Καλή ζωή

Η Κατερίνα Παπανικολάου, βιολόγος και ολιστική θεραπεύτρια, μας υπενθυμίζει να στραφούμε στις ανάγκες του οργανισμού μας και να τον αντιμετωπίσουμε σαν όλον, ψυχή και πνεύμα. Να μην τρομάζουμε με τη γλουτένη, να μάθουμε να εκτιμάμε τη σημασία των βοτάνων στην καθημερινή μας διατροφή και κυρίως να εξασκηθούμε στο να αγαπάμε, εμάς και τους άλλους. «Αγάπη για τον εαυτό μου, για τον άλλο, για τον όποιο άλλο. Με την αγάπη έχω ισορροπία.»

Ο όρος «ολιστική θεραπεία» φαντάζει άγνωστος  όρος στην Ελλάδα. «Φαντάζει άγνωστος όρος γιατί έχουμε συνηθίσει μέσω της δυτικής ιατρικής να κατακερματίζουμε τον οργανισμό μας σε συστήματά, ιστούς, όργανα, μέρη του σώματος. Έτσι ξεχνάμε το όλον, το σύνολο. Και ο οργανισμός μας είναι μια ολοκληρωμένη -ψυχική, πνευματική και σωματική- οντότητα. Στην ολιστική προσέγγιση θεραπεύουμε με βάση το σύνολο, κοιτάζουμε δηλαδή το σύνολο του οργανισμού και δεν περιοριζόμαστε στα συμπτώματα. Μια θεραπεία για το ίδιο θέμα -πχ δυσκοιλιότητα, οσφυαλγία, πονοκέφαλοι τάσης κλπ- είναι διαφορετική μεταξύ δυο ατόμων γιατί είναι εξατομικευμένη και λαμβάνει υπόψη όλο το άτομο. Στις ολιστικές θεραπείες συγκαταλέγονται ο βελονισμός, η βοτανοθεραπεία, η ομοιοπαθητική, το σιατσου, η αρωματοθεραπεια, τα ανθοϊάματα Bach κ.α. Προσωπικά ειδικεύομαι -λογω εκπαίδευσης- στο βελονισμό και στη βοτανοθεραπεία».

Γιατί να επιλέξουμε για τη ψυχική και διατροφική μας ισορροπία ένα ολιστικό θεραπευτή και όχι έναν ψυχολόγο και έναν διαιτολόγο, χωρίς καμία πρόθεση να συγκρίνουμε ιδιότητες. «Μπορούμε να επιλέξουμε έναν ψυχολόγο και έναν διαιτολόγο. Όμως το σημαντικό είναι καθένας από την πλευρά του να βλέπει το σύνολο. Δηλαδή αν κάποιος έχει μια διατροφική διαταραχή είναι αναγκαίο ο ψυχολόγος να τη λάβει υπόψη. Όπως και ο διαιτολόγος να πάρει ένα πλήρες ιστορικό όπου να ρωτάει και για ψυχικές διαταραχές. Δε σημαίνει πως ο διαιτολόγος θα θεραπεύσει τα πάντα. Οφείλει να τα γνωρίζει και αντίστοιχα να πράττει, προτείνοντας για παράδειγμα και ψυχοθεραπεία. Το σημαντικό με την ολιστική προσέγγιση είναι πως δεν τρέχω σε διαφορετικές ειδικότητες, έναν  ορθοπεδικό, ένα γαστρεντερολόγο, ένα νευρολόγο και πάει λέγοντας. Ο ολιστικός θεραπευτής μπορεί να αντιμετωπίσει διάφορα συμπτώματα στο σώμα που δεν είναι άσχετα μεταξύ τους. Αυτό είναι το κλειδί για μια καλή υγεία: να μη θεωρούμε πως ένας πόνος, ένα σύμπτωμα εδώ, ένα σημάδι κάπου αλλού στο σώμα είναι άσχετα μεταξύ τους. Όλα συνδέονται. Αυτό κάνει και ο ολιστικός θεραπευτής, τα συνδέει και δίνει την κατάλληλη θεραπεία. Πάντως η όποια ολιστική προσέγγιση δεν υποκαθιστά την ψυχοθεραπεία, μια που με ρωτάς για τον ψυχολόγο. Η ολιστική θεραπεία μπορεί να συμπληρώσει την ψυχοθεραπεία και μαζί οι δυο θεραπείες είναι σα να αλληλοτροφοδοτούνται.»

Η ψυχική ισορροπία  για την  καθημερινότητά μας και πόσο επηρεάζει τις διατροφικές μας επιλογές. «Καθώς μιλάμε για το όλον είναι αδύνατο να διαχωρίσουμε την ψυχική κατάσταση από τη σωματική. Και στη σωματική συγκαταλέγω και τη διατροφή. Όμως αντί να δαιμονοποιούνται τα συναισθήματα για τις διατροφικές μας επιλογές -το γνωστότερο σε όλους “αισθάνομαι θλίψη, θέλω γλυκά και κυρίως σοκολάτα”-, ας δούμε την τάση να φάω κάτι ως θεραπευτική. Τι εννοώ; Όταν αισθάνομαι πχ στενοχωρημένος και αναζητώ σοκολάτα, στην ουσία αναζητώ κακάο, ένα ισχυρό τονωτικό βότανο του νευρικού συστήματος. Άρα καλώς κάνω και θέλω σοκολάτα. Όταν αισθάνομαι απόγνωση και απογοήτευση θέλω γλυκό, ως αντίδοτο στην πικρή γεύση που αυξάνει στο σώμα λόγω αυτών των συναισθημάτων. Αν καταφέρω να παρατηρώ τον εαυτό μου, δηλαδή τα συναισθήματα μου και τα σημάδια που μου δίνει το σώμα μου, για τροφή, κίνηση, ξεκούραση κοκ, τότε σίγουρα θα ξέρω τι χρειάζομαι και θα χρησιμοποιώ την τροφή μου θεραπευτικά.»

Μετά τις  εορτές βλέπουμε πολλούς διατροφολόγους να προτείνουν εξαντλητικές δίαιτες για την αποτοξίνωση του οργανισμού. «Προτείνω επάνοδο σε κανονικό πρόγραμμα διατροφής και όχι σε δίαιτες εξπρές και ισχυρές -εξαντλητικές- αποτοξινώσεις. Ο οργανισμός χρειάζεται αντιοξείδωση και αποτοξίνωση μετά τις γιορτές. Πως; Λιπαρά οξέα, ξηροί καρποί, εσπεριδοειδή, πιπεριές, λάδι καρύδας, χόρτα. Ροφήματα με τσουκνίδα, τζίντζερ, σημύδα, λουίζα. Όχι ζάχαρη, όχι αλκοόλ, όχι καφές. Εναλλακτικά πράσινο τσάι ή oolong. Κανονικό φαγητό και όχι light γεύματα. Σε αδρές γραμμές αυτά. Για ειδικότερο πλάνο διατροφής και συνδυασμό βοτάνων πρέπει να έχω στη διάθεσή μου το ιστορικό αυτού που ενδιαφέρεται. Τίποτε δεν είναι για όλους όσο καλό και να είναι.»

Καθημερινές πρακτικές συμβουλές που θα ωφελήσουν τον οργανισμό μας. «Δεν επιλέγω τα light προϊόντα λογω της μεγάλης επεξεργασίας των συστατικών τους. Προσπαθώ να τρώω όσο το δυνατόν πιο φυσικά και απλά στην παρασκευή τους προϊόντα και φρούτα και λαχανικά εποχής. Δεν τρώω πολύ επεξεργασμένες τροφές. Μαγειρεύω. Τρώω άφθονα λιπαρά οξέα, ελαιόλαδο, βούτυρο. Τρώω κρέας όποτε το χρειάζομαι. Τρώω ήσυχα χωρίς να βλέπω τηλεόραση. Δεν πίνω παγωμένα ροφήματα κατά το γεύμα μου ή μετά από αυτό. Έχω πάντα μαζί μου ενα σνακ (φρούτα, ξηροί καρποί, χειροποίητες μπάρες δημητριακών) για όταν θα πεινάσω, ώστε να μη φάω κάτι από έξω. Δεν τρώω λευκό ψωμί και λευκό αλεύρι. Δεν πίνω αγελαδινό γάλα τακτικά.»

Ξέρω ότι είστε και μια νέα μανούλα καθώς έχετε πρόσφατα γεννήσει. Μοιραστείτε μαζί μας κάποιες  συμβουλές στις γυναίκες που γέννησαν πρόσφατα και απογοητεύονται με τα κιλά της εγκυμοσύνης που τους έχουν μείνει. «Να μην απογοητεύονται. Και να μην ωθούνται σε εξαντλητικές δίαιτες. Η λοχεία από μόνη της είναι εξαντλητική. Δε χρειάζεται και υποσιτισμό. Όμως τι να προσέξουν: καθόλου ζάχαρη. Άφθονα φρούτα και λαχανικά. Πολλά λιπαρά οξέα, από λιπαρά ψάρια, αβγά, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο, ταχίνι. Λίγη μπύρα για την ενίσχυση της γαλακτοφορίας, όσες θηλάζουν. Ήπια άσκηση, κυρίως γιόγκα. Και αρκετά ροφήματα με τσουκνίδα, λουίζα, μάραθο. Εδώ όμως χρειάζεται και μια συμβουλή θεραπευτή για κάποια ειδικά βότανα. Στην εγκυμοσύνη και στη λοχεία δεν μπορούμε να πάρουμε όλα τα βότανα και τα συμπληρώματα διατροφής. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και εξειδικευμένη γνώση.»

Η παιδική παχυσαρκία χτυπάει κόκκινο στην Ελλάδα. Λάθη στα οποία πέφτουν συχνά οι γονείς και πολύτιμες καθημερινές συμβουλές. «Να μαγειρεύουν. Να ψωνίζουν και να μαγειρεύουν οι ίδιοι. Ξέρω υπάρχουν πολλές δικαιολογίες. Όμως το έτοιμο φαγητό είναι τόσο επεξεργασμένο που αυτό προκαλεί μια κακή σχέση με το φαγητό. Και η κακή σχέση οδηγεί σε κακή υγεία. Το παιδί πρέπει να εκπαιδευτεί να τρώει σωστά. Και αυτό χρειάζεται χρόνο, αγάπη και φροντίδα για το φαγητό από τους γονείς. Και επιπλέον όχι αγελαδινό γάλα και όχι ζάχαρη. Εξαιρετικά βλαπτικές τροφές. Είναι καιρός να καταρριφθεί ο μύθος για το γάλα. Το παιδί δε χρειάζεται τόσο μεγάλες ποσότητες αγελαδινού γάλακτος κάθε μέρα. Μπορούμε να το αντικαταστήσουμε με γάλα αμυγδάλου ή κατσικίσιο ή βουβαλινό. Η λακτόζη δεν ωφελεί, περισσότερο βλάπτει. Ευθύνεται για πολλές διαταραχές, όπως βάρους, προσοχής, συγκέντρωσης, ομιλίας, αλλεργίες, αναπνευστικές και πεπτικές δυσαρμονίες. Το γάλα αμυγδάλου είναι πλήρως θρεπτικό, ενώ το κατσικίσιο και βουβαλίσιο γάλα είναι πιο ήπια στην πέψη όχι τόσο βλαπτικά.»

Ζούμε σε μια χώρα γεμάτη από βότανα, μπαχάρια, μυρωδικά. Τα πιο σημαντικά  και πού βοηθούν.  «Όλα. Εναλλαγή χρειαζόμαστε. Να σταθώ μπροστά από ένα ράφι με μπαχαρικά και βότανα και να διαλέξω με την καρδιά μου. Με τα χρώματα και τις μυρωδιές. Αν με αφήσω να επιλέξω με το ένστικτο μου τότε επιλέγω σωστά. Είμαι κατά των επιλογών με βάση άρθρα που λένε “τα πέντε βότανα που πρέπει να πίνω καθημερινά”, “το τάδε βότανο προλαμβάνει τον καρκίνο” και άλλα αντίστοιχα. Όλα τα βότανα και τα μπαχαρικά έχουν τη θέση τους στο τραπέζι μας. Παροτρύνω τους ανθρώπους να πειραματίζονται με τις γεύσεις και τα αρώματα. Και να διαλέγουν μόνοι τους. Βέβαια σε ειδική περίπτωση κάποιας ασθένειας ή ανισορροπίας στο σώμα, χρειαζόμαστε θεραπευτική δόση από συγκεκριμένα βότανα, οπότε μόνο ένας βοτανοθεραπευτής μπορεί να μας συνταγογραφήσει τα σωστά. Πάντως μην ακούτε και μη διαβάζετε πολλά. Ακολουθείστε τι λέει το σώμα σας. Για παράδειγμα αν μου έρθει να φάω μουστάρδα κάτι ξέρει το σώμα μου και ζητάει σινάπι. Το ίδιο αν μου έρθει να πιω φασκόμηλο. Όμως για να αρχίσω να “βρίσκω” τέτοιες γεύσεις μέσα μου πρέπει πρώτα να έχω πειραματιστεί με αυτές.»

Η γλουτένη.  «Για εμένα είναι ένα συστατικό που επειδή το υπέρ-καταναλώνουμε έχει αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα μας. Όμως παρατηρώ μια έξαρση στη δήθεν δυσανεξία στη γλουτένη. Δε συμφωνώ. Έχει γίνει το gluten free ένα είδος trend. Χρειαζόμαστε μέτρο. Μπορούμε να τρώμε προϊόντα με γλουτένη -δηλαδή όλα τα προϊόντα που έχουν σιτάρι κυρίως- όμως όχι καθημερινά και όχι σε ποσότητες. Μπορώ να αντικαταστήσω τα ζυμαρικά με ζυμαρικά ντινκελ ή ζέας. Το ίδιο και το ψωμί. Όμως δε χρειάζεται να νιώθω πως κυνηγάω παντού gluten free προϊόντα. Εξάλλου να πούμε πως ο συνδυασμός σιτηρούχων συστατικών με τη ζάχαρη είναι πιο καταστροφικός. Δηλαδή τα γλυκά, τα κέικ, τα μπισκότα κλπ . Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει το μέτρο. Ακόμη και τα gluten free τα καταναλώνει χωρίς σκέψη. Το ζητούμενο είναι να μάθω να μην καταναλώνω τις ίδιες τροφές κάθε μέρα. Άλλοτε μπορώ να τρώω το κοινό σιτάρι και άλλοτε ντινκελ, βρώμη, κινοα, κεχρί, ρύζι, καλαμπόκι. Έχω πολλές επιλογές που αν τις εντάξω στο εβδομαδιαίο μου πρόγραμμα τότε η γλουτένη δε θα είναι εχθρός.»

Μήνυμα  για ισορροπημένη ζωή. «Αγάπη. Αγάπη για τον εαυτό μου, για τον άλλο, για τον όποιο άλλο. Με την αγάπη έχω ισορροπία. Αν με αγαπώ με προσέχω, με φροντίζω, φροντίζω το σώμα μου και τα συναισθήματα μου. Επιτρέπω τις αλλαγές. Και όταν αγαπώ τον άλλο, τον όποιο άλλο, επιτρέπω την επαφή. Στην επαφή χάνουμε πολλά οι άνθρωποι όταν την μπλοκάρουμε.»

Η Κατερίνα Παπανικολάου, είναι Βιολόγος / ολιστική θεραπεύτρια (αρχαία κινέζικη ιατρική, βελονισμός, βότανα) / εκπ. ψυχοθεραπεύτρια Gestalt. Χώρος έκφρασης, δημιουργίας, τέχνης “Μεγάλη Άρκτος”.

Πτολεμαίων 4, Παγκρατι, 6995328782, katepapan@gmail.com

 

Διαβάστε επίσης: Το Βάλσαμο της παλιάς αγοράς