Πώς επηρεάζει το ουράνιο την υγεία – Οι επιπτώσεις στον οργανισμό

Σε μια εποχή όπου η περιβαλλοντική μόλυνση αποτελεί διαρκώς αυξανόμενο κίνδυνο, το ουράνιο – ένα βαρέων μετάλλων με φυσική και τεχνητή παρουσία στο περιβάλλον – έρχεται στο προσκήνιο ως ένας δυνητικά επικίνδυνος παράγοντας για την ανθρώπινη υγεία και ειδικά μετά τις πρόσφατες αποκαλύψεις πως 7 περιοχές στις Σέρρες έχουν αυξημένες τιμές ουρανίου στο νερό.

Αν και συχνά συνδέεται με την πυρηνική ενέργεια και τον στρατιωτικό εξοπλισμό, το ουράνιο βρίσκεται και σε υπόγεια ύδατα, σε ορυκτά πετρώματα, ακόμα και σε γεωργικά προϊόντα μέσω της χρήσης φωσφορικών λιπασμάτων.

Φυσικές Ιδιότητες και Πηγές Έκθεσης

Το ουράνιο είναι ένα φυσικά ραδιενεργό στοιχείο που απαντάται στο φλοιό της Γης. Οι κυριότερες πηγές έκθεσης για τον γενικό πληθυσμό περιλαμβάνουν:

• Μολυσμένο πόσιμο νερό, κυρίως σε περιοχές με υψηλή γεωλογική συγκέντρωση ουρανίου.

• Επαφή με σκόνη ή χώμα που περιέχει ουράνιο.

• Επαγγελματική έκθεση σε εργαζόμενους μεταλλείων ή εργοστασίων κατεργασίας ουρανίου.

Επιπτώσεις στην Υγεία

Οι επιδράσεις του ουρανίου στον ανθρώπινο οργανισμό είναι διττές: χημικές και ραδιενεργές.

1. Χημική Τοξικότητα:
Το ουράνιο είναι ιδιαίτερα τοξικό για τα νεφρά. Η κατάποση ή εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων μπορεί να προκαλέσει νεφρική ανεπάρκεια. Μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμα και χαμηλά επίπεδα μακροχρόνιας έκθεσης ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία των νεφρών.

2. Ραδιενεργός Επιβάρυνση:
Αν και το ουράνιο έχει χαμηλή ραδιενέργεια, η μακροχρόνια έκθεση – ιδίως μέσω εισπνοής σωματιδίων – μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου, κυρίως των πνευμόνων. Η ραδιενέργεια επηρεάζει το DNA, προκαλώντας μεταλλάξεις που ενδέχεται να οδηγήσουν σε κακοήθειες.

3. Επιδράσεις στην Αναπαραγωγική Υγεία και το Νευρικό Σύστημα:
Ορισμένες επιστημονικές έρευνες έχουν εντοπίσει πιθανές σχέσεις μεταξύ έκθεσης σε ουράνιο και νευρολογικών διαταραχών ή προβλημάτων γονιμότητας, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την επιβεβαίωσή τους.

Το Παράδειγμα των Βαλκανίων

Στη δεκαετία του 1990, μετά τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου σε πυρομαχικά κατά τις συγκρούσεις στα Βαλκάνια, παρατηρήθηκαν αυξημένα περιστατικά λευχαιμίας και άλλων μορφών καρκίνου σε στρατιώτες και τοπικούς πληθυσμούς. Αν και η αιτιακή σχέση δεν έχει πλήρως τεκμηριωθεί, το γεγονός προκάλεσε παγκόσμια ανησυχία και επανεξέταση της χρήσης του ουρανίου σε στρατιωτικά πλαίσια.

Τι Μπορούμε να Κάνουμε;

Οι ειδικοί προτείνουν:

• Τακτικό έλεγχο της ποιότητας του πόσιμου νερού, ιδίως σε γεωτρήσεις.

• Ενημέρωση και προστασία των εργαζομένων σε ευάλωτους τομείς.

• Ενίσχυση των κανονισμών για τη χρήση ουρανίου σε βιομηχανικές και στρατιωτικές εφαρμογές.

Η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει να μελετά τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο του ουρανίου στην υγεία, τονίζοντας την ανάγκη για αυστηρότερη παρακολούθηση και εφαρμογή προληπτικών μέτρων. Σε έναν κόσμο που επιδιώκει τη βιωσιμότητα, η αντιμετώπιση των αόρατων κινδύνων είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία της δημόσιας υγείας.

---

Πηγές: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA), Εθνικό Ινστιτούτο Επιστημών Υγείας των ΗΠΑ (NIH).