Η απαξίωση του δημόσιου χώρου σε 4 πράξεις

Η απόδοση όλων των συμφορών στο κράτος αποτελεί μια προσφιλή ελληνική τακτική. Πρόκειται ίσως για ιστορικό κατάλοιπο μιας άλλης εποχής που η δυσπιστία προς την οργανωμένη εξουσία σχετιζόταν με την Οθωμανική διοίκηση. Η αντίληψη αυτή, όμως, επιβίωσε αλώβητη ως τις μέρες μας για γνωρίσει τις καλύτερες στιγμές της εν μέσω της οικονομικής κρίσης. Η παράκαμψη της νομιμότητας με κάθε λογής προσχήματα δεν εμποδίζει τον παραβάτη, την ίδια ακριβώς στιγμή, να επικαλείται εξίσου άνετα την απουσία του κρατικού μηχανισμού που ο ίδιος συστηματικά έχει απαξιώσει.

Πράξη 1η: Η παρανομία

Κυριακή απόγευμα. Η ουρά των ταξί ξεκινά από τη γωνία Μητροπόλεως με Βενιζέλου για να καταλήξει μπροστά στη Μητρόπολη. Παράπλευρη απώλεια αποτελεί η «κατάληψη» της δεύτερης λωρίδας του οδοστρώματος, ώστε αναγκαστικά όλα τα αυτοκίνητα κινούνται επί της λεωφορειολωρίδας. Το κάπνισμα απαγορεύεται με νόμο σε δημόσιους κλειστούς χώρους από τον Ιούλιο του 2009. Μετά από αντιδράσεις, προβλέπονται κάποιες εξαιρέσεις. Αρχικά, μετά τις έντεκα το βράδυ ντουμανιάζουν τα περισσότερα καταστήματα καθώς εκείνη την ώρα σχολάνε οι ελεγκτές. Σήμερα τα τασάκια έχουν επανέλθει κανονικά. Στο ΑΠΘ απεργούν οι υπάλληλοι καθαριότητας χωρίς το προβλεπόμενο προσωπικό ασφαλείας. Κάνουν κατάληψη του κτιρίου διοίκησης για 70 μέρες και παραλύουν τη λειτουργία του ιδρύματος. Η Βουλή ψηφίζει με ευρύτατη πλειοψηφία νόμο για τη λειτουργία των πανεπιστημίων. Παρόλα αυτά οι πρυτανικές αρχές των πανεπιστημίων κωλυσιεργούν εσκεμμένα την ανάδειξη συμβουλίων έχοντας δηλώσει ότι ο νόμος είναι ανεφάρμοστος πριν καν εφαρμοστεί (!).

Πράξη 2η: Η δικαιολογία

«Εξοντωτικός ο αντικαπνιστικός νόμος» δικαιολογούνται οι καταστηματάρχες «γιατί μας πλήττει τώρα που ξεκινάει η οικονομική κρίση». Ορισμένοι επιστρατεύουν λαογραφικές δικαιολογίες: «ο αντικαπνιστικός νόμος δε μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα. Είναι αδύνατον ο έλληνας να πάει στα μπουζούκια για να ξεδώσει και να μην καπνίσει». Αντίστοιχα, «και πού να πάμε τα ταξί, δε βλέπεται ότι δεν βγαίνουμε με την κρίση;». Τα εκάστοτε κόμματα της αντιπολίτευσης –δεξιά και αριστερά- σπεύδουν ασθμαίνοντα να υπερασπιστούν τοn κάθε διαμαρτυρόμενο πλειοδοτώντας στην υπερβολή και κάνοντας λόγο για «βάρβαρους νόμους που τσακίζουν τους επαγγελματίες και εξοντώνουν την αγορά». Εμμέσως είναι και αυτή μια πράξη αντίστασης κατά της δαιμονοποιημένης παγκοσμιοποίησης. Απαγόρευση στο δυτικό κόσμο; Εμείς έχουμε ιδιαιτερότητες, συνεπώς ντουμανιάστε ελεύθερα και μετά ψηφίστε μας. Στο ΑΠΘ βαφτίζονται «απεργοσπαστικές κινήσεις ενάντια στο δίκαιο αγώνα των εργολαβικών» όσες προσπάθειες καθαρισμού του χώρου γίνονται εθελοντικά από ανθρώπους που εργάζονται και κινούνται για ώρες κάθε μέρα και φοβούνται για την υγεία τους. «Όταν απεργούν οι χειρουργοί πηγαίνει κανείς να εγχειρήσει;» υποστηρίζουν οι επαναστατικές δυνάμεις δικαιολογώντας τη δια ροπάλου απαγόρευση της καθαριότητας. Οι πρυτανικές αρχές δικαιολογούν τη μη εφαρμογή του νόμου για τα ΑΕΙ γιατί υπάρχουν «καθολικές» αντιδράσεις. Ποίων όμως; Tων ιδίων καθώς και μειοψηφίας φοιτητών κομματικών στρατών που αρπάζουν κάλπες προκειμένου να ακυρώσουν τη διαδικασία.

Πράξη 3η: Η υπεράσπιση της παρανομίας

Ο λαός έχει το αλάθητο. Θυμηθείτε τα «παιδιά» του Λαζόπουλου. Η αγανάκτησή του είναι ιερή και πάντα δικαιολογημένη. Όπως και ο ξυλοδαρμός του πρώην υπουργού Κ. Χατζηδάκη. «Η παρανομία του καταστηματάρχη σας πείραξε; Ο Τσοχατζόπουλος, το χρηματιστήριο και η Siemens έκαναν μεγαλύτερη ζημία». Συνέπεια; Εκσφενδονίζονται ακόμη περισσότερα «δικαιολογημένα» γιαούρτια, νερά και καφέδες σε πρόξενους. «Βία είναι η φορολογία, οι περικοπές και το καθεστώς ομηρίας των εργολαβικών στο ΑΠΘ» ακούγεται εξ’ αριστερών, ενώ «λίγο δροσερό νεράκι δεν κάνει κακό μες το κατακαλόκαιρο» δικαιολογείται από τα δεξιά άκρα η επίθεση στον πρώην υπουργό Π. Ευθυμίου. Αργότερα αυτό εξελίσσεται και σε τηλεοπτικές σφαλιάρες. Ορισμένοι τις δικαιολογούν -και αυτές- και τις επιβραβεύουν στην κάλπη. Το καλοκαίρι ξεκινούν έλεγχοι για τη φοροδιαφυγή. Οι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί δεν αποτελούν εξαίρεση. Η σύλληψη, όμως, καταστηματάρχη που παρανόμησε αποφεύγοντας να κόψει αποδείξεις βαφτίζεται «καταστολή». «Βία δεν είναι η παρανομία του μικροκαταστηματάρχη. Βία είναι ο ΦΠΑ στο 23%» θα σιγοντάρουν κάποια κόμματα και «αφού το κράτος μας κλέβει, θα το κλέψουμε κι εμείς, δε μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά» θα ομολογήσουν με αναπτερωμένο το ηθικό οι επαγγελματίες. Όταν αποφασίζεται από τα πανεπιστήμια ηλεκτρονική ψηφοφορία προς αποφυγή και νέας «απαλλοτρίωσης» της κάλπης, κατεβαίνουν οι κεντρικοί διακόπτες προκειμένου να μη διεξαχθεί η ψηφοφορία και γίνεται λόγος για «τεχνοφασισμό» που εγκυμονεί κινδύνους για τη δημοκρατία και παρακάμπτει την κλασική διαδικασία της κάλπης (!).

Πράξη 4η: Μα καλά, το κράτος που είναι;

Σε μεγάλες βροχοπτώσεις στις περιοχές που υπήρξαν ρέματα και μπαζώθηκαν στη συνέχεια, ώστε παρανόμως να κατασκευαστούν τα γνωστά «αυθαίρετα», οι απεγνωσμένοι κάτοικοι αναζητούν το κράτος- που ήδη έχει νομιμοποιήσει προς άγραν ψήφων την παρανομία τους- δείχνοντας στις κάμερες τις πλημμυρισμένες περιουσίες τους. Μνημεία πολιτισμού απ’ το το Λευκό Πύργο μέχρι τα- λιγότερο γνωστά- δυτικά τείχη πέφτουν, συχνά, θύματα του φαινομένου της κακόγουστης μουντζούρας με spray. Πάντοτε θα βρεθούν κάποιοι να εξηγήσουν αυτή την «εκτόνωση» αλλά δύσκολα θα αντιδράσει κανείς όταν τους δει επί τω έργω. Μην ψάχνετε κι εδώ για υπευθύνους. Το κράτος θα φταίει. Στη Θεσσαλονίκη τα σκουπίδια πνίγουν για μέρες τα πεζοδρόμια για πολλοστή φορά. Σχηματίζουν πυραμίδες που καθημερινά μεγαλώνουν γιατί κανείς δεν κρατά τις σακούλες στο σπίτι. Διαμαρτυρόμαστε όλοι, όμως, για όσα εισπνέουμε όταν περνούμε από δίπλα τους κι αναρωτιόμαστε κι εμείς για την απουσία του κράτους.

Υπάρχουν κράτη εκεί στη δύση την οποία τόσο αγαπάμε να μισούμε, που το χειμώνα πριν πας στη δουλειά σου φτυαρίζεις το –πολύ είναι η αλήθεια- χιόνι απ’ το πεζοδρόμιο μπροστά στο σπίτι σου. Εσύ ο ίδιος, όχι κάποιο συνεργείο του δήμου. Εκτός κι αν ακόμα δεν έμαθαν εκεί ότι βία είναι και το χιόνι μπροστά στην πόρτα τους και καταστολή το προσωπικό τους ενδιαφέρον για το δημόσιο χώρο…