα εαυτού, σεξουαλική ζωή, σωματική αλλαγή, γνωστικό και διαταραχή ύπνου). Για την εμφάνιση αυτής της διαταραχής ευθύνονται διάφοροι παράγοντες, μεταξύ των οποίων ορμονικοί και ψυχοκοινωνικοί ενώ η θεραπεία παραμένει εξατομικευμένη περιλαμβά- νοντας φαρμακοθεραπεία και ψυχοθεραπεία.»
«Αποτελέσματα μελέτης που διεξήχθη με τη συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης διαδικτυακά σε 510 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες στην Ελλάδα με στόχο την επιδημιολογική καταγραφή καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε αυτό το δείγμα του γενικού πληθυσμού και τη συσχέτιση με πιθανούς παράγοντες κινδύνου», συνέχισε ο κος Παπαζήσης, «έδειξαν ότι 27.1% των γυναικών σε εμμηνόπαυση παρουσιάζει συμπτωματολογία ενδεικτική Κλινικής Κατάθλιψης με τις καπνίστριες και τις ανασφάλιστες γυναίκες να εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα για κατάθλιψη κατά την εμμηνόπαυση.»
Ο μέσος όρος ηλικίας των γυναικών που συμμετείχαν ήταν τα 54 έτη, το 55% ήταν εργαζόμενες ενώ το 8.2% ήταν ανασφάλιστες. Το 53% του δείγματος ήταν καπνίστριες, το 49% υπέφερε από κάποια χρόνια νόσο με συχνότερη τη θυρεοειδοπάθεια ενώ 13.1% λάμβανε ήδη κάποια αντικαταθλιπτική φαρμακευτική αγωγή.
«Η Δημιουργία Κέντρων Πρόληψης και Φροντίδας για την κλιμακτήριο και την εμμηνόπαυση σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης είναι κομβικής σημασίας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των συνεπειών της εμμηνόπαυσης που συχνά σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς μακροχρόνιων αλλαγών» επεσήμανε η Ναταλία Τσουμάνη, ΤΕ Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, του Κ.Υ. Ηρακλείου της 7ης ΥΠΕ Κρήτης, Νοσηλεύτρια, MSc Δημόσια Υγεία- ΜΒΑ Διοίκηση Μονάδων Υγείας
Εμμηνόπαυση και Ορμονική Θεραπεία: Η σημασία της σωστής ενημέρωσης
Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης που γιορτάζεται στις 18 Οκτωβρίου εστιάζει φέτος στην ορμονική θεραπεία της εμμηνόπαυσης, επισημαίνοντας τη σημασία της παροχής αξιόπιστων και τεκμηριωμένων πληροφοριών στις γυναίκες. Παρά το γεγονός ότι σε πολλές περιοχές του κόσμου η εμμηνόπαυση και η ορμονική θεραπεία είναι καλά κατανοητές, σε άλλες παραμένουν ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα ή δεν λαμβάνουν την απαραίτητη προσοχή.
Για το λόγο αυτό, η International Menopause Society (IMS) και η Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης (ΕΛΕΤΕΜ), με αφορμή τον εορτασμό, επισημαίνουν την ανάγκη για σωστή ενημέρωση και καθοδήγηση από επαγγελματίες υγείας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες θα κάνουν ενημερωμένες επιλογές σχετικά με την υγεία τους.
Η ορμονική θεραπεία συμπληρώνει τις ορμόνες που το σώμα των γυναικών σταματά να παράγει μετά την εμμηνόπαυση, ιδιαίτερα τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη, που είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση των συμπτωμάτων και την προστασία της υγείας τους.
Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν τη χορήγηση ορμονών μέσω χαπιών, αλοιφών, επιθεμάτων, και κολπικών γέλων, με τη μορφή που είναι καταλληλότερη για την κάθε γυναίκα. Η ορμονική θεραπεία βοηθά στη μείωση εξάψεων, νυχτερινών εφιδρώσεων, κολπικής ξηρότητας, ενώ προστατεύει την υγεία των οστών και της καρδιάς.
Η εμμηνόπαυση επηρεάζει όλο και περισσότερες γυναίκες παγκοσμίως. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025, περισσότερες από 1 δισεκατομμύριο γυναίκες θα βρίσκονται σε περιεμμηνοπαυσιακή ή μετεμμηνοπαυσιακή κατάσταση.
Σύμφωνα με την ΕΛΕΤΕΜ, είναι σημαντικό οι γυναίκες να ενημερώνονται σωστά για τις δυνατότητες που προσφέρει η ορμονική θεραπεία, αναγνωρίζοντας τα οφέλη αλλά και τους
κινδύνους που υπάρχουν σε κάποιες περιπτώσεις. Η Πρόεδρος της ΕΛΕΤΕΜ, κα Αθανασία Παππά, σημειώνει: «Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσικό στάδιο στη ζωή κάθε γυναίκας, αλλά τα συμπτώματα της δεν πρέπει να παραβλέπονται. Η εξατομικευμένη προσέγγιση στη θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των γυναικών που αντιμετωπίζουν σοβαρά συμπτώματα. Είναι σημαντικό να ξεπεραστεί το στίγμα που συχνά συνοδεύει την εμμηνόπαυση».
Παράλληλα, η Ταμίας και Υπεύθυνη Επικοινωνίας της ΕΛΕΤΕΜ, κα Καίτη Αντωνοπούλου, προσθέτει: «Οραματιζόμαστε ότι όλες οι γυναίκες θα έχουν εύκολη πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες και υγειονομική περίθαλψη, ώστε να κάνουν ενημερωμένες επιλογές στη διαχείριση της εμμηνόπαυσης. Η προσπάθειά μας εστιάζει στην εκπαίδευση και την ενδυνάμωση των γυναικών για να λάβουν τις αποφάσεις που ταιριάζουν στις προσωπικές τους ανάγκες».
«Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης είναι μια ευκαιρία να ενθαρρύνουμε όλες τις γυναίκες να μιλήσουν ανοιχτά για την εμμηνόπαυση και να αναζητήσουν τη φροντίδα που χρειάζονται για να βελτιώσουν την υγεία τους, χωρίς στίγμα και παρανοήσεις» καταλήγει η κα Παππά.
Συμβουλές και Tips από την Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης
Η περίοδος της εμμηνόπαυσης είναι πολύ δύσκολη για μία γυναίκα. Οι ορμόνες αλλάζουν συνεχώς και δεν υπάρχει καμία σταθερότητα.
Υπάρχουν, όμως, έξυπνες και σωστές συμβουλές για να ελαχιστοποιήσετε ενοχλήσεις και προβλήματα και να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας στην εμμηνόπαυσης.
1. Οι γυναίκες που φτάνουν στην εμμηνόπαυση έχουν πολλούς λόγους για να σταματήσουν το κάπνισμα! Όχι μόνο επειδή επιδεινώνει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης πχ εξάψεις αλλά επειδή αυξάνει επίσης, τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες, εμφύσημα , οστεοπόρωση κτλ. Σίγουρα είναι δύσκολο, και αυτό γιατί η νικοτίνη είναι μια πανίσχυρη εθιστική ουσία! Η περίοδος της εμμηνόπαυσης είναι μια καλή περίοδος για να κάνουμε αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, όπως να τρώμε σωστά να γυμναζόμαστε και η καλύτερη περίοδος να κόψουμε το τσιγάρο για πάντα!
Πως θα σταματήσετε το κάπνισμα;
- Επιλέξτε την ημέρα που θα το σταματήσετε και εξαφανίστε τσιγάρα σταχτοδοχεία αναπτήρες , όπου κι αν τα έχετε κρύψει
- Γράψτε τους λόγους που θέλετε να το σταματήσετε και καρφιτσώστε το σημείο που να μπορείτε να το βλέπετε και να το διαβάζετε σε στιγμές αδυναμίας
- Όταν έχετε έντονη επιθυμία να καπνίσετε, κάνετε κάτι άλλο! Μιλήστε με φίλους σας, διαβάστε ένα αγαπημένο βιβλίο, πηγαίνετε περίπατο ή σινεμά! Κάνετε ένα χαλαρωτικό μπάνιο, ασκηθείτε!
- Δοκιμάστε τσίχλες νικοτίνης και ζητήστε βοήθεια από τον ιατρό σας! · Ανταμειψτε τον εαυτό σας για κάθε βδομάδα που δεν καπνίζετε και κάντε του ένα δώρο!
2. Γράψτε σε ένα χαρτί τα συμπτώματα που έχετε και αξιολογήστε τα από το 1 έως το 10 με το 10 να είναι το πιο συχνό ! Όταν θα επισκεφτείτε το γιατρό σας μην ξεχάσετε να αναφέρετε τα συμπτώματα
- προβλήματα στον ύπνο
- προβλήματα συγκεντρώσεις
- προβλήματα μνήμης
- εξάψεις
- διαταραχές στη διάθεση σας
- προβλήματα ούρησης πχ ξαφνική ανάγκη για ούρηση ή μεγαλύτερη συχνότητα
- μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
- αύξηση βάρους
- κολπική ξηρότητα
- ακράτεια ούρων
3. Σημαντική βοήθεια στην περίοδο της εμμηνόπαυσης είναι η τακτική άσκηση! Το κλειδί είναι η συνέπεια και μπορείτε με την βοήθεια του ειδικού να φτιάξετε ένα πρόγραμμα συνδυάζοντας αεροβικές ασκήσεις, με ασκήσεις δύναμης και διατάσεις! Προσπαθείτε να ασκείστε με μέτρια ένταση καθημερινά ή τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας! Μερικές καλές επιλογές για να ξεκινήσετε είναι το περπάτημα, οι βιντεοκασέτες με τα ειδικά προγράμματα, που σας επιτρέπουν να γυμναστείτε μόνοι σας και να επιλέξετε τη μουσική που σας αρέσει και το χώρο σας, τα μαθήματα αεροβικής χαμηλής έντασης και η κολύμβηση που γυμνάζει όλο το σώμα χωρίς να πιέζει τους μύες και τις αρθρώσεις σας! Επιλέξτε ασκήσεις που σας αρέσουν και μπορούν να ενταχθούν στο καθημερινό σας πρόγραμμα! Μπορείτε να βρείτε παρέα να γυμνάζεστε αν δεν θέλετε μόνη σας.