Πέντε τρόποι να παραμείνουμε αισιόδοξοι μέσα στο χειμώνα

Οι τελευταίοι μήνες ήταν δύσκολοι για πάρα πολλούς ανθρώπους, με εκατομμύρια να αντιμετωπίζουν προβλήματα άγχους, θλίψης, απομόνωσης και οικονομικές δυσκολίες, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που εν μέσω της πανδημίας έχασαν ακόμα και τις δουλειές τους.

Μπαίνοντας στον Ιανουάριο καταλαβαίνουμε ότι οι σκοτεινοί χειμερινοί μήνες έχουν φτάσει- μια εποχή που μπορεί να ήταν δύσκολη για κάποιους ακόμη και σε κανονικές συνθήκες, πριν τον ιό. Όμως, οι κορυφαίοι ψυχολόγοι λένε, πως υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να ανέβουμε -έστω και λίγο- ψυχολογικά για να μπορέσουμε να αντέξουμε. Ακολουθούν μερικές από τις ιδέες τους.

Να αθλούμαστε

Το να βγαίνουμε έξω για γυμναστική μπορεί να είναι δύσκολο μέσα στο χειμώνα, όμως όλοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι αποτελεί έναν πολύ καλό τρόπο για να ενισχύσουμε την διάθεσή μας. «Το μυαλό και το σώμα μας αναμφίβολα αλληλεπιδρούν» είπε ο δρ Brendon Stubbs του King’s College London.

H σωματική άσκηση παράγει ενδορφίνες, οι οποίες διοχετεύονται στη κυκλοφορία του αίματος, ανακουφίζοντας τον πόνο και δημιουργώντας το αίσθημα της ευεξίας. Η έρευνα του Δρ Stubbs έδειξε επίσης, ότι η άσκηση αυξάνει την ηλεκτρική δραστηριότητα στις περιοχές της συναισθηματικής επεξεργασίας του εγκεφάλου, ιδιαίτερα στον ιππόκαμπο και στον προ-μετωπιαίο φλοιό.

“Είναι ζωτικής σημασίας να παραμείνουμε δραστήριοι για να βελτιώσουμε την ψυχική μας υγεία και να τονώσουμε τον εγκέφαλό μας “, λέει. “Εάν δεν ασκούμαστε, η δραστηριότητα μειώνεται.” Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η έλλειψη σωματικής άσκησης αυξάνει τις περιπτώσεις άγχους και κατάθλιψης.

Η γυμναστική μπορεί ακόμη να ενισχύσει την παραγωγή πρωτεΐνης, BDNF ή νευροτροφικού παράγοντα που προέρχεται από τον εγκέφαλο, ο οποίος είναι πολύ σημαντικός για την υγεία του εγκεφάλου.

“Μπορούμε να το θεωρήσουμε ως ένα είδος λιπάσματος – βοηθά τμήματα του εγκεφάλου μας να αναγεννηθούν”, λέει ο Δρ Stubbs. Ακόμα και  10 μόνο λεπτά μπορούν να βοηθήσουν. “Με οτιδήποτε λαχανιάζουμε, όπως ένα γρήγορο περπάτημα ή μια βόλτα με ποδήλατο, μας κάνει καλό.”

Να σταματήσουμε την υπερβολική σκέψη (over-thinking)

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε για να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τα πάντα υπερβολικά, είναι να υιοθετήσουμε νέες χρήσιμες συνήθειες, είπε η ψυχολόγος Jennifer Wild του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Οι άνθρωποι συχνά, χάνονται μέσα στις σκέψεις τους και στα προβλήματά τους. Ο καθηγητής Wild έχει μερικές απλές προτάσεις για να σταματήσει αυτό. “Αν σκεφτόμαστε ένα πρόβλημα επί 30 λεπτά ή περισσότερο χωρίς να καταλήξουμε σε ένα σχέδιο δράσης ή εάν περνάμε συνέχεια από ερωτήματα χωρίς να βρίσκουμε απαντήσεις, σε εκείνο το σημείο πρέπει να σταματάμε”, λέει.

Το κυριότερο δεν είναι να εστιάζουμε απλά στις ανησυχίες μας αλλά να δίνουμε έμφαση στην πρακτική επίλυσή τους. Φυσικά, δεν είναι και τόσο εύκολο. Μερικοί προτείνουν τη σωματική δραστηριότητα για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να αλλάξει νοητικά. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται χρόνος και εξάσκηση.

Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχουμε ανησυχίες, αλλά πολλές από αυτές δεν είναι πραγματικές. Μία μελέτη ασθενών με αγχώδη διαταραχή έδειξε ότι μόνο μία στις 10 έγνοιές μας αποδείχθηκε ότι είναι πραγματικό πρόβλημα.

Ο κίνδυνος «υπερ-κωδικοποιείται στον εγκέφαλό μας», λέει ο καθηγητής Wild. “Μπορούμε να νιώσουμε πολύ πιο ήρεμοι αν αναγνωρίσουμε ότι σκεφτόμαστε υπερβολικά, το σταματήσουμε και αρχίσουμε να εστιάζουμε στα πραγματικά γεγονότα.”

Να ορίζουμε νέους στόχους

“Ο καθορισμός ενός νέου στόχου, μπορεί πραγματικά να μας βοηθήσει να επιτύχουμε”, είπε ο νευροεπιστήμονας του Κάρντιφ, Δρ Dean Burnett. Ο στόχος αυτός θα μπορούσε να είναι είτε η εκμάθηση μιας νέας γλώσσας, είτε κάτι πιο μικρό, όπως η δοκιμή μιας νέας συνταγής. Εάν οι μεγάλοι στόχοι είναι καμιά φορά ακατόρθωτοι, μπορούμε να ξεκινήσουμε με τους πιο μικρούς.

Το νόημα είναι ότι αν ο στόχος βρίσκεται έξω από τη ζώνη άνεσής μας και μας ωθεί προς τα εμπρός, μας δίνει ένα σκοπό στον οποίο μπορούμε να εστιάσουμε, αλλά και μια αίσθηση ελέγχου. Για πολλούς ανθρώπους είναι εξαιρετικά χρήσιμο για την ψυχική τους κατάσταση.

«To να μαθαίνουμε καινούργια πράγματα είναι συχνά και ο τρόπος με τον οποίο αποκτούμε αυτοεκτίμηση».

Να συζητάμε τις ανησυχίες μας με τους δικούς μας ανθρώπους

Ο ιός μάς έχει απομακρύνει από τους ανθρώπους και ο χειμώνας μπορεί να χειροτερέψει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Είναι ένα μεγάλο ζήτημα για εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ οι συνέπειες στην ψυχική υγεία ορισμένων είναι σοβαρές. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τη μικρή κοινωνική επαφή που έχουμε διαθέσιμη.

“Δεν είναι στη φύση μας το να είμαστε μόνοι μας”, είπε η καθηγήτρια Emerita Elizabeth Kuipers, του King’s College London. “Είμαστε κοινωνικά όντα. Νιώθουμε καλύτερα όταν επικοινωνούμε μεταξύ μας.” Αν μιλάς για τα προβλήματα που σε απασχολούν και για το πώς αισθάνεσαι, σίγουρα βοηθάει. Το θέμα όμως τίθεται στο πώς ακριβώς πρέπει να το κάνεις αυτό.

“Το να ανακυκλώνεις τα προβλήματα στο μυαλό σου ξανά και ξανά, ξαναζώντας απλά το πόσο απαίσια σε κάνουν να νιώθεις, δεν βοηθάει καθόλου. Η συζήτηση και η ανάλυσή τους με κάποιον φίλο ή συγγενή , ο οποίος μπορεί να δώσει μία πιο αντικειμενική λύση στο ζήτημά σου, μπορεί να φανεί πολύ πιο χρήσιμη.

Οι απομονωμένοι άνθρωποι είναι πιθανότερο να επικεντρώνονται περισσότερο στα λάθη που έχουν κάνει οι ίδιοι και αυτό έχει αποδειχτεί καταστροφικό. Οπότε καλό είναι να επικοινωνούμε με τους ανθρώπους μας, όποτε μπορούμε. Και αν την εποχή της πανδημίας αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βρεθούμε από κοντά, ένα τηλεφώνημα είναι αρκετό.

Να δεχόμαστε την αποτυχία 

“Οι αισιόδοξοι άνθρωποι ζουν περισσότερο, έχουν καλύτερες σχέσεις και πιο γερό ανοσοποιητικό”, είπε η Olivia Remes του Πανεπιστημίου Cambridge. Και τα καλά νέα είναι ότι η αισιοδοξία μπορεί να καλλιεργηθεί: μία εσωτερική αίσθηση ότι μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά στη ζωή μας και ότι τα πράγματα δεν είναι πάντα ανεξέλεγκτα. Με ποιον τρόπο; Η απάντησή της βρίσκεται στην πρόταση: “το να δέχεσαι την αποτυχία”.

Με άλλα λόγια να μην περιμένουμε να κάνουμε τα πράγματα τέλεια ακριβώς τη σωστή στιγμή. “Η εσωτερική κριτική μας σκέψη μάς εμποδίζει συνεχώς να κάνουμε αξιόλογα πράγματα”, λέει. “Ας προχωρήσουμε κατευθείαν στη δράση. Ας κάνουμε πράγματα και ας αποδεχτούμε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να μη φαίνονται σωστά στην αρχή. Όταν το κάνεις αυτό, τα αποτελέσματα στην πραγματικότητα συχνά δεν είναι τόσο άσχημα – και σχεδόν πάντα είναι καλύτερα από το να μην κάνεις τίποτα.”

Μία άλλη συμβουλή της Olivia είναι να καταγράφουμε τρία πράγματα κάθε μέρα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες, για να αναγκάσουμε τον εαυτό μας έτσι, να εστιάσει σε αυτό που πήγε καλά και γιατί. Θα πυροδοτήσει την αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, η οποία σχετίζεται με τη θετικότητα.

«Τα συναισθήματα είναι μεταδοτικά», λέει, οπότε «αν μπορούμε καλό θα ήταν να απαλλαγούμε σιγά-σιγά από τους αρνητικούς ανθρώπους στη ζωή μας γιατί εν τέλει θα καταλήξουμε να είμαστε ίδιοι με αυτούς.»

ΠΗΓΗ: bbc.com